Propesiya nen Isaias​—Liwawa Parad Amin a Katooan I

Kapitulo Dose

Ag-ontatakot ed Asiryano

Isaias 10:5-34

1, 2. (a) Diad panmoria na too, akin a singano walay katunongan nen Jonas a magmaliw a masuyat ed pangawat na asainmin to a manpulong ed saray Asiryano? (b) Panon so inkiwas na saray taga-Ninive ed mensahe nen Jonas?

 DIAD kapegleyan na koma-siam a siglo K.K.P., say Hebreon propeta a si Jonas ya anak nen Amittai so nampakpel a linma ed Ninive, say kabisera na Empiryo na Asirya. Walay mapuersan mensahe ya ipasabi to. Oniay inkuan nen Jehova ed sikato: “Onalagey ka, onla ka ed Ninive, ed syudad a baleg, ta yakis mo so sumpa ed sikato; ta say karelmengan to sinmabi ed arap ko.”​—Jonas 1:2, 3.

² Sanen primeron naawat nen Jonas so asainmin to, sikatoy binmatik ya amaarap ed sananey a direksion, diad Tarsis. Diad panmoria na too, walay katunongan nen Jonas a magmaliw a masuyat. Saray Asiryano so maruksan totoo. Imanoen no panon so impantrato na sakey ya Asiryanon manuley ed kakabusol to: “Pinutot koray taklay tan ulpo na saray opisyal . . . Dakel ed saray akautibo so pinoolan ko, tan dakel so intarok kon mabilay a priso. Diad saray arum et pinutot ko so limalima tan gamegamet da, tan saray arum et inekalan ko na saray eleng.” Ingen, sanen nipasabin siansia nen Jonas so mensahe nen Jehova, nagbabawi iray taga-Ninive ed saray kasalanan da tan agdineral nen Jehova so syudad ed saman a panaon.​—Jonas 3:3-10; Mateo 12:41.

Inusar nen Jehova so “Pekpek”

3. Panon a miduma so inkiwas na saray Israelita ed inkiwas na saray taga-Ninive, nipaakar ed impasakbay na saray propeta nen Jehova?

³ Kasin kinmiwas iramay Israelitan pinulongan met nen Jonas? (2 Arari 14:25) Andi. Imbeneg da so puron panagdayew. Diad tua et sikara ni ingen so ‘nampikasi ed amin ya ehersito na tawen tan nanlingkor ira ed Baal.’ Nagkalalo ni nen say satan, “ginawa ra so saray anak da a lalaki tan bibii ya onlabas ed apoy, tan inagamil da so panagparles tan anito, tan inlako ra so inkasikara lanlamang a manggawa ed mauges dia ed pakanengneng nen Jehova, pian sikato so sagyaten dan manpasnok.” (2 Arari 17:16, 17) Aliwan singa saray taga-Ninive, say Israel so agkinmiwas sanen imbaki nen Jehova iray propeta pian pasakbayan ira. Kanian ginetma nen Jehova so manggawa na mas mapuersa iran kundang.

4, 5. (a) Anto so kabaliksan na ‘say Asiryano,’ tan panon iyan usaren nen Jehova bilang sakey a “pekpek”? (b) Kapigan nagba so Samaria?

⁴ Diad loob na pigaran panaon kayari na indalaw nen Jonas ed Ninive, tinmalag so panangataki na Asirya. * Bangbalet, diad kagapo na koma-walon siglo K.K.P., inyabawag lamet na Asirya so inkasikato bilang makapanyarin militar, tan inusar nen Jehova itan diad makapakelkelaw a paraan. Oniay impasabi nen propetan Isaias a pasakbay a nanlapud si Jehova diad mamaamianen a panarian na Israel: “O Asirio, say pekpek na sanok ko say tayukor ed lima to a kawalaan na kasnokan ko! Sikato so ibakik naani a sumpa ed nasyon ya agmangigalang ed sagrado, tan sumpa ed baley na sanok ko sikato so ikdan ko na bilin, pian alaen so samsam, tan alaen to so erel, tan igatin-gatin to ra a singa say pitek na saray pulong.”​—Isaias 10:5, 6.

⁵ Agaylan kababaingan parad saray Israelita! Usaren na Dios so paganon nasyon​—‘say Asiryano’​—bilang sakey a “pekpek” pian dusaen ira. Nen 742 K.K.P., niliktob na Asiryanon Ari a si Shalmaneser V so Samaria, say kabisera na apostatan nasyon na Israel. Manlapud estratehikon lugar na satan dia ed sakey a pukdol a manga 90 metro ed kaatagey, naamper na Samaria so kabusol diad loob na ngalngalin taloy taon. Balet agnaamper na antokaman ya estratehiya na too so gagala na Dios. Nen 740 K.K.P., say Samaria so nagba, a ginatin-gatinan na saray Asiryano.​—2 Arari 18:10.

6. Diad anton dalan a pinalakbatan na Asiryano so walad kanonotan nen Jehova parad sikato?

⁶ Anggaman inusar ira nen Jehova pian deryaen so totoo to, saray Asiryano so ag-amidbir a mismo ed si Jehova. Kanian intuloy ton inkuan: “Anggan [say  Asiryano] agto ipaliwawa ya ontan; agmet nonoten na puso to ya ontan; noag ingen wala ed puso to so pamagbag, tan pamegpeg ed saray nasyon ya aliwan daiset.” (Isaias 10:7) Ginetma nen Jehova ya usaren so Asiryano. Balet sananey so nalilikna na Asiryano. Sikatoy dadagdagen na puso ton manggetma parad bengatlan babaleg​—say panakop ed mundo nensaman!

7. (a) Ipaliwawa so balikas ya “Aliwa ta ya arari so saray amin a prinsipek?” (b) Anto so nepeg a tandaan na saramay angikaindan natan ed si Jehova?

⁷ Dakel ed saray aliwan-Israelitan syudad a sinakop na Asiryano so datin uuleyan na arari. Sarayan datin arari so kaukolan la natan ya onsilong ed ari na Asirya bilang sakop a priprinsipe, kanian peteg a nitangsit to: “Aliwa ta’n arari so saray amin a prinsipek?” (Isaias 10:8) Agnisalba na palson dirios diad saray bantog a syudad na nasyones iray managdayew da ed kadederal. Saray dirios a dadayewen na saray manaayam ed Samaria, a singa si Baal, Molek, tan saray balitok a baka, so agmakasalimbeng ed satan a syudad. Lapud inkaindan da si Jehova, anggapoy kanepegan na Samaria a manilalo ed tulong to. Amin na saray mangikaindan ed si Jehova natan so mangimano komon ed mauges a nansumpalan na Samaria! Nayarin itangsit na Asiryano so nipaakar ed Samaria tan arum iran syudad a sinakop to: “Aliwa ta a say Calno singa Carkemis? Aliwa ta a say Hamath singa Arpad? Aliwa ta a say Samaria singa Damasco?” (Isaias 10:9) Para ed Asiryano et nampapara iratan​—sasamsamen parad sikato.

8, 9. Akin ya alablabas so Asirya sanen implano ton sakopen so Jerusalem?

⁸ Bangbalet, alabas so Asiryano ed inkatangsit to. Oniay inkuan to: “Bangta say limak aromog to so saray nanarian na saray talintao, a saray imbolik a talintao ra tinmalona ed saray talintao na Jerusalem tan Samaria; agko ta gawaen so singa ginawak ed Samaria tan saray talintao to ed Jerusalem tan saray talintao to?” (Isaias 10:10, 11) Saray panarian a tinalo la na Asirya so walaan na mas dakel iran talintao nen say Jerusalem tan anggan say Samaria. Inkatunongan to, ‘Anto so mangamper ed siak pian gawaen ed Jerusalem so ginawak ed Samaria?’

⁹ Agaylay inkatangsit to! Sikato so ag-abuloyan nen Jehova a manakop ed Jerusalem. Tua, amatikan so rekord na Juda diad pangiyaalibansa ed tuan panagdayew. (2 Arari 16:7-9; 2 Awaran 28:24) Impasakbay nen Jehova a lapud intunganga na Juda, sikato so manirap a maong legan na ilulusob na Asirya. Balet makaliktar so Jerusalem. (Isaias 1:7, 8) Sanen linmusob so Asiryano, si Hezekias so ari ed Jerusalem. Si Hezekias so aliwan singa si ama ton Ahaz. Diad inmunan bulan na impan-ari to, nilukasan lamet nen Hezekias iray kapot na templo tan impawil to so puron panagdayew!​—2 Awaran 29:3-5.

10. Anto so insipan nen Jehova nipaakar ed Asiryano?

¹⁰ Kanian say implano na Asirya a pangataki ed Jerusalem so ag-inabobonan nen Jehova. Insipan nen Jehova a sikatoy mikuentaan ed satan a matangsit a pakayari na mundo: “Kanian nagawa a sano say Katawan nasumpal to so amin a gawa to ed palandey Sion tan ed Jerusalem, dusaen ko naani so bunga na masunggay a puso na ari ed Asirya, tan say gayaga na saray marangal a kanenengneng to.”​—Isaias 10:12.

Lusoben so Juda tan Jerusalem!

11. Akin ya iisipen na Asiryano a magmainomay a nasakup so Jerusalem?

¹¹ Waloran taon kayari na inkagba na mamaamianen a panarian nen 740 K.K.P., sakey a balon manuley na Asiryano, a si Senakerib so nanmartsa sumpad Jerusalem. Maanlong a deneskribe nen Isaias so mapasirayew a plano nen Senakerib: “Inekal ko so saray ketegan na saray baley, tan tinakew ko so saray kayamanan da, tan singa mabayani a too niyepas ko so saray manyurong ed saray trono. Et say limak akaromog a singa ubong so saray kayamanan na saray balbaley; et singa sakey a tiponen to so saray iknol a sikara so akaindan, tinipon ko so amin a dalin: et anggapo a mogmo so anenyeg na payak, ni say angilukas na sangi, ni say manesaes.” (Isaias 10:13, 14) Inkatunongan nen Senakerib a nagba laray arum a syudad tan anggapo lay Samaria, kanian magmainomay a sakupen so Jerusalem! Nayarin samet a milaban so syudad, balet maples a nakubkob iray manaayam ditan ya agla maka-uni, nabalang iray kayamanan da a singa saray iknol manlapud ataynan ya ubong.

12. Anto so impanengneng nen Jehova a dugan panmoria ed bengabengatla nipaakar ed pantatangsit na Asiryano?

¹² Balet, walay nalilingwanan nen Senakerib. Kanepegan na apostatan Samaria so asagmak ton dusa. Anggaman ontan, diad silong nen Arin Hezekias, say Jerusalem so nagmaliw lamet a salimbengan na puron panagdayew. Siopaman a maniwit ed Jerusalem so ukomen nen Jehova! Sisasanok a nantepet si Isaias: “Manpasirayew ta so wasay a sumpa ed mangiwasay ed sikato? Paatageyen ta na lagari so inkasikato a sumpa ed mangigarigar ed sikato? Singa no say [“tayukor,” NW] onalagey sumpa ed saray mangitagey ed sikato, odino singano say [“pekpek,” NW] itagey to so saman a sikato so aliwa a kiew.” (Isaias 10:15) Say Empiryo na Asirya so usaren lambengat  nen Jehova, a singa sakey a wasay, lagari, tayukor, odino pekpek a nayarin usaren na managkiew, managlagari, odino na sakey a managpastol. Alay tepel natan na pekpek ya itandoro so inkasikato a nagkalalo nen samay sakey a manguusar ed satan!

13. Ibiig tan ibaga no anto so agawa ed (a) “saray mataba.” (b) ‘saray dika tan sabisabit.’ (c) say “kagalangan na takel to.”

¹³ Anto so nagawa ed Asiryano? “Say [tuan] Katawan, si Jehova na saray ehersito, mangipawit ed nanleleetan na saray mataba to na inkaebeng [“makapatey a sakit,” NW]; et diad lepsag na gayaga to ondalang so pool a singa pool na apoy. Et say silew na Israel sikato naani nipaakar ed apoy, tan say Santo to nipaakar a dalang; et poolan to tan upoten to so saray sabitan to tan saray tala to ed sakey ya agew. Et upoten to naani so gayaga [“kagalangan,” NW] na takel to, tan ed mabunga ya uma to, nampadpara ed kamarerwa tan laman: et sikato naani manangegna na laylay sano napunaw. Et say kera ed saray kiew na takel to sikato naani daiset, dia ed ontan a sakey ya ugaw nisulat to ra.” (Isaias 10:16-19) On, pabaingan nen Jehova itan ya Asiryanon “pekpek”! “Saray mataba” ya armada na Asirya, saray maregkel a sundalo to, so nadapoan na “makapatey a sakit.” Aliwan mabisbiskeg so nengneng da! Singa saray dika tan sabisabit, saray manaakar a sundalo to so poolan na Liwawa na Israel, a si Jehova a Dios. Tan say “kagalangan na takel to,” saray militar ya opisyal to, so mangangga. Kayarin panampoten nen Jehova so Asiryano, dagdaiset so natilak iran opisyal, a sakey ya ugaw labat so mamilang ed sikara ed saray gamet to!​—Nengnengen met so Isaias 10:33, 34.

14. Ideskribe so iyaabanti na Asiryano diad dalin na Juda nen 732 K.K.P.

 ¹⁴ Balet, saray Judion manaayam ed Jerusalem nen 732 K.K.P. so agmakapanisia a natalo so Asirya. Say baleg ya armada na Asiryano so andi-tundan onaabanti. Talinengen iray nantutumbokan a syudad ed Juda a nagba: “Sinmabi ed Ayat . . . Migron . . . Micmas . . . Geba . . . Rama . . . Gabaa nen Saul . . . Gallim. . . Lais. . . Anatot . . . Madmena . . . Gebim . . . Nob.” (Isaias 10:28-32a) * Akasabi a siansia iray onlulusob diad Lakis, a 50 kilometro labat manlapud Jerusalem. Ag-abayag say baleg ya armada na Asiryano so mamapagyaw ed syudad. “Igalaw to so lima to ed palandey na anak a bii na Sion, say pukdol na Jerusalem.” (Isaias 10:32b) Anto so makaamper ed Asiryano?

15, 16. (a) Akin a nakaukolan nen Arin Hezekias so mabiskeg a pananisia? (b) Anto so walan basiyan na pananisia nen Hezekias a sikato so tulongan nen Jehova?

¹⁵ Diad palasyo to ed syudad, si Arin Hezekias so napapagaan. Pinilat to so kawes to tan nansulong na magasal ya abel. (Isaias 37:1) Sikatoy angibaki na lalaki ed si propetan Isaias pian ontupleg ed si Jehova nisesengeg ed Juda. Ag-abayag, pinmawil ira tan oniay ebat nen Jehova: “Agka antakot . . . ta yagel ko so saya a syudad.” (Isaias 37:6, 35) Balet, saray Asiryano so mamapagyaw tan sigpot a matalek.

¹⁶ Say pananisia so mamapabiskeg ed si Arin Hezekias pian natalonaan iyan krisis. Say pananisia et “say panangipatnag ed saray bengatla ya agni anengneng.” (Hebreos 11:1) Lalanoren na saya so pakatebek ed mas nen say nanenengneng. Balet say pananisia et nibase ed pikakabat. Nayarin anonotan nen Hezekias ya inmuna lan imbaga nen Jehova irayan makaligliwan salita: “O baley ko a manaayam ed Sion agka antakot ed Asirio . . . Ta ed dagdaiset a kasanlilikna say kasanokan a sumpa ed sika nasumpal, tan say sanok ko niarap ed kabagbag to. Et si Jehova na saray ehersito mamaalagey a sumpa ed sikato na lewet, singa dia ed impamatey ed Madian ed bato na Oreb: et say tayukor to wala naani ed tagey na dayat, tan sikato so itagey to ya unong ed ulibay na Ehipto.” (Isaias 10:24-26) * On, saray totoo na Dios so nipaarap la nensaman ed mairap iran kipapasen. Saray inmuunan atateng nen Hezekias so singa andiay ilalon apalumbasan na armada na Ehipto diad Ambalangan Dayat. Pigaran siglo ni ed akadkauna, si Gideon so apalumbasan ed bilang sanen nilusob na Midian tan Amalek so Israel. Ingen, inliktar nen Jehova so totoo to ed saraman a duaran inkagawa.​—Exodo 14:7-9, 13, 28; Uko-ukom 6:33; 7:21, 22.

17. Panon ya ‘aputer’ so pako na Asiryano tan akin?

¹⁷ Kasin uliten nen Jehova so ginawa to ed saraman ya apalabas ya inkagawa? On. Oniay insipan nen Jehova: “Nagawa dia ed satan ya agew a say awit to ontaynan a manlapu ed abalam, tan say pako to manlapu ed tenger mo, tan say pako naputer nisengeg ed inkataba [“larak,” NW].” (Isaias 10:27) Say pako na Asiryano ed totoon akisipan ed Dios so naekal manlapud saray abala tan tenger da. On, “naputer” so pako​—tan talagan aputer itan! Diad loob na sanlabi, say anghel nen Jehova so anigway na 185,000 ed saray Asiryano. Naandi so panamagyaw, tan pinaulyan na saray Asiryano so dalin na Juda ed andi-angga. (2 Arari 19:35, 36) Akin? “Nisengeg ed larak.” Nayarin saya so ontutukoy ed larak ya inusar pian lanaan si Hezekias bilang ari ed kapolian nen David. Kanian, sinumpal nen Jehova so sipan to a: “Yagel ko so saya a syudad pian sikato so ilaban ko, nipaakar ed dili a kakanaan ko, tan nipaakar ed kakanaan na aripen ko a David.”​—2 Arari 19:34.

18. (a) Kasin say propesiya nen Isaias so walaan na masulok nen say sakey a kasumpalan? Ipaliwawa. (b) Anton organisasyon natan so singa kadaanan a Samaria?

¹⁸ Say salaysay na Isaias a sisingbaten ed sayan kapitulo so nipaakar ed saray ebento ed Juda a masulok lan 2,700 taon so apalabas. Balet saratan ya ebento so walaan na baleg a pisiglaotan natan. (Roma 15:4) Kabaliksan kasi na saya a saray manunan karakter ed sayan makapasagyat a salaysay​—saray manaayam ed Samaria tan Jerusalem ontan met ed saray Asiryano​—so walaan na modernon-agew iran piparaan? On, wala. Singa say managtalintaon Samaria, say Kakristianoan so mankuan a mandadayew ed si Jehova, balet sikatoy nigalet ed apostasya. Diad An Essay on the Development  of Christian Doctrine, inaksobi na sakey a Romano Katoliko a si John Henry Cardinal Newman a saray bengatlan inusar na Kakristianoan diad loob na saray siglo, a singa say insenso, saray kandila, agua bendita, kawekawes na pari, tan saray imahen, “so nanlapud pagano ya amin.” Si Jehova so agnapapaliket ed paganon panagdayew na Kakristianoan a singa ed impantalintao na Samaria.

19. Diad anto so amasakbayan ed Kakristianoan, tan diad panamegley na siopa?

¹⁹ Diad loob na dakel a taon, pinasakbayan la na saray Tastasi nen Jehova so Kakristianoan ya agto napapaliket si Jehova. Alimbawa, nen 1955, say mapublikon paliwawa ya apauloan na “Kakristianoan Odino Inkakristiano​—Dinan so ‘Liwawa na Mundo’?” so impaliwawa ed sankamundoan. Impalinew a maong na paliwawa so paraan na insuawi na Kakristianoan manlapud peteg a Kristianon doktrina tan agamil. Kasumpal na satan, impawit iray kopya na sayan mapuersan paliwawa ed saray klerigo diad dakel iran bansa. Bilang sakey ya organisasyon, sinmaew so Kakristianoan a talinengen so pasakbay. Anggapo lay napanpilian nen Jehova noagta sikatoy baaten panamegley na “pekpek.”

20. (a) Anto so onkana bilang modernon-agew ya Asiryano, tan panon itan a nausar bilang pekpek? (b) Diad anton laknab a nadusa so Kakristianoan?

²⁰ Siopa so usaren nen Jehova pian baaten so rebelyoson Kakristianoan? Naromog tayo so ebat ed koma-17 a kapitulo na Apocalipsis. Ditan et nipaamta ed sikatayo so balangkantis, say “Babilonia a Baleg,” a mangirerepresenta ed amin a palson relihyon ed mundo, pati say Kakristianoan. Say balangkantis so akayurong ed ambalangan atap ya ayep a walay pitoran ulo tan samploran saklor. (Apocalipsis 17:3, 5, 7-12) Irerepresenta na atap ya ayep so organisasyon na Nasyones Unidas. * No panon a dineral na Asiryano nensaman so Samaria, say ambalangan atap ya ayep et “busolen da so balangkantis, tan sikato so gawaen da a maermen tan labos-lakseb, tan kanen da so laman to, tan sikato so lablabasen dan poolan ed apoy.” (Apocalipsis 17:16) Kanian say modernon-agew ya Asiryano (saray nasyon a kabiangan na NU) so mabiskeg a mangataki ed Kakristianoan tan mekmeken to anggad naandi la.

21, 22. Siopa so manugsog ed atap ya ayep ya atakien so totoo na Dios?

²¹ Kasin napideral iray matoor a Tastasi nen Jehova a kaiba na Babilonia a Baleg? Andi. Say Dios so ag-onsasanok ed sikara. Say puron panagdayew so mansiansia. Bangbalet, say atap ya ayep a maneral ed Babilonia a Baleg so siaagum ya onnengneng ed totoo nen Jehova. Diad panggawa ed ontan et agsusumpalen na ayep so kaisipan na Dios, noagta say kanonotan na sananey. Siopa? Si Satanas a Diablo.

²² Inwalwal nen Jehova so mapangtan getma nen Satanas: “Nagawa dia ed satan ya agew, a bengabengatla onla ra naani ed kanonotan mo [nen Satanas], tan mannonot ka naani na mauges a kanonotan: et ikuan mo . . . onla ak naani ed saray wala ed pampapainawa, a manaayam a mataletalek, ya amin da manaayam ira ya andian na saray [mananalimbeng a] bakor . . . Pian alaen ko so samsam tan mangala ak na degkem.” (Ezequiel 38:10-12) Ikatunongan nen Satanas, ‘On, akin ya agsugsogan iray nasyon ya atakien iray Tastasi nen Jehova? Makapkapuy ira, andian ira na salimbeng, tan anggapoy impluensya ra ed politika. Ag-ira makayari. Alay inomay a kauten ira a singa saray iknol manlapud ag-asalimbengan ya ubong!’

23. Akin ya agnayarian a gawaen na modernon-agew ya Asiryano ed totoo na Dios so ginawa to ed Kakristianoan?

²³ Balet manasigta kayo, sikayoran nasyones! Amtaen yo a sano diwiten yo so totoo nen Jehova, mikuentaan kayo ed Dios a mismo! Inaro nen Jehova so totoo to, tan maseguron milaban parad sikara a singa impilaban to nisesengeg ed Jerusalem diad panaon nen Hezekias. Sano salien na modernon-agew ya Asiryano a liktoben iray lingkor nen Jehova, sikatoy peteg a mibabakal ed si Jehova a Dios tan say Kordero, si Jesu-Kristo. Satan so bakal ya agmanalo so Asiryano. Oniay inkuan na Biblia: “Say Kordero sikara so taloen to, ta sikato so Katawan na saray kakatawan, tan Ari na saray arari.” (Apocalipsis 17:14; ikompara so Mateo 25:40.) Singa say Asiryano nensaman, say ambalangan atap ya ayep so “mamapaarap ed kadederal.” Satan so agla takotan.​—Apocalipsis 17:11, NW.

24. (a) Anto so determinadon gawaen na saray tuan Kristiano pian makapanparaan ed arapen? (b) Panon a ninmengneng si Isaias ed arapen? (Nengnengen so katekep a kahon ed pahina 29.)

²⁴ Saray tuan Kristiano so agnatatakot ya onarap ed arapen no pansiansiaen dan mabiskeg so relasyon da ed si Jehova tan no iyuna ra ed bilay da so panggawa na linawa to. (Mateo 6:33) Diad ontan et anggapo lay ‘takotan dan mauges.’ (Salmo 23:4) Diad panamegley na mata na pananisia ra, natebek dan akatagey so makapanyarin taklay na Dios, aliwan pian dusaen ira, noagta pian salimbengan ira manlapud kakabusol to. Tan narengel da irayan manamaseguron salita: ‘Agka ontatakot.’​—Isaias 10:24.

[Saray paimano ed leksab]

[Tepetepet Parad Panagaral]

[Kahon ed pahina 29]

SI ISAIAS SO NINMENGNENG ED ARAPEN

Isaias 10:20-23

Manunan ipapanengneng na koma-10 kapitulo na Isaias so paraan na pangusar nen Jehova ed ilusob na Asiryano pian ukomen so Israel, tan say sipan ton iyagel so Jerusalem. Lapud saray bersikulo 20 anggad 23 so walad pegley na sayan propesiya, nayarin moriaen iraya a walaan na lapag a kasumpalan legan na saman lanlamang a panaon. (Ikompara so Isaias 1:7-9.) Balet, ipapatnag na inusar iran salita ya onaplika irayan bersikulo a nagkalalo ed onsaginonor iran panaon sano say Jerusalem met so mikuentaan lapud saray kasalanan na totoo to.

Sinali nen Arin Ahaz so nawalaan na seguridad diad inkerew to na tulong ed Asirya. Impasakbay nen propetan Isaias a diad arapen a panaon, saray makaliktar ed abung nen Israel so aglan balot mangagamil na ontan a makulangkulang a kiwas. Ibabaga na Isaias 10:20 “ya onsaral ira naani ed Jehova, say Santo na Israel, dia ed tua.” Balet, ipapanengneng na bersikulo 21 diad New World Translation, a dagdaiset labat so manggawa ed ontan: “Sakey labat a nakdaan so ompawil.” Saya so mangipapanonot ed sikatayo ed ilalak nen Isaias a si Sear-jasub, a tanda ed Israel tan say ngaran to so mankabaliksan na “Sakey Labat a Nakdaan so Ompawil.” (Isaias 7:3) Ipapasakbay na bersikulo 22 na kapitulo 10 so onsabin “kabagbag” a denesidi la. Satan a kabagbag so matunong lapud maptek itan a pananusa ed saray rebelyoson totoo. Bilang resulta, manlapud matoon nasyon a “singa say buer na dayat,” sakey a nakdaan labat so ompawil. Impasakbay na bersikulo 23 a sayan onsasabi a kabagbag so mangapekta ed interon nasyon. Diad sayan pankanawnawa et agmakaliktar so Jerusalem.

Idedeskriben maong na sarayan bersikulo so agawa nen 607 K.K.P. sanen inusar nen Jehova so Empiryo na Babilonia bilang “pekpek” to. Say interon bansa, pati say Jerusalem, so ag-akaliktar ed inlusob. Kinautibo iray Judio ed Babilonia diad loob na 70 a taon. Balet, kayari na satan, saray pigara​—anggaman “sakey labat a nakdaan” et pinmawil pian ipawil lamet so tuan panagdayew ed Jerusalem.

Say propesiya ed Isaias 10:20-23 so walaan na kaaruman a kasumpalan diad inmunan siglo, a singa impanengneng na Roma 9:27, 28. (Ikompara so Isaias 1:9; Roma 9:29.) Impaliwawa nen Pablo a diad espiritual a pantalos, sakey a “nakdaan” na saray Judio so ‘pinmawil’ ed si Jehova nen inmunan siglo K.P., unong a singa say melag a bilang na saray matoor a Judio so nagmaliw a papatumbok nen Jesu-Kristo tan ginmapon nandayew ed si Jehova diad “espiritu tan katuaan.” (Juan 4:24) Akiulop ed saraya diad saginonor iray mananisian Gentil, a tutugyopen na espiritual a nasyon, say “Israel na Dios.” (Galacia 6:16) Diad sayan pankanawnawa et asumpal iray salita na Isaias 10:20 ya: ‘Aglan balot’ binmeneg so dedikadon nasyon ed si Jehova pian patulongan ed totoo.