Lewatleng la Galilea

PEGO e begilwego go Mareka 4:35-41 e bega gore Jesu le barutiwa ba gagwe ba ile ba namela sekepe e le gore ba tshele Lewatle la Galilea. Re bala gore: “Xwa tsoxa sesesedi se sexolo sa ledimo, sa xašetša maphoto mo le-sela-watleng, la nyak’o tlala meetse. ’Me Yêna [Jesu] ó ba a le lešaxong la le-sela-watlê à ithôbaletše mosamong.”

Ke gona mo feela mo lentšu la Segerika bakeng sa ‘mosamo’ le tšwelelago ka Beibeleng. Ka baka leo, diithuti ga di tsebe seo ge e le gabotse se bolelwago ke lentšu le go etša ge le dirišitšwe mo. Dibeibele tše dintši di fetolela lentšu le e le ‘mosamo.’ Lega go le bjalo, e be e le mosamo wa mohuta mang? Lelemeng la setlogo, Mareka o boletše ka mosamo ka tsela ye e tlišago kgopolo ya gore e be e le e nngwe ya ditlabakelo tša sekepeng. Sekepe se se utolotšwego kgaufsi le Lewatle la Galilea ka 1986 se neile kwešišo yeo e ka bago e le gona ya lentšu le la Segerika go etša ge le dirišitšwe ke Mareka.

Nyakišišo e utolla gore sekepe se sa botelele bja dimithara tše seswai se be se sesišwa ka seila le mahuduo. Se be se dirišetšwa go rea dihlapi gomme se be se e-na le lebato le le tiilego bakeng sa gore se sware lelokwa le legolo le boima. Go dumelwa gore sekepe se se dirišitšwe magareng ga 100 B.C.E le 70 C.E. gomme se ka ba se emela mohuta wa sekepe seo se dirišitšwego ke Jesu le barutiwa ba gagwe. Shelley Wachsmann, yo a tšerego karolo tabeng ya go epolla sekepe se, o ngwadile puku ya The Sea of Galilee Boat—An Extraordinary 2000 Year Old Discovery. O šišinya gore ‘mosamo’ wo Jesu a bego a robetše go wona e be e le mokotla o nago le santa wo o bego o dirišetšwa go tsepamiša sekepe. Morei wa dihlapi yo a nago le phihlelo ya go rea dihlapi ka malokwa yo a tšwago kua Jaffa o itše: “Ge ke be ke sa le yo monyenyane, dikepe tšeo ke bego ke šoma go tšona kua Mediterranean ka mehla di be di rwala mokotla o tee goba e mebedi ya santa. . . . Mekotla e be e bewa kua morago sekepeng bakeng sa go dira gore se tsepame. Eupša ge e be e sa dirišwe, re be re e boloka lefelong la ka tlase ga lebato la sekepe. Ke moka, ge e ba motho yo mongwe a be a lapile, o be a tla gogobela lefelong la ka tlase ga lebato la sekepe, a diriša mokotla o nago le santa e le mosamo, gomme a robala.”

Diithuti tše dintši di dumela gore tlhaloso ya Mareka e be e bolela gore Jesu o be a robetše mokotleng wa santa lefelong la ka tlase ga lebato la sekepe, e lego karolo e šireletšegilego kudu ya sekepe nakong ya ledimo. Go sa šetšwe gore mosamo woo e be e le wa mohuta mang, selo sa bohlokwa kudu ke seo se diregilego ka morago ga moo. Ka thekgo ya Modimo le matla a gagwe, Jesu o ile a homotša lewatle le le bego le bilošwa ke ledimo. Gaešita le barutiwa ba ile ba botšiša gore: “Byale motho yó ké mang xe ledimo le lewatlê le tšôna dì mo kwa?”