Sakey a Kadaanan a Propeta a Walaan na Modernon Mensahe
Propesiya nen Isaias—Liwawa Parad Amin a Katooan I
Kapitulo Uno
Sakey a Kadaanan a Propeta a Walaan na Modernon Mensahe
1, 2. (a) Antoran makapasinagem a nagagawa so naiimatonan tayo natan ed mundo? (b) Panon ya imbalikas na sakey a senador ed E.U. so kapagaan to nipaakar ed kabubuyak lay sosyedad?
SIOPA natan so agmanpipirawat a nainawaan manlapud saray problema a kidudungetan na katooan? Balet, naynay ya agnagagawa iray pirawat tayo! Pitamitam tayo so deen, balet sasaloten itayo na guerra. Papablien tayo so ley tan uksoy, balet agtayo naamper so ompapalalon panagtakew, panagpasoot, tan panagpatey. Labay tayon panmatalkan so kapara tayon totoo, balet nakaukolan tayon ikandado iray puerta tayo bilang proteksion. Inaro tayoray ananak tayo tan ipupurek tayo ed sikara so makagunggona iran prinsipyo, balet ta mabetbet met ya anggapoy nagawaan tayo diad katatangguyor da ed makaderal ya impluensia na saray kalimog da.
2 Nayarin miabobon itayo ed inkuan nen Job, a say antikey a bilay na too et “napnoy gonigon.” (Job 14:1, NW) Nagkalalo la natan, ta say sosyedad so nabubuyak ed laknab ya agnin balot naeksperiensia nensaman. Oniay inkuan na sakey a senador ed E.U.: “Angangga lay Cold War, balet makapasinagem ta say mundo so nagmaliw la natan a mainomay a lesaan na panangibales tan karamsakan na etniko, tribu, tan relihyon. . . . Nibabaliwala tayo laray moral ya estandarte tayo ya angga ed punton dakel la ed saray kalangweran tayo so nawewetwet, nadidismaya, tan pirmin nagogonigon. Aanien tayo laray resulta na panamaulyan na atateng, diborsio, panag-abuso ed ugaw, nalulukonan iran tin-edyer, saray mangiras lan maneskuela, ilegal a druga, tan saray karsadan napno na karawalan. Singano itan abung tayo, ya akapansiansia ed maksil a yegyeg a tatawagen tayon Cold War, a bobokboken la natan na saray taboney.”
3. Anton libro na Biblia so nagkalalon mangiyoopresi na ilalo ed arapen?
3 Balet, wala ni so ilalo tayo. Manga 2,700 a taon lay apalabas, pinuyanan na Dios so sakey a too ed Pegley Bukig pian iyabawag iray nantutumbokan a propesiya a walaan na nikaduman kabaliksan ed panaon tayo. Saratan a mensahe so nikurit ed libro na Biblia a ningaran ed satan a propeta—Isaias. Siopa si Isaias, tan akin a nibaga tayon say propesiya to, a nikurit ed ngalngali talon libon taon lay apalabas, so mangitatarya na liwawa parad amin a katooan natan?
Sakey a Matunong a Too ed Magulon Panaon
4. Siopa si Isaias, tan kapigan so impanlingkor to bilang propeta nen Jehova?
4 Diad primeron bersikulo na libro to, impakabat nen Isaias so inkasikato bilang “say anak a laki nen Amoz,” * tan ibabaga to ed sikatayo a sikatoy nanlingkor bilang propeta na Dios “ed saray agew nen Uzias, Jotam, Acaz, tan Ezekias, arari na Juda.” (Isaias 1:1) Kabaliksan na saya a nantultuloy si Isaias bilang propeta na Dios ed nasyon na Juda diad ag-onkulang a 46 a taon, a nayarin ginmapo ed pansampot lay uley nen Uzias—manga taon 778 K.K.P.
5, 6. Anto so nayarin tua nipaakar ed bilay nen Isaias a walaan na pamilya, tan akin?
5 No ikompara so pakaamta tayo ed arum niran propeta, daiset so amta tayo nipaakar ed personal a bilay nen Isaias. Amta tayo a sikatoy walaan na asawa tan tinukoy toy asawa to bilang “propeta a bii.” (Isaias 8:3) Unong ed Cyclopedia of Biblical, Theological, and Ecclesiastical Literature nen McClintock tan Strong, sayan inkatawag so pakapatnagan a say bilay nen Isaias bilang walaay asawa “so aliwa lambengat a mitukoyan ed kimey to, noagta satan so maapit a nisiglaot ed satan.” Mipara ed arum niran maridios a bibii ed Israel nensaman, nayarin say asawa nen Isaias so walaan na dili ton kimey ed panagpropesiya.—Uko-ukom 4:4; 2 Arari 22:14.
6 Si Isaias tan say akulaw to so walaan na manga duaran ilalak a laki, a naikdan na kangaranan a walaan na mapropetikon kabaliksan. Say panguloan, si Sear-jasub, so angulop ed si Isaias ya angipasabi na saray mensahe na Dios ed say marelmeng ya Arin Acaz. (Isaias 7:3) Napatnagan a manunaan ed pamilya nen Isaias tan say akulaw to so panagdayew ed Dios—sakey a maabig ya alimbawa parad saray sanasawa natan!
7. Deskribien iray kipapasen ed Juda diad panaon nen Isaias.
7 Nambilay si Isaias tan say pamilya to legan na magulon panaon ed awaran na Juda. Kaslakan so gulo ed politika, ya apektado na panagpaklap iray husgado, tan binuyak na pansimpisimpitan na relihyon so inkasangal na sosyedad. Saray toktok na pukdol so napnoy altar na saray palson dirios. Anggan say arum ya arari so angiyalibansa na paganon panagdayew. Singa bilbilang, si Acaz so aglambengat angonsenti ed pantatalintao na saray sakop to noagta sikatoy personal ya akibabali ed satan, ya ‘indalan to ed apoy’ so mismon ilalak to diad ritual a panagbagat ed Canaanitan dios a si Moloc. * (2 Arari 16:3, 4; 2 Awaran 28:3, 4) Tan agawa iyan amin ed limog na totoo a walaan na impisipanan ed si Jehova!—Exodo 19:5-8.
8. (a) Anton ehemplo so impanengneng di Arin Uzias tan Jotam, tan tinumbok kasi na totoo so panangidaulo ra? (b) Panon ya impatnag nen Isaias so inkakpel diad utel na rebelyoson totoo?
8 Maong ta arum ed saray kapanaonan nen Isaias—pati ed pigaran manuley—so nambanikel ya angiyalibansa ed tuan panagdayew. Kabiangan ed saratan et si Arin Uzias, a ‘nanggawa na maptek dia ed saray mata nen Jehova.’ Balet legan na uley to, say totoo so “nambagat tan nampasob na insenso ed saray atagey a pasen.” (2 Arari 15:3, 4) Si Arin Jotam met et “ginawa to so maptek dia ed saray mata nen Jehova.” Ingen, “say baley nanggawa ni na sankaugsan.” (2 Awaran 27:2) On, diad intiro lawarin panaon na mapropetikon ministeryo nen Isaias, say panarian na Juda so walad makapasinagem a kipapasen ed espiritual tan moral. Diad inkalapagan, imbaliwala na totoo so antokaman a maabig ya impluensia na saray arari ra. Tua, mairap a kimey so pangipasabi na saray mensahe na Dios ed sayan anawet-tenten a totoo. Anggaman kuan, sanen oniay intepet nen Jehova, “Siopa so ibakik, tan siopa so onla a nipaakar ed sikatayo?” Si Isaias so mabulbulos. Oniay inkelyaw to: “Wadia ak; ibaki mo ak.”—Isaias 6:8.
Sakey a Mensahe na Kilalaban
9. Anto so kabaliksan na ngaran nen Isaias, tan panon iyan misiglaotan ed tema na libro to?
9 Say ngaran nen Isaias so mankabaliksan na “Panangilaban nen Jehova,” tan nibaga a saya so tema na mensahe to. Tua, arum ed saray propesiya nen Isaias et nipaakar ed panangukom. Balet, mabitabitar so tema a nipaakar ed kilalaban. Aminpigan indalatdat nen Isaias no panon a diad nigeter a panaon et ibulos nen Jehova iray Israelita manlapud impakautibo ra ed Babilonia, a mangiyabuloy ed saray nakdaan ya ompawil ed Sion tan ipawil da so datin matalonggaring a kipapasen na dalin. Agpanduaruwaan a say pribilehyo a mangibalikas tan mangisulat ed saray propesiyan nipaakar ed kipawil na pinabli ton Jerusalem so angiter ed si Isaias na sankabalgan a gayaga!
10, 11. (a) Akin a makapainteres ed sikatayo natan so libro na Isaias? (b) Panon ya ipapaimano na libro na Isaias so Mesias?
10 Balet anto so pisiglaotan na sarayan mensahe na panangukom tan kilalaban ed sikatayo? Makapaliket, aglambengat nampropesiya si Isaias pian nagunggonaan so duaran-tribu a panarian na Juda. Diad pisunian, saray mensahe to so walaan na nikaduman kabaliksan ed panaon tayo. Angiter si Isaias na maglorian panangilitrato ed magano lan pangitarok na Panarian na Dios ed saray engranden bendision ed dalin tayo. Nipaakar ed saya, say baleg a kabiangan na sulat nen Isaias so manunan manutukoy ed nipasakbay a Mesias, a manuley bilang Ari na Panarian na Dios. (Daniel 9:25; Juan 12:41) Seguradon agnibanbana so pampara lawari na kabaliksan na ngaran nen Jesus tan si Isaias, ta say ngaran a Jesus et mankabaliksan na “Si Jehova so Kilalaban.”
11 Siempre, manga pitoran siglo ni so linmabas manlapud panaon nen Isaias antis a nianak si Jesus. Balet ta detalyado tan eksakton tuloy iray propesiya nipaakar ed Mesias a lugan na libro na Isaias, a nabasa itan a singano salaysay na mismon akaimaton ed bilay nen Jesus diad dalin. Inkuan na sakey a reperensia nipaakar ed saya, a say libro na Isaias so tatawagen no maminsan a “Komaliman Ebanghelyo.” Agpankelawan sirin no akin a say Isaias, a libro na Biblia, so sankabetbetan ya angaonan nen Jesus tan saray apostol to pian malinew a nipabidbir so Mesias.
12. Akin a panseetan tayon aralen so libro na Isaias?
12 Inter nen Isaias so maglorian deskripsion na “saray balo a tawen tan balo a dalin” a ditan et “sakey ya ari so man-ari naani ed kaptekan” tan saray prinsipe so manuley tekep na inkahustisya. (Isaias 32:1, 2; 65:17, 18; 2 Pedro 3:13) Ipapabitar sirin na libro na Isaias so makapaligsay-puson ilalo ed Panarian na Dios, diad pananguley na Mesias a Jesu-Kristo bilang nitronon Ari. Agaylan makapaseseg ed sikatayo so pambilay ed kada agew a magayagan manatalaran ed “panangilaban [nen Jehova]”! (Isaias 25:9; 40:28-31) Panseetan tayo sirin ya usisaen so mabmablin mensahe na libro na Isaias. No gawaen tayo itan, lalon napabiskeg so panmamatalek tayo ed saray sipan na Dios. Ontan met, natulongan itayon ombiskeg ed kombiksion tayo a si Jehova so petepeteg a Dios na kilalaban tayo.
[Saray paimano ed leksab]
^ par. 4 Say ama nen Isaias, a si Amoz, so agnepeg a nabaloan a si Amos, a nampropesiya diad gapo na uley nen Uzias tan nansulat ed libro na Biblia a ningaran ed sikato.
^ par. 7 Ibabaga na arum a say ‘pangidalan ed apoy’ so pakapatnagan lambengat ed sakey a seremonya ed panaglinis. Balet, ompatnag a diad sayan konteksto et ontukoy iratan a balikas ed literal a panagbagat. Anggapoy suppiat ya inagamil na saray Canaanita tan saray apostatan Israelita so panagbagat ed ugaw.—Deuteronomio 12:31; Salmo 106:37, 38.
[Tepetepet Parad Panagaral]