Panon so Nepeg a Pannodnonot ed si Jesu-Kristo?
Panon so Nepeg a Pannodnonot ed si Jesu-Kristo?
Si Jesu-Kristo “so peteg a sakey ed saray sankaimpluensyaan a totoon nambilay.”—“The World Book Encyclopedia.”
KASLAKAN a nonodnonoten iray matalonggaring a totoo lapu ed ginawa ra. No ontan, akin a dakel so mannonodnonot ed inkianak nen Jesus imbes ed saray ginawa to? Maslak a totoo ed interon Kakristianoan so makapangisalaysay ed saray ebenton misiglaotan ed inkianak to. Balet pigara so mannononot tan manggugunaet a mangiyaplika ed matalonggaring a bangat to a nidatak ed Sermon ed Palandey?
Tua a say inkianak nen Jesus et makatantanda, balet impasen na saray inmunan babangatan to a mas importante iray bengatlan ginawa tan imbangat to. Seguradon agbalot ginetma na Dios a
nasakbongan na inkianak nen Kristo so bilay to bilang nagnap lan too. Ingen, say Krismas so peteg ya amuragas ed inkatoo nen Kristo lapud saray is-istorya nipaakar ed Belen.Wala so sananey nin makakewkew a tepet nipaakar ed paraan na panagselebra ed Krismas. No bilang ta ompawil si Jesus diad dalin natan, anto kasi so isipen to nipaakar ed alablabas a komersyalismo na Krismas? Duan libo a taon lay apalabas sanen binisita nen Jesus so templo ed Jerusalem. Sikatoy sinmanok ed saray managsalat na kuarta tan managlako a mangaanamot ed relihyoson piesta na Judio pian manubo. “Ekal yo dia so sarayan bengatla!” so inkuan to. “Agyo gawaen so abung nen Amak ya abung na tagtagilako!” (Juan 2:13-16) Malinew ya ag-inabobonan nen Jesus a manlaok so komersyo tan relihyon.
Dakel a masimoon a Katoliko ed España so mapaga ed ilalaknab na komersyalismo ed Krismas. Ingen, nayarin agla napaliisan so ontan a tendensia ed komersyalismo makasengeg ed saray lapuan na dakel ya agamil ed Krismas. Oniay impabitar na dyurnalistan si Juan Arias: “Kaslakan a saramay walad sakop na Inkakristiano a manusuppiat ed impagmaliw la na Krismas a ‘pagano’ tan mas nidedeboto ed panliliket tan panamenek ed sumasaliw nen say diad relihyon, so agmakaamta ya anggan diad lapuan na Belen . . . et nitekep la so dakel a kabiangan na Romanon paganon piesta [na agew].”—El País, Disyembre 24, 2001.
Diad agano niran taon, dakel a Kastilan dyurnalista tan ensayklopedia so nankomento nipaakar ed pagano iran lapuan na saray tradisyonal a selebrasyon na Krismas, ontan met ed saray pisiglaotan na saratan ed komersyo. Nipaakar ed petsa na saray selebrasyon na Krismas, oniay prangkan imbaga na Enciclopedia de la Religión Católica: “Say rason a denesidi na Iglesia Romana so pangitalaga na sayan petsa parad selebrasyon et ompatnag a say tendensia na satan a salatan iray pagano a piesta na Makristiano iran piesta . . . Amta tayo a diad Roma ed saman a panaon et intalaga na saray pagano so Disyembre 25 bilang piesta na natalis invicti, say inkianak na ‘agnadaeg ya agew.’”
Oniay inkuan met na Enciclopedia Hispánica: “Say petsan Disyembre 25 a panseselebra na Krismas so aliwan resulta na kronolohikon anibersaryo, noagta imbase ed saray piesta na winter solstice a seselebraan diad Roma a ginawan Makristiano.” Panon a sinelebraan na saray Romano so imbutay na agew ed panaon na ambetel? Diad panamegley na panaakan, sobran panliliket, tan paniiteran na saray regalo. Lapud agmaabuloy iray autoridad na iglesia ya itunda itan a popular a piesta, ginawa ran “Makristiano” itan diad impanukoy ed satan bilang inkianak nen Jesus imbes ya inkianak na agew.
Diad gapo, nen komapat tan komalima a siglo, say panagdayew ed agew tan say panutumbok ed saray kustombre na satan so mairap a napatunda. Say katolikon “Santo” a si Augustine (354-430 K.P.) so naobligan mamilin ed saray kapananisiaan to ya agda selebraan so Disyembre 25 a singa ed impanselebra na saray pagano bilang panamagalang ed agew. Anggan natan et ompapatnag a walaan na mabiskeg ya impluensya iray piesta ed kadaanan a Roma.
Say Piesta a Pankanawnawan Manliket tan Mannegosyo
Diad inlabas na saray siglo, walaray bengatla a manunan akaimpluensya ed impagmaliw * Tan nen koma-20 a siglo et magunaet ya inyalibansa na saray managlako tan marunong ed negosyo so dinanman a kustombre a pakatuboan na baleg.
a popular a tuloy na Krismas, a seselebraan ed nanduruman bansa parad panliket tan pannegosyo. Sakey ni, saray kustombre ed arum niran piesta ed panaon na ambetel, nagkalalo la iramay seselebraan ed amianen a Europa, so kalkalnan inlaok ed paraan na panagselebra a ginmapo ed Roma.Antoy resulta na satan? Nagmaliw a mas importante so selebrasyon na inkianak nen Kristo imbes a say kabaliksan na satan. Diad maslak a kipapasen, anggan si Kristo et ngalngalin agla nabitla diad tradisyonal a Krismas. “[Say Krismas] et sankamundoan a piesta, a pampamilya, tan manseselebra so balang sakey unong ed dilin paraan to,” so inkuan na peryodiko ed España ya El País.
Ipapatnag na sayan komento so onloloor a tendensia ed España tan ed dakel niran bansa ed interon mundo. Bangta magmamaliw ya alablabas iray panagselebra ed Krismas, ondaraiset met so pikakabat ed Kristo. Diad tua, saray selebrasyon ed Krismas et singa la ed datin panagselebra ed satan ed panaon na Roma, a walay sobran panliliket, panaakan, tan paniiteran na regalo.
Nianak ed Sikatayo so Sakey ya Ugaw
No anggapoy pisiglaotan na tradisyonal a Krismas ed si Kristo, panon sirin so nepeg a pannodnonot na saray tuan Kristiano ed inkianak tan bilay nen Kristo? Pitoran siglo sakbay a nianak si Jesus, oniay impropesiya nen Isaias nipaakar ed sikato: “Dia ed sikatayo nianak so sakey ya ugaw, dia ed sikatayo sakey ya ugaw so niiter; et say uley wala naani ed tapew na abala to.” (Isaias 9:6) Akin ya impabitar nen Isaias a magmaliw a makabkabaliksan so kianak nen Jesus tan say awaten ton betang ed saginonor? Lapud si Jesus so magmaliw a makapanyarin manuley. Sikato so natawag a Prinsipe na Kareenan, tan anggapo so anggaan na deen odino pananguley to bilang prinsipe. Niarum ni, say pananguley nen Jesus et paletan “na inkatunong tan kaptekan.”—Isaias 9:7.
Inulit nen anghel Gabriel so proklamasyon nen Isaias sanen impakabat to ed si Maria so kianak nen Jesus. Impasakbay to: “Sikato naani baleg, et ningaran ya Anak na Sankatageyan; et iter na Dios a Katawan ed sikato so trono nen David ya ama to; et manari lawas ed abung nen Jacob; et say panarian to andi angga to.” (Lucas 1:32, 33) Malinew a say manunan kabaliksan na inkianak nen Jesus et nisiglaot ed kimey a sumpalen nen Kristo bilang aturon Ari ed Panarian na Dios. Say uley nen Kristo so makagunggona ed amin, ontan met ed sika tan saray inad-arom. Diad tua, impabitar na saray anghel a say kianak to so mangitarok na ‘deen diad dalin ed saray totoo a panliliketan a maong [na Dios].’—Lucas 2:14.
Siopa ta so agmanpipirawat a manbilay ed sakey a mundo a wala so kareenan tan inkatunong? Balet pian napanggayagaan so kareenan ya itarok na uley nen Kristo, sikatayoy kaukolan a mamaliket ed Dios tan nawalaan na maabig a relasyon ed sikato. Inkuan nen Jesus a say manunan kundang ed pakawalaan na ontan a relasyon et say panaral nipaakar ed Dios tan ed Kristo. “Saya sikato so andi-anggaan a bilay,” so inkuan nen Jesus, “a naamtaan da ka a saksakey a tuan Dios, tan saman so imbakim, salanti Jesu-Kristo.”—Juan 17:3.
Sano kabkabat tayo la si Jesus, agtayo la kaukolan ya umamengen no panon so labay ton pannodnonot tayo ed sikato. Kasin diad panaakan, paniinom, tan paniiteran na regalo diad parehon petsa na paganon selebrasyon nensaman? Ompatnag ya aliwan ontan. Diad samay labi antis ya ompatey, imbaga nen Jesus ed saray babangatan to so kaliktan to. “Say walaan na ganggan ko, et sumpalen to ra, sikato so mangaro ed siak. Et say mangaro ed siak sikato so inaro nen Amak, tan sikato so aroen ko.”—Juan 14:21.
Saray Tasi nen Jehova so magunaet a manaaral ed Masanton Kasulatan, ya ontutulong itan ed sikara a natalosan iray ganggan na Dios tan si Jesus. Maliket iran ontulong ed sika a nawalaan na aralem a pakatalos ed saratan a makanan ganggan ta pian nanonotan mo si Jesus unong ed labay ton pannodnonot ed sikato.
[Paimano ed leksab]
^ par. 11 Say Christmas tree tan say litrato nen Santa Claus so duaran manunan alimbawa.
[Kahon/Saray litrato ed pahina 6, 7]
Kasin Ag-ipapaseseg na Biblia so Panponsia tan Panangiter na Saray Regalo?
Panangiter na Saray Regalo
Aabobonan na Biblia so panangiter na saray regalo, ta si Jehova a mismo so atawag bilang Manangiter na “amin a maong a palangkap tan amin ya ayadyarin palangkap.” (Santiago 1:17) Impabitar nen Jesus a saray maong ya atateng so manregalo ed ananak da. (Lucas 11:11-13) Si Job so niregaloan na kakaaro tan kapamilya to sanen inmabig lay bunigas to. (Job 42:11) Balet say ontan a panangiter so agnankaukolan na espisipiko iran agew na piesta. Satan so nanlapu ed puso.—2 Corinto 9:7.
Panduroypo na Pamilya
Baleg so nagawaan na panduroypo na pamilya ed pankakasakey na saray membro, nagkalalo la no agla ra manaamong. Si Jesus tan saray babangatan to so akibansal diad Cana, ya andi-duaruwan baleg itan a panduroypo na pamilya tan sankakaaro. (Juan 2:1-10) Tan diad ilustrasyon nen Jesus nipaakar ed managdarak ya anak, nanselebra so ama ed impawil na anak to panamegley na pampamilyan ponsia, a kabiangan ditan so musika tan pansasayaw.—Lucas 15:21-25.
Panggayaga ed Maliket a Panangan
Mabetbet a sasaglawien na Biblia iray lingkor na Dios a manggagayaga ed maliket a panangan a kaiba so pamilya, kakaaro, odino saray kapananisiaan. Sanen binisita na taloran anghel si Abraham, sikatoy angitarya na dakel a tagano a kabiangan so karnen baka, gatas, mantikilya, tan saray bibingka. (Genesis 18:6-8) Deneskribe nen Solomon a say ‘panangan, panag-inom, tan panliliket’ et langkap na Dios.—Eclesiastes 3:13; 8:15.
Malinew a kaliktan na Dios a panggayagaan tayo so maliket a panangan a kaiba so kakaaro tan kapamilya tayo, tan aabobonan to so panangiter na saray regalo. Dakel so pankanawnawa tayon manggawa ed satan diad anggan anton panaon ed interon taon.