Manmatalek ed si Jehova Diad Arap na Kairapan
Propesiya nen Isaias—Liwawa Parad Amin a Katooan I
Katuloyan na Kapitulo Nuebe
Manmatalek ed si Jehova Diad Arap na Kairapan
Dakel nin Pansumpalan na Itutunganga
18. (a) Akin a say onsublay iran salita nen Isaias so katalagnawan na saray dumerengel to? (b) Anton pananguman na saray ebento so magano lan nagawa?
18 Anggaman makaligliwa iray salitan kapkapangibaga nen Isaias, say onsublay ya ibalikas to so katalagnawan na saray dumerengel to: “Si Jehova yakar to naani ed sika, tan ed baley mo, tan ed abung nen amam, so saray agew ya agsinmabi, manlapu ed agew a say Efraim pinmikal a nanlapu ed Juda, salanti say ari ed Asirya.” (Isaias 7:17) On, say desyang so onsasabi diad panamegley na ari na Asirya. Nayarin agpakakaugipan nen Ahaz tan say totoo to so pakaamtan sikaray sakopen na saray taga-Asirya a bantog ed inkaruksa. Inkatunongan nen Ahaz a say pikaaro ed Asirya so makapangiliktar ed sikato manlapud Israel tan Sirya. Peteg ya onkiwas so ari na Asirya ed kerew nen Ahaz diad saginonor a pangataki to ed Israel tan Sirya. (2 Arari 16:9) Maseguron saya so rason no akin a napaskar si Peca tan Rezin ya itunda so panliktob da ed Jerusalem. Kanian, say Jerusalem so agnasakop na nanmuyong a Sirya tan Israel. (Isaias 7:1) Balet natan, imbaga nen Isaias ed atalagnaw iran dumerengel to a say Asirya, say iilaloan dan manalimbeng ed sikara, so magmaliw a managlames ed sikara!—Ikompara so Uliran 29:25.
19. Anton pasakbay so lugan na sayan maawaran ya eksena parad saray Kristiano natan?
19 Parad saray Kristiano natan, lugan na sayan peteg a maawaran a salaysay so sakey a pasakbay. Sano nadedesdes itayo, nayarin natukso itayon mangikompromiso ed saray Kristianon prinsipyo, diad ontan et nipulisay so pananalimbeng nen Jehova. Saya so kakulangay pakatebek, panagbikkel ni ingen, a singa napatnagan ed saray ontumbok iran salita nen Isaias. Intuloy ya indeskribe na propeta no anto so nagawa ed bansa tan say totoo ditan sano onlusob iray taga-Asirya.
20. Sioparay “apangat” tan “alimbuyongan,” tan anto so gawaen da?
20 Inapag nen Isaias ed apatiran parte iray panangiyabawag to, a balang sakey so mangipapasakbay no anto so nagawa “ed satan ya agew”—salanti, say agew sano atakien na Asirya so Juda. “Nagawa naani dia ed satan ya agew, a si Jehova ngisiwan to so apangat a wala ed kaarawian a kabiangan na saray ilog na Ehipto, tan say putyokan [“alimbuyongan,” NW] a wala ed dalin na Asirya. Et ondago ra, tan manayam so amin ed sikara dia ed saray abagbag a lawak, tan dia ed saray letak na saray bato, tan ed tapew na saray amin a kasabitan, tan ed tapew na saray amin a panagpakabkaban.” (Isaias 7:18, 19) Saray armada na Ehipto tan Asirya, a singa amungkog iran apangat tan alimbuyongan, so mangipaarap ed imano ra diad Insipan a Dalin. Aliwa iyan magangganon ilulusob. Manayam iray “apangat” tan “alimbuyongan” ditan, ya ambongalan da so amin a sukong na bansa.
21. Diad anton dalan a say ari na Asirya so magmaliw a singa panaglabahas?
21 Intuloy nen Isaias: “Dia ed saman ya agew say Katawan kiskisan to ed sakey a pangiskis ya inabangan dia ed saray gaton a nibaliw na Ilog, salanti ed ari na Asirya, so ulo tan say bago na saray sali; et upoten to met so iming [“balbas,” NW].” (Isaias 7:20) Natan, say abitla labat et say Asirya, say manunan sesga. Binayaran nen Ahaz so ari na Asirya pian “kiskisan” so Sirya tan Israel. Balet, sayan “pangiskis ya inabangan” a manlapud rehyon na Eufrates so onkiwas sumpad “ulo” na Juda tan malinis ton kiskisan itan, balbasan to ni ingen!
22. Antoran alimbawa so inusar nen Isaias pian ipanengneng iray pansumpalan ed asingger lan ilusob na Asirya?
22 Anto so magmaliw a resulta? “Nagawa naani dia ed satan ya agew, a sakey a too mangiwi na baka a kabatyan a kilaw, tan duara a karnero. Et nagawa naani, lapud inkadaakan na gatas a papawayen da mangan naani na mantikilya: ta mantikilya tan dilo so kanen naani na balang sakey a napaulyan dia ed pegley na dalin.” (Isaias 7:21, 22) Sano ‘akiskisan’ la na Asirya so bansa, pigpigaran totoo so natilak kanian daiset labat ya ayayep so nakaukolan pian mangitarya na tagano. “Mantikilya tan dilo” so kanen da—anggapo lay arum, anggapoy alak, tinapay, nisay arum niran manunan kakanen. Pian nidanet toy kagrabe na impankibalatar, amitlon danay ya inkuan nen Isaias a diad datin kawalaan na makana, mabungan dalin et wadtan la natan so sabisabit tan dikarika. Saramay makpel ya onla’d kaumaan so mankaukolan na “pana tan bekang” bilang salimbeng ed atap iran ayep ya onaamot-amot ed kasupokan. Saray alinisan ya uma so magmaliw a pasen a gagatinan na baka tan karnero. (Isaias 7:23-25) Sayan propesiya so ginmapon nasusumpal ed mismon agew nen Ahaz.—2 Awaran 28:20.
Eksakto Iran Prediksion
23. (a) Anto so niganggan natan a gawaen nen Isaias? (b) Panon a napamintuan so tanda ed tabla?
23 Pinmawil natan si Isaias ed peles a kipapasen. Legan a siansia nin aliktob na nanulop a Sirya tan Israel so Jerusalem, oniay inreport nen Isaias: “Si Jehova inkuan to ed siak, Mangala ka na baleg a tabla, tan isulat mo ed tapew to ed pluma na too, nipaakar ed Maher-shalal-hash-baz: et mangitarok ak na saray matoor a tasi a mangipanonot, si Urias a saserdote, tan si Zacarias ya anak a laki nen Jeberekias.” (Isaias 8:1, 2) Say ngaran a Maher-shalal-hash-baz so mankabaliksan na “Apuram O Samsam! Sikatoy Sinmabi a Mapmaples ed Panagsamsam.” Kinerew nen Isaias ed duaran galgalangen a lalaki ed komunidad a pekderan so impangisulat to ed sayan ngaran diad baleg a tabla, ta pian napamintuan da ed saginonor so inka-autentiko na dokumento. Balet sayan tanda, so kaukolan nin pamintuan na komaduan tanda.
24. Anto so epekto na tanda nen Maher-shalal-hash-baz ed totoo diad Juda?
24 Inkuan nen Isaias: “Et linma ak ed propeta a bii; et nanlukon, tan angiyanak na sakey ya anak a laki. Diad saman inkuan nen Jehova ed siak, Tawagen mo so ngaran to a Maher-shalal-hash-baz. Ta unaan a say ugaw nawalaan na pikakabat ya onakis na: Amak, tan Inak, saray kayamanan na Damasco tan say samsam na Samaria niyarawi ra ed arap na ari na Asirya.” (Isaias 8:3, 4) Namparan say baleg a tabla tan say kapangiyanak ya ugaw a laki so onkanan tantanda ya asingger lan manamsam so Asirya ed saray managpairap na Juda, say Sirya tan Israel. Panon kaasingger? Antis a naibalikas na ugaw a laki iray unonan salitan nanaaralan na maslak ya ugugaw—say ‘Ama’ tan ‘Ina.’ Say ontan ya eksakton prediksion so nepeg a mamabiskeg ed talek na totoo ed si Jehova. Odino nayarin satan so lapuan na panludlurey na arum ed si Isaias tan saray ilalak to. Antokaman so kipapasen, tinmua iray mapropetikon salita nen Isaias.—2 Arari 17:1-6.
25. Antoray piparaan na panaon nen Isaias tan say peles a panaon?
25 Makaaral iray Kristiano manlapud aminpigan pasakbay nen Isaias. Imparungtal nen apostol Pablo ed sikatayo a diad sayan maawaran ya eksena, inlitrato nen Isaias si Jesu-Kristo tan saray ilalak nen Isaias so mangiyaanino ed saray alanaan a babangatan nen Jesus. (Hebreos 2:10-13) Papanonotan nen Jesus, panamegley na saray alanaan a patumbok to diad dalin, iray tuan Kristiano ed pankaukolan a “mansiansian aliing” ed sarayan mapeligron panaon. (Lucas 21:34-36) Ontan met, saray agmagbabawin sumusumpa so napapasakbayan ed onsabin kadederal da, anggaman saratan a pasakbay so mabetbet dan luludlureyen. (2 Pedro 3:3, 4) Say kasumpalan na saray propesiya a mitukoyan ed panaon diad agew nen Isaias so garantiya a say panag-orasan na Dios ed panaon tayo so “petepeteg [met] ya onsabi, ya agmanbayag.”—Habacuc 2:3.
Makadesyang Iran “Danum”
26, 27. Antoran ebento so impasakbay nen Isaias? (b) Anto so ipapatnag na saray salita nen Isaias parad saray lingkor nen Jehova natan?
26 Intuloy nen Isaias iray pasakbay to: “Bangta saya a baley inwaklit to so saray danum na Siloe a managus a makalkalna, tan nanliket ira ed kinen Rezin tan say anak nen Remalias; natan sirin, nia, say Katawan pasapaten to ed sikara so saray danum na Ilog, mabiskeg tan dakel, salanti ed ari na Asirya tan amin a gayaga to: et sikato naani onsapat ed saray amin a panagusan to, tan onlepwas ed saray amin a pangdel to; et sikato naani onagus angga ed Juda; sikato ondelap tan onlabas; sikato so onabot angga ed tenger; et say pangibuskag to ed saray payak to laknaban to naani so kaawang na dalin mo, O Emmanuel.”—Isaias 8:5-8.
27 “Saya a baley,” say mamaamianen a panarian na Israel, so angipulisay ed sipan nen Jehova ed si David. (2 Arari 17:16-18) Para ed sikara, satan so makapkapuy a singa say iyaagus na saray danum na Siloe, say suplay na danum ed Jerusalem. Panggayagaan da so pibakal ed Juda. Balet sayan panggula so agmansiansian agnadusa. Abuloyan nen Jehova a ‘delapen’ odino taloen na saray Asiryano so Sirya tan Israel, a singa say asingsingger lan pangiyabuloy nen Jehova ed kaplesan a kabiangan na politika na mundo a manelap ed simpok na palson relihyon. (Apocalipsis 17:16; ikompara so Daniel 9:26.) Insan, inkuan nen Isaias, a say manlepwan ‘danudanum’ so “onagus angga ed Juda,” ya “onabot angga ed tenger,” anggad Jerusalem, a panuuleyan na ulo (ari) na Juda. * Diad panaon tayo saray mapolitikan manamatey ed palson relihyon so mangataki met ed saray lingkor nen Jehova, a liktoben dara “angga ed tenger.” (Ezequiel 38:2, 10-16) Anto so resulta? Bueno, anto so agawa ed panaon nen Isaias? Kasin akaloob angga ed saray bakor na syudad iray taga-Asirya tan tinigway da iray totoo na Dios? Andi. Say Dios so wala ed dapag da.
Ag-ontakot—‘Say Dios Wala ed Sikatayo!’
28. Anggaman ed impansagpot a maong na kakabusol, anto so ipapaseguro nen Jehova ed Juda?
28 Impasakbay nen Isaias: “Manggawa kayo na gulo, O sikayon balbaley [ya onsusumpa ed totoon akisipanan na Dios], et nabuybuyak kayo; et talineng kayo, amin yon arawi a daldalin: manbalkes kayo tan nabuybuyak kayo. Mannononong kayo, et sikato so andi-kakanaan; bitlaen yo so salita, et agmansiansia: ta say Dios sikato so wala ed sikami.” (Isaias 8:9, 10) Kayari na pigaran taon, asumpal irayan salita legan na uley na matoor ya anak nen Ahaz a si Hezekias. Sanen pinagyaw na saray taga-Asirya so Jerusalem, pinatey na sakey ya anghel nen Jehova so 185,000 ed sikara. Malinew a say Dios so wala ed dapag na totoo to tan say maarin poli nen David. (Isaias 37:33-37) Legan na onsabin bakal na Armagedon, ibaki met nen Jehova so Babaleg ya Emmanuel, aliwa labat a pian deralen so kakabusol To noag pian iliktar met iray amin a manmamatalek ed Sikato.—Salmo 2:2, 9, 12.
29. (a) Panon a miduma iray Judio ed panaon nen Ahaz manlapud saramay Judio ed panaon nen Hezekias? (b) Akin ya agmiaalyansa iray lingkor na Dios natan ed relihyon tan politika?
29 Aliwan singa saray Judio ed panaon nen Hezekias, saray kapanaonan nen Ahaz so andiay pananisia ed pananalimbeng nen Jehova. Mas lablabay da so mialyansa, odino ‘onalagey’ [‘minonong,’ NW] ed saray taga-Asirya bilang say mananalimbeng da sumpad nanmuyong a Sirya tan Israel. Bangbalet, si Isaias so sinagyat na “lima” nen Jehova a mansalita sumpad “dalan na saya a baley,” odino say popular a nagagawa. Impasakbay to: “Agkayo met ontakot ed takot da, agkayo met natakot ed sikato. Si Jehova na saray ehersito, sikato so pasantosen yo; et sikato so takotan yo, tan sikato so takot yo.” (Isaias 8:11-13) Lapud sankanonot iya, saray lingkor nen Jehova natan so manbabantay sumpad pinonong odino panmatalek ed saray relihyoson konsilyo tan mapolitikan liga. Saray lingkor nen Jehova so walaan na sigpot a panagmatalek ed mananalimbeng a pakayari na Dios. Tutal, no ‘si Jehova et walad dapag tayo, anto so nayarian na too a gawaen ed sikatayo?’—Salmo 118:6.
30. Anto so pansumpalan na saramay agmanmamatalek ed si Jehova?
30 Intultuloy ya indanet lamet nen Isaias a si Jehova so napaneknekan a magmaliw a “sagrado a pasen,” sakey a salimbeng parad saramay manmamatalek ed sikato. Diad kasunian, saramay mangipupulisay ed sikato so “seguradon nigapol tan napelag tan napiley, tan nakalotan tan naerel”—limaran malinlinew a verb a mangipapaseguro ed pansumpalan na saramay agmanmamatalek ed si Jehova. (Isaias 8:14, 15, NW) Nen inmunan siglo, saramay angipulisay ed si Jesus so agapol tan naplag met. (Lucas 20:17, 18) Ontan met so manatalaran a pansumpalan na saramay agmanmamatoor ed nitronon mangatatawen ya Ari, si Jesus.—Salmo 2:5-9.
31. Panon a natumbok na saray tuan Kristiano natan so ehemplo nen Isaias tan ed saramay ontalineng ed bangat to?
31 Diad panaon nen Isaias, aliwan amin et agapol. Oniay inkuan nen Isaias: “Bedberen mo so pantasi, tatakan mo so tunong ed nanleleetan na saray babangatan ko. Et alagden ko si Jehova, a yamot to so lupa to a manlapu ed abung nen Jacob, tan sikato so anapen ko.” (Isaias 8:16, 17) Si Isaias tan saramay ontatalineng ed bangat to so agmangitalirak ed Ganggan na Dios. Mantutultuloy iran manmatalek ed si Jehova, anggaman agmanmamatalek iray benger a kabaleyan da tan diad ontan et imbeneg nen Jehova so lupa to ed sikara. Tumboken tayo komon so alimbawa na saramay manmamatalek ed si Jehova tan walaan na ontan met a determinasyon a mansiansia ed puron panagdayew!—Daniel 12:4, 9; Mateo 24:45; ikompara so Hebreos 6:11, 12.
‘Tantanda’ tan ‘Milmilagro’
32. (a) Siopa so onkakana natan bilang ‘tantanda tan milmilagro’? (b) Akin a kaukolan ya ombitar a nikaduma iray Kristiano manlapud mundo?
32 Inyabawag natan nen Isaias: “Nia, siak tan saray ugugaw ya iter ed siak nen Jehova nipaakar ira a tantanda tan nipaakar a makapakelaw [“milagro,” NW] dia ed Israel a manlapu ed Jehova na saray ehersito, a sikato so manayam dia ed palandey na Sion.” (Isaias 8:18) On, si Isaias, Sear-jasub, tan Maher-shalal-hash-baz so tantanda ed saray gagala nen Jehova parad Juda. Natan, si Jesus tan saray alanaan ya agagi to so onkana met bilang tantanda. (Hebreos 2:11-13) Tan mikikimey ed sikara so “baleg ya ulop” na ‘arum a karnero.’ (Apocalipsis 7:9, 14; Juan 10:16) Siempre, makanakana lambengat so tanda no ombitar itan a nikaduma manlapud kaliberliber to. Ontan met, susumpalen na saray Kristiano so kimey da bilang tantanda no ompatnag iran duma manlapud sayan mundo, a sigpot iran manmamatalek ed si Jehova tan makpel iran mangiyaabawag ed saray gagala to.
33. (a) Anto so determinadon gawaen na saray tuan Kristiano? (b) Akin a mapekder a makatalindeg iray tuan Kristiano?
33 Amin komon sirin, so ontulok ed saray estandarte na Dios, ya aliwan diad saray estandarte na sayan mundo. Sipapakpel a mantultuloy ya ompatnag a nikaduma—bilang tantanda—a tuloytuloy a sumpalen so kimey ya inter na Babaleg ya Isaias, si Jesu-Kristo: ‘Iyabawag so taon na pamalangkap . . . tan say agew na kababales na Dios tayo.’ (Isaias 61:1, 2; Lucas 4:17-21) On, sano say delap na taga-Asirya so onsaknap ed interon dalin—anggano nasabi to iray beklew tayo—saray tuan Kristiano so agniyanor. Mapekder itayon ontalindeg lapud “say Dios wala ed sikatayo.”
[Paimano ed leksab]
^ par. 27 Nipareng met so Asirya ed sakey ya atap a manok a saray akabuskag a payak to et “laknaban to . . . so kaawang na dalin mo.” Kanian, no anggad iner so saknapen na dalin, satan so nalaknaban na armada na Asirya.
[Tepetepet Parad Panagaral]