Nawalaan na Pananisia a Singa si Abraham!

“Saray mananisia, sikara so anak nen Abraham.”​—GALACIA 3:7.

1. Panon ya atalonaan nen Abram so balon subok ed Canaan?

 TINAYNAN nen Abram so mainawan bilay diad Ur bilang katutulok ed ganggan nen Jehova. Saray asagmak ton kairapan ed sinmaginonor iran taon so gapoan labat na subok ed pananisia ya inkidungetan to ed Ehipto. Oniay ibabaga na salaysay na Biblia: “Wala nensaman so okol [“eras,” NW] ed dalin.” Agaylan inomay komon ed biang nen Abram so oningongot ed kipapasen to! Bangbalet, sikato so nanggawa na praktikal iran kundang pian legpeten so pamilya to. “Si Abram linmasur ed Ehipto pian manayam diman; ta say okol ambelat nensaman dia ed dalin.” Mainomay a naimano ed Ehipto so baleg a sankaabungan nen Abram. Kasin tooren nen Jehova iray insipan to tan salimbengan to si Abram manlapud kaatapan?​—Genesis 12:10; Exodo 16:2, 3.

2, 3. (a) Akin ya inyamot nen Abram so tuan kipapasen na asawa to? (b) Diad inkiwas ed sakey a situasyon, panon so impideneng nen Abram ed akulaw to?

² Nabasa tayo ed Genesis 12:11-13: “Et agawa, sanen akaasingger la ya onloob ed Ehipto, imbaga to ed asawa to a Sarai, Nengneng mo natan, siak amtak a sika sakey ka a bii a maong ya ereng a nengnengen. Kanian nagawa naani, a sano nanengneng da ka na saray taga-Ehipto ikuan da naani; Nia so bii ya asawa to: et pateyen da ak naani, balet ta ilaban da ka a bilayen. Pikasik sirin ed sika, ya ibagam komon ya agi ta ka: ta sikato so makapaabig ed siak nisengeg ed sika; pian say kamarerwak et manbilay a makalanor ed sika.” Anggaman masulok lan 65 años nen Sarai, sikato so siansia nin maganggana. Satan so mamepeligro ed bilay nen Abram. * (Genesis 12:4, 5; 17:17) Sankaimportantian, nalalanor iray bengatlan nipaakar ed gagala nen Jehova, lapud inkuanto a diad panamegley na bini nen Abram et benditoen na amin a nasyones ed dalin so inkasikara. (Genesis 12:2, 3, 7) Lapud agni akailalak si Abram, importantin tuloy a sikatoy mansiansia nin mabilay.

³ Si Abram so akitongtong ed akulaw to nipaakar ed sakey a taktika a nampaknaan da la, salanti, ibaga to a sikatoy agi nen Abram. Imanoen pa ya anggaman sikatoy walaan na autoridad bilang patriarka, agto inabuso so posisyon to noagta sinagyat to so pikokoopera tan suporta na akulaw to. (Genesis 12:11-13; 20:13) Lapud saya, angipanengneng si Abram na maabig ya ehemplo ed saray kaasawaan a lalaki a mangaagamil ed maaron inkaulo ra, tan si Sarai so ehemplo ed saray kaasawaan a bibii natan, diad impangipatnag toy panagpasakop to.​—Efeso 5:23-28; Colosas 4:6.

4. Panon so nepeg ya ikiwas na saray matoor a lingkor na Dios natan sano napepeligro lay bilay na saray agagi ra?

⁴ Nayarin ibaga nen Sarai a sikato so agi nen Abram lapud sikato so talagan agi to ed ama. (Genesis 20:12) Niarum ni, sikato so aliwan obligado a mangiparungtal na impormasyon ed totoo ya agmakanepegan ed satan. (Mateo 7:6) Tutuloken na saray matoor a lingkor na Dios ed modernon panaon so ganggan na Biblia a magmaliw a matua. (Hebreos 13:18) Singa bilang, ag-iran balot makapantila diad silong na samba ed legal a korte. Balet, sano napepeligro lay pisikal tan espiritual a bilay na saray agagi ra, a singa diad panaon na panamasegsegang odino gonigon ed sosyedad, tutumboken da so simbawa nen Jesus a magmaliw a ‘mankalkalakal a singa saray uleg, tan mauyamo [ira] a singa saray malapati.’​—Mateo 10:16; nengnengen so Say Panag-bantayan, Nobyembre 1, 1996, pahina 18, parapo 19.

5. Akin a mabulbulos a tinmulok si Sarai ed kerew nen Abram?

 ⁵ Panon so inkiwas nen Sarai ed kerew nen Abram? Deneskribe nen apostol Pedro iray bibii a singa sikato bilang ‘maniilalo ed Dios.’ Natatalosan sirin nen Sarai iray espiritual ya isyu a nalalanor. Nilikud ni, inaro tan nirespeto to so asawa to. Denesidi sirin nen Sarai so ‘ontulok ed say asawa to’ tan inyamot to so kipapasen to bilang walaay asawa. (1 Pedro 3:5) Siempre, say panggawa ed satan so mangipaarap na saray kapeligroan. “Et agawa, a sanen akasabi ed loob na Ehipto si Abram, saray taga-Ehipto anengneng da so bii a maong ya ereng. Saray prinsipe met nen Faraon anengneng da so bii, et dinaydayew da so bii ed Faraon: et inyakar da so bii ed abung nen Faraon.”​—Genesis 12:14, 15.

Impangiliktar nen Jehova

6, 7. Diad anton makapagonigon a kipapasen so inkidungetan nen Abram tan Sarai, tan panon ya inliktar nen Jehova si Sarai?

⁶ Agaylan makapagonigon itan ed biang nen Abram tan Sarai! Ompatnag a ngalngali la napasoot si Sarai. Niarum ni, si Faraon, ya agmakaamta ed peteg a kipapasen nen Sarai bilang walaay asawa, so angiter na dakerakel a regalo ed si Abram, kanian sikatoy awalaan na “karkarnero tan bakbaka to ra, tan as-asno a kalakian, tan lalaki ya ariripen tan bibii ya ariripen, tan as-asno a kabatyan, tan kamkamelyo.” * (Genesis 12:16) Agayla so panggula nen Abram ed saratan a regalo! Anggaman ompatnag ya anggapo lay ilalo, si Abram so ag-inkaindan nen Jehova.

⁷ “Et si Jehova inikdan toy salot si Faraon tan say abung to na angkakabaleg a salsalot lapu ed si Sarai ya asawa nen Abram.” (Genesis 12:17) Diad ag-amtan paraan, say tuan sengegan na sarayan ‘salot’ et niparungtal ed si Faraon. Sikato so kinmiwas a tampol: “Et tinawag nen Faraon si Abram, tan inkuan to, Anto so ginawam ed siak? Anto so makasengeg na agmo angibagaan ed siak a sikato manaya so asawam? Akin et imbagam a, Sikato so agik a bii, kanian sikatoy inalak wari ya asawaen? Natan sirin, nia so asawam, alam, ta onla ka la. Et si Faraon binilin to so saray totoo ed pangasikaso ra ed Abram; et sikato so pinasipot da a pati si asawa to, tan amin ya awi-awi’to nensaman.”​—Genesis 12:18-20; Salmo 105:14, 15.

8. Anton klase na proteksion so isisipan nen Jehova ed saray Kristiano natan?

⁸ Natan, ag-igagarantiya nen Jehova ed sikatayo so proteksion manlapud graben epekto na ipapatey, krimen, eras, odino natural a desyang. Isisipan ed sikatayo nen Jehova a lawas ton itarya so proteksion manlapud saray bengatlan mameligro ed espiritualidad tayo. (Salmo 91:1-4) Manunan gagawaen to itan diad pangitatarya to ed sikatayo na nipanpanaon iran pasakbay panamegley na Salita to tan say “matoor tan makabat ya aripen.” (Mateo 24:45) Komusta balet so nipaakar ed sesga na patey manlapud panamasegsegang? Anggaman niyaabuloy ya ompatey iray totoo, agbalot abuloyan na Dios a naupot so amin a totoo to. (Salmo 116:15) Tan sano ompatey so arum a matoor a sinansakey, makapanmatalek itayo ed kikioli ra.​—Juan 5:28, 29.

Panangisakripisyo Pian Mansiansia so Kareenan

9. Anto so mangipabitar ya agnanpirmi si Abram diad Canaan?

⁹ Sanen kinmepa la so eras ed Canaan, “si Abram tinmatdang a pinmaway ed Ehipto, sikato tan si asawa to, tan amin a wala ed sikato ya awi-awi’ to nensaman tan si Lot ya iba to, ya angga ed dapit-abalaten [say medyo amagan pasen ed abalaten na saray kapalandeyan na Juda]. Et si Abram mayaman a tuloy nensaman no dia ed ay-ayep, dia ed pilak, tan dia ed balitok.” (Genesis 13:1, 2) Kanian sikato so sankaimano na saray manaayam diman bilang toon walaan na pakayari tan impluensya, sakey a mabiskeg a pangulo. (Genesis 23:6) Anggapoy pilalek nen Abram a manpirmi tan mibiang ed saray politika na Canaan. Imbes, “intuloy to so akar to a manlapu ed dapit-abalaten ya angga ed Bethel, angga ed pasen a nipaalageyan na abung-abung to ya abel nen ona, ed leet na Betel tan Hai.” Si Abram so lawas angiyuna ed panagdayew ed si Jehova inerman so nila to.​—Genesis 13:3, 4.

10. Anton problema so linmesa ed baetan na saray managpastol nen Abram tan Lot, tan akin ya importantin nasolbar itan a tampol?

 ¹⁰ “Et si Lot met ya akiulop ed si Abram, wala so karkarnero to, tan bakbaka to, tan saray abung-abung to ya abel. Et say dalin agto ra naiyan a manayam ira’d man komon a mantitipon: ta dakerakel so kaykayarian da kanian ag-ira makapanayam ed saksakey a dalin. Et apawala nensaman so siblangan ed saray pastol na ayayep nen Abram tan saray pastol na ayayep nen Lot: et saray Canaaneo tan Perezeo manaayam la ra ed saman a dalin.” (Genesis 13:5-7) Agmagenap so suplay na danum tan pampastolan ed dalin pian nasustuni iray ayayep nen Abram tan Lot. Linmesa sirin so kolkol tan imbelan ed baetan na saray managpastol. Say ontan a pankokolkol so agmanepeg ed saray managdayew ed tuan Dios. No nantultuloy itan a sebegan, nayarin nanresulta itan ed permanente lan siblangan. Kanian panon iyan resolbien nen Abram? Tinagibi to la si Lot kayari na impatey na ama nen Lot, a nayarin pinabaleg to bilang membro na pamilya to. Bilang mas matakken, agta kanepegan nen Abram a pilien so sankaabigan?

11, 12. Anto so mabunlok ya inyopresi nen Abram ed si Lot, tan akin ya agmakabat so pinili nen Lot?

¹¹ Balet “si Abram inkuan to ed Lot, Kerewen ko ed sika ya anggapo komon so siblangan ed sikata, tan dia ed saray pastol ko tan saray pastol mo; ta sanagi ita. Agkasi wala ed arapan mo so sankadalinan? Pikasik ed sika ya onsian ka komon ed siak: no labay mo ya alaen so nikawigi, onla ak sirin ed nikawanan; odino no alaen mo so nikawanan, onla ak sirin ed nikawigi.” Diad asingger na Bethel et wala so tatawagen a “sakey ed saray maaw-awang a pambabantagan ed Palestina.” Nayarin diman ya “intangulaw nen Lot so saray matamata to, et anengneng to so amin a mapatar a dalin na Jordan, a nasasalog nensaman a maong so amin a pasen to, nen agni dineral nen Jehova so Sodoma tan Gomorra, a singa say tanamanan nen Jehova, a kapara na dalin na Ehipto, no kuan mo so onsabin angga ed Zoar.”​—Genesis 13:8-10.

¹² Anggaman si Lot so dedeskribien na Biblia bilang “matunong,” diad arum a rason et sayan pamaakaran so agto impalugar ed si Abram, nisay ompatnag ya inkuno to ni itan ed si Abraham. (2 Pedro 2:7) “Pinili nen Lot so amin a talugtog na Jordan; et si Lot nanakar ya amaarap ed bukig: et nansian so sakey tan sakey ed sikara. Si Abram nanayam ed dalin a Canaan, et si Lot nanayam ed saray syudades ed mapatar, tan binuskag to’d man so abung-abung to ya abel ya insabi to ed Sodoma.” (Genesis 13:11, 12) Say Sodoma so maaligwas tan walaan na dakel a materyal a gunggona. (Ezequiel 16:49, 50) Anggaman ompatnag a makabat so impanpili nen Lot unong ed materyal a pamaakaran, makapuy itan ed espiritual a paraan. Akin? Lapud “saray totoo ed Sodoma mabagelbagel ira nensaman tan makasalanan ira a tuloy ed arap nen Jehova,” so kuan na Genesis 13:13. Say desisyon nen Lot ya onalis diman so nansengegan ed saginonor na pirmin gonigon ed pamilya to.

13. Panon a makatulong so alimbawa nen Abram ed saray Kristiano a nayarin akapikolkol lapud pinansyal?

¹³ Balet ta impatnag nen Abram so pananisia ed sipan nen Jehova a say bini to so mangayarian ed interon dalin diad saginonor; agto akisangsanganan so anggan melag a kabiangan na satan. Diad mabunlok a paraan, sikatoy kinmiwas unong ed prinsipyon nidatak ed 1 Corinto 10:24: “Anggapo komon so siopan too a mananap na kaabigan ton dili, noag say kaabigan na kapara ton too.” Saya so maabig a panonot ed saramay nayarin akapikolkol ed sakey a kapananisiaan lapud pinansyal. Imbes a tumboken da so simbawa na Mateo 18:15-17, arum so angidemanda ed saray agagi ra. (1 Corinto 6:1, 7) Ipapatnag na  ehemplo nen Abram a magmaong ni so manpalugi ed pinansyal nen say mangitarok na kabandayan ed ngaran nen Jehova odino maneral ed kareenan na Kristianon kongregasyon.​—Santiago 3:18.

14. Panon ya abendisyonan si Abram lapud inkamabunlok to?

¹⁴ Atumangan si Abram lapud inkamabunlok to. Inyabawag na Dios: “Gawaen ko naani binim a singa dabok na dalin: a no say sakey a too et nayarian to a bilangen so dabok na dalin, nabilang met naani binim ed satan.” Agaylan makapaseseg iyan puyan ed andiay-ilalak a si Abram! Insan oniay ingganggan na Dios: “Alagey ka, akaren mo a bataken so ondoy tan benlag to; ta sikato so iter ko ed sika.” (Genesis 13:16, 17) Andi, agnaabuloyan si Abram a manpirmi ed mainawan kipapasen na sakey a syudad. Nakaukolan a sikato so mansiansian biig ed saray Canaanita. Saray Kristiano natan so nepeg met a mansiansian biig ed mundo. Agda ipapasen so inkasikara ya atagtagey nen say arum, balet ag-ira maapit a mililimog ed siopaman a nayarin managyat ed sikara a mangagamil na agmakasulatan a kondukta.​—1 Pedro 4:3, 4.

15. (a) Anto so nayarin kabaliksan na pambabaroy nen Abram? (b) Anton ehemplo so impatnag nen Abram ed saray Kristianon pamilya natan?

¹⁵ Diad panaon na Biblia, sakbay a nakayarian na sakey a too so dalin et sikato so makanepegan a manusisa ed satan. Say pambaroy so onkana sirin a tuloytuloy a panonot a walay agew a nakayarian na saray ilalak nen Abram itan a dalin. “Si Abram so [matulok a nanayam ed] abung-abung to ya abel, insan linma tan nanayam ed talugtog na Mamre, a wala ed Hebron, et angipaalagey diman na panagbagatan ya onkana ed Jehova.” (Genesis 13:18) Aminsan lamet ya impatnag nen Abram so pangiyuuna to ed panagdayew. Kasin manunaan ed pamilya yo so panagaral na pamilya, panagpikasi na pamilya, tan iyaatendi ed miting?

Say Inlubak na Kakabusol

16. (a) Akin a walay ipapaniring na saray manangilukas a salita na Genesis 14:1? (b) Anto so rason na inlubak na apatiran arari ed bukig?

¹⁶ “Et agawa ed saraman ya agew nen Amragel ya ari’ Sennaar, saray agew nen Arioc ya ari’ Elasar, si Codor-laomor ya ari’ Elam, * tan si Tadal ya ari’ Goiim, ya akibakal ira.” Diad orihinal a Hebreo, walay ipapaniring na saray manangilukas a salita (“Et agawa ed saraman ya agew nen . . . ”), a manutukoy “ed sakey a panaon a pakasalsalian a mansumpal ed bendisyon.” (Genesis 14:1, 2, NW, paimano’d leksab) Ginmapo so pakasalsalian sanen makadesyang a linmubak ed Canaan so apatiran arari ed bukig tan saray armada ra. Say gagala ra? Pian napaer so panrerebelde na limaran syudad na Sodoma, Gomorra, Adama, Seboim, tan Bela. Diad impanaeg da ed amin a puersa na saratan a syudad, “amin da ra nia nantitipon ira ed dalin na Siddim a sikato so Dayat ya Asin.” Si Lot tan say pamilya to so nanayam ed kabangibang na satan.​—Genesis 14:3-7.

17. Akin a say inkadakep nen Lot ed sakey a subok ed pananisia nen Abram?

¹⁷ Saray arari na Canaanita so masebeg a linmaban ed saray linmubak, balet sikara so anagmak na makapabaing ya inkatalo. “Et inala [na saray analo] ya amin so kayarian na Sodoma tan Gomorra, tan amin a tagano ra, insan ira iman la. Et inawit da si Lot, a laki ya anak na agi nen Abram, a nanayam ed Sodoma.” Saray balitan nipaakar ed sarayan makapasinagem ya  ebento so akasabin tampol ed si Abram: “Sinmabi sakey ya akabatik tan impakaba’to ed Abram a too a Hebreo: sikato nanaayam ed abay na saray ca-roble-an [“ankakabaleg a kiew,” NW ] nen Mamre, a too ya Amorreo, laki ya agi nen Escol, tan laki ya agi nen Aner; et saraya kagampi ra si Abram nensaman. Et . . . nadngel nen Abram, a say laki ya agi to et adakep.” (Genesis 14:8-14) Agaylan subok ed pananisia! Kasin panimbelan nen Abram so kaanakan to ya amili ed sankaabigan a parte na dalin? Nodnonoten met a sarayan linmubak et nanlapud dalin a nianakan to, say Shinar. No sikatoy mibakal ed sikara, agto la makapawil ed binalegan ton dalin. Niarum ni, anto so nagawaan nen Abram ed sakey ya armada ya agbalot natalo na nanmuyong lan puersa na Canaan?

18, 19. (a) Panon a nisalba nen Abram si Lot? (b) Siopa so makanepegan na dayew ed sayan impanbiktorya?

¹⁸ Si Abram so mapekder a nanmatalek lamet ed si Jehova. “Impanayura to so lalaki to a nianak ed abung to, a nipasal ira ed inkasundalo, a talonlasus tan labinwalo ra, tan inabot da angga ed Dan. Et indatdatak to so ariripen to a misumpaan ed sikara no ontan ed labi, sikato tan saray ariripen to, et binakal da ra tan inusilan da ra angga ed Hobah, a wala ed nikawigi’ Damasco. Et impawil to so amin a kaykayarian, tan si agi to a Lot, a pati saray kayarian to, tan impawil to met so saray bibii tan katooan.” (Genesis 14:14-16) Bilang pakapatnagan na mabiskeg a pananisia ed si Jehova, indaulo nen Abram so melag a grupo to diad impanbiktorya ra, ya insalba ra si Lot tan say pamilya to. Nabet ed saman nen Abram si Melquisedec, say arin-saserdote na Salem. “Si Melquisedec ya ari’ Salem impaway to so tinapay tan alak: tan sikato nensaman so saserdote na Dios a Sankatageyan. Et sikato so imbitlaan to na kapalaran, a kuan to, Mapalar komon si Abram na Sankatageyan a Dios, makankien na tawen tan say mundo: Tan bendito so Sankatageyan a Dios, ya angiyawat na saray kakabusol mo ed saray limam. Et inter nen Abram so sakey a kakaplo na ganagana.”​— Genesis 14:18-20.

¹⁹ On, kien nen Jehova so pambiktorya. Lapu ed pananisia to, naeksperiensya lamet nen Abram so panangiliktar nen Jehova. Agmibibiang iray totoo na Dios natan ed literal a pibabakal, balet nipapaarap ira ed dakel a subok tan angat. Ipabitar na onggendan ya artikulo no panon a makatulong ed sikatayo so ehemplo nen Abram pian natalonaan tayo iratan.

[Saray paimano ed leksab]

Kasin Naimano Yo?

• Panon a say eras ed dalin na Canaan so apaneknekan a subok ed pananisia nen Abram?

• Panon ya impatnag di Abram tan Sarai so maong ya ehemplo ed saray kaasawaan a lalaki tan bibii natan?

• Antoran leksion so naaralan tayo ed impangasikaso nen Abram ed siblangan na saray lingkor to tan saray lingkor nen Lot?

[Tepetepet Parad Panagaral]

[Litrato ed pahina 22]

Ag-impilit nen Abram iray kanepegan to balet ta inyuna toy pankaabigan nen Lot imbes a sikato

[Litrato ed pahina 24]

Impatnag nen Abram so panagmatalek ed si Jehova diad impangiliktar to ed kaanakan ton si Lot