Na Jesu O Be A E-na Le Beibele?

AOWA, Jesu o be a se na Beibele. Ka baka la’ng? Ka gobane Beibele e feletšego go etša ge re e-na le yona lehono e be e se gona mehleng ya Jesu. Lega go le bjalo, disinagoge di be di dula di e-na le mangwalo a go phuthwa ao a bego a hupere mangwalo ao ga e sa le go tloga ka nako yeo a bilego karolo ya Beibele yeo re e tsebago. Jesu o ile a bala lengwalo la go phuthwa la Jesaya sinagogeng ya kua Natsaretha. (Luka 4:16, 17) Moapostola Paulo o ile a kwa “go balwa phatlalatša ga Molao le Baporofeta” a le Antiokia kua Pisidia. (Ditiro 13:14, 15) Gomme morutiwa Jakobo o boletše gore mangwalo a Moše a be a “balwa ka go hlaboša disinagogeng ka sabatha e nngwe le e nngwe.”—Ditiro 15:21.

Na batho ba lekgolong la pele la nywaga ba be ba e-na le mangwalo a bona a go phuthwa a Mangwalo a Makgethwa? Go molaleng gore molaki wa Moethiopia wa kgorong ya Mohumagadi Kandase o be a e-na le lona, ka gobane o be “a dutše koloing ya gagwe, a bala moporofeta Jesaya ka go hlaboša” ge morutiwa Filipi a be a kopana le yena tseleng ya go ya Gatsa. (Ditiro 8:26-30) Moapostola Paulo o ile a kgopela Timotheo gore a tle le “mangwalo a go phuthwa, kudu-kudu matlalo a go ngwalela.” (2 Timotheo 4:13) Gaešita le ge Paulo a se a ka a bolela gore mangwalo a a go phuthwa e be e le afe, go na le kgonagalo e kgolo ya gore e be e le dikarolo tša Mangwalo a Seheberu.

Go ya ka Alan Millard e lego moprofesara wa maleme a se-Semite, go Bajuda, go ba le mangwalo a go phuthwa a Mangwalo mohlomongwe e be e le feela ga “batho bao ba nago le tokelo kua Palestina, ga bohle bao ba bego ba re ba rutegile, Bafarisei ba bangwe le ga barutiši ba bjalo ka Nikodemo.” Le lengwe la mabaka ke gore a be a bitša kudu. Millard o akanyetša gore “theko ya kopi ya Jesaya e be e le ditenariase tše tshelelago go ya go tše lesome” le gona o re Beibele e feletšego ya Seheberu “e be e ka ba le mangwalo a go phuthwa a 15 go ya go a 20,” goba gore e be e ka bitša mo e ka bago seripa-gare sa mogolo wa ngwaga.

Beibele ga e bolele ge e ba Jesu goba barutiwa ba gagwe ba be ba e-na le dikopi tša bona tša mangwalo a go phuthwa a Beibele. Lega go le bjalo, ga go pelaelo gore Jesu o be a tseba Mangwalo gabotse, a kgona go bolela ka ona goba go a tsopola ka hlogo. (Mateo 4:4, 7, 10; 19:4, 5) Na se lehono ga sa swanela go re šušumeletša gore re tsebe Beibele gabotse, ka ge ka kakaretšo e sa bitše gakaalo e bile e hwetšagala gabonolo?