Kasin Antam so Oras?
NO LABAY mon naamtaan so oras, antoy gawaen mo? Nayarin onnengneng kad relom. No tinepetan ka na kaarom no anto lay oras, panon mon ibaga? Nanduruma so paraan na panangibaga ed oras. Panon?
Kunwari, say oras la et sakey oras tan 30 minuto ed kayari na ugto. Nayarin say ibagam et 1:30. Depende ed lugar ya panaayaman mo tan no antoy apasalan mo, nayarin say pangibagam ed satan ya oras et 13:30. Say ontan ya panangibaga et base ed 24-oras ya relo. Wala ni ingen iray lugar ya say nayarin pangibaga dad satan ya oras et “half two,” ya say labay ton ibaga et 30 minuto antis ya man-alas-dos.
Bilang sakey ya manbabasa na Biblia, nayarin iisipen mo no panon ya ibabaga na totoo so oras diad panaon na Biblia. Nanduruma met so paraan na panangibaga da. Diad Hebreon kabiangan na Biblia, inusar so salitan “kabuasan,” “ugto,” “kaagwan,” tan “labi.” (Gen. 8:11; 19:27; 43:16; Deu. 28:29; 1 Ara. 18:26) No maminsan balet, mas eksakton oras so inusar.
Diad panaon na Biblia, niyugali so pangusar ed saray managbantay. Kakkaukolan ira lalo diad labi. Nilasus taon ni antis ya niyanak si Jesus, inapag na saray Israelita so labi diad taloran peryodo ya tinawag da ya saray panagbantay. (Sal. 63:6) Abitla ed Ukom 7:19 so “pegley-labi a panagbantay.” Diad panaon nen Jesus, inalig na saray Judio so sistema na Griego tan Romano ya apatiran peryodo na panagbantay diad labi.
Aminpigan abitla ed saray Ebanghelyo irayan panagbantay. Singa bilang, diad “komapat a panagbantay ed labi” so impanakar nen Jesus ed danum paarap ed baloto ya kawalaan na saray disipulo to. (Mat. 14:25) Diad sakey ya ilustrasyon, imbaga nen Jesus: “No amta na akan-abung no anton panagbantay so isabi na matakew, sikatoy nansiansia komon ya aliing tan agto inabuloyan a nalooban so abung to.”—Mat. 24:43.
Binitla nen Jesus so amin ya apatiran panagbantay nen imbaga to iya ed saray disipulo to: “Kanian mantultuloy kayon manbantay, ta agyo amta no kapigay isabi na akan-abung, no kasin diad pansirunget odino diad pegley-labi odino diad palbangon odino diad kabkabuasan.” (Mar. 13:35; paimanod leksab) Say unona ed saraman ya panagbantay et say “pansirunget,” ya onggapo ed iselek na agew ya anggad man-alas-nuebe ed labi. Say komadua et say “pegley-labi” ya onggapo ed manga alas-nuebe ed labi ya anggad pegley-labi. Say komatlon panagbantay ya ontutukoy ed “palbangon,” odino “sano onkukaok so lalong,” et onggapo manlapud pegley-labi ya anggad alas-tres na kabuasan. Nayarin diad sayan oras na panagbantay so inkukaok na lalong ed samay labi ya inaresto si Jesus. (Mar. 14:72) Say komapat ya peryodo na labi et say “kabkabuasan” ya panagbantay, ya onggapod alas-tres ed kabuasan ya anggad ibutay na agew.
Anggaman anggapo ed panaon na Biblia iray uusaren tayo natan ya panagnengnengan na oras, walay paraan da pian nibaga da so oras ed agew odino labi.