“Yo Mongwe le yo Mongwe o tla Rwala Morwalo wa Gagwe”
“Yo Mongwe le yo Mongwe o tla Rwala Morwalo wa Gagwe”
“Yo mongwe le yo mongwe wa rena o tla ikarabela go Modimo.”—BAROMA 14:12.
1. Ke boikarabelo bofe bjoo Baheberu ba bararo ba ilego ba bo rwala?
BAFSA ba bararo ba Baheberu bao ba dulago Babilona ba lebeletšana le phetho ya bophelo le lehu. Na ba swanetše go khunamela seswantšho se segolo, go etša ge molao wa naga o nyaka gore ba dire bjalo? Goba na ba swanetše go gana go se rapela gomme ba lahlelwe ka leubeng la mollo? Šadirake, Mešake le Abedinego ga ba na nako ya go rerišana le motho; e bile ga ba bone go le bohlokwa go dira bjalo. Ka ntle le go dika-dika, ba re: “Wene kxoši O fêlê Ò tseba xore medimo ya xaxo xa re e hlankele; seswanthšô seo O se tsemilexo, xa re se khunamele.” (Daniele 3:1-18) Baheberu ba ba bararo ba ile ba rwala boikarabelo bja bona.
2. Ge e le gabotse, ke mang yo a diretšego Pilato phetho ya go ahlola Jesu Kriste, gomme na seo se ile sa lokolla mmušiši yo wa Roma molatong wa gagwe?
2 Nywaga-kgolong e tshelelago ka morago, mmušiši o kwele melato yeo monna yo a pharwago ka yona. Ka morago ga go hlahloba taba ka botlalo, o thoma go kgodišega gore monna yo a latofatšwago ga a na molato. Lega go le bjalo, lešaba le nyaka gore a bolawe. Ka morago ga go leka go ganetšana le seo, mmušiši o dika-dika go rwala boikarabelo bja gagwe gomme o dira seo lešaba le se nyakago. O hlapa diatla gomme o re: “Ga ke na molato mading a motho yo.” Ke moka o ba dumelela gore ba kokotele monna yo. Ee, go e na le go rwala boikarabelo bja gagwe bja go ahlola Jesu Kriste, Pontio Pilato o dumelela ba bangwe gore ba mo direle phetho yeo. Go sa šetšwe gore o hlapile diatla tša gagwe gakae, o be a ka se lokologe molatong wa go ahlola Jesu ka tsela e sego ya toka.—Mateo 27:11-26; Luka 23:13-25.
3. Ke ka baka la’ng re sa swanela go dumelela ba bangwe ba re direla diphetho?
3 Go thwe’ng ka wena? Ge o swanetše go dira diphetho, na o swana le Baheberu ba bararo, goba na o dumelela ba bangwe gore ba go direle tšona? Go dira diphetho ga go bonolo. Motho o swanetše go gola ka tsebo e le gore a dire diphetho Bagalatia 6:1, 2) Go e na le moo, ke morwalo woo “yo mongwe le yo mongwe wa rena a [tlago go] ikarabela go Modimo” ka wona. (Baroma 14:12) Beibele e re: “Yo mongwe le yo mongwe o tla rwala morwalo wa gagwe.” (Bagalatia 6:5) Ka gona, re ka dira bjang diphetho tše bohlale bophelong? Sa pele, re swanetše go tseba mafokodi a rena gomme re tsebe seo re swanetšego go se dira bakeng sa go a lwantšha.
tše di nepagetšego. Ka mohlala, batswadi ba swanetše go direla bana ba bona ba nywaga ya tlasana diphetho tše dibotse. Ke therešo gore go dira phetho go thata kudu ge boemo bo raragane e bile go na le dilo tše di fapa-fapanego tšeo di swanetšego go seka-sekwa ka kelohloko. Lega go le bjalo, boikarabelo bja go dira diphetho ga bo imele gakaalo moo bo ka akaretšwago gare ga “maima” goba dilo tše di imelago tšeo bao ba nago le “ditshwanelego tša moya” ba ka re rwalelago tšona. (Senyakwa sa Bohlokwa
4. Ke thuto efe ya bohlokwa mabapi le go dira diphetho yeo re swanetšego go ithuta yona tabeng ya go se kwe ga banyalani ba pele?
4 Mathomong a histori ya batho, banyalani ba pele ba ile ba dira phetho yeo e re baketšego ditla-morago tše kotsi. Ba kgethile go ja seenywa sa sehlare sa go tseba botse le bobe. (Genesi 2:16, 17) Ba dirile phetho ya bona motheong ofe? Beibele e re: “Mosadi a bôna sehlare seo è le se se bose xe se ka lewa, sè ratêxa xe se lebêlêlwa, sè kxanyoxêxa ka xe se hlalefiša; a bá a fula dienywa tša sôna, a ja, a neêla le monna wa xaxwe e a bexo a na le yêna; le yêna a ja.” (Genesi 3:6) Phetho ya Efa e be e theilwe kganyogong ya boithati. Se se ile sa dira gore Adama le yena a je. Ka baka leo, sebe le lehu di “aparetše batho bohle.” (Baroma 5:12) Go se kwe ga Adama le Efa go swanetše go re ruta thuto ya bohlokwa mabapi le mafokodi a batho: Ge batho ba sa kgomarele tlhahlo e tšwago go Modimo, ba sekamela go direng diphetho tše di fošagetšego.
5. Ke tlhahlo efe yeo Jehofa a re neilego yona, gomme re swanetše go dira’ng gore e re hole?
5 Ruri re ka thabela gore Jehofa Modimo o re neile tlhahlo! Mangwalo a re botša gore: “Ditsêbê tša lena di tlo kwa ka nthaxo xa lena xe xo thwe: Tsela šé! Tšeang ka yôna! Le se fapoxêlê ka xo le letona le xe e le xo la ntsôxôšô!” (Jesaya 30:21) Jehofa o bolela le rena a diriša Lentšu la gagwe le le buduletšwego, e lego Beibele. Re swanetše go ithuta Mangwalo gomme re hwetše tsebo e nepagetšego go ona. E le gore re dire diphetho tše di nepagetšego, re swanetše go ja “dijo tše di tiilego . . . tša batho ba godilego.” Le gona, “ka go diriša matla a [rena] a tlwaeditšwego a go hlatha, [re kgethologanya] se nepagetšego le se se fošagetšego.” (Baheberu 5:14) Re ka tlwaetša matla a rena a go hlatha ka go diriša seo re ithutago sona go tšwa Lentšung la Modimo.
6. Go nyakega’ng gore letswalo la rena le šome gabotse?
6 Seo se holago kudu tabeng ya go dira diphetho ke letswalo la rena la tlhago. Letswalo le na le bokgoni bja go ahlola, gomme re ka “begwa goba gaešita le go lokafatšwa” ke lona. (Baroma 2:14, 15) Lega go le bjalo, gore letswalo la rena le šome gabotse le swanetše go tlwaetšwa ka tsebo e nepagetšego ya Lentšu la Modimo gomme re diriše seo se bolelwago ke Lentšu leo. Letswalo le le sa tlwaetšwago le tutuetšwa gabonolo ke metlwae le mekgwa ya tikologong ye re lego go yona. Maemo ao re phelago go ona le dikgopolo tša batho ba bangwe le tšona di ka re fapoša. Go direga’ng ge re dula re hlokomologa letswalo la rena ge le re lemoša gomme re roba ditekanyetšo tša Modimo? Ge nako e dutše e e-ya le ka swaiwa “mo e kago ke ka tšhipi ya go fišeletša,” la swana le letlalo le le swelego leo le khupeditšwego ke legogo le le gwaletšego—la se sa kwa selo la ba la hwa. (1 Timotheo 4:2) Ka lehlakoreng le lengwe, letswalo le le tlwaeditšwego ka Lentšu la Modimo ke tlhahlo yeo e ka botwago.
7. Ke selo sefe sa bohlokwa se se nyakegago ge re dira diphetho tše bohlale?
7 Ka gona, selo sa bohlokwa se se nyakegago ge re rwala boikarabelo bja go dira diphetho tše bohlale ke tsebo e nepagetšego ya Mangwalo le bokgoni bja go e diriša. Go e na le go fo tšewa ke maikwelo gomme ra akgofela go dira diphetho, re swanetše go ipha nako e lekanego ya go tsoma melao ya Modimo ya motheo le go bontšha bokgoni bja rena bja go nagana ge re e diriša. Ge e ba re swanetše go dira phetho ka go akgofa—go swana le Šadirake, Mešake le Abedinego—re bao ba itlhamilego gabotse ge e ba re e-na le tsebo e nepagetšego ya Lentšu la Modimo gomme letswalo la rena le tlwaeditšwe ka yona. E le gore re bone kamoo go phegelela kgolong go ka kaonefatšago tsela yeo re dirago diphetho ka yona, anke re eleng hloko dikarolo tše pedi tša bophelo.
Re tla Gwerana le Bomang?
8, 9. (a) Ke melao efe ya motheo yeo e bontšhago bohlokwa bja go phema ditlwaelano tše mpe? (b) Na go ba le ditlwaelano tše mpe go akaretša feela go gwerana le batho ba se nago ditekanyetšo tša boitshwaro? Hlalosa.
8 Moapostola Paulo o ngwadile gore: “Le se ke la timetšwa. Ditlwaelano tše mpe di senya mekgwa e holago.” (1 Bakorinthe 15:33) Jesu Kriste o boditše barutiwa ba gagwe gore: ‘Ga le karolo ya lefase.’ (Johane 15:19) Ka morago ga go ithuta ka melao ye ya motheo, re akgofela go bona lebaka leo ka lona re swanetšego go phema go gwerana le diotswa, dihlotlolo, mahodu, matagwa le batho ba swanago le bao. (1 Bakorinthe 6:9, 10) Lega go le bjalo, ge re tšwela pele re hwetša tsebo ya therešo ya Beibele, re lemoga gore go fetša nako e ntši le batho ba bjalo ka go ba bogela difiliming, thelebišeneng goba go computer goba ka go bala ka bona dipukung le gona go a gobatša. Go ka bolelwa se se swanago ka go gwerana le batho “ba bomenetša” mekerong ya dipoledišano ya Internet.—Psalme 26:4.
9 Go thwe’ng ka go gwerana le bao ba ka bago ba hlwekile boitshwarong eupša ba sa dumele go Modimo wa therešo? Mangwalo a re botša gore: “Lefase ka moka le rapaletše matleng a yo kgopo.” (1 Johane 5:19) Re thoma go lemoga gore go itshwara ga motho ka tsela e gobogilego ga se lona lebaka le nnoši leo le dirago gore re pheme go gwerana le yena. Ka gona, re ba bohlale ge re gwerana feela le bao ba ratago Jehofa.
10. Ke’ng se se re thušago go dira diphetho tše di bontšhago gore re godile ka tsebo tabeng ya go tlwaelana le batho ba lefase?
10 Go phema ka mo go feletšego go tlwaelana le batho bao ba lego lefaseng ga go kgonege e bile ga go nyakege. (Johane 17:15) Go tšea karolo bodireding bja Bokriste, go ya sekolong le go ya mošomong ka moka di akaretša go tlwaelana le batho ba lefase. Mokriste yo a nyalanego le motho yo e sego modumedi a ka swanelwa ke go tlwaelana le batho ba lefase go feta Bakriste ba bangwe. Lega go le bjalo, ka ge matla a rena a go hlatha a tlwaeditšwe gabotse re lemoga gore go tlwaelana le batho ba lefase go fapane kudu le go gwerana le bona. (Jakobo 4:4) Ka gona, re kgona go dira diphetho tše di bontšhago gore re godile ka tsebo ge go tliwa tabeng ya ge e ba re tla tšea karolo medirong ya ka morago ga sekolo, e bjalo ka dipapadi le metantsho, goba go ya meletlong le dijong tše di kgethegilego tšeo di rulagantšwego ke bašomi-gotee le rena.
Go Kgetha Mošomo
11. Ke selo sefe sa pele seo re swanetšego go nagana ka sona ge re dira diphetho mabapi le mošomo?
11 Go diriša melao ya motheo ya Beibele ka tsela e bontšhago gore re godile ka tsebo go re thuša go dira diphetho mabapi le kamoo re phethago boikarabelo bja rena bja go ‘babalela ditho tša malapa a rena.’ (1 Timotheo 5:8) Selo sa pele seo re swanetšego go nagana ka sona ke gore ke mošomo wa mohuta mang—le gore o nyaka gore re dire eng. Go kgetha mohuta wa mošomo woo o thekgago seo Beibele e se solago ka go lebanya go tloga go fošagetše. Ka gona, Bakriste ba therešo ga ba amogele mešomo le ge e le efe yeo e ka akaretšago go rapela medimo ya diswantšho, go utswa, go dirišwa gampe ga madi goba mekgwa e mengwe yeo e sa thekgwego ke Mangwalo. Le gona, re ka se ke ra bolela maaka goba ra ba bahlalefetši, gaešita le ge mothwadi a nyaka gore re dire bjalo.—Ditiro 15:29; Kutollo 21:8.
12, 13. Ke dilo dife ka ntle le mošomo ka bowona tšeo di lego bohlokwa ge re dira diphetho mabapi le mošomo?
12 Go thwe’ng ge e ba mošomo ka bowona o sa robe ditekanyetšo tša Modimo ka go lebanya? Ge tsebo ya rena ya therešo e dutše e gola gomme matla a rena a go hlatha a kaonefala, re thoma go lemoga dilo tše dingwe tšeo re swanetšego go di ela hloko. Go thwe’ng ge e ba mošomo o tla re akaretša mokgweng wo e sego wa Mangwalo, o bjalo ka go araba megala lefelong la batho ba go petšha? O swanetše go ela hloko taba ya gore tšhelete yeo o lefšago ka yona e tšwa kae le gore o šomela kae. Ka mohlala, na Mokriste yo e lego moagi yo a itšhomelago o be a ka amogela mošomo woo o akaretšago go penta e nngwe ya dikereke tša Bojakane, gomme ka go dira bjalo a thuša go tšwetša pele bodumedi bja maaka?—2 Bakorinthe 6:14-16.
13 Go thwe’ng ge e ba boemong bjo bongwe mothwadi wa rena a amogela mošomo wa go botsefatša lefelo la borapedi bja maaka? Boemong bjo, re tla swanelwa ke go ela hloko dilo tše swanago le gore re na le tutuetšo e kaakang go seo se dirwago le gore re tla tsenya letsogo go fihla kae. Le gona go thwe’ng ka go dira tirelo yeo e sego kgahlanong le ditekanyetšo tša Beibele, e bjalo ka go iša mangwalo mafelong ka moka setšhabeng, go akaretša le mafelong ao go kgothaletšwago ditiro tše fošagetšego? Na molao wa motheo o lego go Mateo 5:45 o ka se re thuše? Se sengwe gape seo se sa swanelago go hlokomologwa ke kamoo go šoma mošomo woo letšatši le letšatši go ka kgomago letswalo la rena ka gona. (Baheberu 13:18) Ee, go rwala morwalo wa rena wa boikarabelo tabeng ya go dira diphetho tšeo di bontšhago gore re godile ka tsebo tabeng ya mošomo go nyaka gore re loutše matla a rena a go hlatha gomme re tlwaetše letswalo la rena leo re le filwego ke Modimo.
“Ditseleng tša Xaxo Tšohle Tseba Yêna”
14. Ge re dira diphetho, ke dilo dife tšeo re swanetšego go dula re di ela hloko?
14 Go thwe’ng ka diphetho tšeo re di dirago mabapi le ditaba tše dingwe, tše bjalo ka go phegelela thuto ya lefase le go amogela goba go gana mekgwa e mengwe ya kalafo? Ge re lebeletšane le go dira phetho le ge e le efe, re swanetše go tseba melao ya motheo ya Beibele yeo e šomago tabeng yeo gomme ka morago re diriše matla a rena a go nagana ge re e diriša. Kgoši Salomo yo bohlale wa Isiraeleng ya bogologolo o itše: “Bôʹta Modimo ka pelo ka moka; O se ké wa ithêkxa ka xo fo re: Ke n’e thlaloxanyô. Ditseleng tša xaxo tšohle tseba Yêna; ké mo Yêna a tl’o xo Xo thulêla tsela.”—Diema 3:5, 6.
15. Re ithuta’ng go Bakriste ba lekgolong la pele la nywaga mabapi le go dira diphetho?
15 Gantši, diphetho tšeo re di dirago di kgoma ba bangwe gomme re swanetše go ela se hloko. Ka mohlala, Bakriste ba lekgolong la pele la nywaga ba be ba se sa le ka tlase ga dithibelo tše dintši tša dijo tša Molaong wa Moše. Ba be ba ka kgetha go ja dijo tše itšego tšeo di bego di lebelelwa e le tše sa hlwekago ka tlase ga Molao gomme 1 Bakorinthe 8:11-13) Bakriste ba pele ba ile ba kgothaletšwa gore ba naganele matswalo a ba bangwe e le gore ba se ba kgopiše. Diphetho tša rena ga se tša swanela go re dira “ba ba kgopišago.”—1 Bakorinthe 10:29, 32.
ba be ba ka se bonwe molato le gatee. Lega go le bjalo, moapostola Paulo o ngwadile mabapi le nama ya phoofolo e nngwe yeo e ka bago e tswalana le tempele ya medimo ya diswantšho ge a re: “Ge e ba dijo di kgopiša ngwanešo, gona nka se sa hlwa ke e-ja nama le ka mohla, e le gore ke se ke ka kgopiša ngwanešo.” (Tsomang Bohlale bjo bo Tšwago go Modimo
16. Thapelo e ka re thuša bjang ge re dira diphetho?
16 Thušo ya bohlokwa kudu ge re dira diphetho ke thapelo. Morutiwa Jakobo o re: “Ge e ba mang le mang wa lena a hloka bohlale, a a tšwele pele a kgopela Modimo, gobane o fa bohle kudu ka ntle le go goboša; o tla bo newa.” (Jakobo 1:5) Ka kholofelo, re ka retologela go Jehofa ka thapelo gomme ra mo kgopela bohlale bja gore re dire diphetho tše di nepagetšego. Ge re bolela le Modimo wa therešo mabapi le dilo tšeo di re tshwenyago gomme re tsoma tlhahlo ya gagwe, moya o mokgethwa o ka re thuša go kwešiša gakaone mangwalo ao re naganago ka ona gomme wa re gopotša ao re ka bago re a lebetše.
17. Ba bangwe ba ka re thuša bjang go dira diphetho?
17 Na ba bangwe ba ka re thuša go dira diphetho? Ee, Jehofa o re neile batho ba godilego ka tsebo ka phuthegong. (Baefeso 4:11, 12) Re ka boledišana le bona, kudu-kudu ge e ba re dira phetho e kgolo. Batho bao ba nago le temogo e kgolo ya moya e bile e le bao ba nago le phihlelo bophelong ba ka re lemoša ka melao ya motheo ya Modimo yeo e ka kgomago phetho ya rena gomme ya re thuša gore re “kgonthišetše dilo tše bohlokwa kudu.” (Bafilipi 1:9, 10) Eupša, temošo še: Re swanetše go ba šedi gore re se dumelele ba bangwe ba re direla diphetho. Boikarabelo bo magetleng a rena.
Na Mafelelo ke a Mabotse ka Mehla?
18. Go ka thwe’ng ka mafelelo a phetho e botse?
18 Na diphetho tšeo di theilwego ka go tia melaong ya motheo ya Beibele le tšeo di theilwego letswalong gantši di lebiša mafelelong a mabotse? Ee, ge nako e dutše e e-ya di ba le mafelelo a mabotse. Lega go le bjalo, ka dinako tše dingwe mafelelo a nakwana e ka ba a sa rategego. Šadirake, Mešake le Abedinego ba be ba tseba gore mafelelo a phetho ya bona ya go se rapele seswantšho se segolo e ka ba lehu. (Daniele 3:16-19) Ka mo go swanago, ka morago ga ge baapostola ba boditše lekgotla la Bajuda la Sanhedrine gore ba swanetše go kwa Modimo e le mmuši go e na le batho, ba ile ba bethwa pele ga ge ba ka lokollwa. (Ditiro 5:27-29, 40) Go oketša moo, “nako le ditiragalo tše di sa letelwago” di ka kgoma mafelelo a phetho le ge e le efe ka tsela e sa swanelago. (Mmoledi 9:11, NW) Ge e ba re tlaišega ka tsela e itšego go sa šetšwe gore re dirile phetho e swanetšego, re ka kgodišega gore Jehofa o tla re thuša go kgotlelela gomme o tla re šegofatša nakong e tlago.—2 Bakorinthe 4:7.
19. Re ka rwala bjang ka sebete boikarabelo bja rena bja go dira diphetho?
19 Ka gona, ge re dira diphetho re swanetše go tsoma melao ya motheo ya Mangwalo gomme bokgoni bja rena bja go nagana bo šome ge re e diriša. Ruri re ka leboga kudu thušo yeo Jehofa a re neilego yona ka moya wa gagwe o mokgethwa le ka batho ba godilego ka tsebo ka phuthegong! Ka ge re e-na le tlhahlo le ditokišetšo tše bjalo, anke ka sebete re rwale boikarabelo bja rena ge re dira diphetho tše bohlale.
O Ithutile’ng?
• Ke selo sefe sa bohlokwa seo se nyakegago e le gore re dire diphetho tše dibotse?
• Go tšwela pele kgolong go kgoma bjang phetho ya rena tabeng ya bagwera?
• Ke dilo dife tše dingwe tša bohlokwa tšeo re swanetšego go di ela hloko ge re dira diphetho mabapi le mošomo?
• Ke’ng seo se ka re thušago go dira diphetho?
[Dipotšišo tša Thuto]
[Seswantšho go letlakala 22]
Go se kwe ga Adama le Efa go re ruta thuto ya bohlokwa
[Seswantšho go letlakala 24]
Pele re dira phetho ya bohlokwa, re swanetše go tsoma melao ya Modimo ya motheo