Na o be o Tseba?

Go Baefeso 2:11-15, na moapostola Paulo o be a bolela ka lepheko la kgonthe ge a be a bolela ka leboto leo le bego le aroganya Bajuda le Bantle?

Ge a ngwalela Baefeso lengwalo, moapostola Paulo o dira phapano magareng ga Baisiraele le “basepedi.” O itše go be go e-na le “leboto” leo le bego le “aroganya” dihlopha tše tše pedi. (Baefeso 2:11-15) Paulo o be a bolela ka “Molao wa ditaelo” wo o bego o neilwe ka Moše, eupša go diriša ga gagwe lentšu “leboto” go ka ba go ile gwa gopotša babadi ka lepheko la kgonthe la lefsika leo le bego le le gona.

Lekgolong la pele la nywaga C.E., tempele ya Jehofa kua Jerusalema e be e e-na le malapa a mmalwa ao go bego go thibelwa batho ba itšego go tsena go ona. Motho le ge e le ofe o be a ka tsena ka Lapeng la Bantle, eupša go tsena ka lapeng le ge e le lefe la tempele go be go dumeletšwe Bajuda le basokologi feela. Mafelo ao a bego a kgethetšwe batho ba itšego feela a be a arogantšwe go ao go bego go tsena motho le ge e le ofe ka legora leo le agilwego gabotse la mafsika leo le bitšwago Soreg, leo go bolelwago gore e be e le la bophagamo bja dimithara tše 1,3. Go ya ka radihistori wa Mojuda wa lekgolong la pele la nywaga e lego Flavius Josephus, legora le le be le ngwadilwe ka mongwalo wa Segerika le wa Selatine bakeng sa go lemoša Bantle gore ba se le tshele e le gore ba se ke ba tsena lefelong le lekgethwa.

Mongwalo o mongwe o feletšego wa Segerika wo o tšwago lebotong le leo le aroganyago mafelo a le ile la hwetšwa. Le balega ka gore: “Go se ke gwa ba le motho o šele yo a tshelago legora le gotee le leboto leo le dikologilego sekgethwa. Motho le ge e le ofe yo a hwetšwago a le tshetše, o tla bolawa.”

Mohlomongwe Paulo o dirišitše Soreg go swantšhetša kgwerano ya Molao wa Moše, yeo ka nako e telele e bego e dutše e arogantše Bajuda le Bantle. Lehu la Jesu la sehlabelo le ile la fediša kgwerano ya Molao gomme ka go realo la “phušola leboto leo le bego le le magareng ga tšona.”

Ke ka baka la’ng ka kakaretšo go bolelwa ka meloko e 12 ya Isiraele mola ge e le gabotse go be go e-na le meloko e 13?

Meloko goba malapa a Isiraele a tšwa go barwa ba Jakobo, yoo leina la gagwe le ilego la fetošwa go ba Isiraele. Mopatriareka yo o be a e-na le barwa ba 12—Rubeni, Simeone, Lefi, Juda, Dani, Nafutali, Gada, Asere, Isašara, Sebulone, Josefa le Benyamini. (Genesi 29:32–30:24; 35:16-18) Barwarre ba lesome-tee ba be ba e-na le meloko yeo e reeletšwego ka bona, eupša go be go se na moloko wo o reeletšwego ka Josefa. Go e-na le moo, meloko e mebedi e be e reeletšwe ka barwa ba gagwe e lego Efuraimi le Manase, bao yo mongwe le yo mongwe wa bona a ilego a newa maemo a go ba moetapele wa moloko. Ka baka leo, palo ya meloko ya Isiraele e ile ya ba 13. Ka gona, ke ka baka la’ng gantši Beibele e bolela ka meloko e 12?

Gare ga Baisiraele, banna ba moloko wa Lefi ba ile ba kgethelwa tirelo ya Jehofa tabarenakeleng gomme ka morago ka tempeleng. Ka baka leo, ba ile ba lokollwa gore ba se ye tirelong ya tša bohlabani. Jehofa o boditše Moše gore: “Xe e le moloko wa Ba-Lefi O se kê wa o bala wa hlakanya palô ya bôná le ya Ba-Isiraele. Ba-Lefi bôná O ba balêlê Ngwakô wa Melaô le dilô tša wôna ka moka, le tšohle tše e lexo tša wôna; bôná ba rwalê Ngwakô woo le dibyana tša wôna ka moka, ba dirê medirô ya wôna, ba axê mešaša ya bôná ba dikoloxê nawô’.”—Numeri 1:49, 50.

Balefi ga se ba ka ba newa naga Nageng ya Kholofetšo. Go e na le moo, ba be ba abetšwe metse e 48 yeo e bego e gašane nageng ya Isiraele ka moka.—Numeri 18:20-24; Jošua 21:41.

Ka mabaka a ka bobedi, moloko wa Lefi ga se wa ka wa akaretšwa ge go be go lokeletšwa meloko e mengwe. Ka gona meloko ya Isiraele e be e balwa ka mehla e le e 12.—Numeri 1:1-15.

[Mothopo wa Seswantšho go letlakala 21]

Archaeological Museum of Istanbul