Manisia ka ya say Dios so nanggawa ed amin a bengatla? No on, agmo bukbukor; ontan met so papanisiaan na dakel ya kabataan (tan wala lad edad). Balet ibabaga na arum ya say bilay tan say uniberso et nan-evolve​—ya anggapoy tulong na sakey ya “Sankatagyan a Persona.”

 Kasin antam? Antokaman so papanisiaan na totoo ed saya, maples iran mangibaga no antoy papanisiaan da ya agda met talaga amta no akin ya papanisiaan da itan.

•   Arum so manisia ya walay nanggawa lapud satan so imbangat ed sikara diad simbaan.

•   Dakel so manisia ed ebolusyon lapud satan so imbangat ed sikara diad eskuelaan.

 Sayan serye so ontulong ed sika pian ombiskeg so pananisiam ya walay nanggawa tan nipaliwawam itan. Pero unona, kailangan mon itepet ed sarilim iyan importantin tepet:

 Akin et importante itan a tepet? Lapud ibabaga na Biblia ya usar moy nonot mo, say ‘pakayarim ya mankatunongan.’ (Roma 12:1) Kanian say panisiam ed Dios et dapat ya aliwa labat ya base ed

•  emosyon (Basta naliliknak ya walay mas atagey ya pakayari)

•  impluensya na arum (Relihyoso iray totoo ed lugar mi)

•  pressure (Saray atateng ko et pinabaleg da ak ya manisia ed Dios​—ta no andi ...)

 Imbes, dapat ya kombinsido kan mismo ya walay Dios tan walaan ka na mabiskeg iran rason ed papanisiaan mo.

 Kanian antoy akakombinse ed sika ya walay Dios? Say worksheet ya “Akin et Manisia Ak ed Dios?” so ontulong pian lalo kan magmaliw ya kombinsido. Makatulong met so ebat na arum a kabataan ed satan ya tepet.

 “Diad klase, no dedengelen koy titser ko ya ipapaliwawa to no panon ya onggagana iray parte na laman tayo, talagan agak manaalangan ya walay Dios. Kada parte na laman et walay usar to, anggan ed sankamelagan a detalye, tan onggagana iraya anggano agtayo amta. Talagan makapabilib so laman na too!​—Teresa.

 “No makanengneng ak na atagey a bilding, barko, odino kotse, iisipen ko, ‘Siopay nanggawad satan?’ Saray matalinon totoo labat so makapanggaway kotse, ta dakdakel so kaukolan pian napaandar itan. No walay nandesinyo ed kotse, wala met sirin so nandesinyo ed totoo.”​—Richard.

 “Kailangan so nilasus a taon pian natalosan na saray sankatalinoan a totoo so anggan sankamelagan a parte na uniberso, kanian aliwan rasonable so panisip ya agkailangan so talino pian niwala so uniberso!”​—Karen.

 “No mas aaralen koy science, mas nare-realize ko ya agdapat panisiaan so ebolusyon. Singa bilang, iisipen ko so dugarugan galaw tan ayos na amin a bengatla tan no akin ya nikaduma so totoo, kaiba lay pankaukolan tayon amtaen no siopa itayo, iner so nanlapuan tayo, tan antoy nagawa ed arapen. Sasalien irayan ipaliwawa na ebolusyon ya uusaren toy salitan mikonektaan ed saray ayep, balet agton balot nipaliwawa no akin ya nikaduma iray totoo. Parad siak, mas mairap so manisia ed ebolusyon nen say manisia ed Dios ya amalsa.”​—Anthony.

 Panon to no babalawen ka na saray kaklasem lapud manisia ka ed sakey ya agmo nanengneng? Panon to no ibaga ran “apruebaan” la na science so ebolusyon?

 Unona, mantiwala ka ya duga so papanisiaan mo. Agka natatakot o nababaingan. (Roma 1:​16) Tandaan:

1.   Agmo bukbukor; dakel ni so manisia ed Dios. Kaibad saya iray matalino tan propesyonal a totoo. Singa bilang, wala ray scientist ya manisia a walay Dios.

2.   No maminsan, no ibaga na totoo ya ag-ira manisia ed Dios, say talagan labay dan ibaga et agda natatalosan so Dios. Imbes ya mangiter iray ebidensya ed papanisiaan da, itetepet da iray singa onia, “No walay Dios, akin ya aabuloyan toy paniirap?” Kanian ibabase da labat itan ed emosyon imbes ya diad dugan panagrason.

3.   Saray totoo et walaan na “espiritual a pankaukolan.” (Mateo 5:3) Kaibad saya so pankaukolan ya manisia ed Dios. Kanian no walay mangibaga ya anggapoy Dios, satan ya too​—aliwan sika—​so dapat ya mangipaliwawa no akin ya ontan so papanisiaan to.​—Roma 1:​18-20.

4.   Say panisia ed Dios et talagan rasonable. Base iya ed apruebaan lan katuaan ya say bilay et agbasta labat niwala. Anggapoy ebidensya ya manusuporta ed ideya ya say bilay et nanlapud saray bengatlan anggapoy bilay.

 Anto sirin so nayarin ibagam no walay mankuestion ed panisiam ed Dios? Nia ray pigaran alimbawa.

 No walay mangibaga: “Saray anggapoy aral labat so manisia ed Dios.”

 Nayarin ibagam: “Talagan panisiaan mo itan? Siak, andi. Diad tua, diad sakey a survey ed masulok ya 1,600 ya propesor ed science manlapud saray balibalin unibersidad, kakatlo ed sikara so ag-angibaga ya ateista odino agnostiko ira. a Nibagam kasi ya saraman a propesor et aliwan matalino lapu labat ta manisia ira ed Dios?”

 No walay mangibaga: “No walay Dios, akin et grabe so paniirap ed mundo?”

 Nayarin ibagam: “Ompan say labay mon ibaga et agmo natalosan no panon ya onaaksion so Dios​—odino diad sayan situasyon et singa anggapoy gagawaen ton aksion. Duga? [Alagaren ya onebat.] Walay naamtaan ko ya balibalin ebat no akin ya grabe so paniirap. Pero kailangan mon amtaen so arum nin bangat na Biblia pian natalosan mo itan. Labay mon amtaen iratan?”

 Ipaliwawa ed ontumbok ya artikulo diad sayan serye no akin ya say teorya na ebolusyon et agmakapangiter na malinew ya eksplinasyon no panon itayon niwala.