GO TŠWA BOBOLOKELONG BJA RENA
Ba Ile ba Ema ba Tiile “Nakong ya Moleko”
GO THOMA ga Ntwa ya I ya Lefase ka 1914 go ile gwa dira gore mafelelong batho ba bantši ba lemoge gore Barutwana ba Beibele ba ka se tšee karolo ntweng. (Jes. 2:2-4; Joh. 18:36; Baef. 6:12) Bahlanka ba Modimo kua Brithania ba ile ba dira eng boemong bjoo?
Ka 1916 go ile gwa thewa molao kua Brithania woo o bego o re banna bao ba sa nyalago ba nywaga e 18 go ya go e 40 ba ye ntweng. Molao woo o ile wa lokolla feela bao ba bego ba tloga ba ka se ye ntweng ka lebaka la “ditekanyetšo tša bodumedi goba tša boitshwaro.” Mmušo o ile wa hloma makgotla ao a bego a tla dira phetho ya gore ke bomang bao ba bego ba tla lokollwa le gona go fihla bokgoleng bofe.
Go se go ye kae Barutwana ba Beibele ba 40 ba ile ba lahlelwa dikgolegong tša bohlabani, mola ba seswai ba ile ba romelwa ntweng kua Fora. Ka lebaka la tiro ye ya go hloka toka, bana babo rena kua Brithania ba ile ba ngwalela Tonakgolo Herbert Asquith lengwalo la go ipelaetša mabapi le go golegwa ga bona, gotee le kgopelo yeo e bego e saennwe ke batho ba 5 500.
Go ile gwa begwa gore bana babo rena ba seswai bao ba ilego ba išwa ntweng kua Fora ba ahloletšwe go thuntšhwa ka lebaka la go gana ga bona go tsenela ntwa. Eupša ge ba be ba beilwe ka pele ga mašole ao a bego a le kgauswi le go ba thuntšha, kahlolo ya bona e ile ya fetošetšwa go nywaga e lesome kgolegong. Ba ile ba bušetšwa Engelane dikgolegong tše tlwaelegilego.
Ge ntwa e dutše e tšwela pele, molao o ile wa akaretša le banna ba nyetšego. Kua Manchester, Engelane, go ile gwa dirwa mohlala ka taba ya mosekišwa Henry Hudson yo e bego e le ngaka e bile e le Morutwana wa Beibele. Ka August 3, 1916, kgoro ya tsheko e ile ya phetha ka gore ke moradia, ya mo lefiša le go mo tsenya tirelong ya tša bohlabani. Ka nako e swanago, tsheko e nngwe ya go swana le yona e ile ya swarwa kua Edinburgh, Scotland. James Frederick Scott, e lego mmapatši wa dipuku tša bodumedi wa nywaga e 25, o ile a hwetšwa a se na molato. Mmušo o ile wa ipelaetša kgahlanong le kahlolo yeo, fela o ile wa tlogela molato woo ka lebaka la molato o mongwe kua London. Lebakeng le, ngwanabo rena yo mongwe yo a bitšwago Herbert Kipps o ile a bonwa molato, a lefišwa le go tsenywa tirelong ya tša bohlabani.
Ka September 1916, palomoka ya bana babo rena ba 264 e ile ya dira kgopelo ya go lokollwa tirelong ya tša bohlabani. Godimo ga palomoka yeo, ba bahlano ba bona ba ile ba lokollwa, ba 154 ba newa kotlo ya go dira “mešomo e bohlokwa ya setšhaba,” ba 23 ba ile ba newa mešomo ya tirelo ya tša bohlabani eupša e sa akaretše go ya ntweng, ba 82 ba ile ba tsenywa tirelong ya tša bohlabani, ba bangwe bona ba ile ba sekišwa le go lahlelwa kgolegong. Batho ba bantši ba ile ba ipelaetša mabapi le go swarwa ka sehlogo ga banna bao kgolegong, ka gona mmušo o ile wa ba ntšha kgolegong ya tša bohlabani wa ba iša dikampeng tša mešomo ya setšhaba.
Edgar Clay le Pryce Hughes, yoo ka morago a ilego a hlankela e le molebeledi wa ofisi ya lekala ya Brithania, ba ile ba šoma letamong kua Wales. Ka lehlakoreng le lengwe, Herbert Senior, yo e lego yo mongwe wa ba seswai bao ba bego ba bušeditšwe Fora, o ile a romelwa Kgolegong ya Wakefield kua Yorkshire. Ba bangwe ba ile ba phetha kotlo ya bona ya go šoma mediro e thata ka tlase ga maemo a boima kua kgolegong ya Dartmoor, moo ba ilego ba bopa sehlopha se segologolo sa go gana tirelo ya bohlabani ka baka la letswalo.
Frank Platt, e lego Morutwana wa Beibele yoo a ilego a dumela go dira mešomo ya go se akaretše go ya ntweng, o ile a tlaišwa o šoro ge a be a laelwa go lwa eupša a gana. Atkinson Padgett, yo a ilego a ithuta therešo gateetee ka morago ga go tsenywa tirelong ya tša bohlabani, o ile a swarwa ka sehlogo ke balaodi ba tša bohlabani ka ge a be a gana go ya ntweng.
Le ge e le gore boemo bja rena bja Bokriste bja go se tšee lehlakore bo be bo sa nape bo kwešišwa gabotse ke bana bao babo rena moo e ka bago nywaga e lekgolo e fetilego, ba be ba ikemišeditše go thabiša Jehofa Modimo. Bao ba boletšwego ka maina pegong ye ba beile mohlala o mobotse wa go se tšee lehlakore kudukudu lebakeng leo le thata la “nakong ya moleko.” (Kut. 3:10)—Go tšwa bobolokelong bja rena kua Brithania.