Inka-Neutral na Saray Kristiano diad Kaunoran Iran Agew
Inka-Neutral na Saray Kristiano diad Kaunoran Iran Agew
‘Ag-ira kabiangan na mundo, salanti unong ya agak taga mundo.’—JUAN 17:16.
1, 2. Anto so imbaga nen Jesus nipaakar ed siglaotan na saray patumbok to ed mundo, tan antoran tepet so palesaen na saray salita to?
DIAD samay unor a labi na bilay to bilang ayadyarin too, andukey so impanpikasi nen Jesus legan a manderengel iray babangatan to. Diad satan a pikakasi, walay imbaga ton aneskribe ed kabibilay na amin a tuan Kristiano. Oniay inkuanto nipaakar ed saray patumbok to: “Inter ko ed sikara so salitam; et say mundo ginula tora, lapud ag-ira taga mundo, salanti unong ya agak taga mundo. Agko pikasi ya ekalen mo ra ed mundo, noag ingen ilaban mo ra ed mauges. Ag-ira taga mundo, salanti unong ya agak taga mundo.”—Juan 17:14-16.
2 Amidua ya inkuan nen Jesus a saray patumbok to so agkabiangan na mundo. Niarum ni, satan ya agpibibiang so mangitonton ed saray pakadetdetan—gulaen ira na mundo. Balet, agnakaukolan a nadismaya iray Kristiano; bantayan ira nen Jehova. (Uliran 18:10; Mateo 24:9, 13) Unong ed saray salita nen Jesus, maabig ya itepet tayo: ‘Akin ya agkabiangan na mundo iray tuan Kristiano? Anto so kabaliksan na pagmaliw ya agkabiangan na mundo? No busolen na mundo iray Kristiano, panon dan moriaen so mundo? Nagkalautla, panon dan moriaen iray gobierno ed mundo?’ Importante iray ebat na Kasulatan ed sarayan tepet lapud apektado itayon amin.
“Kien Itayo na Dios”
3. (a) Anto so mangibiig ed sikatayo manlapud mundo? (b) Anto so walan ebidensya a say mundo so “mandukdukol ed kaugsan”?
3 OSay maapit a relasyon tayo ed si Jehova so sakey a rason no akin ya agtayo kabiangan na mundo. Insulat nen apostol Juan: “Amta tayo a kien itayo na Dios tan say sankamundoan mandukdukol ed kaugsan.” (1 Juan 5:19) Saray salita nen Juan nipaakar ed mundo so mapatpatnag a tua. Saray bakal, krimen, inkaruksa, panaglames, ag-inkamatua, tan imoralidad a kasmak natan so mamaneknek ed impluensya nen Satanas, aliwan say Dios. (Juan 12:31; 2 Corinto 4:4; Efeso 6:12) Sano say sakey so magmaliw a sakey ed saray Tastasi nen Jehova, agto agamilen odino konsintien iratan a mauges ya agamil, tan satan so mangibiig ed sikato manlapud mundo.—Roma 12:2; 13:12-14; 1 Corinto 6:9-11; 1 Juan 3:10-12.
4. Diad antoran dalan a nipanengneng tayo a kien itayo nen Jehova?
4 JInkuan nen Juan a saray Kristiano, a miduma ed mundo, et ‘kien na Dios.’ Kien nen Jehova so amin a dedikado ed sikato. Inkuan nen apostol Pablo: “No manbibilay itayo, manbibilay itayo ya onkana ed Katawan; et no ompatey itayo, ompatey itayo ya onkana ed Katawan; kanian, mabilay itayo man odino ompatey itayo, kien itayo na Katawan.” (Roma 14:8; Salmo 116:15) Lapud kien itayo nen Jehova, iter tayo ed sikato so nikabkabiig a debosyon. (Exodo 20:4-6) Kanian, ag-itatalaga na tuan Kristiano so bilay to ed saray minumundon ambisyon. Tan anggaman rerespetoen to iray simbolo na bansa, agto iratan dadayewen, balanglan diad kiwas odino diad puso to. Maseguron agto dadayewen iray bantog ed isport odino arum nin modernon iidoloen. Siempre, rerespetoen to so kanepegan na arum a manggawa ed labay da, balet dayewen to labat so Manamalsa. (Mateo 4:10; Apocalipsis 19:10) Saya met so mangibiig ed sikato manlapud mundo.
‘Say Panarian Ko et Agkabiangan na Mundo’
5, 6. Panon a say panagpasakop ed Panarian na Dios et mangibiig ed sikatayo manlapud mundo?
5 Saray Kristiano et papatumbok nen Kristo Jesus tan uuleyan na Panarian na Dios, kanian ag-ira met kabiangan na mundo. Sanen uusayen si Jesus ed arap nen Poncio Pilato, inkuanto: ‘Say panarian ko agkabiangan na mundo. No say panarian ko taga dia ed mundo, saray ariripen ko mibakal ira komon sirin, pian agak niyawat ed saray Judios. Balet bang say panarian ko agmanlapu dia.’ (Juan 18:36) Say Panarian so paraan pian napasantos so ngaran nen Jehova, niyalangon so inkasoberano to, tan nagawa so linawa to diad dalin a singa diman ed tawen. (Mateo 6:9, 10) Diad interon ministeryo to, impulong nen Jesus so maong a balita na Panarian, tan inkuanto ya iyabawag itan na saray patumbok to anggad anggaan na sistema na bengabengatla. (Mateo 4:23; 24:14) Asumpal nen 1914 iray mapropetikon salita ed Apocalipsis 11:15: “Saray nanarian na mundo agawa ran nanarian na Katawan tayo, tan si Kristo to: tan manari ed ando lan ando.” Magano la, satan a mangatatawen a Panarian so magmaliw ya alenleneg a manuley a pakayari ed katooan. (Daniel 2:44) Onsabi panaon et napaskar ni ingen iray manuley ed mundo a mamidbir ed autoridad na satan.—Salmo 2:6-12.
6 Sinononot ed satan ya amin, saray tuan Kristiano natan so uuleyan na Panarian na Dios, tan tutumboken da so simbawa nen Jesus ya ‘anapen nin unona so panarian tan say inkatunong na Dios.’ (Mateo 6:33) Sikara so agpagmaliwen na satan a sumlang ed bansa a panaayaman da, balet satan so peteg a mangibiig ed sikara manlapud mundo diad espiritual a paraan. Say manunan kimey na saray Kristiano natan, a singa nen inmunan siglo, et say ‘nagnap a pantasi nipaakar ed panarian na Dios.’ (Gawa 28:23, NW) Anggapoy kanepegan na gobiernoy too a mamatunda ed kimey ya inter na Dios.
7. Akin a neutral iray tuan Kristiano, tan panon dan ipapatnag itan?
7 Mitunosan ed pagmamaliw dan kien nen Jehova tan papatumbok nen Jesus tan uuleyan na Panarian na Dios, nansiansian neutral iray Tastasi nen Jehova ed kolkolan na nasyon tan ed arum niran bansa legan na koma-20 tan koma-21 iran siglo. Anggapoy dadapagan da, ag-ira manbebemben na armas sumpad arum, tan ag-ira mangikakayat na propaganda na antokaman a sekular a sengegan. Diad makatantandan pangipapatnag da na pananisia anggaman ed singa agnatalonaan ya isusumpa, tutumboken da iray prinsipyo ya imbalikas ed saray manuley na Nazi diad Alemanya nen 1934: “Anggapo so interes mi ed saray mapolitikan pakurang, balet sikami so sigpot ya akadeboto ed panarian na Dios diad silong nen Kristo ya Ari to. Agmi kabilen odino pasakitan so siopaman. Panliketan mi so manbilay ed kareenan tan manggawa na maong ed amin a too no walay pankanawnawa mi.”
Saray Embahador tan Ibabaki Parad si Kristo
8, 9. Diad anton paraan a saray Tastasi nen Jehova natan et embahadores tan ibabaki, tan panon iyan mangapekta ed siglaotan da ed saray nasyon?
8 Deneskribe nen Pablo so inkasikato tan saray kapara ton alanaan a Kristiano bilang “saray embahador ya onsasandi parad si Kristo, a singano mikakasi so Dios panamegley mi.” (2 Corinto 5:20, NW; Efeso 6:20) Nanlapu la’d 1914, saray Kristianon alanaan na espiritu so manepeg a natawag ya embahadores parad Panarian na Dios, a sikara so ‘ananak.’ (Mateo 13:38; Filipos 3:20; Apocalipsis 5:9, 10) Niarum ni, impaway nen Jehova manlapud saray nasyon so “sakey a baleg ya ulop” na ‘arum a karnero,’ saray Kristiano a walaan na mangaraldalin ya ilalo, pian suportaan iray alanaan ya ananak ed kimey da bilang embahador. (Apocalipsis 7:9; Juan 10:16) Sarayan ‘arum a karnero’ so natawag ya “ibabaki” na Panarian na Dios.
9 Say embahador tan saray katambayan to so agmibabali ed saray pakurang na bansa a panlilingkoran da. Ontan met, mansiasiansian neutral iray Kristiano diad saray mapolitikan pakurang na nasyones diad mundo. Ag-ira ondadapag odino onsusumpa ed antokaman a grupo na nasyon, rasa, sosyedad, odino ekonomya. (Gawa 10:34, 35) Imbes, sikara so ‘manggagawa na maabig ed amin.’ (Galacia 6:10) Say inka-neutral na saray Tastasi nen Jehova so mankabaliksan ya anggapo so makatunongan a makapangipulisay ed mensahe ra diad pangibagan dinmapag iray Tastasi ed sakey a mibabalingaan a grupo a kabiangan na sakey a rasa, nasyon, odino tribu.
Nabibidbiran Lapud Aro
10. Parad sakey a Kristiano, panon kaimportante so aro ed sakey a Kristiano?
10 Niarum ni ed asalambit la’d tagey, neutral iray Kristiano ed saray pakurang na mundo lapud relasyon da ed arum iran Kristiano. Inkuan nen Jesus ed saray patumbok to: “Lapu ed saya amin a too nabidbiran da a sikayo ray babangatan ko, no wala so aro yo ed sakey tan sakey.” (Juan 13:35) Say inaagin aro so tombok ed pagmaliw a Kristiano. (1 Juan 3:14) Misiglaotan man itan ed relasyon to ed si Jehova tan si Jesus, say pisisiglaotan na sakey a Kristiano ed arum niran Kristiano et maap-apit. Say aro to so aglambengat nisentro ed saramay kakongregasyonan to. Onnatnat itan ed ‘interon ulopan na agagi [to] ed mundo.’—1 Pedro 5:9, NW.
11. Panon a naiimpluensyaan so kondukta na saray Tastasi nen Jehova ed aro ra ed balang sakey?
11 Natan et ipapatnag na saray Tastasi nen Jehova so inaagin aro ra diad panusumpal da ed saray salita na Isaias 2:4: “Pitpiten da naani so saray kampilan da a pagmaliwen da a dingding na lukoy, tan saray gayang da a komkompay, say nasyon agnaani mangitagey na kampilan a sumpa ed nasyon, ag-ira met la manaral na bakal ed anggan kapigan.” Lapud ibabangat ira nen Jehova, saray tuan Kristiano so mikakareenan ed Dios tan ed balang sakey. (Isaias 54:13) Lapud inaro ra so Dios tan saray agagi ra, agmakatunongan parad sikara so pamemben na armas sumpad kapara ran Kristiano—odino siopaman ni—ed arum a daldalin. Say kareenan tan pankakasakey da so makanan kabiangan na panagdayew da, sakey a pakapatnagan a walad sikara so espiritu na Dios. (Salmo 133:1; Miqueas 2:12; Mateo 22:37-39; Colosas 3:14) ‘Aanapen da so kareenan tan satan so uusilan da,’ a sikakabat ira a “saray mata nen Jehova wala ra ed matunong a too.”—Salmo 34:14, 15.
No Panon so Panmoria na Saray Kristiano ed Mundo
12. Anton awawey nen Jehova ed totoo na mundo so aaligen na saray Tastasi nen Jehova, tan panon?
12 Imbalikas nen Jehova so pirmin panangukom to ed sayan mundo, balet agto ni inukom so amin ya indibidual diad mundo. Gawaen to itan panamegley nen Jesus diad dilin panaon To. (Salmo 67:3, 4; Mateo 25:31-46; 2 Pedro 3:10) Kaleganan ni, ipapanengneng to so pirmin panangaro ed katooan. Inter to ni ingen so bogbogtong ya Anak to ta pian amin so nayarin nawalaan na pankanawnawa a makagamor na andi-anggaan a bilay. (Juan 3:16) Bilang Kristiano, aaligen tayo so panangaro na Dios diad pangibabaga ed arum nipaakar ed saray probisyon na Dios ed kilalaban, anggaman saray sagpot tayo so mabetbet ya ipulisay.
13. Panon tayon moriaen iray sekular a manuley?
13 Panon tayon moriaen iray sekular a manuley ed mundo? Inebatan nen Pablo itan a tepet sanen oniay insulat to: “Ontulok komon so balang kamarerwa ed saray atagtagey a pakauley: ta anggapo so pakauley ya agkien na Dios; et saray pakauley a wala ingganggan ira na Dios [“ed relatibo iran posisyon da,” NW].” (Roma 13:1, 2) Saray totoo so mamebemben na “relatibo” iran posisyon na autoridad (atagtagey odino abebbeba ed balang sakey, balet lawas abeba ed si Jehova) lapud inabuloyan iratan na Makapanyarin-amin. Manpapasakop so Kristiano ed sekular ya autoridad lapud sakey itan ya aspekto na katutulok to ed si Jehova. Panon to balet no mansumlangan lay kakaukolanen na Dios tan saray kakaukolanen na gobierno na too?
Say Ganggan na Dios tan say Ley nen Cesar
14, 15. (a) Diad anton paraan ya apaliisan nen Daniel so pansumlangan nipaakar ed katutulok? (b) Anto so talindeg na taloran Hebreo sanen agla napaliisan so kidunget da ed pansumlangan na katutulok?
14 Si Daniel tan say taloran kakaiba to so angitarya na maabig ya alimbawa ed no panon a simbangen so panagpasakop ed saray gobierno na too tan say panagpasakop ed autoridad na Dios. Sanen adestiero ed Babilonia so apatiran kalangweran a Hebreo, inunor da iray ley ed satan a bansa tan apili iran tampol parad nikaduman panangipasal. Lapud amoria nen Daniel a say panangipasal so nayarin mangitonton ed pisumlangan ed Ganggan nen Jehova, siningbat to so pamaakaran ed opisyal ya inkargado. Bilang resulta, ginawa iray nikaduman uksoyan pian narespeto iray konsiensia na apatiran Hebreo. (Daniel 1:8-17) Aaligen na saray Tastasi nen Jehova so alimbawa nen Daniel sano mataktika ran ipapaliwawa so talindeg da ed saray opisyal ta pian napaliisan iray problema.
15 Balet, diad sinmaginonor ya agawa et agla napaliisan so pansumlangan nipaakar ed panagpasakop. Say ari na Babilonia so angipaalagey na abalbaleg a talintao ed patar na Dura tan ingganggan to iray atagey ya opisyal, pati saray administrador na saray nasasakopan a distrito, a mandaragup parad inagurasyon na satan. Diad saman, say taloran kaaro nen Daniel et aturon administrador na nasasakopan a distrito na Babilonia, kanian onaplika ed sikara so uksoyan. Diad sakey a bekta na saman ya okasyon, amin ya akidagup so nepeg ya ondakmomo ed arap na imahen. Balet amta na saray Hebreo a sumlang iman ed Ganggan na Dios. (Deuteronomio 5:8-10) Kanian nansiansia iran akaalagey legan ya akadakmomo so amin. Lapud agda inunor so ganggan na ari, inrisga ra so inkasikara ed makapataktakot ya ipapatey, tan nilegyas labat so bilay da panamegley na milagro; balet pinili ra so napapatey nen say ontunganga ed si Jehova.—Daniel 2:49–3:29.
16, 17. Panon so inyebat na saray apostol sanen inganggan ira ya agla manpupulong, tan akin?
16 Nen inmunan siglo, saray apostol nen Jesu-Kristo so impatawag ed arap na saray Judion lider diad Jerusalem tan ingganggan ira ya agla manpupulong ed ngaran nen Jesus. Panon iran kinmiwas? Ingganggan ira nen Jesus a manggawa na babangatan ed amin a nasyon, a mangilaktip ed Judea. Imbaga to met ed sikara a magmaliw met ira a tastasi to ed Jerusalem ontan met ed interon mundo. (Mateo 28:19, 20; Gawa 1:8) Amta na saray apostol a saray ganggan nen Jesus so mangirepresenta ed linawa na Dios ed sikara. (Juan 5:30; 8:28) Kanian oniay inkuan da: “Nakaukolan ya unoren mi so Dios, nen saray totoo.”—Gawa 4:19, 20; 5:29.
17 Aliwan rebelyoso iray apostoles. (Uliran 24:21) Balet, sano sebelan ira na saray manuley a totoo a manggaway linawa na Dios, say nibaga da labat et, ‘Nepeg min unoren so Dios, aliwan say too.’ Inkuan nen Jesus a nepeg tayon ‘bayaran so bengabengatlan kien na Cesar, tan ed Dios so saray kien na Dios.’ (Marcos 12:17) No ontunganga itayo ed ganggan na Dios lapud ingganggan itayo na too, iiter tayo ed too so kien na Dios. Imbes, bayaran tayon amin so kien nen Cesar, balet bidbiren tayo so supremon autoridad nen Jehova. Sikato so Sankatalbaan a Soberano, say Manamalsa, say mismon Lapuan na autoridad.—Apocalipsis 4:11.
Ontalindeg Itayon Malet
18, 19. Anto so napanuliranan a talindeg na dakel ed saray agagi tayo, tan panon tayon aligen so alimbawa ra?
18 Diad kaplesan, bibidbiren na maslak a sekular a gobierno so neutral a talindeg na saray Tastasi nen Jehova, kanian pisalamatan tayo itan. Balet, diad arum daldalin et saray Tastasi nen Jehova so nidunget ed pirmin isusumpa. Diad interon koma-20 siglo tan mantultuloy ni anggad kaplesan, arum ed saray agagi tayo so mipupuligesgesan a maong, diad espiritual a pantalos, a mibabakal ira lapud “maabig a pibabakal na pananisia.”—1 Timoteo 6:12.
19 Panon tayon makatalindeg a malet a singa sikara? Unona, nodnonoten tayo a nailaloan tayo so isusumpa. Agtayo nepeg a nadismaya odino nasurprisa ni ingen sano nidunget tayo ed satan. Oniay impasakbay nen Pablo ed si Timoteo: “Amin so saray malabay a manbilay ed sinasanto ed Kristo Jesus, manako’ra naani pamasegsegang.” (2 Timoteo 3:12; 1 Pedro 4:12) Diad mundon ontatalona so impluensya nen Satanas, agtayo ta makaeksperiensia na isusumpa? (Apocalipsis 12:17) Daput no manmatoor itayo, naynay a walaray ‘nikelawan tan mantultuloy a mansalita na maabuso ed sikatayo.’—1 Pedro 4:4, NW.
20. Antoran makapabiskeg a katuaan so nipanonot ed sikatayo?
20 Komadua, kombinsido itayo a suportaan itayo nen Jehova tan saray anghel to. Unong ed inkuan nen Eliseo nensaman, “saray wala ed sikatayo sikara so dakdakel nen saray wala ed sikara.” (2 Arari 6:16; Salmo 34:7) Lapud maabig a gagala to, nayarin aabuloyan nen Jehova a mantultuloy ni natan so pananesdes na saray onsusumpa. Anggaman kuan, lawas to itayon ikdan na biskeg a nakaukolan pian makapansungdo itayo. (Isaias 41:9, 10) Arum so pinatey, balet ag-itan manismaya ed sikatayo. Inkuan nen Jesus: “Agyo takotan so saray mamatey na laman, ya agda met nayarian a pateyen so kamarerwa: takotan yo ingen so samay makayarin mamatey na laman tan say kamarerwa ed impierno.” (Mateo 10:16-23, 28) Sikatayo so “temporaryon manaayam” labat ed sayan sistema na bengabengatla. Uusaren tayo dia so panaon tayo pian ‘nabembenan so bilay, a satan so bilay a peteg,’ say andi-anggaan a bilay diad balon mundo na Dios. (1 Pedro 2:11, NW; 1 Timoteo 6:19) Anggapo so toon makapangikibot ed sikatayo ed satan a tumang daput no mansiansia itayon matoor ed Dios.
21. Anto so nepeg tayon nodnonoten?
21 Kanian, nodnonoten tayo so mabmablin siglaotan tayo ed si Jehova a Dios. Komon ta apresyaen tayon naynay so bendisyon ed pagmaliw a papatumbok nen Kristo tan uuleyan na Panarian. Sigpot-puso tayon aroen iray agagi tayo, tan lawas tayon panliketan so aro ya ipapatnag da ed sikatayo. Manuna ed amin, talinengen tayo iray salita na salmista: “Manalagar ka ed Jehova: ibalap mo so pusom et sikato pabiskegen to so pusom: on, manalagar ka ed Jehova.” (Salmo 27:14; Isaias 54:17) Insan singa ed dakerakel a Kristiano nensaman, sikatayo so makatalindeg a malet a walaan na maseguron ilalo—saray matoor tan neutral a Kristiano ya agkabiangan na mundo.
Kasin Nipaliwawa Yo?
• Panon itayon nibiig na siglaotan tayo ed si Jehova manlapud sayan mundo?
• Bilang uuleyan na Panarian na Dios, panon tayon napansiansian neutral so talindeg tayo ed sayan mundo?
• Diad antoran dalan a say aro ed agagi tayo so mamasiansia ed sikatayon neutral tan biig manlapud mundo?
[Tepetepet Parad Panagaral]
[Litrato ed pahina 15]
Panon a say pampapasakop tayo ed Panarian na Dios so mangapekta ed pisisiglaotan tayo ed mundo?
[Litrato ed pahina 16]
Maliket a sankakaiban mankikimey iray pamilya na Hutu tan Tutsi
[Litrato ed pahina 17]
Saray mankakaagian a Kristianon Judio tan Arabo
[Litrato ed pahina 17]
Panliliketan na saray Kristianon taga-Serbia, Bosnia, tan Croatia so panuulop da
[Litrato ed pahina 18]
Anto so maptek a kurang sano iganggan itayo na saray manuley a sumlangen so ganggan na Dios?