1, 2. Go diragetše’ng letšatšing le le kgahlišago kudu bophelong bja Eliya?

ELIYA o ile a kitima puleng ge leratadima le dutše le swifala. O be a lebanwe ke leeto le letelele pele a ka fihla Jeseriele, le gona e be e le mokgalabje. Lega go le bjalo, o ile a kitima a sa khutše, ka gobane “seatla sa Jehofa” se be se na le yena. O be a se a ka a ba le matla a lekanago le ao a bego a na le ona. Taba ke gore o be a sa tšwa go feta dipere tše di pannwego tšeo di bego di goga koloi ya Kgoši Ahaba!​—Bala 1 Dikgoši 18:46.

² Ga bjale tsela e nabile pele ga gagwe. Akanya Eliya a fahlwa ke marothi a pula ge a dutše a kitima gomme a nagana ka dilo tšeo di diragetšego letšatšing leo. Ka ntle le pelaelo, e be e le phenyo e kgolo go Jehofa Modimo wa Eliya le borapeding bja therešo. Kua morago ga gagwe, Thaba ya Karamele e be e se sa bonala ka baka la go swifala ga leratadima gomme gona moo thabeng yeo ke moo Jehofa a ilego a diriša Eliya go fenya borapedi bja Baali ka tsela e matla le ya mohlolo. Baporofeta ba makgolo ba Baali ba ile ba pepentšhwa gore ke baradia ba kgopo gomme ba fedišwa ka toka. Ke moka Eliya o ile a rapela Jehofa gore a fediše komelelo yeo e bego e wetše naga ka nywaga e meraro le seripa. Pula e ile ya tšhologa!—1 Dikg. 18:18-45.

3, 4. (a) Ke ka baka la’ng Eliya a be a holofetše gore dilo di tla fetoga ge a be a lebile Jeseriele? (b) Re tlo ahlaahla dipotšišo dife?

³ Ge Eliya a dutše a kitima moo puleng dikhilomithara tše 30 go ya Jeseriele, a ka ba a be a holofela gore dilo di tla fetoga. O swanetše go ba a be a nagana gore ka ge baporofeta ba Baali ba be ba bolailwe go be go tla ba le diphetogo tša kgonthe. Ahaba o be a swanetše go fetoga! Ka morago ga seo a bego a se bone, o be a swanetše go fo lahla borapedi bja Baali; a thibele Isebele mohumagadi wa gagwe go dira dilo tše mpe le go kgaotša go tlaiša bahlanka ba Jehofa.

⁴ Ge go bonagala dilo di re sepelela gabotse, ke ga tlhago go ikwa re na le kholofelo. Re ka akanya gore maemo a rena bophelong a tla tšwela pele a kaonefala, mohlomongwe ra nagana le gore mathata a rena a magolo a fedile. Ga go makatše ge e ba Eliya a ile a nagana ka tsela yeo, ka gobane “e be e le motho yo a nago le maikwelo a swanago le a rena.” (Jak. 5:17) Ge e le gabotse, mathata a Eliya a be a le kgole le go fela. Go ba gona, ka morago ga diiri tše sego kae Eliya o be a tla boifa  kudu a ba a nyama o šoro moo a bego a tla duma le go hwa. Go ile gwa direga’ng, le gona Jehofa o ile a thuša bjang moporofeta wa gagwe go tsošološa tumelo ya gagwe le go ba le sebete gape? Anke re boneng.

5. Na Ahaba o ile a ithuta go hlompha Jehofa kutšwanyana ka morago ga ditiragalo tša kua Thabeng ya Karamele, gona re tseba bjang seo?

⁵ Ge Ahaba a fihla legaeng la gagwe la ka mošate kua Jeseriele, na o ile a bontšha gore o itshotše? Re bala gore: “Ahaba a botša Isebele tšohle tšeo Eliya a di dirilego le tšohle tša mabapi le kamoo a bolailego baporofeta ka moka ka tšhoša.” (1 Dikg. 19:1) Ela hloko gore ge Ahaba a laodiša ditiragalo tša letšatšing leo ga se a bolela selo ka Jehofa Modimo wa Eliya. Ka ge Ahaba a be a sa nagane ka tsela yeo Modimo a naganago ka yona, o ile a bona ditiragalo tša mohlolo tša letšatšing leo ka pono ya batho, o ile a fo di lebelela e le dilo tšeo “Eliya a di dirilego.” Go molaleng gore o be a se a ithuta go hlompha Jehofa Modimo. Bjale mosadi wa gagwe yo a nago le moya wa go itefeletša o ile a arabela bjang?

6. Isebele o ile a romela molaetša ofe go Eliya, gona o be o bolela’ng?

⁶ Isebele o ile a galefa! A tuka bogale, o ile a romela molaetša go Eliya a re: “Anke medimo e dire kamoo e ratago e be e oketše go seo, ge e ba gosasa ka yona nako ye ke tla ba ke se ka dira moya wa gago tše o di dirilego meoya ya bona!” (1 Dikg. 19:2) O be a tšhošetša gore o tla mmolaya ga sehlogo. Ge e le gabotse, Isebele o be a ikana gore yena o be a tla hwa ge go be go ka feta letšatši a se a bolaya Eliya e le go lefeletša baporofeta ba gagwe ba Baali. Akanya Eliya a phafošwa borokong a le ka ntlong e itšego ya bobotlana kua Jeseriele bošegong bjoo bja ledimo​—eupša ge a phafoga a kwa motseta wa mohumagadi yoo a mmotša mantšu ao a boifišago. O ile a ikwa bjang?

7. Eliya o ile a ikwa bjang ge Isebele a be a mo tšhošetša, gona o ile a dira’ng?

⁷ Ge e ba Eliya a be a nagana gore ntwa kgahlanong le borapedi bja Baali e be e fedile, o ile a lemoga le semeetseng gore go be go se bjalo. Isebele o be a se a hwa matwa. Baporofeta ba bantši ba botegago ba mehleng ya Eliya ba be ba šetše ba bolailwe ka taelo ya gagwe gomme ga bjale go be go bonagala go tla latela Eliya. Eliya o ile a ikwa bjang ge Isebele a be a mo tšhošetša? Beibele e re botša gore: “Yena a tšhoga.” Na Eliya o ile a bona ka leihlo la kgopolo tsela e sehlogo yeo Isebele a bego a tla mmolaya ka yona? Ge e ba a ile a dula a nagana ka seo, ga go makatše gore o ile a felelwa ke sebete. Go sa šetšwe seo se diregilego, Eliya o ile “a tšhaba gore a phološe moya wa gagwe.”​—1 Dikg. 18:4; 19:3.

8. (a) Bothata bja Petro bo be bo swana bjang le bja Eliya? (b) Re ka ithuta’ng go Eliya le go Petro?

⁸ Eliya e be e se yena feela motho yo a nago le tumelo yoo a ilego  a welwa ke poifo. Nywaga e mentši ka morago, moapostola Petro o ile a ba le bothata bjo bo swanago. Ka mohlala, ge Jesu a be a thušitše Petro gore le yena a sepele godimo ga meetse, moapostola yo o ile a thoma go “lebelela ledimo.” Ke moka o ile a felelwa ke sebete gomme a thoma go nwelela. (Bala Mateo 14:30.) Ka gona mohlala wa Petro le wa Eliya o re ruta thuto e bohlokwa. Ge e ba re nyaka go dula re na le sebete, ga se ra swanela go dula re nagana ka dilo tšeo di re tšhošago. Re swanetše go dula re naganne ka Mothopo wa kholofelo ya rena le matla a rena.

9. Hlalosa leeto la Eliya le kamoo a bego a ikwa ka gona ge a dutše a tšhaba.

⁹ Ka baka la letšhogo, Eliya o ile a tšhabela thoko ya ka borwabodikela, mo e ka bago dikhilomithara tše 150 go ya Beresheba, e lego motse o lego kgauswi le mollwane wa ka borwa wa Juda. Ge a le moo o ile a tlogela mohlokomedi wa gagwe gomme a tsena lešokeng a nnoši. Pego e re o ile a sepela “leeto la letšatši,” ka gona re ka akanya a tloga ge letšatši le hlaba gomme mohlomongwe a se a swara mphago. A gateletšegile e bile a tšhogile, o ile a phatša lešoka a tšhungwa ke letšatši leo le fišago tšhiritšhiri. Ge letšatši leo le hubala ganyenyane-ganyenyane gomme le sobela, Eliya o ile a felelwa ke matla. A lapile, o ile a dula ka fase ga sehlare sa mohlopi, e le wona moriti o nnoši leganateng leo.​—1 Dikg. 19:4.

10, 11. (a) Thapelo yeo Eliya a e rapetšego go Jehofa e be e bolela’ng? (b) O diriša mangwalo ao a bontšhitšwego, hlalosa maikwelo a batho ba bangwe bao ba boifago Modimo bao ba ilego ba ikwa ba nyamile.

¹⁰ Eliya o ile a rapela a tlaletšwe kudu. O ile a kgopela gore a hwe. O itše: “Ga ke phale borakgolokhukhu ba ka ka selo.” O be a tseba gore ka nako yeo borakgolokhukhu ba gagwe e be e fo ba lerole le marapo ka lebitleng, ba sa kgone go direla motho le ge e le ofe se sebotse. (Mmo. 9:10) Eliya o ile a ikwa a se na mohola ka yona tsela yeo. Ga go makatše ge a ile a goeletša a re: “Go lekane!” Go le bjalo ka ge e ka o re: Ke sa phelela’ng?

¹¹ Na re swanetše go makatšwa ke gore motho wa Modimo o be a ka nyama kudu ka tsela ye? Aowa. Banna le basadi ba mmalwa ba botegago bao go bolelwago ka bona ka Beibeleng ba hlaloswa ba nyamile kudu moo ba ilego ba duma go hwa​—ba bangwe ba bona ke Rebeka, Jakobo, Moshe le Jobo.​—Gen. 25:22; 37:35; Num. 11:13-15; Jobo 14:13.

12. Ge o ka ikwa o nyamile, o ka latela bjang mohlala wa Eliya?

¹² Lehono, re phela “[dinakong] tše di hlobaetšago tšeo go lego thata go lebeletšana le tšona,” ka gona ga go makatše gore ka dinako tše dingwe batho ba bantši go akaretša le bahlanka ba botegago ba Modimo  ba ikhwetša ba nyamile. (2 Tim. 3:1) Ge ka letšatši le lengwe o ka ikhwetša o le boemong bjo bjalo bja go ba tlalelong, latela mohlala wa Eliya: Ntšhetša Modimo sa mafahleng. Go ba gona, Jehofa ke “Modimo wa khomotšo yohle.” (Bala 2 Bakorinthe 1:3, 4.) Na o ile a homotša Eliya?

13, 14. (a) Jehofa o ile a diriša bjang Morongwa go bontšha gore o tshwenyegile ka moporofeta wa Gagwe yo a lego mathateng? (b) Ke ka baka la’ng e le mo go homotšago gore Jehofa o tseba tšohle ka yo mongwe le yo mongwe wa rena, go akaretša le mafokodi a rena?

¹³ O nagana gore Jehofa o ile a ikwa bjang ge a be a lebeletše a le legodimong gomme a bona moporofeta wa gagwe yo a rategago a robetše ka fase ga sehlare seo moo lešokeng a kgopela go hwa? Ga go nyakege gore re hlwe re phopholetša. Ka morago ga gore Eliya a robale, Jehofa o ile a romela morongwa go yena. Morongwa o ile a tsoša Eliya ka go mo šikinya gabonolo gomme a re: “Tsoga o je.” Eliya o ile a dira bjalo, ka gobane morongwa o ile a mo direla dijo tše bonolo​—senkgwa se se sa tšwago go apewa se se ruthetšego le meetse. Na o ile a leboga morongwa yoo? Pego e bolela feela gore moporofeta yo o ile a ja le go nwa gomme a boela borokong. Na o be a nyamile kudu go ka bolela? Go sa šetšwe gore boemo e be e le bofe, morongwa yoo o ile a mo tsoša la bobedi, mohlomongwe ka masa. O ile a botša Eliya gape a re: “Tsoga o je,” gomme a oketša ka mantšu a a bohlokwa ao a rego: “Gobane leeto le o tlago go le tšea le tla go palela.”​—1 Dikg. 19:5-7.

¹⁴ Ka baka la temogo yeo a e filwego ke Modimo, morongwa o be a tseba moo Eliya a bego a lebile gona. O be a tseba le gore leeto leo e be e tla ba le le thata kudu moo Eliya a bego a ka se kgone go le sepela ka matla a gagwe. Ruri ke mo go homotšago go hlankela Modimo yo a tsebago dipakane tša rena le mafokodi a rena go re feta! (Bala Psalme 103:13, 14.) Dijo tšeo di ile tša hola Eliya bjang?

15, 16. (a) Dijo tšeo di tšwago go Jehofa di ile tša dira gore Eliya a kgone go dira’ng? (b) Ke ka baka la’ng re swanetše go leboga tsela yeo Jehofa a thekgago bahlanka ba gagwe lehono?

¹⁵ Re bala gore: “A tsoga a ja a ba a nwa, gomme ka matla a seo a se jelego a sepela ka matšatši a masomenne le mašego a masomenne go ba go fihla thabeng ya Modimo wa therešo, e lego Horebe.” (1 Dikg. 19:8) Eliya o ile a ikona dijo matšatši a 40 le mašego a 40, go swana le Moshe yo a dirilego bjalo mo e ka bago nywaga e makgolo a tshelelago pele ga gagwe le Jesu yo a ilego a dira bjalo mo e nyakilego go ba nywaga e sekete ka morago ga gagwe. (Ek. 34:28; Luka 4:1, 2) Dijo tšeo ga se tša ka tša fediša mathata a gagwe, eupša di ile tša mo matlafatša ka tsela ya mohlolo. Nagana ka mokgalabje yoo a katana le go phatša lešoka leo le se nago tsela letšatši ka morago ga letšatši, beke ka morago ga beke go ba go fihla go fela kgwedi le seripa!

 ¹⁶ Jehofa o matlafatša bahlanka ba gagwe le lehono, e sego ka dijo tša mohlolo tša nama, eupša ka tsela e bohlokwa le go feta. O nea bahlanka ba gagwe dijo tša moya. (Mat. 4:4) Go ithuta ka Modimo go tšwa Lentšung la gagwe le dikgatišong tšeo di theilwego ka kelohloko Beibeleng go re matlafatša moyeng. Go ja dijo tšeo tša moya go ka no se fediše mathata a rena ka moka, eupša go tla re thuša go kgotlelela seo se ka bago se sa kgotlelelege. E bile go lebiša “[bophelong] bjo bo sa felego.”​—Joh. 17:3.

17. Eliya o ile a ya kae, gona ke ka baka la’ng lefelo leo e be e le la bohlokwa kudu?

¹⁷ Eliya o ile a sepela dikhilomithara tše e ka bago tše 320 go ba go fihlela a fihla Thabeng ya Horebe. E be e le lefelo la bohlokwa kudu, ka gobane ke moo nywaga e mentši e fetilego Jehofa Modimo a ilego a iponagatša go Moshe a diriša morongwa wa gagwe a le sehlareng sa meetlwa seo se tukago le moo ka morago Jehofa a ilego a dira kgwerano ya Molao le Isiraele. Eliya o ile a hwetša tšhireletšego ka leweng.

18, 19. (a) Lentšu la Jehofa leo le tlišitšwego ke morongwa le ile la botšiša Eliya go re’ng, gona o ile a araba bjang? (b) Eliya o ile a utolla mabaka afe a mararo a go nyama ga gagwe?

¹⁸ Kua Thabeng ya Horebe, “lentšu” la Jehofa leo go bonagalago le ile la tlišwa ke morongwa, le ile la mmotšiša potšišo e bonolo e rego: “O nyaka eng mo Eliya?” Potšišo ye e swanetše go ba e botšišitšwe ka botho, ka gobane Eliya o ile a e tšea e le taletšo ya gore a ntšhe sa mafahleng. Ruri o ile a dira bjalo! O itše: “Ke hufegile ka baka la Jehofa Modimo wa madira; ka gobane bana ba Isiraele ba tlogetše kgwerano ya gago, ba phušola dialetare tša gago ba ba ba bolaya baporofeta ba gago ka tšhoša, moo nna ke šetšego ke nnoši; ba nyaka moya wa ka gore ba o bolaye.” (1 Dikg. 19:9, 10) Mantšu a a Eliya a bontšha bonyenyane mabaka a mararo a go nyama ga gagwe.

¹⁹ La pele, Eliya o be a bona eka modiro wa gagwe o be a o diretše lefeela. Go sa šetšwe nywaga yeo a e feditšego a “hufegile” ka baka la go hlankela Jehofa, a etiša pele leina le lekgethwa la Modimo le borapedi bja gagwe, Eliya o ile a bona eka maemo a be a mpefaletše pele. Batho ba be ba sa dutše ba se na tumelo e bile e le marabele, mola borapedi bja maaka bo be bo phatlalala. La bobedi, Eliya o be a ikwa a šetše a nnoši. O itše: “Nna ke [šetše] ke nnoši,” mo nkego e be e le yena motho a nnoši yo a bego a dutše a hlankela Jehofa setšhabeng. La boraro, Eliya o be a boifa. Ba bantši ba baporofetagotee le yena ba be ba šetše ba bolailwe gomme o be a kgodišegile gore go be go tla latela yena. Go ka ba go be go se bonolo go Eliya gore a utolle maikwelo ao, eupša ga se a ka a dumelela boikgantšho goba dihlong di mo thibela. Ka go ntšhetša Modimo sa mafahleng ka thapelo, o beetše batho ka moka bao ba botegago mohlala o mobotse.​—Ps. 62:8.

20, 21. (a) Hlalosa seo Eliya a se bonego ge a be a le molomong wa lewa kua Thabeng ya Horebe. (b) Go utollwa ga matla a Jehofa go ile gwa ruta Eliya eng?

 ²⁰ Jehofa o ile a swaragana bjang le dilo tšeo di bego di boifiša Eliya le go mo dira gore a tshwenyege? Morongwa o ile a botša Eliya gore a eme molomong wa lewa. Eliya o ile a dira bjalo gaešita le ge a be a sa tsebe seo se tlago go direga. Go ile gwa tsoga phefo e matla! E swanetše go ba e ile ya baka lešata le legolo ka gobane e be e le e matla kudu moo e ilego ya phatlola dithaba le go pšhatla maswika a magolo. Akanya Eliya a leka go šira mahlo a gagwe a kakatletše seaparo sa gagwe se boima sa boya ge se dutše se tšubutlwa ke phefo yeo. Ke moka o ile a swanelwa ke go katanela go itsepelela, ka gobane lefase ka bolona le ile la thoma go šikinyega​—go ile gwa ba le tšhišinyego ya lefase moo! Le pele a boela sekeng ke ge go feta mollo o mogolo, wa mo gapeletša gore a boele ka leweng e le go itšhireletša pšhišong e tlabolago.​—1 Dikg. 19:11, 12.

²¹ Maemong a ka moka, pego ye e re gopotša gore Jehofa o be a se ka gare ga dipontšho tše tša matla a tlhago. Eliya o be a tseba gore Jehofa e be e se modimo wa nonwane go swana le Baali yoo a bego a rapelwa ke barapedi ba gagwe bao ba forilwego ba re ke “monamedi wa maru,” goba monešapula. Jehofa ke Mothopo wa kgonthe wa matla ka moka a magolo a tlhago, eupša gape ke yo mogolo kudu go feta selo le ge e le sefe seo a se dirilego. Gaešita le magodimo a ka se kgone go mo lekana! (1 Dikg. 8:27) Dilo tše ka moka di thušitše Eliya bjang? Gopola poifo ya gagwe. A thekgilwe ke Modimo yo a swanago le Jehofa, Yo a nago le matla ao ka moka a magolo, Eliya o be a se a swanela go boifa Ahaba le Isebele!​—Bala Psalme 118:6.

22. (a) “Lentšu la tlasana” le ile la kgodiša bjang Eliya gore o sa na le mohola? (b) “Lentšu la tlasana” le ka ba le be le etšwa go mang? (Bona mongwalo wa tlase.)

²² Ge mollo o se na go feta, go ile gwa ba le setu gomme Eliya a kwa “lentšu la tlasana.” Le ile la kgopela Eliya gore a itlhalose gape gomme o ile a dira bjalo, a bolela dilo tšeo a tshwenyegilego ka tšona ka lekga la bobedi. * Mohlomongwe seo se ile sa mo imolla kutšwanyana. Lega go le bjalo, ga go pelaelo gore Eliya o ile a homotšega kudu ge a ekwa seo se boletšwego ke “lentšu [leo] la tlasana” ka morago ga moo. Jehofa o ile a kgonthišetša Eliya gore o be a sa na le mohola. Bjang? Modimo o ile a utolla morero wa gagwe wa nakong e tlago wa mabapi le ntwa kgahlanong le  borapedi bja Baali kua Isiraele. Go molaleng gore modiro wa Eliya e be e se wa lefeela, ka gobane morero wa Modimo o be o tšwela pele go sa šetšwe kganetšo. Go feta moo, Eliya o be a sa dutše e le karolo ya morero woo, ka gobane Jehofa o ile a mmušetša modirong wa gagwe a mo neile ditaelo tše di lebanyago.​—1 Dikg. 19:12-17.

23. Ke ka ditsela dife tše pedi moo Jehofa a ilego a homotša maikwelo a Eliya a go lewa ke bodutu?

²³ Go thwe’ng ka go ikwa ga Eliya a lewa ke bodutu? Jehofa o ile a dira dilo tše pedi mabapi le seo. Sa pele, o ile a botša Eliya gore a tlotše Elisha gore e be moporofeta yo a bego a tla mo hlatlama mafelelong. Lesogana le le be le tla sepela le Eliya gomme la mo thuša ka nywaga e mmalwa. Ruri khomotšo yeo e bile e šomago! Sa bobedi, Jehofa o ile a utolla ditaba tše tše di thabišago tšeo di rego: “Ke šadišitše batho ba dikete tše šupago (7 000) mo Isiraeleng, e lego bao ba sa kago ba khunamela Baali le go mo atla.” (1 Dikg. 19:18) Eliya o be a se noši le gatee. O swanetše go ba a ile a kgothatšega ge a ekwa ka batho bao ba dikete ba botegago bao ba ilego ba gana go hlankela Baali. Ba be ba nyaka gore Eliya a tšwele pele a hlankela ka potego e le gore a bee mohlala wa go botegela Jehofa a sa šišinyege dinakong tšeo tše thata kudu. Eliya o swanetše go ba a ile a kgomega kudu ge a ekwa mantšu ao a bego a bolelwa ke motseta wa Jehofa, e lego “lentšu la tlasana” la Modimo wa gagwe.

24, 25. (a) Ke ka tsela efe re ka theetšago “lentšu la tlasana” la Jehofa lehono? (b) Ke ka baka la’ng re ka kgodišega gore Eliya o ile a amogela khomotšo yeo Jehofa a mo neilego yona?

²⁴ Go swana le Eliya, re ka makatšwa ke matla a magolo a tlhago ao a bonagalago tlholong, e bile re swanetše go makala. Tlholo e bonagatša gabotse matla a Mmopi. (Baroma 1:20) Jehofa o sa dutše a rata go diriša matla a gagwe a sa lekanywego go thuša bahlanka ba gagwe ba botegago. (2 Dikor. 16:9) Lega go le bjalo, Modimo o bolela le rena ka botlalo ka Lentšu la gagwe, e lego Beibele. (Bala Jesaya 30:21.) Ka tsela e itšego, Beibele e ka ba bjalo ka “lentšu la tlasana” ge re e dumelela go re hlahla le lehono. Jehofa o e diriša go re hlahla, go re phošolla, go re kgothatša le go re kgonthišetša gore o a re rata.

²⁵ Na Eliya o ile a amogela khomotšo yeo Jehofa a ilego a mo nea yona Thabeng ya Horebe? Ga go pelaelo gore o ile a e amogela! Go se go ye kae o ile a boela modirong wa gagwe, e sa le moporofeta yo sebete le yo a botegago yoo a ilego a lwantšhana le bokgopo bja borapedi bja maaka. Ge e ba le rena ka mo go swanago re amogela mantšu a buduletšwego a Modimo ka pelo ka moka, e lego “khomotšo e tšwago Mangwalong,” re tla kgona go ekiša tumelo ya Eliya.​—Baroma 15:4.