KGAOLO 14
Jehofa o Lokišetša “Topollo Bakeng sa go Lopolla ba Bantši”
1, 2. Beibele e hlalosa bjang boemo bja batho, gomme tsela e nnoši ya go tšwa go bjona ke efe?
“DIBOPYA ka moka le tšôna di sa fêxêlwa, le tšôna di sa šôkwa.” (Ba-Roma 8:22) Moapostola Paulo ka mantšu ao o hlalosa boemo bjo bo hlomolago pelo bjoo re ikhwetšago re le go bjona. Go ya ka pono ya motho, go bonagala go se na tsela ya go tšwa tlaišegong, sebeng le lehung. Eupša Jehofa ga a na mafokodi ao batho ba nago le ona. (Numeri 23:19) Modimo wa toka o re neile tsela ya go tšwa tlalelong ya rena. E bitšwa topollo.
2 Topollo ke mpho e kgolo ya Jehofa yeo a e neilego batho. E dira gore go lopollwa ga rena sebeng le lehung go kgonege. (Ba-Efeso 1:7) Ke motheo wa kholofelo ya bophelo bjo bo sa felego, e ka ba e le legodimong goba lefaseng la paradeise. (Luka 23:43; Johane 3:16; 1 Petro 1:4) Eupša ge e le gabotse topollo ke eng? E re ruta bjang ka toka ya Jehofa e phagamego?
Kamoo go Nyakega ga Topollo go Tšweletšego ka Gona
3. (a) Ke ka baka la’ng topollo e ile ya nyakega? (b) Ke ka baka la’ng Modimo a be a ka se fo fetoša kotlo ya lehu baneng ba Adama?
3 Topollo e ile ya nyakega ka baka la sebe sa Adama. Ka baka la go se kwe Modimo, Adama o ile a tlogelela bana ba gagwe bohwa bja bolwetši, manyami, bohloko le lehu. (Genesi 2:17; Ba-Roma 8:20) Modimo o be a ka se ke a ineela maikwelong gomme a fo fetoša kotlo ya lehu. Go dira bjalo e be e tla ba go hlokomologa molao wa gagwe ka noši o rego: “Moputsô wa sebe ké lehu.” (Ba-Roma 6:23) Le gona ge nkabe Jehofa a be a ka fokodiša ditekanyetšo tša gagwe ka noši tša toka, gona go be go tla buša tšharakano le go hloka molao legohleng!
4, 5. (a) Sathane o ile a thomeletša Modimo bjang, gomme ke ka baka la’ng Jehofa a ile a gapeletšega go araba ditlhohlo tšeo? (b) Ke tatofatšo efe yeo Sathane a e dirilego malebana le bahlanka ba Jehofa ba botegago?
Genesi 3:1-5) Ka go bonagala eka o folodiša morero wa Modimo wa go tlatša lefase ka batho ba lokilego, Sathane o ile a ba a latofatša Modimo ka go ba yo a paletšwego. (Genesi 1:28; Jesaya 55:10, 11) Ge nkabe Jehofa a ile a tlogela ditlhohlo tše di sa rarollwa, bontši bja dibopiwa tša gagwe tše di hlalefilego di ka be di ile tša lahlegelwa ke tekanyo e itšego ya go bota bogoši bja gagwe.
4 Bjalo ka ge re bone go kgaolo 12, borabele bja kua Edene bo ile bja ba bja tsoša dikgang tše dikgolo. Sathane o ile a senya leina la Modimo le lebotse. Ge e le gabotse, o ile a latofatša Jehofa ka go ba moaketši le mmuši yo sehlogo yo a timilego dibopiwa tša gagwe tokologo. (5 Le gona Sathane o ile a thomeletša bahlanka ba Jehofa ba botegago, a latofatša ka gore ba Mo hlankela feela ka baka la mabaka a boithati le gore ge e ba ba be ba ka bewa ka tlase ga kgatelelo, ga go le o tee wa bona yoo a bego a ka dula a botegela Modimo. (Jobo 1:9-11) Dikgang tše e be e le tša bohlokwa kudu go feta boemo bjo thata bja batho. Jehofa o ile a ikwa ka mo go swanetšego a gapeletšega go araba ditatofatšo tša Sathane tša go thomeletša. Eupša Modimo o be a tla rarolla bjang dikgang tše gomme a be a phološe batho?
Topollo—Se se Lekanago le Yona
6. Tše dingwe tša dipolelwana tšeo di dirišwago ka Beibeleng go hlalosa tsela ya Modimo ya go phološa batho ke dife?
6 Tharollo ya Jehofa e be e le ya kgaugelo e phagamego le ya toka e tseneletšego—yeo go bego go se na motho yoo a bego a ka nagana ka yona. Lega go le bjalo, e be e le e bonolo ka mo go kgahlišago. Go bolelwa ka yona ka go fapa-fapana e le go reka, poelano, kgaugelo, khunollo le tebalelo. (Psalme 49:8; Daniele 9:24; Ba-Galatia 3:13; Ba-Kolose 1:20; Ba-Hebere 2:17) Eupša polelwana yeo mohlomongwe e hlalosago ditaba gabotse kudu ke yeo e dirišitšwego ke Jesu ka boyena. O itše: “Go etša ge Morwa wa motho a tlile, e sego bakeng sa go direlwa, eupša a tletše go direla le go nea moya wa gagwe e le topollo [Segerika, lyʹtron] bakeng sa go lopolla ba bantši.”—Mateo 20:28, NW.
7, 8. (a) Ka Mangwalong, lentšu “topollô” le bolela’ng? (b) Ke ka tsela efe topollo e akaretšago go swana?
7 Topollo ke eng? Lentšu la Segerika le le dirišwago mo le tšwa lediring le le bolelago “go lokolla.” Polelwana ye e be e dirišwa go hlalosa tšhelete yeo e lefšago bakeng sa go lokolla bagolegwa ba ntwa. Ka gona, ge e le gabotse topollo e ka hlaloswa e le selo seo se lefšago bakeng sa go rekolla se sengwe. Mangwalong a Sehebere, lentšu bakeng sa “topollo” (koʹpher) le tšwa lediring le le bolelago “go bipa.” Ka mohlala, Modimo o boditše Noage gore o swanetše gore a “bapê” (sebopego se sengwe sa lentšu le le swanago) areka ka moti-mmu. (Genesi 6:14) Se se re thuša go kwešiša gore topollo e bile e bolela go bipa dibe.—Psalme 65:3.
8 Ka mo go lemogegago, Theological Dictionary of the New Testament e bolela gore lentšu le (koʹpher) “ka mehla le bolela go lekana” goba go swana. Ka gona, seapešo sa areka ya kgwerano se be se e-na le sebopego se se swanago le sa areka ka boyona. Ka mo go swanago, tabeng ya go lopolla goba go bipa sebe, go swanetše go lefša tefo yeo e lekanago tlwaa goba yeo e bipago ka mo go feletšego tshenyo yeo e bakilwego ke sebe. Ka go rialo molao wa Modimo go Isiraele o itše: “Bophelô bo lefyê ka bophelô, leihlô ka leihlô, leinô ka leinô, seatla ka seatla, leoto ka leoto.”—Doiteronomio 19:21.
9. Ke ka baka la’ng banna ba tumelo ba be ba dira dihlabelo, gomme Jehofa o be a lebelela bjang dihlabelo tše bjalo?
9 Banna ba tumelo go tloga go Abele go ya pele ba ile ba neela Modimo dihlabelo tša diphoofolo. Ka go dira bjalo, ba ile ba bontšha go lemoga ga bona sebe le go nyakega ga topollo, gomme ba ile ba bontšha tumelo ya bona kholofetšong ya Modimo ya go ba lopolla ka “peu” ya gagwe. (Genesi 3:15; 4:1-4; Lefitiko 17:11; Ba-Hebere 11:4) Jehofa o be a lebelela dihlabelo tšeo ka go di amogela gomme a nea barapedi bao boemo bjo bobotse. Lega go le bjalo, ge e le gabotse dihlabelo tša diphoofolo e be e le sešupo feela. Diphoofolo di be di sa kgone go bipa dibe tša batho e le ka kgonthe, ka gobane e le tša tlasana go batho. (Psalme 8:4-8) Ka gona, Beibele e re: “Gobane madi a dipoo le a diphoko a šitwa ruri go tloša dibe.” (Ba-Hebere 10:1-4, PK) Dihlabelo tše bjalo e be e fo ba tša seswantšhetšo, di swantšhetša sehlabelo sa kgonthe sa topollo seo se bego se tla tla.
“Topollo e Lekanago”
10. (a) Molopolodi o be a swanetše go lekana le mang, gomme ka baka la’ng? (b) Ke ka baka la’ng go be go nyakega sehlabelo sa motho o tee?
10 Moapostola Paulo o re: ‘Bohle ba hwa ka Adama.’ (1 Ba-Korinthe 15:22) Ka go rialo topollo e be e swanetše go akaretša lehu la motho yo a lekanago tlwaa le Adama—motho yo a phethagetšego. (Ba-Roma 5:14) Ga go mohuta le ge e le ofe wa sebopiwa woo o bego o ka leka-lekanya dikala tša toka. Ke feela motho yo a phethagetšego, motho yoo a sego ka tlase ga kotlo ya lehu ya Adama, a bego a ka kgona go nea “topollo e lekanago”—e lego yoo a lekanago tlwaa le Adama. (1 Timotheo 2:6) Go be go ka se nyakege gore batho ba dimilione tše di sa balegego bao ba ikemetšego ba dirwe dihlabelo e le gore go lefše topollo e lekanago bakeng sa setlogolo se sengwe le se sengwe sa Adama. Moapostola Paulo o hlalositše gore: “Sebe sè tsene lefaseng ka motho o tee [Adama], ’me lehu la tsêna ka sebe.” (Ba-Roma 5:12, mongwalo o sekamego ke wa rena.) Le gona “ka xe lehu le tlile ka motho,” Modimo o ile a lokišeletša go lopollwa ga batho “ka motho.” (1 Ba-Korinthe 15:21) Bjang?
11. (a) Molopolodi o be a tla ‘kwa lehu bjang bakeng sa bohle’? (b) Ke ka baka la’ng Adama le Efa ba be ba ka se holwe ke topollo? (Bona mongwalo wa ka tlase.)
11 Jehofa o ile a rulaganyetša gore go be le motho o tee yoo a phethagetšego yo a ithapelago go neela bophelo bja gagwe e le sehlabelo. Go ya ka Ba-Roma 6:23, “moputsô wa sebe ké lehu.” Ka go neela bophelo bja gagwe e le sehlabelo, molopolodi o be a tla swanelwa ke gore “a kwê lehu ka ’baka la bohle.” Ka mantšu a mangwe, o be a tla lefa moputso wa sebe sa Adama. (Ba-Hebere 2:9; 2 Ba-Korinthe 5:21; 1 Petro 2:24) Se se be se tla ba le ditla-morago tše di tseneletšego kudu tša molao. Ka go fediša kotlo ya lehu godimo ga bana ba Adama ba kwago, topollo e be e tla tumola matla a senyago a sebe ka medu. *—Ba-Roma 5:16.
12. Bontšha kamoo go lefelelwa ga sekoloto se tee go ka holago batho ba bantši ka gona.
12 Ka mohlala: Akanya o dula toropong yeo go yona badudi ba bantši ba šomago feketoring e kgolo. Wena le baagišani ba gago le lefša gabotse bakeng sa go šoma ga lena ka thata gomme le phela maphelo a boiketlo. Seo se direga go fihlela feketori e tswalelwa. Ka baka la’ng? Mookamedi wa feketori o ile a fetoga moradia gomme a dira gore kgwebo e phuhlame. Le lahlegetšwe ke mošomo ka mo go sa letelwago, wena le baagišani ba gago ga le kgone go lefelela dikoloto. Balekane ba lenyalo, bana le baadimiši ba a tlaišega ka baka la boradia bja motho yoo o tee. Na go na le tharollo? Ee! Mohlokomedi yo a humilego o dira phetho ya go tsena ditaba gare. O lemoga mohola wa khamphani. O bile o kwela bašomi ba yona ba bantši le malapa a bona bohloko. Ka gona o rulaganyetša go lefelela sekoloto sa khamphani gomme a bule feketori ka lefsa. Go phumolwa ga sekoloto seo se tee go tlišetša bašomi ba bantši le malapa a bona gotee le baadimiši kimologo. Ka mo go swanago, go phumolwa ga molato wa Adama go hola dimilione tšeo di sa balegego.
Ke Mang yo a Neago Topollo?
13, 14. (a) Jehofa o ile a nea bjang topollo bakeng sa batho? (b) Topollo e lefša go mang, gomme ke ka baka la’ng tefo e bjalo e nyakega?
13 Ke Jehofa feela yoo a bego a ka nea “Kwana . . . e rwelexo sebe sa lefase.” (Johane 1:29) Eupša Modimo ga se a ka a romela morongwa le ge e le ofe gore a tlo lokolla batho. Go e na le moo, o ile a roma Yoo a bego a ka kgona go nea karabo ya makgaola-kgang tatofatšong ya Sathane malebana le bahlanka ba Jehofa. Ee, Jehofa o dirile boikgafo bjo bogolo ka go romela Morwa wa gagwe yo a tswetšwego a nnoši, ‘yo a bego a mo kgahla ka mehla yohle.’ (Diema 8:30) Ka go rata, Morwa wa Modimo o ile “a ithlakola” lebopo la gagwe la legodimong. (Ba-Filipi 2:7) Ka mohlolo, Jehofa o ile a fetišetša bophelo le semelo tša Morwa wa gagwe wa leitšibolo wa legodimong popelong ya kgarebe ya mo-Juda yeo e bitšwago Maria. (Luka 1:27, 35) Ge e le motho, o be a tla bitšwa Jesu. Eupša ka kgopolo ya molao, o be a tla bitšwa Adama wa bobedi, ka gobane o be a lekana tlwaa le Adama. (1 Ba-Korinthe 15:45, 47) Ka go rialo Jesu o be a ka ikgafela go ba sehlabelo e le topollo bakeng sa batho ba sebe.
14 Topollo yeo e be e tla lefša go mang? Psalme 49:7 e bolela ka go lebanya gore topollo e lefša go “Modimo.” Eupša na ga se Jehofa yo a ilego a rulaganyetša topollo pele? Ee, eupša se ga se dire gore topollo e be go ananya mo go sa phethagatšego selo—bjalo ka ge eka ke go ntšha tšhelete ka morabeng wo le go e tsenya ka go o mongwe. Go swanetšwe go lemogwa gore topollo ga se go ananya ga kgonthe eupša ke thekišetšano ya molao. Jehofa ka go rulaganyetša gore topollo e lefše, le ge e bile ka tahlegelo e kgolo go yena, o ile a tiiša go kgomarela ga gagwe ka go se tekeme toka ya gagwe e phethagetšego.—Genesi 22:7, 8, 11-13; Ba-Hebere 11:17; Jakobo 1:17.
15. Ke ka baka la’ng go be go le bohlokwa gore Jesu a tlaišege le go hwa?
15 Seruthwaneng sa 33 C.E., Jesu Kriste o ile a ineela ka go rata go tlaišweng moo go ilego gwa lebiša go lefšeng ga topollo. O ile a itumelela gore a swarwe ka baka la ditatofatšo tša maaka, a bonwe molato gomme a kokotelwe koteng ya tlhokofatšo. Na go be go tloga go nyakega gore Jesu a tlaišege kudu gakaakaa? Ee, ka gobane kgang ya mabapi le potego ya bahlanka ba Modimo e be e swanetše go rarollwa. Ka mo go lemogegago, Modimo ga se a ka a dumelela gore lesea Jesu le bolawe ke Herode. (Mateo 2:13-18) Eupša ge Jesu e be e šetše e le motho yo mogolo, o ile a kgona go emeletšana le matla a ditlhaselo tša Sathane ka kwešišo e feletšego ya go kwešiša dikgang. * Ka go dula e le “e mokxêthwa, e a se naxo sebe e a se naxo bosodi, e a sa etšexo ba-dira-dibe” go sa šetšwe go swarwa ka sehlogo, Jesu o ile a bontšha ka tsela e makatšago gore Jehofa o na le bahlanka bao ba dulago ba botega ge ba le ka tlase ga teko. (Ba-Hebere 7:26) Ka gona ga se mo go makatšago gore nakong ya ge a be a le kgaufsi le go hwa, Jesu o ile a goelela ka mokgwa wa phenyo gore: “Xo phethexile!”—Johane 19:30.
Go Fetša Modiro wa Gagwe wa go Lopolla
16, 17. (a) Jesu o ile a tšwetša pele bjang modiro wa gagwe wa go lopolla? (b) Ke ka baka la’ng go be go nyakega gore Jesu a tšwelele “pele xa sefahloxô sa Modimo ka ’baka la rena?”
16 Eupša Jesu o be a sa dutše a swanetše go fetša modiro wa gagwe wa go lopolla. Letšatšing la boraro ka morago ga lehu la Jesu, Jehofa o ile a mo tsoša bahung. (Ditiro 3:15; 10:40) Ka tiro ye e kgolo, Jehofa ga se a putsa feela tirelo ya Morwa wa gagwe ya potego eupša o ile a ba a mo nea le sebaka sa go phetha modiro wa gagwe wa go lopolla e le Moperisita yo Mogolo wa Modimo. (Ba-Roma 1:4; 1 Ba-Korinthe 15:3-8) Moapostola Paulo o hlalosa gore: “Xomme Kriste ó tšweletše, Yêna Moperisita e moxolo . . . A ya a tsêna Sekxêthwa-kxethweng xa-tee ya ba moka. A se tsêne ka madi a dipôô le a diphôkô; a tsêna ka madi a xaxwe Yêna mong, a hwetša topollô ya neng le neng. Xe e le Kriste xa a ka a tsêna Sekxethweng se se axilwexo ka diatla ya ba seswanthšô sa Sekxêthwa sa makxonthe. Yêna ó tsene xôna-kwa maxodimong, ’me byale ó bônala pele xa sefahloxô sa Modimo ka ’baka la rena.”—Ba-Hebere 9:11, 12, 24.
1 Ba-Korinthe 15:50) Go e na le moo o išitše seo se bego se emelwa ke madi ao: mohola wa molao wa bophelo bja gagwe bjo bo phethagetšego bja motho bjo bo dirilwego sehlabelo. Ka gona, a le pele ga Modimo, o ile a neela mohola wa bophelo bjoo ka tlhompho e le topollo bakeng sa batho ba sebe. Na Jehofa o ile a amogela sehlabelo seo? Ee, gomme se se ile sa bonagala ka Pentekoste ya 33 C.E., ge moya o mokgethwa o be o theogela godimo ga barutiwa ba ka bago 120 kua Jerusalema. (Ditiro 2:1-4) Le ge tiragalo yeo e be e le e kgahlišago, ka nako yeo topollo e be e sa tšwa go thoma go nea mehola e kgahlišago.
17 Kriste o be a ka se ke a tsena le madi a gagwe a kgonthe legodimong. (Mehola ya Topollo
18, 19. (a) Ke dihlopha dife tše pedi tša batho tšeo di holwago ke poelanyo yeo go dirilwego gore e kgonege ka madi a Kriste? (b) Ke mehola efe ya topollo e lego gona gona bjale le ya nakong e tlago bakeng sa ba “lešaba le lexolo”?
18 Ka lengwalong la gagwe leo le yago go ba-Kolose, Paulo o hlalosa gore Modimo o bone e le mo gobotse gore ka Kriste a boelanye dilo tše dingwe ka moka go Yena ka go dira khutšo ka madi a Jesu ao a tšholotšwego koteng ya tlhokofatšo. Paulo gape o hlalosa gore poelanyo ye e akaretša dihlopha tše pedi tše di sa swanego tša batho, e lego “tša maxodimong” le “tša mo lefaseng.” (Ba-Kolose 1:19, 20; Ba-Efeso 1:10) Sehlopha seo sa pele se bopša ke Bakriste ba 144 000 bao ba neilwego kholofelo ya go hlankela e le baperisita ba legodimong le go buša e le dikgoši gotee le Kriste Jesu godimo ga lefase. (Kutollo 5:9, 10; 7:4; 14:1-3) Ka bona, mehola ya topollo e tla dirišwa ganyenyane-ganyenyane bathong bao ba kwago lebakeng la nywaga e sekete.—1 Ba-Korinthe 15:24-26; Kutollo 20:6; 21:3, 4.
19 “Tša mo lefaseng” ke batho bao ba lebeletšego go thabela bophelo bjo bo phethagetšego Paradeiseng mo lefaseng. Kutollo 7:9-17 e ba hlalosa e le “lešaba le lexolo” leo le tlago go phologa “tlaišexong e kxolo” yeo e tlago. Eupša ga go nyakege gore ba lete go fihlela ka nako yeo gore ba thabele mehola ya topollo. Ba šetše “ba hlatswitše mašela a bôná ba a taxafatša mading a Kwana.” Ka ge ba bontšha tumelo topollong, gona bjale ba bile ba amogela mehola ya moya e tšwago tokišetšong yeo e lerato. Ba boletšwe e le ba lokilego e le bagwera ba Modimo! (Jakobo 2:23) Ka baka la sehlabelo sa Jesu, ba kgona go ‘batamela sedulo sa bogoši sa botho bjo bo sa swanelago ka tokologo ya polelo.’ (Ba-Hebere 4:14-16, bapiša le NW.) Ge ba foša, ba hwetša tebalelo ya kgonthe. (Ba-Efeso 1:7) Go sa šetšwe go ba ga bona bao ba sa phethagalago, ba thabela letswalo le le hlwekišitšwego. (Ba-Hebere 9:9; 10:22; 1 Petro 3:21) Ka go rialo go boelanywa le Modimo ga se tiragalo yeo e holofelwago, eupša ke selo sa kgonthe se se lego gona! (2 Ba-Korinthe 5:19, 20) Nakong ya Nywaga e Sekete, ganyenyane-ganyenyane ba tla “hunollwa bohlankeng bya thsenyêxô” gomme mafelelong ba tla ba le “tokoloxô ya xe bana ba Modimo bà e-ya letaxong.”—Ba-Roma 8:21.
20. Go naganišiša ka topollo go go kgoma bjang ka noši?
20 “[Re] leboxa Modimo ka Jesu Kriste” bakeng sa topollo! (Ba-Roma 7:25) Molao wa yona wa motheo ke o bonolo, eupša ke o tseneletšego ka mo go lekanego go ka re tlatša ka makalo. (Ba-Roma 11:33) Le gona ka go naganišiša ka tebogo ka yona, topollo e kgoma dipelo tša rena, gomme e re batametša kgaufsi kudu le toka ya Modimo. Ka go swana le mopsalme, re na le mabaka ohle a go tumiša Jehofa e le “morati wa toko le toka.”—Psalme 33:5, NW.
^ par. 11 Adama le Efa ba be ba ka se holwe ke topollo. Molao wa Moše o ile wa bolela molao wo wa motheo mabapi le mmolai wa ka boomo: “Le se kê la amoxêla selefá sa xo hlêkêlêla bophelô bya mmolai e a swanetšexo xo bolawa.” (Numeri 35:31) Go molaleng gore Adama le Efa ba be ba swanetše go hwa ka baka la go se kwe ga bona Modimo ka boomo e bile ba tseba. Ka go dira bjalo ba ile ba lahla tebelelo ya bona ya bophelo bjo bo sa felego.
^ par. 15 Bakeng sa go neela se se lekanago sebe sa Adama, Jesu o ile a swanelwa ke go hwa e le monna yo a phethagetšego e sego ngwana yo a phethagetšego. Gopola gore sebe sa Adama e be e le sa ka boomo, seo se dirilwego motho a tseba ka mo go tletšego ka bogolo bja tiro le ditla-morago tša yona. Ka gona e le gore e be “Adama wa mafêlêlô” le go bipa sebe, Jesu o ile a swanelwa ke gore a dire kgetho yeo e bontšhago go ba yo a godilego le yeo e theilwego tsebong bakeng sa go boloka potego ya gagwe go Jehofa. (1 Ba-Korinthe 15:45, 47) Ka go rialo bophelo bja Jesu ka moka bja potego—go akaretša le lehu la gagwe la sehlabelo—bo ile bja dira e le “tiro e tee ya go loka.”—Ba-Roma 5:18, 19, NW.