Pakasosolbar ed Misteryo na Sankabalgan a Ngaran

Makapainteres a namparan say Koran na Muslim tan say Kristianon Biblia so manutukoy ed sankabalgan a ngaran. Sayan diskusyon so mangisasalaysay ed kabaliksan tan kaimportantian na sankabalgan a ngaran. Ipapanengneng to met no panon a satan a ngaran so mangaapekta ed amin a katooan tan ed arapen tayo dia ed dalin.

MINILYON a lalaki tan bibii so nanbilay tan inatey ed sayan dalin. Diad kaslakan a kaso say kangaranan da so inatey a kaiba ra, tan say pakanodnotan ed sikara so alingwanan la. Balet arum a bantog a kangaranan​—a singa say Avicenna, Edison, Pasteur, Beethoven, Gandhi, tan Newton—​so mabilay ni. Sarayan ngaran so misiglaotan ed saray agawaan, adiskobre, tan naimbento na saraman so akanngaran ed saraya.

Anggaman ontan, wala so ngaran a babaleg nen saratan ya amin. Amin ya apalabas tan kaplesan iran pakelaw ed sankatalbaan so misiglaotan ed saya. Siempre, say ilalo na katooan para’d manbayag tan maliket a bilay so nisisiglaot ed sayan ngaran!

Dakel so mankakaliktan a mangamta ed sayan ngaran. Sikara so manusukimat tan mantetepet nipaakar ed satan, balet satan so agda aromog. Para’d sikara satan so mansiasiansian misteryo. Diad tua, anggapo so toon makaamta ed saya nilikud labat no say Akanngaran so mangiparungtal ed sikato. Makapaliket, say misteryo na sayan anggapoy kaparan ngaran so nasosolbar. Say Dios a mismo so manggagawa ed saya ta pian saraman so manisia ed sikato so makapikabat nipaakar ed sikato. Imparungtal to so ngaran to ed si Adan, insan diad si Abraham, ed si Moises, tan diad arum niran matoor ya ariripen To ed akauna.

Panaanap ed Sankabalgan a Ngaran

Say Koran so mangibabaga ed sakey a “kabkabat [ton] tuloy iray Kasulatan.” (27:40) Diad pangipaliwawa ed sayan bersikulo, ibabaga na sakey a komentaryon naamtaan bilang Tafsīr Jalālayn: “Si Asap ya anak nen Berekias so matunong a laki. Kabat to so sankabalgan a ngaran na Dios, tan kapiganman a sikatoy ontawag ed satan, sikato so onebat.” Saya so mangipanonot ed sikatayo ed managsulat na Biblia a si Asap, ya inkuanto diad Salmo 83:18: “Pian saray totoo nakabatan da a sika, a say ngaran mo a bokbokor et JEHOVA, sankatageyan ka a manuna nen say amin a dalin.”

Diad Koran 17:2 et nabasa tayo: “Inter mi ed si Moises iray Kasulatan tan saratan so ginawa ton giya para’d saray Israelita.” Diad saraman a Kasulatan, akitongtong si Moises ed Dios, ya angikuan: “Nia, sano onsabi ak ed saray anak na Israel, tan kuan ko ed sikara so saya, Say Dios na saray atateng yo imbaki toak ed sikayo, et no tepeten da naani ed siak, Siopa so ngaran to? Anto so yebat ko ed sikara?” Inebatan na Dios si Moises diad impangibagan: “Onia naani salitaen mo ed saray anak na Israel, Si Jehova a Dios na saray atateng yo, a Dios nen Abraham, Dios nen Isaac, tan Dios nen Jacob, inbaki toak ed sikayo. Sikatoya so ngaran ko ed andi angaan.”​—Exodo 3:13, 15.

Diad akauna iran panaon, kabat na saray Israelita iyan baleg a ngaran na Dios. Satan so inusar ni ingen bilang kabiangan na dilin kangaranan da. A singa sakey a naamtaan a ngaran ya Abdullah, a kabaliksan to so “Aripen na Dios,” say totoo na kadaanan ya Israel so walaan na ngaran ya Abdias, a kabaliksan to’y  “Aripen nen Jehova.” Nginaranan so ina nen propeta Moises a Jacobed, a posiblin kabaliksan to so: “Si Jehova so Gloria.” Say ngaran a Juan et kabaliksan to’y “Si Jehova so Mapalangkap.” Tan say ngaran nen propetan Elias et kabaliksan to so “Si Jehova so Dios ko.”

Kabat na saray propeta iyan ngaran tan satan so inusar tekep na aralem a respeto. Satan so naromog a masulok a 7,000 a danay ed Masanton Kasulatan. Si Jesu-Kristo, say anak nen Maria, so angipabitar ed satan sanen nampikasi ed Dios: “Inparongtal ko so ngaran mo ed saray totoo ya initer mo ed siak . . . inpakabat ko ed sikara so ngaran mo, tan ipakabat kon siansia pian say aro ya inpangarom ed siak wala ed sikara tan siak ed sikara.” (Juan 17:6, 26) Diad bantog a komentaryo to ed Koran, ikokomento nen Baydāwī ed Koran 2:87, ya ibabaga ton si Jesus so “amaoli ed totoon inaatey diad panamegley na sankabalgan a ngaran na Dios.”

Anto, sirin, so agawa a satan a ngaran so magmaliw a misteryo? Anto so siglaotan na satan a ngaran ed arapen na balang sakey ed sikatayo?

Panon a Nagmaliw a Misteryo so Ngaran?

Isipen na arum a say “Jehova” diad Hebreo et kabaliksan to’y “Allah” (Dios). Balet say “Allah” so mipetekan ed Hebreon ʼElo·himʹ, say plural na karlangan na salitan ʼelohʹah (dios). Linmesa so anito ed limog na saray Judio ya angamper ed pangibalikas da na say madibinon ngaran, a Jehova. Diad ontan, sanen babasaen da so Masanton Kasulatan tan anengneng so ngaran a Jehova, nagmaliw ya ugali da so pangibagay ʼAdho·naiʹ, a kabaliksan to’y “Katawan.” Diad arum a pasen, sinalatan da ni ingen so orihinal a Hebreon teksto a “Jehova” na ʼAdho·naiʹ.

Saray relihyoson pangulo na Kakristianoan so anumbok ed parehon kurang. Sinalatan da so ngaran a Jehova na “Dios” (“Allah” diad Arabe) tan “Katawan.” Satan so anibukel ed palson doktrina na Trinidad, ya andiay letnegan diad Masanton Kasulatan. Lapud saya, minilyon so sililingon mandadayew ed si Jesus tan say masanton espiritu tan saratan so ipapasen dan mipara ed Dios. *

Kanian, saray pangulo na Judaismo tan Kakristianoan so minabang ed tetel lapud malaknab ya agpakapikabat nipaakar ed sankabalgan a ngaran. Balet impropesiya na Dios: “Pasantoen ko naani so baleg a ngaran ko, . . . et saray nacion naamtaan da naani a siak si Jehova.” On, ipakabat nen Jehova so ngaran to ed limog na amin a nasyon. Akin? Lapud sikato so aliwan basta Dios na saray Judio odino ed anggan dinan nin arum ya indibidual a nasyon odino totoo. Si Jehova so Dios na amin a katooan.​—Ezequiel 36:23; Genesis 22:18; Salmo 145:21; Malaquias 1:11.

Say Sankabalgan a Ngaran tan say Arapen Tayo

Ikuan na Masanton Kasulatan: “Siopaman ya ontawag ed ngaran na Katawan [Jehova, NW], nilaban.” (Roma 10:13) Say kilalaban tayo ed agew na panangukom so misiglaotan ed pangamta tayo ed ngaran na Dios. Say pangamta ed ngaran to et lalaktipen to so pangamta ed saray atributo, gawa, tan gagala to tan manbilay a mitunosan ed atagey iran prinsipyo to. Alimbawa, kabat nen Abraham so ngaran na Dios tan tinmawag ed satan a ngaran. Bilang resulta, nangayagaan to so maabig a siglaotan ed Dios, angipanengneng na pananisia ed sikato, nanmatalek ed sikato, tan angunor ed sikato. Diad ontan et nagmaliw a kaaro na Dios si Abraham. Ontan met, say pangamta ed ngaran na Dios so mamaapit ed sikatayo ed sikato tan ontulong ed sikatayo a mamayubo na personal a siglaotan ed sikato, a mansiansia ed aro to.​—Genesis 12:8; Salmo 9:10; Uliran 18:10; Santiago 2:23.

Diad Biblia et nabasa tayo: “Si Jehova tinmalineng, tan dinmengel, et sakey a libro a pakanodnonotan so sinulatan ed arap to, nipaakar ed saray tinmakot ed Jehova, tan saray nannonot ed ngaran to.” (Malaquias 3:16) Akin a sikatayo so ‘mannonot’ ed sankabalgan a ngaran? Say ngaran a Jehova et literal a  kabaliksan to’y “Gawaen to.” Saya so mangipaparungtal a si Jehova so Samay manggawa ed inkasikato a Mananumpal na sipasipan. Lawas ton itatarok iray gagala to ed kapetegan. Sikato so makapanyarin amin a Dios, say alenleneg a Manamalsa, a walaan na amin a maabig ya atributo. Anggapo so anggan sakey a salitan sigpot a makadeskribi ed nengneng na inkadibino na Dios. Balet pinili na Dios ed inkasikato so sankabalgan a ngaran​—Jehova—​tan panonotan to’y sakey ed amin ya atributos, kalidad, tan saray gagala to.

Diad Masanton Kasulatan, ibabaga na Dios ed sikatayo iray gagala to nipaakar ed sankatooan. Pinalsa nen Jehova a Dios so too pian pangayagaan so andi-anggaan, maliket a bilay diad Paraiso. Say linawa to para’d katooan et amin a totoo so nepeg a magmaliw a sakey a pamilya, a mankakasakey ed aro tan kareenan. Say Dios na aro so manumpal ed sayan gagala diad asingger ya arapen.​—Mateo 24:3-14, 32-42; 1 Juan 4:14-21.

Ipapaliwawa na Dios iray rason ed paniirap na katooan tan ipapanengneng ton say kilalaban so posibli. (Apocalipsis 21:4) Diad Salmo 37:10, 11, nabasa tayo: “Ta wala ni daiset, et say bagel onandi, on, imanom so pasen to, et onandi. Ingen ta saray maoyamo tawiren da naani dalin; tan manliket ira a dili ed inkadaakan na kareenan.”​—Nengnengen met so Koran 21:105.

On, say Dios so nipakabat diad panamegley na baleg a ngaran to. Saray nasyon et kaukolan a nakabatan da a say ngaran to et Jehova. Agaylan makapakelaw a pribilihyo a nakabatan so sankabalgan a ngaran, a mantasi ed satan, tan mansiansia ed satan! Diad ontan, say makapagayagan gagala na Dios so nasumpal ed balang sakey ed sikatayo: “Nisengeg ed impasen to so aro to ed siak, kanian sikato so iliktar ko. Sikato so ipasen ko ed tagey, nisengeg ed kinabat to so ngaran ko. Sikato so ontawag ed ngaran ko et sikato so ebatan ko. . . . Sikato so peneken ko na andukey a bilay, tan ipanengneng ko ed sikato so panangilaban ko.”​—Salmo 91:14-16.

[Paimano ed leksab]

[Litrato ed pahina 5]

Diad mandarlang a tanaman, impaamta na Dios so inkasikato ed si Moises bilang ‘Jehova, say Dios nen Abraham’

[Credit Line]

Si Moises tan say Mandarlang a Tanaman, nen W. Thomas, Sr.