Ngapezo 2. Ɛhɔne

“Ɛhɔne bara.”—MAAKE 13:8.

● Nrenya bie nriandile hɔkpondɛle ɛvealeka wɔ Quaratadji, mɔɔ wɔ Niger la. Ɛhɔne manle ɔ mediema mrenya nee mraalɛ noko vi maanle ne ɛleka gyɛne rale namule ne mɔɔ ɔwɔ zo la azo. Noko nrenya ne angome a da ɛkpa zo wɔ azɛlɛ nwo a. Duzu ati a yeha ɔ ngome a? Sidi mɔɔ le namule ne azo belemgbunli la kile nu kɛ: “Ɔngola ɔnnea [ye abusua] ne yɛɛ ɔngola bɛ nyunlu nea bɔbɔ.”

DASELƐ BONI A WƆ ƐKƐ A? Wɔ ewiade amuala, saa ɛye menli 7 biala a, asɛɛ nuhua 1 ɛnnyia aleɛ mɔɔ sa ye di a. Ɛhye kɔ zo alehyenlɛ biala. Saa ɛkɔ Afrika sɔlɔ nehane a yemɔ bɛnga. Ɛhɔne ku menli 3 anu 1 dahuu. Amaa wɔade edwɛkɛ ne abo kpalɛ la, maa yɛva nrenya bie nee ɔ ye yɛɛ bɛ ra ko yɛyɛ ndonwo. Saa bɛlɛ aleɛ mɔɔ baza menli nwiɔ ala a, nwane a babua ala a? Selɛ ne? ninli ne? anzɛɛ kakula ne? Kpɔkɛ zɛhae a ɔwɔ kɛ mbusua bie mɔ si ye alehyenlɛ biala a.

DUZU A MENLI TA KA A? Yɛnyia aleɛ mɔɔ sa awie biala la wɔ azɛlɛ ye azo. Yɛ azɛlɛ ne a ɔwɔ kɛ yɛnea zo boɛ a.

ASOO ƆLE NƆHALƐ? Nɔhalɛ nu, ɛnɛ ɛyazovoma kola nyia aleɛ dɔɔnwo na bɛfa bie bɛkɔ ɛleka gyɛne bɛtɛla dɛba ne. Ɔwɔ kɛ arane ne mɔ kola nea azɛlɛ ne boɛ amaa yɛanyia aleɛ dɔɔnwo yɛazi ɛhɔne nloa. Noko, bɛbɔ mɔdenle biala bɛtɛkolale ɛhye yɛ.

KƐ WƆ ADWENLE SE WƆ Ɛ? Asoo Maake 13:8 ne a ɛlɛba nu a? Ɔnva nwo milahyinli dɔɔnwo mɔɔ bɛyɛ la, asoo ɛhɔne tɛku alesama wɔ ewiade amuala?

Azɛlɛkpusulɛ nee ɛhɔne ta yɛ ɛzulolɛ tɛla ngyegyelɛ mɔɔ vi ewiade awieleɛ ne anwo sɛkɛlɛneɛ gyɛne anu ba la.

[Edwɛkɛ mɔɔ bɛkpa wɔ mukelɛ 5]

“Saa ɛkyɛ ngakula mɔɔ ɛvovoa ewule, ahunlundulɛ nee ewule gyɛne ku bɛ la anu nsa a, nuhua ɛkpɔ ko wɔ ɛkɛ mɔɔ saa bɛnyia aleɛ kpalɛ mɔɔ maa anwosesebɛ la a anrɛɛ bɛnwu.”—ANN M. VENEMAN, UN NGAKULA GYA ZO NEAVOLƐ KPANYINLI DƐBA NE.

[Nvoninli Ɛvileka wɔ mukelɛ 5]

© Paul Lowe/Panos Pictures