KAPITULO 25
“Maaron Panangabagey na Dios Tayo”
1, 2. (a) Antoy tampol ya gawaen na ina no onakis so anak to? (b) Anton liknaan so mas mabiskeg nen say panangabagey na ina?
DIAD pegley-labi, manakis so kapangiyanak ya ugaw. Kanian tampol ya binmangon so ina. Aliwa lan aralem so ugip na ina ya singa dati—manlapu lad impananak to. Naaralan to met lan ibiig so nanduruman akis na anak to. Kanian amta to no kasin say anak to et kaukolan a pasusoen, alaen, odino no walay kaukolan to. Balet antokaman so rason na panakis na ugaw, onkiwas ya tampol so ina. Agto nitepel ya ibaliwala iray pankaukolan na anak to.
2 Say panangabagey a nalilikna na ina parad anak to et sakey ed saray sankaaraleman ya liknaan ya niwalad too. Balet wala so liknaan a mas mabiskeg nen say satan, say maaron panangabagey na Dios tayon si Jehova. No aralen tayo iyan kualidad, natulongan itayon mas onapit ed si Jehova. Pantongtongan tayo sirin no anto so panangabagey tan no panon itan ya ipapatnag na Dios tayo.
Anto so Panangabagey?
3. Anto so kabaliksan na Hebreon verb a nipatalos ya “pangipanengneng na panangasi” odino “kasian”?
3 Diad Biblia, say panangabagey tan panangasi et mankonektaan. Pigaran Hebreo tan Griegon salita so mangipapasabi ed kabaliksan na maaron panangabagey. Alimbawa, konsideraen so Hebreon verb a ra·chamʹ, a mabetbet ya nipapatalos a “pangipanengneng na panangasi” odino “kasian.” Ipapaliwawa na sakey a reperensya a say verb ya ra·chamʹ so “mangibabalikas na aralem tan maaron liknaan na panangabagey, a singa nalikna tayo no nanengneng tayon onkakapuy odino maniirap so pinabpabli tayo odino kaukolan toy tulong tayo.” Sayan Hebreon termino, ya iyaaplika nen Jehova ed inkasikato, et mikonektaan ed salitan “panag-anakan” tan nayarin deskribien bilang “panangabagey na ina.” a—Exodo 33:19; Jeremias 33:26.
4, 5. Panon ya inusar na Biblia so liknaan na ina ed anak to pian ibangat itayo nipaakar ed panangabagey nen Jehova?
4 Uusaren na Biblia so liknaan na ina ed anak to pian bangatan itayo nipaakar ed kabaliksan na panangabagey nen Jehova. Oniay nabasa tayo ed Isaias 49:15: “Nalingwanan kasi na ina so mansususon anak to odino agto kasi kasian [ra·chamʹ] so anak to a nanlapud mismon eges to? Makalingwan man irayan bibii, agta kan balot lingwanan.” Idadanet na satan a deskripsion so maaron panangabagey nen Jehova parad totoo to. Panon ya ontan?
5 Agtayo naimadyin a nalingwanan na sakey ya ina ya pakanen tan asikasoen so mansuson anak to. Sakey ni, anggapoy nagawaan na ugaw; labi tan agew et kaukolan na ugaw so atension tan panangaro na ina to. Anggaman ontan, makapaermen ta wala ray ina ya mapaulyan, lalo la ed sarayan “mair-irap a panaon” a pakapatnagan ya “anggapoy panangaro ra ed kapamilyaan da.” (2 Timoteo 3:1, 3) Balet imbaga nen Jehova, “agta kan balot lingwanan.” Agmangangga so maaron panangabagey nen Jehova parad saray lingkor to. Mas mabiskeg itan nen say sankaaraleman ya liknaan a naisip tayo, say panangabagey na ina ed kapangiyanak ya anak to. Agpankelawan ya oniay inkuan na sakey ya iskolar ed Biblia nipaakar ed Isaias 49:15: “Sakey iya ed saray sankabiskegan, no aliwan saya so sankabiskegan a balikas na panangaro na Dios diad Daan a Sipan.”
6. Antoy panmoria na dakel ya ag-ayadyarin totoo ed maaron panangabagey, balet anto so ipapaseguro nen Jehova ed sikatayo?
6 Kasin say panangabagey et tanda na kakapuyan? Ontan so iisipen na dakel ya ag-ayadyarin totoo. Singa bilang, say Romanon pilosopo ya si Seneca, a nambilay ed panaon nen Jesus tan sakey a kabkabat ya marunong ya too ed Roma, so angibangat a say “panangabagey et kakapuyan ed nonot.” Si Seneca et onsusuporta ed Stoicism, a panisiaan dan say sankaabigan a bilay et amay anggapo kunoy naliknam ya ermen odino liket. Inkuan nen Seneca a say marunong a too et nayarin ontulong ed saramay naeermenan, balet nepeg ton kontroley sarili to ya makaliknay panangasi, ta no andi ag-ondeen so liknaan to. No walay ontan ya makasarilin panmoria na sakey, agto nipanengneng so tuan panangabagey. Balet aliwan ontan si Jehova! Diad Salita to, papaseguroan itayo nen Jehova a sikatoy “maabagey tan mapangasi.” (Santiago 5:11, paimanod leksab) Singa nanengneng tayo, say panangabagey et aliwan kakapuyan noagta mabiskeg tan makanan kualidad. Amtaen tayo sirin no panon so pangipapatnag nen Jehova ed satan, a singa ed maaron ateng.
Impanengneng nen Jehova so Panangabagey ed Sakey a Nasyon
7, 8. Panon ya nanirap iray Israelita diad Ehipto, tan antoy ginawa nen Jehova pian tulongan ira?
7 Say panangabagey nen Jehova so malinew a nanengneng ed impideneng to ed nasyon na Israel. Diad sampot na koma 16 a siglo B.C.E., minilyon ya Israelita so naaripen ed Ehipto tan apairap diman. “Ginawa [na saray Ehipsio ya] mair-irap so bilay da lapud ambelat a trabaho, a panggagawaen da ray pitek a halo tan laryo, tan pankikimeyen da ray ambelat.” (Exodo 1:11, 14) Lapud irap ya dadalanen da, saray Israelita et akikasi ed si Jehova parad tulong. Antoy ginawa na Dios ya maabagey?
8 Atenyeg so puso nen Jehova. Inkuan to: “Anengneng kon mismo so paniirap na totook diad Ehipto, tan nadngel koy akis da lapud saray mamapairap ed sikara; amtak so paniirap da.” (Exodo 3:7) No anggapoy pililikna nen Jehova ed sikara, agto komon anengneng so paniirap na totoo to odino arengel so ikekerew day tulong. Balet singa naaralan tayo ed Kapitulo 24 na sayan libro, si Jehova a Dios et walaan na empatya. Tan say empatya et abilidad a nalikna so paniirap na arum, ya walay koneksion to ed panangabagey. Balet aglabat mililikna si Jehova ed totoo to; sikatoy kinmiwas parad sikara. Ibabaga na Isaias 63:9: “Dinondon to ra lapud panangaro tan panangasi to.” Panamegley na “mabiskeg a lima,” impaway nen Jehova iray Israelita ed Ehipto. (Deuteronomio 4:34) Impanengneng to ni so panangabagey ed sikara nen mamilagro to ran inikdan na naakan tan inyakar to ra ed Insipan a Dalin.
9, 10. (a) Akin et aminpigan inliktar nen Jehova iray Israelita nen wala la rad Insipan a Dalin? (b) Diad panaon nen Jefte, diad anton panamairap inliktar nen Jehova iray Israelita, tan akin ya ginawa to itan?
9 Tuloytuloy ya impanengneng nen Jehova so panangabagey tod sikara. Nen wala la rad Insipan a Dalin, say Israel so aminpigan agnanmatoor kanian nanirap ira. Balet nagbabawi ira tan kinmerew iray tulong ed si Jehova. Aminpigapiga to ran inliktar. Akin? “Lapud panangasi to ed saray totoo to.”—2 Awaran 36:15; Ukom 2:11-16.
10 Imanoen no antoy agawa ed panaon nen Jefte. Lapud nandayew iray Israelita ed palson dirios, inabuloyan nen Jehova a pairapen ira na saray Ammonita ed loob na 18 taon. Diad kaunoran et nagbabawi iray Israelita. Ibabaga ed sikatayo na Biblia: “Inekal dad limog da iray sananey a dirios tan nanlingkor irad si Jehova, kanian agto la nitepel so paniirap na Israel.” b (Ukom 10:6-16) Nen tuan nagbabawi ira, akasian ira nen Jehova ed paniirap da. Kanian bilang say Dios na maaron panangabagey, pinabiskeg toy Jefte pian iliktar iray Israelita manlapud lima na saray kakabusol da.—Ukom 11:30-33.
11. Diad impideneng nen Jehova ed saray Israelita, anto so naaralan tayo nipaakar ed panangabagey?
11 Antoy naaralan tayo nipaakar ed maaron panangabagey nen Jehova ed impideneng tod nasyon na Israel? Naaralan tayo ya aliwa labat itan ya panagpaga ed saray kairapan a dadalanen na totoo. Nonoten pa may alimbawa nipaakar ed sakey ya ina ya lapud panangabagey to et onkiwas ya tampol no onakis so anak to. Mipadpara, ag-ibabaliwala nen Jehova iray kerew na totoo to. Say maaron panangabagey to so amakiwas ed sikaton tulongan irad paniirap da. Niarum ni, naaralan tayo ed impantrato nen Jehova ed saray Israelita ya say panangabagey et aliwan kakapuyan, ta sayan balibalin kualidad so amakiwas ed sikaton milaban pian iliktar iray totoo. Balet kasin ipapanengneng labat nen Jehova so panangabagey ed saray lingkor to bilang grupo?
Say Panangabagey nen Jehova ed Saray Indibidual
12. Panon ya anengneng ed Ganggan so panangabagey nen Jehova ed saray totoo bilang indibidual?
12 Say Ganggan ya inter na Dios ed nasyon na Israel so angipanengneng ed panangabagey to ed totoo bilang indibidual. Alaen pan alimbawa so panagpaga to ed saray pobri. Kabat nen Jehova ya nayarin wala ray ag-iilaloan a nagawa, ya rason pian manirap so sakey ya Israelita. Panon so nepeg a pantrato ed saray pobri? Oniay mapuersan ingganggan nen Jehova ed saray Israelita: “Agmo papaaweten so pusom odino sisibletan so pobrin agim. Nepeg a mabunlok kan mangiter ed sikato, tan ikdan mo ya agnapipilitan, pian bendisyonan ka nen Jehova a Dios mo ed amin a kimey tan pansasagpot mo.” (Deuteronomio 15:7, 10) Ingganggan ni nen Jehova ed saray Israelita ya agda aanien ya amin iray walad gilig na saray uma ra odino dukdoken ni ray kera pian walay natudtor na saray mairap-bilay. (Levitico 23:22; Ruth 2:2-7) Sanen say nasyon so tinmulok ed sayan makonsideran ganggan parad saray pobri ed limog da, saray mankaukolan ya indibidual ed Israel so agnampayabol parad naakan. Agta satan so pakapatnagan na maaron panangabagey nen Jehova?
13, 14. (a) Panon ya ipapaseguro ed sikatayo na saray salita nen David ya talagan iyaansakit itayo nen Jehova bilang indibidual? (b) Panon a niyilustra a si Jehova et asingger ed saramay “asugatay puso” odino “nagogonigon so espiritu” ra?
13 Ontan met natan, talagan iyaansakit na maaron Dios so kada sakey ed sikatayo. Makaseguro itayo ya amta to so antokaman ya irap a nayarin dadalanen tayo. Insulat nen salmistan David: “Saray mata nen Jehova et onnenengneng ed saray matunong, tan saray layag to et ondedengel ed ikekerew day tulong. Si Jehova et asingger ed samay asugatay puso to; ililiktar to iramay nagogonigon so espiritu ra.” (Salmo 34:15, 18) Nipaakar ed saratan ya deneskribe na Biblia, oniay inkuan na sakey ya iskolar na Biblia: “Asugatay puso ra tan nagogonigon so espiritu ra, ta nipaabeba ira lapud kasalanan, tan anggapoy respeto dad sarili da; abebbebay pakanengneng dad sarili da, tan anggapoy kompiyansa dad sarili da.” Nayarin nalikna da ya arawrawi si Jehova tan ag-ira makana ed sikato pian iyansakit to ra. Balet aliwan tua itan. Ipapaseguro na saray salita nen David a si Jehova et agto paulyanan iray “abebbebay pakanengneng dad sarili da.” Kabat na maabagey a Dios tayo ya diad ontan iran situasyon et sikatoy kakkaukolan tayo tan sikatoy naasinggeran tayo.
14 Konsideraen pa yan sakey ya eksperiensya. Sakey ya ina diad United States so angibatik ed anak ton mantaon na duara diad ospital lapud ngalngali agla makaengas. Kayarin ineksamin na saray doktor so ugaw, imbaga dad ina ya say anak to et mansiansia nid ospital a sanlabi. Iner so naugipan na ina ey? Diad yurongan ed abay na dukolan na anak to diad ospital! Mansasakit so anak to, tan kaukolan a sikatoy walad abay to. Agta mas ni so nailaloan tayo ed maaron Ama tayo ed tawen! Lalo la ta sikatayo et apalsa unong ed indengan to. (Genesis 1:26) Ibabaga na Salmo 34:18 ed sikatayo a sano “asugatay puso” odino “nagogonigon so espiritu” tayo, si Jehova ya singa maaron ateng et “asingger” tan lanang ya maabagey tan akaparaan ya ontulong ed sikatayo.
15. Diad anto ran paraan ya tutulongan itayo nen Jehova bilang indibidual?
15 Panon sirin a si Jehova so ontutulong ed sikatayo bilang indibidual? Agto met naynay ya eekalen iray sengegan na paniirap tayo. Balet sikatoy nanggawa na dakel a probisyon parad saraman so onkekerew na tulong to. Say Salita to, say Biblia, so mangiiter na praktikal iran simbawa ya talagan makatulong ed situasyon tayo. Diad kongregasyon, intarya nen Jehova iray kualipikadon manangasikaso, a mansasagpot a mangipanengneng na panangabagey to diad itutulong dad kapara ran managdayew. (Santiago 5:14, 15) Bilang say “Dumerengel na pikakasi,” sikatoy mangiiter na “masanton espiritu ed saramay onkekerew ed sikato.” (Salmo 65:2; Lucas 11:13) Satan ya espiritu so mangiter ed sikatayo na pakayarin “mas mabiskeg nen say pakayari na too” ta pian makapansungdo itayo anggad ekalen la na Panarian na Dios so amin ya makapagonigon iran problema. (2 Corinto 4:7) Agta misatsalamat tayod sarayan amin ya probisyon? Agtayo lilingwanan a saratan et pakapatnagan na maaron panangabagey nen Jehova.
16. Anto so sankatalonggaringan ya alimbawa na panangabagey nen Jehova, tan antoy epekto na satan ed sikatayo bilang indibidual?
16 Siempre, say sankaabigan ya alimbawa na panangabagey nen Jehova et say impangiter tod pinabpabli ton Anak bilang dondon parad sikatayo. Satan et maaron sakripisyo nen Jehova, tan satan so mangiiter ed sikatayo na ilalon niliktar. Tandaan ya say dondon et personal ya regalo ed sikatayo nen Jehova. Kanian duga labat ya impasakbay nen Zacarias, say ama nen Juan a Managbautismo, a sayan probisyon so mangipanengneng ed “maaron panangabagey na Dios tayo.”—Lucas 1:78.
No Agla Ipanengneng nen Jehova so Panangabagey
17-19. (a) Panon ya ipapanengneng na Biblia a say panangabagey nen Jehova et walaan na limitasyon? (b) Akin et agla impanengneng nen Jehova so panangabagey ed totoo to?
17 Kasin isipen tayo a say maaron panangabagey nen Jehova et anggapoy limitasyon to? Andi. Malinew ya ipapanengneng na Biblia ya no ag-unoren na saray indibidual so matunong a dalan nen Jehova et ag-ira makanepegan ya panengnengan to na panangabagey. (Hebreo 10:28) Pian natalosan tayo no akin ya ontan, nonoten pay alimbawa na bansan Israel.
18 Anggano aminpigan inliktar nen Jehova iray Israelita ed saray kakabusol da, asabi limitasyon na panangabagey to. Tuloytuloy ya nandayew iyan bansa ed saray palson dirios tan inawit da ni ingen iray makapadimla iran idolo ed mismon templo nen Jehova! (Ezequiel 5:11; 8:17, 18) Ibabaga met na Biblia ed sikatayo: “Inelek-elekan da ray mensahero na tuan Dios, tan nileglemew da ray salita to tan niludlurey da ray propeta to, anggad sinmanok si Jehova ed saray totoo to, anggad anggapo lay ilalo ya onabig ira.” (2 Awaran 36:16) Asabi na saray Israelita so punto ya anggapo la so manepeg a basiyan pian panengnengan iray panangabagey. Kanian duga labat ya onsanok si Jehova ed sikara. Antoy resulta?
19 Agla nalikna nen Jehova so panangabagey parad totoo to. Inyabawag to: “Agko ra abageyen odino panermenan odino kasian; anggapoy makaamper ed siak no deralen ko ra.” (Jeremias 13:14) Kanian say Jerusalem tan say templo to so aderal, tan saray Israelita et inaripen diad Babilonia. Makapaermen no saray makasalanan a totoo et tuloytuloy ya manrebelde ya anggad agla ipanengneng na Dios so panangabagey tod sikara!—Tagleey 2:21.
20, 21. (a) Antoy nagawa no asabi lay limitasyon na panangabagey na Dios? (b) Anton maabagey a probisyon nen Jehova so pantongtongan diad onsublay a kapitulo?
20 Kasin ontan met so nalilikna nen Jehova ed saray totoo natan? Ag-anguman si Jehova. Lapud panangabagey, ingganggan to iray Tasi to ya ipulong da so “maong a balita na Panarian” ed interon mundo. (Mateo 24:14) No onkiwas iray totoon walaan na dugan kipapasen na puso, sikaray tulongan nen Jehova pian natalosan da so mensahe na Panarian. (Gawa 16:14) Balet sayan kimey et walay anggaan to. Agnipanengneng nen Jehova so panangabagey to no tuloytuloy ton abuloyan iray mauges ya totoo ya deralen so bilay na arum tan pairapen da ra. Sano nasabi la so limitasyon na panangabagey nen Jehova, deralen to iyan mauges a sistema na mundo. Balet anggano gawaen to itan, ipanengneng to nin siansia so panangabagey parad “masanton ngaran” to, tan parad saray matoor ya lingkor to. (Ezequiel 36:20-23) Ekalen ya amin nen Jehova so kaugsan tan salatan to na matunong a balon mundo. No nipaakar ed saray mauges balet, oniay inyabawag nen Jehova: “Agko ra kasian. Iyan kod mismon ulo ra iray pansumpalan na saray kagagawa ra.”—Ezequiel 9:10.
21 Anggad agni agawa itan, ipanengneng nen Jehova so panangabagey ed totoo to, anggan ed saramay napepeligron naderal. Saray makasalanan ya tuan magbabawi et nagunggonaan ed sakey ed saray maabagey ya probisyon nen Jehova, say panamerdona. Diad onsublay ya kapitulo, aralen tayo so pigara ed saray balibalin ilustrasyon ed Biblia ya mangipapanengneng ed sigpot a panamerdona nen Jehova.
a Makapainteres ta diad Salmo 103:13, say Hebreon verb ya ra·chamʹ et ontutukoy ed panangasi odino panangabagey ya ipapanengneng na ama ed ananak to.
b Say balikas ya “agto la nitepel so paniirap” et literal a mankabaliksan ya “say kamarerwa to et agla makaanos; naupot lay anos to.” Onia so nabasa ed The New English Bible: “Agto la natepelan so pakanengneng ed mair-irap ya kipapasen na Israel.” Onia so impangipatalos ed satan na Tanakh—A New Translation of the Holy Scriptures: “Agto la naanosan so paniirap na Israel.”