Propesiya nen Isaias​—Liwawa Parad Amin a Katooan I

Kapitulo Dies

Say Insipan a Prinsipe na Kareenan

Isaias 8:19–9:7

1. Anto so naeksperiensya la na katooan nanlapu la’d panaon nen Cain?

 MANGA anem libon taon lay apalabas, nianak so sankaunaan ya ugaw. Say ngaran to et Cain, tan nikadkaduman tuloy so inkianak to. Anggapo nin balot so akanengneng na ugaw ed saman, anggan saray atateng to, ni saray anghel, ni pati say Amalsa. Sayan kapangiyanak ya ugaw so akapangiter komon na ilalo ed akondenan rasa na too. Agaylan makapadismaya lapud sanen binmaleg la, sikatoy nagmaliw a manamatey! (1 Juan 3:12) Manlapu la’d saman, apamintuan na katooan so agnabilang niran panamatey. Lapud saray totoo so nikiling a manggawa na mauges, sikaray agmikakareenan ed balang sakey odino ed Dios.​—Genesis 6:5; Isaias 48:22.

2, 3. Antoran iilaloan so inlukas nen Jesu-Kristo, tan anto so nepeg tayon gawaen pian naawat iratan a bendisyon?

² Manga apatiran milenyo kayari inkianak nen Cain, sananey nin ugaw so nianak. Say ngaran to et Jesus, tan say inkianak to met so nikadkaduman tuloy. Sikatoy inyanak na sakey a birhen, panamegley na pakayari na masanton espiritu​—say alenleneg a klase na inkianak ed awaran. Diad panaon na inkianak to, nilaksalaksan magaygayagan anghel so anganta na saray panangidayew ed Dios, ya inkuanda: “Gloria ed Dios ed sankatageyan, tan dia ed dalin deen ed saray totoo a sikara so panliketan ton maong.” (Lucas 2:13, 14) Imbes a nagmaliw a manamatey, nilukasan nen Jesus so dalan parad saray totoo pian mikareenan ed Dios tan pian nagamoran so andi-anggaan a bilay.​—Juan 3:16; 1 Corinto 15:55.

³ Impropesiya nen Isaias a si Jesus so natawag a “Prinsipe na Kareenan.” (Isaias 9:6) Ibagat to so mismon bilay to nisesengeg ed katooan, pian magmaliw a posibli so panamerdona ed saray kasalanan. (Isaias 53:11) Natan, say pikakareenan ed Dios tan say kaperdona na saray kasalanan so nagamoran base’d pananisia ed si Jesu-Kristo. Balet aliwan automatiko  iratan a bendisyon. (Colosas 1:21-23) Saramay mankaliktan ed saratan et kaukolan dan aralen so ontulok ed si Jehova a Dios. (1 Pedro 3:11; ikompara so Hebreos 5:8, 9.) Diad panaon nen Isaias, say eksakton kasunian so ginawa na Israel tan Juda.

Tinmupleg ed Saray Demonyo

4, 5. Anto so kipapasen na saray bengatla diad panaon nen Isaias, tan diad siopa so tinuplegan na arum?

⁴ Lapud intunganga ra, saray kapanaonan nen Isaias so walad makapkapuy a kipapasen ed moral, a singa ungib na espiritual a kabilungetan. Anggan say mamaabalaten a panarian na Juda, say kawalaan na templo na Dios et anggapoy kareenan. Bilang resulta na agda impanmatoor, saray totoo na Juda so pinagyaw a lusoben na saray taga-Asirya, tan ondedenden la so kairapan da. Diad siopa so tuplegan da? Makapaermen ta dakel so tinmupleg ed si Satanas, aliwan diad si Jehova. Andi, ag-ira akikasi diad ngaran nen Satanas. Imbes, singa si Arin Saul nensaman, akibiang ira ed espiritismo, a manaanap na ebat ed saray problema ra diad panasalin mitongtong ed inaatey.​—1 Samuel 28:1-20.

⁵ Wala niray arum ingen a mangiyaalibansa ed sayan agamil. Impabitar nen Isaias itan ya apostasya sanen inkuanto: “Et sano ikuan da ed sikayo: ‘Ontupleg kayo ed saray espiritun medyum odino ed saray pomaparles a sikaray man-uni tan manmitimiti,’ agta dia ed Dios na satan so nepeg a tuplegan na dinanman a baley? Nepeg kasi so ontupleg ed saray inaatey nisesengeg ed saray mabilay?” (Isaias 8:19, NW) Nayarin napalikdo na saray espiritun medyum iray totoo, a “man-uni tan manmitimiti.” Say ontan iran tanol, ya ipapasen dan nanlapu ed saray espiritu na inaatey, so nayarin nagawaan na sakey a mabilay a medyum panamegley na bentrilokismo. Balet, no maminsan saray demonyo so nayarin direktan mibali tan aligen da so inatey, a singa say malinew ya agawa sanen pinmanon si Saul ed sakey a manananem diad Endor.​—1 Samuel 28:8-19.

6. Akin a saray Israelita a binmaling ed espiritismo so nagkalalon natetel?

⁶ Amin iya so nagagawa ed Juda anggaman insebel nen Jehova so pangagamil na espiritismo. Diad silong na Mosaikon Ganggan, say dusa na satan et patey. (Levitico 19:31; 20:6, 27; Deuteronomio 18:9-12) Akin a say totoo a nikadkaduman kayarian nen Jehova so makagawa na ontan a graben kasalanan? Lapud impulisay da so Ganggan tan bilin nen Jehova tan ‘nampaawet ira lapud panamalingo na kasalanan.’ (Hebreos 3:13) “Saray puso ra agmakalikna a singa taba,” tan niarawi ra manlapud Dios da.​—Salmo 119:70, NW. *

7. Panon ya aaligen na dakel natan iray Israelita ed panaon nen Isaias, tan anto so arapen na saratan no ag-ira magbabawi?

⁷ Nayarin inkatunongan da, ‘Antoy pankaabigan na Ganggan nen Jehova no nipapaarap kami la ed asingsingger lan panangataki na saray taga-Asirya?’ Say labay da et tampolan tan mainomay a solusyon ed walan kipapasen da tan agla ra makaalagar ed panangipakurang nen Jehova ed linawa to. Ontan met ed panaon tayo, dakel so agmangiimano ed ganggan nen Jehova tan ontutupleg ira ed saray espiritun medyum, onkokonsulta ed saray horoscope, tan ombaling ed arum niran klase na okultismo pian nasolbar iray problema ra. Bangbalet, say pananap natan na mabilay ed saray ebat manlapud inaatey so andiay kabaliksan a singa met nensaman lanlamang. Say arapen na siopaman ya agmagbabawin mangaagamil na ontan iran bengatla so mipara ed “saray akapatey, tan saray managlawan, tan . . . saray manangigalang ed kinondios, tan saray amin a matila.” Anggapoy ilalo ran manbilay ed arapen.​—Apocalipsis 21:8.

Say ‘Ganggan tan Panamekder’ na Dios

8. Anto so “ganggan” tan “panamekder” a nepeg tayo natan a tuplegan parad panangigiya?

⁸ Kabkabat na Juda so ganggan nen Jehova a mangisesebel ed espiritismo, pati saray arum nin ganggan to. Nisulat iratan. Wala la natan so Salita to diad kompleton inkisulat na satan. Satan et say Biblia, ya aglabat mangilalaktip ed atugyop iran ganggan tan totontonen manlapud Dios noagta pati say salaysay na saray impideneng na Dios ed totoo to. Sayan salaysay na Biblia ed saray impideneng nen Jehova so anugyop ed panamekder, odino paneknek, a mangibabangat ed sikatayo nipaakar ed personalidad tan saray kalidad nen Jehova. Imbes ya onkonsulta ed inaatey, iner komon so tuplegan na saray Israelita parad panangigiya? Inmebat si Isaias: “Diad ganggan tan diad panamekder!” (Isaias 8:20a, NW) On, saramay manaanap na peteg a pakaliwawaan so nepeg ya ontupleg ed nisulat a Salita na Dios.

9. Kasin say pangaon ed Biblia ed panapanaon so walaan na kakanaan ed saray agmagbabawin managkasalanan?

⁹ Arum ya Israelitan mibabali ed espiritismo so nayarin mankuankuanan a manrerespeto ed nisulat a Salita na Dios. Balet satan a panangibaga so aliwan matua tan mansimpisimpitan. Oniay inkuan nen Isaias: “Maseguro a lanang dan salitaen so nipaakar ed sayan balikas ya agnawalaan na liwawa na palbangon.” (Isaias 8:20b, NW) Anton balikas so tutukoyen dia nen Isaias? Nayarin say balikas a: “Diad ganggan tan diad panamekder!” Nayarin pigara ed saray apostatan Israelita so manutukoy ed Salita na Dios, a singa pangaaon na saray apostata tan arum nira ed Kasulatan natan. Balet salita lambengat iratan. Agmangitonton ed “liwawa na palbangon,” odino pakaliwawaan manlapud si Jehova so pangaon ed Kasulatan, no satan so ag-alaktipan na panggaway linawa nen Jehova tan onarawi ed marutak iran agamil. *

“Aliwa ya Eras ed Tinapay”

10. Panon a maniirap so totoo na Juda lapud impangipulisay ed si Jehova?

¹⁰ Say itutunganga ed si Jehova so manresulta ed abilungetan a nonot. (Efeso 4:17, 18) Diad espiritual a pantalos, nagmaliw a bulag so totoo na Juda, ya andiay pakatalos. (1 Corinto  2:14) Oniay impaneskribe nen Isaias ed kipapasen da: “Sikato so labasan da, a makapakebbiew a mair-irap tan narasan.” (Isaias 8:21a) Lapud ag-impanmatoor na nasyon​—nagkalautla sanen uley nen Arin Ahaz​—niiyan ed kaatapan so kililiktar na Juda bilang independentin panarian. Niliktob na kakabusol so nasyon. Nantutumbokan ya inataki na saray armada na Asirya iray syudad ed Juda. Pinankibalatar na kabusol so mabungan dalin, kanian anggapoy nakan. Dakel so “mair-irap tan narasan.” Balet walay sananey ya eras a mamapairap ed bansa. Pigaran dekada ed asasakbay et impropesiya nen Amos: “Nia, onsabi iray agew, kuan nen Katawan a Jehova, a payakar ko naani so eras ed dalin, aliwa ya eras ed tinapay, odino pega ed danum, noag ingen [diad] pandengel ed saray salita nen Jehova.” (Amos 8:11) Nasasagmak la’d saman na Juda so ontan ya espiritual ya eras!

11. Kasin naderya so Juda manlapud disiplinan naawat to?

¹¹ Naderya kasi so Juda tan ompawil ed si Jehova? Kasin ipulisay la na totoo to so espiritismo tan idolatriya tan ompawil ira “diad ganggan tan diad panamekder”? Amta la’d unona nen Jehova so reaksion da: “Nagawa naani a, sano narasan ira, onsanok ira lanlamang, tan manayew ira lapu ed panamegley na ari tan lapu ed panamegley na Dios da, tan ontangay ira.” (Isaias 8:21b) On, tetelen na dakel so toon ari ra lapud intonton to ira ed sayan kipapasen. Say arum ni ingen so makulangkulang a manetel ed si Jehova lapud saray agawa’d sikara! (Ikompara so Jeremias 44:15-18.) Natan, dakel so onkiwas ed ontan met a paraan, a tetetelen da so Dios ed saray trahedyan resulta na karelmengan na too.

12. (a) Angitonton ed anto so impangipulisay na Juda ed Dios? (b) Antoran makanan tepet so pinawala?

¹² Kasin mangitarok na deen ed saray manaayam ed Juda so pangayew ed Dios? Andi. Oniay impasakbay nen Isaias: “Onnengneng ira ed dalin, tan nia, irap tan kabilungetan, say inkakuyep na kaermenan; et dia ed makapal a kabilungetan sikara naani nitonton.” (Isaias 8:22) Kayari ran tinmangay ed tawen pian tetelen so Dios, onnengneng ira lamet ed dalin, diad andiay-ilalon arapen da. Say impangipulisay da ed Dios so angitonton ed desyang. (Uliran 19:3) Komusta balet iray sipan a ginawa na Dios ed si Abraham, Isaac, tan Jacob? (Genesis 22:15-18; 28:14, 15) Kasin agla tooren iratan nen Jehova? Kasin panganggaen na saray taga-Asirya odino arum nin pakayarin militar so maarin poli ya insipan ed Juda tan ed si David? (Genesis 49:8-10; 2 Samuel 7:11-16) Kasin magnayon lan akondena iray Israelita ed kabilungetan?

Sakey a Bansa a ‘Ginula’

13. Anto so “Galilea na saray nasyon,” tan panon a nagmaliw itan a ‘ginula’?

¹³ Tutukoyen natan nen Isaias so sakey ed saray sankagrabian a desyang a sinagmak na saray kapolian nen Abraham: “Anggapo naani inkakuyep ed saman so wala ed kaermenan. Dia ed inmuna a panaon inyakar to ed pansasangsangan [“panggula,” NW] so dalin nen Zabulon tan say dalin nen Neftali; balet dia ed kaunoran a panaon sikato so ginawa to a magayaga [“apagalangan,” NW] lapu ed panamegley na dalan na dayat, ed nibaliw na Jordan, so Galilea na saray nasyon.” (Isaias 9:1) Say Galilea et teritorya na mamaamianen a panarian na Israel. Diad propesiya nen Isaias kabiangan na satan so “dalin nen Zabulon tan say dalin nen Neftali,” ontan met ed say “dalan na dayat,” sakey a karsada nensaman a walad gilig na baybay na Dayat na Galilea ya ompugta ed Dayat na Mediteraneo. Diad panaon nen Isaias, say rehyon so tatawagen a “Galilea na saray nasyon,” a nayarin lapud dakel ed saray syudad na satan so panaayaman na saray aliwan-Israelita. * Panon a ‘ginula’ iyan syudad? Saray paganon taga-Asirya so angonkesta ed satan, imbantak da iray Israelita, tan pinan-ayam ed interon rehyon iray pagano, ya aliwan saray kapolian nen Abraham. Kanian say samploran-tribu na mamaamianen a panarian so abalang manlapud awaran bilang nikabiig a bansa!​—2 Arari 17:5, 6, 18, 23, 24.

14. Diad anton pantalos a say “inkakuyep” na Juda so mas aleglemew nen say diad samploran-tribu a panarian?

¹⁴ Say Juda met so sesesgaen na saray taga-Asirya. Kasin sikatoy ompalalo ed permanentin “inkakuyep” a singa say agawa ed samploran-tribu a panarian ya inrepresenta di Zabulon tan Neftali? Andi. Dia ed “kaunoran a panaon,” mangitarok si Jehova na saray bendisyon ed rehyon na mamaabalaten a panarian na Juda tan anggad diad pasen a datin uuleyan na mamaamianen a panarian. Panon?

15, 16. (a) Diad anton “kaunoran a panaon” a manguman so kipapasen ed “dalin nen Zabulon tan say dalin nen Neftali”? (b) Panon a say dalin a ginula et apagalangan?

¹⁵ Inebatan nen apostol Mateo iyan tepet diad pinuyanan a rekord to ed mangaraldalin a ministeryo nen Jesus. Bilang panedeskribe ed asasakbay a panaon na satan a ministeryo, oniay inkuan nen Mateo: “Sanen tinaynan to so Nazaret, [si Jesus so] linman nanayam ed Capernaum, a wala ed gilig na dayat, dia ed saray ketegan na Zabulon tan Neftali. Ta pian nasumpal so sinalita nen propeta Isaias, a kuan to, Say dalin na Zabulon, tan say dalin na Neftali, a mamaarap ed dayat, ed labas na Jordan, Galilea na saray Gentiles. Say baley a manyudyurong ed kabilungetan anengneng toy baleg a liwawa, tan dia ed say manyudyurong ed dalin tan aninoy patey, pinmelnak ed sikara so liwawa.”​—Mateo 4:13-16.

¹⁶ On, say “kaunoran a panaon” ya impasakbay nen Isaias et say panaon na mangaraldalin a ministeryo nen Kristo. Maslak ed mangaraldalin a bilay nen Jesus so inusar to ed Galilea. Diad distrito na Galilea so impangigapoan toy ministeryo to tan ginmapon angiyabawag: “Asingger la so panaria’y tawen.” (Mateo 4:17) Diad Galilea, impaliwawa to so bantog a Sermon to ed Palandey, pinili iray apostol, nanggawa na inmunan milagro, tan pinmayawar ed manga 500 a patumbok kayari na inkioli to. (Mateo 5:1–7:27; 28:16-20; Marcos 3:13, 14; Juan 2:8-11; 1 Corinto 15:6) Diad onian paraan et sinumpal nen Jesus so propesiya nen Isaias diad pamagalang ed “dalin nen Zabulon tan say dalin nen Neftali.” Siempre, say ministeryo nen Jesus so agto lambengat insentro ed totoo na Galilea. Diad impangipulong na maong a balita ed interon bansa, ‘pinagalangan’ nen Jesus so interon nasyon na Israel, a pati say Juda.

[Saray paimano ed leksab]

[Tepetepet Parad Panagaral]

(Ituloy ed onsublay a paway.)