Onlad karga

TEPET NA SARAY KABATAAN

Panon Kon Nalabanan so Pressure ya Mi-sex?

Panon Kon Nalabanan so Pressure ya Mi-sex?

 “Nen manaaral ak ni, no walay mangibagan aki-sex, pakalikna na arum ya kabataan et singa natitilak la ra no agmet ira mi-sex. Tan siempre, anggapoy malabay ya magmaliw ya nikaduma ed arum.”—Elaine, 21.

 Kasin asalim lay a-pressure ya mi-sex lapu labat ta singa ontan so gagawaen na amin?

 Kasin asalim lay a-pressure ya mi-sex lapud atan so labay na inarom?

 No on, makatulong iyan artikulo ya labanan so pressure na arum odino na sarilim, tan makapandesisyon kay duga.

 Saray lingon iisipen na arum tan no antoy tua

 SAY LINGON IISIPEN NA ARUM: Amin la et misi-sex (siak labat so andi).

 NO ANTOY TUA: Diad sakey ya survey, duara ed talora ya manedad na 18 so mangibabagan aki-sex la. Kanian labay ton ibaga, dakel ni so agni aki-sex—masulok ya 30 percent. Aliwan “amin” sirin et misi-sex.

 SAY LINGON IISIPEN NA ARUM: Mas onelet so relasyon ta no man-sex ta.

 NO ANTOY TUA: Anggaman wala ray lalakin ontan so ibabaga da ed sakey a bii pian nakombinse dan mi-sex, aliwan tua itan. Kaslakan la, i-break lanlamang na laki so bii kayari pan-sex da, kanian siempre nabigla tan agaylay pasnok na bii ta say amta to et inar-aro na samay laki tan iilaloan ton agda taynan. a

 SAY LINGON IISIPEN NA ARUM: Ibabaga na Biblia ya mauges so pan-sex.

 NO ANTOY TUA: Ibabangat na Biblia so dugan pangipasen ed sex, ya satan et panliketan labat na laki tan bii ya nankasal la.—Genesis 1:28; 1 Corinto 7:3.

 SAY LINGON IISIPEN NA ARUM: No unoren koy ibabaga na Biblia, magmaliw ya miserable so bilay ko.

 NO ANTOY TUA: No agka ni mi-sex anggad agka ni kasal, mas maliket ka ta naiwasan moy panaburido, pagbabawi, tan pakababaing ya resulta na pi-sex ya agkasal.

 Tandaan: Anggapo ni toon aderal so bilay to lapud ag aki-sex anggad agni kasal. Balet dakel lay aderal so bilay da lapud aki-sex ira antis na kasal.

 No panon mon nalabanan so pressure ya mi-sex

  •   Pabiskeg moy determinasyon mon gawaen no antoy duga. Ibabaga na Biblia ya wala ray totoon matatken so panagnonot da tan lapud “panguusar dad pakayari ran manebek et nipapasal itan a mangibiig ed duga tan aliwa.” (Hebreo 5:14) Lapud talagan papanisiaan da so ibabaga na Biblia, ag-ira basta basta na-pressure na arum ya manggawa na aliwa.

     “Determinado ak ya gawaen no antoy duga pian maong so reputasyon ko, tan agko labay so manggawa na antokaman ya nayarin maneral ed satan.”—Alicia, 16.

     Isipen pa: Anton klase na reputasyon so labay mo? Sulit kasi no nabalang mo itan ya reputasyon pian labat napaliket moy sakey a too?

  •   Isipen iray magmaliw ya resulta. Ibabaga na Biblia: “Antokaman so itatanem na sakey a too, saya met so anien to.” (Galacia 6:7) Imadyin moy nagawa ed bilay mo diad arapen—tan ed bilay na arum ya too—no manpatalo ka ed pressure ya mi-sex. b

     Mabetbet ya saray totoon misi-sex ya agni kasal et na-guilty, magbabawi, tan nalikna da ni ingen ya singa anggapoy mangaaro ed sikara—tan posible ni ingen ya nalukonan o makalukon ira odino naalisan ira na sakit.—Sienna, 16.

     Isipen pa: Oniay intepet na libro ya Sex Smart: “No pipiliten ka na kakaarom ya manggawa na bengatlan mangiter na problema ed sika, talaga kasin ontan ya totoo so labay mon piulopan tan kerewan na advice?”

  •   Magmaliw ya balanse. Aliwan mauges so sex. Diad tua, ibabaga na Biblia ya nepeg ya panliketan na sanasawa iyan kabiangan na relasyon da.—Proverbio 5:18, 19.

     “Say sex et balibalin kabiangan na impamalsa na Dios. Labay ton na-enjoy tayo itan, balet nepeg ya gawaen labat itan ed uksoyan ya inletneg to, say panangasawa.”—Jeremy, 17.

     Isipen pa: No miasawa ka la, sarag mo lay mi-sex. Talagan na-enjoy mo itan ya anggapo ray aliwliwan resulta ya singa abitla ed gapo.

a Siempre, aliwan lanang ya say laki so mangokombinse ed bii ya man-sex ira. Dakel met so nagagawa ya saray bibii so manaakit ed lalaki pian man-sex ira.

b Arum ed saray resulta et say panlukon ya anggapod plano, tan depende ed edad et nayarin nakasoan so sakey ya aki-sex ed sakey ya menor de edad.