Si Jehova a Dios so Walad Masanton Templo To
Propesiya nen Isaias—Liwawa Parad Amin a Katooan I
Katuloyan na Kapitulo Otso
Si Jehova a Dios so Walad Masanton Templo To
Say Kimey nen Isaias
15, 16. (a) Anto so ibaga nen Isaias ed “saya a baley,” tan anto so ikiwas da? (b) Kasin say reaksion na totoo et lapud kakulangan ed biang nen Isaias? Ipaliwawa.
15 Idadatak natan nen Jehova no anto so ibaga nen Isaias tan no anto so ikiwas da: “Onla ka, tan nepeg mon ibaga ed saya a baley, ‘Dengelen yo a paulit-ulit, O totoo, balet agyo natalosan; tan nengnengen yo a paulit-ulit, balet anggapoy naamtaan yo.’ Gawam so puso na saya a baley ya ag-onkiwas, tan gawam iray mismo a layag da ya agmangawat, tan pampikit mo iray mismo a mata ra, pian ag-ira makanengneng ed saray mata ra tan ag-ira makadngel ed saray layag da, tan ag-ira makatalos ed puso ra, tan ag-ira magbabawi tan ag-ira natambal.” (Isaias 6:9, 10, NW) Kabaliksan kasi na saya a magmaliw si Isaias ya agmililikna tan bogtabogtak tan ipulisay to la iray Judio, a mansiansia ran agmipakna ed si Jehova? Andin balot! Kabaleyan iraya nen Isaias ya ipapasen ton kakanayon. Balet ipapatnag na saray salita nen Jehova no panon so ikiwas na totoo ed mensahe to, anggan panon lan matoor a manumpal si Isaias ed kimey to.
16 Saray totoo so akankasalanan. Mansalita a “paulit-ulit” si Isaias ed sikara, balet agda awaten so mensahe nisay onggamor ira na pakatalos. Magmaliw ya anawet so ulo tan agmananginenen so karaklan, a singano ira sigpot a bulag tan telek. Diad iyakar ed sikara a maminpiga, abuloyan nen Isaias ya ipatnag na “saya a baley” a talagan agda labay a talosan. Paneknekan da a sasaraan da iray isip tan puso ra ed mensahe nen Isaias—say mensahe na Dios—ed sikara. Agaylan tua met iya ed saray totoo natan! Dakerakel ed sikara so ag-ondengel ed saray Tastasi nen Jehova legan ya ipupulong da so maong a balita na onsasabin Panarian na Dios.
17. Sanen intepet nen Isaias ya, “Angga ed kapigan?” anto so tutukoyen to?
17 Si Isaias so mapaga: “Diad saman inkuan ko, Katawan angga ed kapigan? Et inmebat, Angga ed saray syudad nabagbag ira ya andi-manayam, tan saray abung andi-too, tan say dalin magmaliw a sigpot ya andi-kana, tan si Jehova yarawi to so totoo ed arawi, tan saray napaulyan a pasen sikara so dakel ed pegley na dalin.” (Isaias 6:11, 12) Diad panetepet ya, “Angga ed kapigan?” agtetepeten nen Isaias no anggad kapigan so pantultuloy to nin manpulong ed agmananginenen a totoo. Imbes, sikatoy mapaga ed kipaakaran na saray totoo tan manetepet no anggad kapigan mantultuloy so makapasinagem a kipapasen da ed espiritual tan anggad kapigan napabanday so ngaran nen Jehova diad dalin. (Nengnengen so Salmo 74:9-11.) No ontan, anggad kapigan sirin so pantultuloy na andiay-kakanaan a kipapasen?
18. Anggad kapigan mantultuloy so makapasinagem a kipapasen na totoo ed espiritual, tan naimatonan ni kasi nen Isaias so interon kasumpalan na propesiya?
18 Makapaermen ta ipapanengneng na ebat nen Jehova a mantultuloy so makapasinagem a kipapasen na totoo ed espiritual anggad pakagawa la na saray nagnap a pansumpalan na intunganga ra ed Dios, unong a nidatak ed sipanan to. (Levitico 26:21-33; Deuteronomio 28:49-68) Say nasyon so naderal, say totoo so ibantak, tan say bansa so mankibalatar. Agla naimatonan nen Isaias so kadederal na Jerusalem tan say templo na satan panamegley na armada na Babilonia nen 607 K.K.P., anggaman sikatoy mamasakbay ed masulok a 40 taon, a mantultuloy angga ed uley na apo-ed-pueg nen Arin Uzias, si Hezekias. Anggaman kuan, si Isaias so mansiansian matoor ed kimey to angga ed ipatey to, nen ngalngali 732 K.K.P., a masulok a 100 taon antis ya agawa itan a desyang ed bansa.
19. Anggaman say nasyon so nabatang a singa kiew, anton panamaseguro so inter na Dios ed si Isaias?
19 Say kadederal a manggawa ed Juda a “sigpot ya andi-kana” so seguradon onsabi, balet aliwan andiay-ilalo so kipapasen. (2 Arari 25:1-26) Papaseguroan nen Jehova si Isaias: “Wala ni kakaplo dia ed sikato, sikato met dia ed betang to nakan naani: singa kiew a terebinto, tan singa roble, a say sengeg da napaulyan, sano nabatang ira: ontan say masanto a bini sikato so sengeg to.” (Isaias 6:13) On, sakey a “kakaplo . . . say masanto a bini,” so mansiansia, singa say sengeg na binatang a balbaleg a kiew. Andi-duaruwan sayan panamaseguro so nanligliwa ed si Isaias—sakey a masanton nakdaan so naromog ed limog na totoo to. Anggaman say nasyon so akasagmak na aminpigan inkapoolan, singa baleg a kiew a binatang pian itungo, say makanan sengeg na simbolikon kiew na Israel so mansiansia. Magmaliw itan a bini, odino ilalak, a masanto ed si Jehova. Nasabi panaon, onsimit lamet itan, tan ontubo lamet so kiew.—Ikompara so Job 14:7-9; Daniel 4:26.
20. Panon so primeron inkasumpal na unor a kabiangan na propesiya nen Isaias?
20 Kasin tinmua iray salita na propesiya? On. Pitomplon taon kayari impankibalatar na dalin na Juda, pinmawil so matakot-ed-Dios a nakdaan manlapud inkibantak ed Babilonia. Impaalagey da lamet so templo tan syudad, tan impawil da so tuan panagdayew ed bansa. Sayan inkipawil na saray Judio ed inter-Dios a dalin da, so nanggawan posibli ed komaduan kasumpalan na sayan propesiya ya inter nen Jehova ed si Isaias. Anto itan kasi?—Esdras 1:1-4.
Arum Iran Kasumpalan
21-23. (a) Diad siopa so akasumpalan na propesiya nen Isaias nen inmunan-siglo, tan panon? (b) Siopa so “masanto a bini” nen inmunan siglo, tan panon itan a niliktar?
21 Say mapropetikon kimey nen Isaias so angiyanino ed kimey a gawaen na Mesias, si Jesu-Kristo, kayari na manga 800 a taon. (Isaias 8:18; 61:1, 2; Lucas 4:16-21; Hebreos 2:13, 14) Anggaman mas matalonggaring si Jesus nen si Isaias, sikato met so mabulos ya impaibaki ed mangatatawen ya Ama to, ya inkuanto: “Nia, siak onsabi ak, pian gawaen ko . . . so linawam.”—Hebreos 10:5-9; Salmo 40:6-8.
22 Singa si Isaias, matoor a sinumpal nen Jesus so nipabtang a kimey to tan miparan reaksion so nabet to. Saray Judio ed panaon nen Jesus so agmet mangawat na mensahe a singa ed saramay pinulongan nen propetan Isaias. (Isaias 1:4) Say panangusar na saray ilustrasyon so sakey a kabiangan ed ministeryo nen Jesus. Saya so amakiwas ed saray babangatan to a manepet: “Akin et pisalitaan mo ra’d saray alimbawa [“ilustrasyon,” NW]?” Inmebat si Jesus: “Ed sikayo niiter ya amtaen yo so saray misterios na panarian na tawen, ingen ed sikara agniiter. Kanian pisalitaan ko ra ed saray alimbawa; lapud nengnengnengen da et agda nanengneng, tan dengdengelen da et agda narengel, tan agda met natalosan. Et nasumpal ed sikara so impropeta nen Isaias, a kuan to; Diad pandengel makadngel kayo, et agkayo makatalos; tan nengnengnengen yo makanengneng kayo, et agyo nibiig. Ta say puso na sayan baley abalang toy liknaan to; tan saray layag da mairap a mandengel, tan inlikdem daray kamataan da; ompan makanengneng ira ed saray mata ra, tan makadngel ira ed saray layag da, tan makatalos ira ed puso ra, ta magbabawi ra, et sikaray paabigen ko komon.”—Mateo 13:10, 11, 13-15; Marcos 4:10-12; Lucas 8:9, 10.
23 Diad impangaon to manlapud Isaias, impanengneng nen Jesus a say propesiya so walaan na kasumpalan ed panaon to. Say totoo ed inkalapagan so walaan na miparan awawey na puso a singa ed saray Judio ed panaon nen Isaias. Sikaray ag-anginenen ed mensahe to tan sikara met so aderal. (Mateo 23:35-38; 24:1, 2) Saya so agawa sanen linmubak ed Jerusalem iray armada na Roma diad panangidaulo nen Heneral Tito nen 70 K.P. tan inggeba ra so syudad tan say templo na satan. Ingen, arum so dinmengel ed si Jesus tan nagmaliw iran babangatan to. Inyabawag nen Jesus a “maliket” iraya. (Mateo 13:16-23, 51) Pinasakbayan to ira a sano nanengneng da “so Jerusalem a niliktob na saray ehersito,” kaukolan ya “ombatik ira ed saray palandey.” (Lucas 21:20-22) Kanian say “masanto a bini” ya angagamil na pananisia tan atugyop bilang espiritual a nasyon, say “Israel na Dios,” so niliktar. *—Galacia 6:16.
24. Anton panangiyaplika so ginawa nen Pablo ed propesiya nen Isaias, tan anto so ipapabitar na saya?
24 Nen ngalngali 60 K.P., si apostol Pablo so impukok ed sakey ya abung diad Roma. Diman et inyuksoy to so sakey a miting ed “saray manunaan na saray Judios” ontan met ed arum ni tan “pinatua to so panarian na Dios” ed sikara. Sanen ag-awaten na dakel so mensahe to, impaliwawa nen Pablo a kasumpalan iya na propesiya nen Isaias. (Gawa 28:17-27; Isaias 6:9, 10) Kanian sinumpal na saray babangatan nen Jesus so kimey a mipara ed si Isaias.
25. Anto so natetebek na saray Tastasi na Dios natan, tan panon so ikikiwas da?
25 Mipadpara, natetebek na saray Tastasi nen Jehova natan a si Jehova a Dios so wala ed masanton templo to. (Malaquias 3:1) Singa si Isaias, ikuan da: “Wadia ak; ibaki mo ak.” Maseseg dan ipapaknol so pasakbay a mensahe nipaakar ed onsasabin anggaan na sayan mauges a sistema na bengabengatla. Balet, unong ya impatnag nen Jesus, daiset labat a totoo so mangilukas na saray mata tan layag da pian onnengneng tan ondengel tan niliktar. (Mateo 7:13, 14.) Peteg a maliket iramay ikiling da so kapusoan da pian ontalineng tan “natambal ira”!—Isaias 6:8, 10.
[Paimano ed leksab]
^ par. 23 Nen 66 K.P., binmales ed impanrebeldi na saray Judio iray armada na Roma diad panangidaulo nen Cestius Gallus, niliktob da so Jerusalem tan akaloob ira ed syudad ya anggad diad saray bakor na templo. Insan ira inmatras, kanian naikdan na pankanawnawa iray babangatan nen Jesus ya ombatik ed saray palandey na Perea antis a pinmawil iray Romano nen 70 K.P.
[Tepetepet Parad Panagaral]