EKIŠANG TUMELO YA BONA | JOSEFA
“A ga le Tsebe Gore Ditlhathollo di tšwa go Modimo?”
JOSEFA o be a sepela tsejaneng ya leswiswana, a rotha kudumela ka ge a šoma ka thata phišong e hupetšago. Ka ntle, letšatši la Egipita le be le dira gore kgolego e fiše wa onto. Ka dinako tše dingwe go be go bonagala eka o tseba setena se sengwe le se sengwe sa moo gotee le monga o mongwe le o mongwe wo o lego lebotong. Bjale bophelo bja gagwe e be e le bjona bjo. Ke therešo gore o be a tšeelwa godimo mo. Lega go le bjalo, e be e le mogolegwa.
O swanetše go ba a be a fela a nagana ka bophelo bjo a bego a bo phela kua mebotong ya maswika kua Heburone, moo a bego a hlokomela mehlape ya tatagwe! O be a na le nywaga e ka bago e 17 ge tatagwe Jakobo a be a mo roma go yo dira se sengwe bokgoleng bja dikhilomithara tše dintši go tloga gae. Ga bjale go be go bonagala a ka se sa ba le tokologo yeo. Barwarre ba Josefa bao ba mo hufegelago ba be ba mo hloile ka lehloyo le tletšego polao ke moka ba mo rekiša bokgobeng. O ile a išwa Egipita, moo a ilego a thoma a hlankela lapeng la mohlankedi wa Egipita e lego Potifara. Josefa o ile a dula a botwa ke mong wa gagwe go fihlela ge tatofatšo ya go kata ya mosadi wa Potifara e dira gore a feleletše a le mo kgolegong. *—Genesi, dikgaolo 37 le 39.
Bjale Josefa o be a na le nywaga e 28, a feditše nywaga e ka bago e lesome a le bokgobeng e bile a golegilwe. Ka boripana, bophelo bja gagwe bo be bo sa be ka tsela yeo a bego a holofetše gore bo tla ba ka yona. Na o be a tla ka a lokollwa? Na o be a tla buša a bone tatagwe yo a rategago yo a tšofetšego goba ngwanabo yo a rategago e lego Benjamini? O be a tla dula ka moleteng wo go fihla neng?
Na o kile wa ikwa go swana le Josefa? Ka dinako tše dingwe bophelo bo fapana kudu le bjo o bego o lora ka bjona ge o be o sa le yo monyenyane. Ke therešo gore maemo a bohloko a ka bonagala a sa fele gomme go ka ba thata go hwetša tsela ya go tšwa go ona goba ya go a kgotlelela. Anke re bone gore re ka ithuta eng tumelong ya Josefa.
“JEHOFA A DULA A NA LE JOSEFA”
Josefa o be a tseba gore Modimo wa gagwe, Jehofa, o be a sa mo lebala gomme ga go pelaelo gore go tseba ga gagwe se ruri go ile gwa mo thuša gore a kgotlelele. Gaešita le kgolegong ye ya nageng e šele, Jehofa o ile a hwetša ditsela tša go šegofatša Josefa. Ka gona, re bala gore: “Jehofa a dula a na le Josefa gomme a se kgaotše go mmontšha botho le go dira gore mohlankedi yo mogolo wa kgolego a mo lebelele ka botho.” (Genesi 39:21-23) Ge Josefa a dutše a šoma ka thata, o ile a nea Modimo mabaka a gore a mo šegofatše. O swanetše go ba a ile a homotšwa ke go tseba gore Jehofa o be a dutše a na le yena!
Na Jehofa o be a rerile gore Josefa a dulele sa ruri kgolegong yeo? Josefa o be a sa tsebe karabo ya seo, gomme ga go pelaelo gore o ile a dula a botša Modimo wa gagwe taba ye ka thapelo. Ka ge go fela go direga, karabo e ile ya tla ka tsela yeo e bego e tloga e sa letelwa. Ka letšatši le lengwe, go ile gwa tsoga mpherefere kgolegong ge go fihla bagolegwa ba babedi ba bafsa—bahlankedi ba tšwago go bašomedi ba Farao. Yo mongwe e be e le yo mogolo wa baapei ba dinkgwa ba kgoši; yo mongwe e be e le yo mogolo wa batšheladino.—Genesi 40:1-3.
Molaodi wa bahlapetši o ile a laela Josefa gore a hlokomele * Bošegong bjo bongwe yo mongwe le yo mongwe wa bona o ile a lora toro e tlabago. Ge Josefa a ba bona mesong, o ile a lemoga gore go be go na le seo se sa sepelego gabotse. Ka gona o ile a botšiša ka gore: “Go re’ng lehono difahlego tša lena di hlafile?” (Genesi 40:3-7) Mohlomongwe botho bja gagwe bo ile bja kgonthišetša banna bao gore go utolla mathata a bona go be go ka se ba bee kotsing. Josefa o be a sa tsebe selo, eupša poledišano yeo e be e tla lebiša phetogong e kgolo bophelong bja gagwe. Lega go le bjalo, na nkabe poledišano e bile gona ge nkabe Josefa a se kgethe go bontšha go tshwenyega ka ba bangwe? Kgetho ya gagwe e ka re dira gore re ipotšiše gore: ‘Na ke bontšha tumelo ya ka go Modimo ka go kgahlegela batho ba bangwe?’
banna bao e kilego ya ba ba tumilego.Banna ba babedi ba ile ba hlalosa gore ba be ba tshwentšwe ke ditoro tša bona tšeo ba di bonego gabotse le tšeo di tlabago—ba tshwentšwe le ke taba ya gore ba be ba se na mohlatholodi. Baegipita ba be ba dumela ditorong kudu gomme ba ithekgile kudu ka banna bao ba bego ba ipolela gore ba kgona go di hlatholla. Banna bao ba babedi ba be ba sa tsebe gore ditoro tša bona di be di etšwa go Modimo wa Josefa, e lego Jehofa. Eupša Josefa o be a tseba. O ile a ba kgonthišetša ka gore: “A ga le tsebe gore ditlhathollo di tšwa go Modimo? Anke le mpotšeng ditoro tšeo.” (Genesi 40:8) Mantšu a Josefa a sa dutše a le bohlokwa le lehono go barutwana ka moka ba botegago ba Beibele. Eka nkabe motho yo mongwe le yo mongwe wa bodumedi a be a ka bontšha boikokobetšo bjo bo swanago! Re swanetše go ikemišetša go lahla dikgopolo tša boikgogomošo tša batho gomme re ithekge ka Modimo ge re dutše re tsoma ditlhathollo tše nepagetšego tša lentšu la Gagwe.—1 Bathesalonika 2:13; Jakobo 4:6.
Motšheladino e bile wa pele wa go ya go Josefa. O ile a botša Josefa ka toro ya mabapi le morara wo o nago le dithabe tše tharo tšeo di bego di rwele mašihla a diterebe. Diterebe di ile tša butšwa gomme motšheladino a gamolela diterebe tšeo ka senwelong sa Farao. Ka thušo ya Jehofa, Josefa o ile a tseba di tloga fase seo se bolelwago ke toro yeo. O ile a botša motšheladino gore dithabe tše tharo di be di emela matšatši a mararo; ka yona nako yeo, Farao o be a tla bušetša motšheladino mošomong wa gagwe. Ge sefahlego sa motšheladino se bontšha gore o imologile, Josefa o ile a oketša ka kgopelo ye: “O ntire ka botho gomme o botše Farao ka nna hle.” Josefa o ile a hlalosa gore o utswitšwe gagabo gomme a golegwa ntle le lebaka le le swanelago go ka golegwa.—Genesi 40:9-15.
Moapei wa dinkgwa a kgothaditšwe ke ditaba tše dibotse tšeo motšheladino a di hweditšego, o ile a botšiša Josefa seo se bolelwago ke toro ya gagwe yeo go yona a bonego diroto tše tharo tša dinkgwa gotee dinonyana tšeo di bego di eja dijo tšeo di bego di le ka serotong seo se bego se le hlogong ya gagwe. Josefa o ile a newa tlhathollo ya nyepo ye. Eupša e be e sa swarela moapei wa Genesi 40:16-19) Go swana le bahlanka ka moka ba botegago ba Modimo, Josefa o ile a utolla ka sebete melaetša ya Modimo, e lego ditaba tše dibotse le ditaba tša kahlolo yeo e batamelago.—Jesaya 61:2.
dinkgwa ditaba tše dibotse. Josefa o itše: “Tlhathollo ya yona še: Diroto tše tharo ke matšatši a mararo. Matšatši a mararo go tloga bjale Farao o tla go lokolla a go kgaola hlogo gomme a go fega koteng; dinonyana di tla ja dinama tša gago.” (Mantšu a Josefa a ile a phethagala ka morago ga matšatši a mararo. Farao o ile a swara monyanya wa letšatši la matswalo a gagwe—e lego mokgwa wo o sa hwetšwego gare ga batho ba Modimo ba mehleng ya ge Beibele e be e ngwalwa—gomme a ahlola bahlanka ba gagwe ba babedi. Moapei wa dinkgwa o ile a bolawa, bjalo ka ge Josefa a be a boletše e sa le pele, mola motšheladino a ile a bušetšwa mošomong wa gagwe. Lega go le bjalo, ka manyami monna yoo yo a sa šetšego o ile a lebala ka Josefa.—Genesi 40:20-23.
“GA SE NNA YO A SWANETŠEGO GO GODIŠWA!”
Go ile gwa feta nywaga e mebedi ya go tlala. (Genesi 41:1) Akanya kamoo Josefa a swanetšego go ba a ile a ferekana ka gona! Mohlomongwe o be a holofetše tše kgolo ka morago ga gore Jehofa a mo dire gore a kwešiše ditoro tšeo di tlabago tša motšheladino le moapei wa dinkgwa. Ka morago ga moo, ge letšatši le lengwe le le lengwe le hlaba, Josefa a ka ba a be a tsoga a na le kholofelo e mpshafaditšwego ya gore o be a tla lokollwa letšatšing leo—gomme a hwetša gore bophelo bja letšatši le letšatši bja kgolegong bo be bo goga, bo sa fetoge. Nywaga yeo e mebedi e swanetše go ba e bile teko e di fetago ka moka yeo Josefa a bego a swanetše go e kgotlelela. Lega go le bjalo, ga se a ka a kgaotša go bota Modimo wa gagwe, e lego Jehofa. Go e na le gore a itlhoboge, o be a ikemišeditše go kgotlelela, gomme a tšwa nakong yeo ya teko a matlafetše le go feta.—Jakobo 1:4.
Mehleng ye e thata, ke mang go rena yo go sa nyakegego gore a hlagolele kgotlelelo? E le gore re kgone go lebeletšana le meleko e tšwelago pele ya bophelo, re nyaka mohuta wa boikemišetšo, go se fele pelo gotee le khutšo ya ka gare, tšeo re ka di newago ke Modimo feela. Ka ge a ile a thuša Josefa, a ka re thuša go lwantšha go itlhoboga gomme ra kgomarela kholofelong.—Baroma 12:12; 15:13.
Motšheladino a ka ba a ile a lebala Josefa, eupša Jehofa ga se a ka a mo lebala. Bošegong bjo bongwe, o ile a romela Farao ditoro tše pedi tšeo di sa lebalegego. Torong ya mathomo, kgoši e ile ya bona dikgomo tše šupago tše dibotse tša go nona di rotoga di etšwa Nokeng ya Nile, di latelwa ke dikgomo tše šupago tša go befa e bile di otile. Tša go ota di ile a tša ja tša go nona. Ka morago, Farao o ile a lora a bona diako tše šupago tše dibotse tša mabele di etšwa lehlakeng letee. Eupša ka morago go ile gwa tšwelela diako tše dingwe tše šupago tša mabele tše disesane le tše di tšhumilwego ke phefo gomme tša ja diako tše dibotse. Mesong, Farao o ile a tsoga a ferekantšwe ke ditoro tšeo, moo a ilego a bitša dihlalefi tša gagwe ka moka le boramalea ka moka gore ba tlo mo hlathollela tšona. Ka moka ba ile ba palelwa. (Genesi 41:1-8) Go sa šetšwe gore seo se be se bolela gore ba be ba tlabegile goba gore ba ile ba ntšha dikgopolo tše di fapafapanego tše di thulanago, ga re tsebe. Lega go le bjalo, Farao o be a nyamile—le gona o be a tloga a nyaka go hwetša tlhathollo ya nyepo ye.
Mafelelong, motšheladino o ile a gopola Josefa! O ile a jewa ke letswalo, gomme a botša Farao ka lesogana leo le kgahlišago la kua kgolegong leo nywageng e mebedi e fetilego le ilego la hlatholla toro ya gagwe le ya moapei wa dinkgwa ka nepo. Gateetee, Farao o ile a laela gore Josefa a bitšwe kgolegong.—Genesi 41:9-13.
Akanya kamoo Josefa a ilego a ikwa ka gona ge baromiwa ba Farao ba tlile go mmitša go ya ka taelo ya kgoši. O ile a apara diaparo tše dingwe kapejana a ba a beola—mohlomongwe a kota hlogo ka moka, ka ge Baegipita ba be ba tlwaetše go dira bjalo. Ga go pelaelo gore o ile rapela Jehofa go tšwa pelong gore a mo šegofatše ge kgoši e mmotšiša dipotšišo! Go se go ye kae o ile a ikhwetša a le kgorong ya maemo a godimo ya ka mošate, a eme pele ga kgoši. Re bala gore: “Ke moka Farao a re go Josefa: ‘Ke lorile toro, eupša ga go yo a kgonago go e hlatholla. Bjale ke kwele go bolelwa ka wena gore ge o kwele toro o kgona go e hlatholla.’” Le gona mo, karabo ya Josefa e ile ya bontšha boikokobetšo bja gagwe le tumelo ya gagwe go Modimo wa gagwe ge a re: “Ga se nna yo a swanetšego go godišwa! Modimo ke yena a tlago go nea wena Farao tlhathollo e kgahlišago, e sego nna.”—Genesi 41:14-16.
Jehofa o rata batho ba ikokobeditšego le ba botegago, ka gona ga go makatše gore o ile a nea Josefa karabo yeo e bego e paletše dihlalefi le boramalea. Josefa o ile a hlalosa gore ditoro tše pedi tša Farao di be di swana ka tlhaloso. Jehofa ka go boeletša molaetša o be a bontšha gore taba yeo e be e “tiišitšwe”—e be e tla phethagala e le ka kgonthe. Dikgomo tše di nonnego le diako tša mabele tše dibotse di be di swantšhetša nywaga e šupago ya mokhora kua Egipita, mola dikgomo tša Genesi 41:25-32.
go ota le diako tša mabele tše di fokolago di be di swantšhetša nywaga e šupago ya tlala yeo e bego e tla latela nywaga ya mokhora. Tlala yeo e be e tla fetša mokhora wa nageng.—Farao o be a tseba gore Josefa o be a hlathollotše ditoro ka nepo. Eupša go be go tla dirwa’ng? Josefa o ile a šišinya leano leo le ka dirwago. Farao o be a swanetše go hwetša monna yo bobedi e lego “wa temogo le yo bohlale” gore a okamele go kgobokeletšwa ga mabele a mantšintši a nageng ka dišegong nywageng e šupago ya mokhora ke moka mabele ao a fiwe bahloki nakong ya tlala yeo e bego e tla latela. (Genesi 41:33-36) Phihlelo ya Josefa le bokgoni bja gagwe di ile tša mo dira gore a swanelege le go feta mošomong woo, eupša ga se a ka a ikgodiša. Ga se a ka a nagana ka boikgodišo ka baka la boikokobetšo bja gagwe; tumelo ya gagwe e be e sa dumelele seo. Ge e ba re na le tumelo ya kgonthe go Jehofa, ga go nyakege gore re rate maemo goba re ikgodiše. Re ka ba le khutšo, ra tlogelela dilo diatleng tša gagwe!
“NA GO NA LE MONNA YO MONGWE YO A SWANAGO LE YO?”
Farao le bahlanka ba gagwe ka moka ba ile ba bona bohlale leanong la Josefa. Kgoši le yona e ile ya dumela gore Modimo wa Josefa e be e tloga e le yena a filego Josefa mantšu a bohlale. O ile a botša bahlanka ba gagwe gona moo kgorong ya ka mošate a re: “Na go na le monna yo mongwe yo a swanago le yo, yo a nago le moya wa Modimo?” O ile a botša Josefa a re: “Ka ge Modimo a go tsebišitše tše ka moka, ga go na yo a nago le temogo le bohlale go etša wena. Ke wena o tlago go okamela ntlo ya ka, gomme setšhaba sa ka se tla go kwa ka mo go feletšego. Se nna ke tlago go go feta ka sona ke sedulo sa bogoši feela.”—Genesi 41:38-41.
Farao o ile a phethagatša kholofetšo ya gagwe. Go se go ye kae Josefa o ile a apešwa diaparo tša lešela le boletiana la linene. Farao o ile a mo nea pheta ya gauta, palamonwana, koloi ya bogošing gotee le bolaodi bjo bo feletšego bja gore a phatše naga gomme a phethagatše leano la gagwe. (Genesi 41:42-44) Ka gona, ka letšatši letee, Josefa o ile a tšwa kgolegong a ya ka mošate. O ile a tsoga e le mogolegwa yo a nyatšegago, gomme a robala e le mmuši yo a latelago Farao ka maemo. Go molaleng gore tumelo ya Josefa go Jehofa Modimo e be e le ya kgonthe! Jehofa o ile a bona ditiro ka moka tša go hloka toka tšeo di wetšego mohlanka wa gagwe go theoša le nywaga. O ile a rarolla dikgang tšeo ka nako e swanetšego le ka tsela ya maleba. Jehofa o be a naganne e sego feela ka go lokiša diphošo tšeo Josefa a di diretšwego eupša o be a naganne le ka go phološa setšhaba sa nakong e tlago sa Isiraele. Re tla bona gore seo se diregile bjang sehlogong se se latelago lelokelelong le la dihlogo.
Ge e ba o lebeletšane le boemo bjo bo go lekago, mohlomongwe e le tiro ya go hloka toka yeo e bonagalago e na le nywaga e sa fele, o se ke wa itlhoboga. Gopola Josefa. Ka ge a se a ka a lahlegelwa ke botho bja gagwe, boikokobetšo bja gagwe le tumelo ya gagwe, o ile a nea Jehofa mabaka ka moka a gore a feleletše a mo putsitše.
^ par. 4 Bona dihlogo tša “Ekišang Tumelo ya Bona” tokollong ya Morokami ya August 1 le ya November 1, 2014.
^ par. 10 Baegipita ba bogologolo ba be ba thabela mehutahuta e fetago e 90 ya dinkgwa le dikhekhe. Ka gona yo e lego yo mogolo go baapei ba dinkgwa ba Farao e be e le monna wa maemo. Yo e lego yo mogolo wa batšheladino o be a eteletše pele sehlopha sa bahlanka bao ba bego ba kgonthišega gore beine ya Farao mohlomongwe le bjala bja gagwe e be e le tša maemo a godimo gomme di dula di šireleditšwe gore go se be le yo a lekago go tšhelela kgoši mpholo, e lego kotsi e kgolo, ka gobane go be go atile maanomabe a go lahlela batho kgolegong gotee le dipolao. Go be go tlwaelegile gore motšheladino e be moeletši yo a botwago wa kgoši.