‘Say Kakabatan et Sakey a Sakurong’
‘Say Kakabatan et Sakey a Sakurong’
“MAONG nin aminpiga so nawalaan na kakabatan tan pakaamta nen say nawalaan na balitok tan pilak,” so kuan na Uliran 16:16, Maung a Balita. Akin a makanakana so kakabatan? Lapud say “kakabatan sikato so sakey a sakurong, singa met say kuarta sakey a sakurong, balet say katageyan na pikakabat sikato, a say kakabatan kawaloen to so bilay na walaan ed sikato.” (Eclesiastes 7:12) Balet, panon a kawaloen odino iliktar na kakabatan so bilay na walaan na satan?
Say pakawalaan na maridios a kakabatan, salanti, pakagamor na suston pikakabat ed Salitay Dios, say Biblia, tan ikiwas unong ed satan, so ontulong ed sikatayon mankurang ed dalan a makapaliket ed si Jehova. (Uliran 2:10-12) Oniay inkuan na ari na Israel nensaman a si Solomon: “Say pulong [dalan] na maptek sikato so yarawi a manlapu ed mauges: say mangunor ed dalan to pansiansiaen to so kamarerwa to.” (Uliran 16:17) On, saramay walaan na kakabatan et nipaliis ed mauges a dalan tan niliktar so bilay da! Say antikey tan makabat iran salita diad Uliran 16:16-33 so mangipapabitar ed maabig ya epekto na maridios a kakabatan diad awawey, panagsalita, tan kakikiwas tayo. *
Magmaliw a “Mapaabeba ed Espiritu”
Indeskribe so kakabatan a singa-toon mansasalita, a kuan to: “Kabusol koy panagpaatagey tan panaglastog.” (Uliran 8:13, MB) Say panaglastog et misunian a maong ed kakabatan. Nepeg itayon onkiwas a makabat tan paliisan tayoy magmaliw a matangsit, odino malangas. Tan nagkalalo lan manalwar itayo no walaray bengatlan inaligwasan tayo ed bilay odino walay inmatalek ed sikatayon ambelat a responsabilidad ed loob na Kristianon kongregasyon.
Oniay ipapasakbay na Uliran 16:18: “Say mapangta onla ed unaan na kabagbag [odino kaderal], tan say mapasang ya espiritu [odino inkatangsit] ed unaan na kapelag.” Imanoen pa so sankagrabian ya inkaderal diad talba, say inkaplag na ayadyarin espiritun anak na Dios a pinagmaliw toy inkasikato a Satanas a Diablo. (Genesis 3:1-5; Apocalipsis 12:9) Agta impatnag toy inkatangsit sakbay na inkaderal to? Saya so impabitar na Biblia sanen inkuan na satan ya agni nepeg a turoen a mangasikaso ed Kristianon kongregasyon so sakey a balobalon abautismoan “ompan [sikatoy] manpangaya et napelag ed panusa ed Diablo.” (1 Timoteo 3:1, 2, 6) Agaylan importante ya alwaran tayon nasagyat so arum a manpangta tan agtayo aabuloyan a magmaliw itayon ontan!
“Magmaong so mapaabeba ya espiritu ed duka, nen say piapag na samsam ed mapangta,” kuan na Uliran 16:19. Sayan makabat a simbawa so nipabitar diad kipapasen na ari na Babilonia nensaman a si Nabucodonosor. Diad patar na Dura et sikatoy mapangayan angipaalagey na balbaleg ya imahen, a nayarin mangirerepresenta ed sikato. Maseguron atagtagey so angipatuonan ed sayan estatua kanian asabi toy 90 piye. (Daniel 3:1) Saya so impaalagey pian magmaliw a makapadinayew a simbolo na empiryo nen Nabucodonosor. Nayarin pandinayewan na totoo so atataragey tan angkakabaleg a paalagey, a singa satan ya estatua ontan met iray atataragey a poste, mautok a tori, tan bilding, balet aliwan makapadinayew iratan ed Dios. Inkanta na salmista: “Si Jehova et atagey, ingen ta iimanoen to imay mapaabeba; bangbalet say mapaatagey kabat to labat ed arawi.” (Salmo 138:6, NW) Diad tua, “say atagey ed saray totoo sikato so sakey a kadimla ed arap na Dios.” (Lucas 16:15) Magmaong ni so ‘mitukoy ed saray bengatla ya abeba’ nen say ‘mannonot na bengatlan atagey.’—Roma 12:16.
Mansalitan Walaay “Aralem a Pakatalos” tan “Makatangguyor”
Panon a say pakawalaan tayo na kakabatan et mangapekta ed panagsalita tayo? Oniay ibabaga ed sikatayo na makabat ya ari: “Say mangimatlek ed salita [“mangipatnag na aralem a pakatalos,” NW] makaromog na maong; et say manmatalek ed Jehova, sikato so mapalar. Say makabat ed puso natawag a masimpit; et say kasamitan na saray bibil munaten to so pakaaral [“lalon makatangguyor,” NW]. Say pakatalos sikato so subol na bilay ed kawalaan to; balet say panangibangat na saray maatiw sikato so inkaatiw da. Say puso na makabat ibangat to so sangi to, tan mangiyarum na pakaaral ed saray bibil to.”—Uliran 16:20-23.
Say kakabatan so ontulong ed sikatayon mansalitan walaay aralem a pakatalos tan pananangguyor. Akin? Lapud say toon peteg a makabat so magunaet a “makaromog na maong” ed sakey a pamaakaran tan ‘manmamatalek ed si Jehova.’ Sano panggunaetan tayon anapen so maong ed arum, maabig so nitongtong tayo nipaakar ed sikara. Imbes a magmaliw itayon mapasang odino makompronta, saray salita tayo so masamit tan makatangguyor. No tebeken tayo so kipapasen na arum, natalosan tayo no kaunongan so paniirap da tan panaanos da ed satan.
Makanakana met so pansalitan walaay kakabatan sano ipupulong odino ibabangat tayo so nipaakar ed Panarian. Sano ibabangat tayo ed arum so Salita na Dios, say gagala tayo et aliwan mangipaamta labat na impormasyon ed Biblia, noagta sabien tayo so kapusoan na saray indibidual. Kanian, nakaukolan itayon mansalita a makatangguyor. Pinaseseg nen apostol Pablo so kaiba ton si Timoteo a mantultuloy ed saray bengatlan “akatangguyoran to a panisiaan.”—2 Timoteo 3:14, 15, NW.
Say Griegon salita parad “tangguyor” et mankabaliksan na “pangumanen so nonot diad Santiago 1:19) Diad panagyat tayo ed katongtong tayo a mansalita tan diad italineng tayon maong ed ibabaga to, naamtaan tayo so nononoten to.
panamegley na panagkatunongan odino pangikonsidera ed no anto so duga,” so inkuan na An Expository Dictionary of New Testament Words, nen W. E. Vine. Pian makakombinse iray ibabaga tayo tan manguman so nonot na katongtong tayo, kaukolan tayon talosan a maong so panagnonot to, saray paniinteresan to, saray kipapasen to, pati say binalegan tan eksperiensya to ed bilay. Panon tayon nagawaan itan? Ebatan itan nen babangatan a si Santiago: “Amin a too masiglat komon ya ondengel, mapalna ed pansalita.” (Si apostol Pablo et marundunong a manangguyor ed arum. (Gawa 18:4) Oniay inaksobi ni ingen na sakey ed saramay sinmumpa ed sikato a si Demetrio, a panday na pilak: “Aliwa labat ed Efeso, noag dia ed ngalngali a lapag na Asia, a sayan Pablo nankuyong tan pinapaliis to so dakel ya ombaley [“akatangguyor na dakel a totoo tan nauman to so sisiaen da,” NW].” (Gawa 19:26) Kasin inisip nen Pablo a sikatoy epektibon manpulong makasengeg ed dilin abilidad to? Andin balot. Impasen to a say pampupulong to et “panangipatnag na espiritu tan pakayari [na Dios].” (1 Corinto 2:4, 5) Say masanton espiritu nen Jehova so ontutulong met ed sikatayo. Lapud manmamatalek tayo ed si Jehova, nailaloan tayo a tulongan to itayo legan a panggugunaetan tayoy mansalitan walaay aralem a pakatalos tan pananangguyor diad ministeryo tayo.
Satan so rason no akin a “say makabat ed puso” et “marunong” odino “makatebek”! (Uliran 16:21, An American Translation; New International Version) On, say aralem a pakatalos et “subol na bilay” parad saramay walaan na satan. Komusta balet iramay maatiw odino makulangkulang? ‘Mumudmoraen da so kakabatan tan bangat.’ (Uliran 1:7) Anto so epekto ed sikara na pangipupulisay da ed panangibangat nen Jehova? Unong a nipaimano la, oniay inkuan nen Solomon: “Say pakatalos sikato so subol na bilay ed kawalaan to; balet say panangibangat na saray maatiw sikato so inkaatiw da.” (Uliran 16:22) Diad ontan et sikaray lalon nadisiplina, a mabetbet a diad panamegley na pirmin kadusa. Nayari met a saray makulangkulang et manasagmak na irap, kababaingan, sakit, tan masakbay ni ingen ya ipapatey lapud dilin kagagawa ra.
Lalon impabitar na ari na Israel so maabig ya epekto na kakabatan diad panagsalita tayo, a kuan to: “Saray makapaliket a salsalita sikara so singa kulaba na dilo, masamit ed kamarerwa, tan kasil ed saray pukel.” (Uliran 16:24) Unong a say dilo et masamit tan mangekal a tampol ed eras na sakey a too, saray makapaliket a salita so makapaseseg tan makaparepresko. Makapaabig met ed laman tan makatambal so dilo kanian maong itan ed sakey a too. Ontan met, saray makapaliket a salita so makapabunigas ed espiritual.—Uliran 24:13, 14.
Manalwar ed Sakey a “Dalan a Singa Maptek”
“Wala so dalan a singa maptek ed too,” kuan nen Solomon, “balet say sampot to sikara so saray dalan na patey.” (Uliran 16:25) Sakey iyan pasakbay pian paliisan tayoy pikewet a panagkatunongan tan pankurang a sumlang ed ganggan na Dios. Nayarin ipasen na sakey ya ag-ayadyarin too a maptek so kurang to, balet diad tua et sumlang iratan ed matunong iran prinsipyo na Salitay Dios. Niarum ni, iyaalibansa nen Satanas so ontan a panagpalikdo ta pian nadagdag so sakey a too a mankurang ed dalan ya ipapasen ton maptek, bangta diad tua et mansumpal ed ipapatey.
Anggapo lay magmaong a paraan pian agtayo napalikdoy dili tayo noag say pakawalaan na puso a makabat tan makatalos ontan met na say konsiensia a niliwawaan na pikakabat ed Salitay Dios. Sano mandedesisyon itayo, balanglan mangapekta ed moralidad odino espiritualidad tayo odino arum nin pamaakaran, anggapo lay sankaabigan a paraan pian agtayo napalingo so dili tayo noag say paigiya ed saray estandarte na Dios nipaakar ed maong tan mauges.
“Lapud Siba na Komikimey Lalon Mankukuli”
Oniay intuloy na makabat ya ari: “Say pakapangan na komikimey a too onkimey nipaakar ed sikato; ta say sangi to managdag ed sikato.” (Uliran 16:26) Ibabaga nen Solomon a lapud pirawat na komikimey so makapangan, sikatoy ‘mankimey parad sikato’ ta say eras to so “managdag,” odino mamakiwas ed sikato. Oniay impangipatalos na Maung a Balita: “Lapud siba na komikimey lalon mankukuli, ta labay ton ekaley eras to.” Say sipor lan pilalek, a singa say ganas tayon mangan, so nayarin mamakiwas ed sikatayo a lalon mankuli. Maabig itan a pilalek. Balet, panon to no abuloyan tayon nalablabas so manepeg a pilalek a magmaliw la itan ya agum? Say resulta et mipara ed say nagawa ed melag ya apoy a panlulutoan diad katakelan a no nalabas so pansunglor et ondayabdab ya anggad napoolan so interon takel. Say agum et pilalek ya agnapokpokan tan makaderal. Lapud natetebek na makabat a too a mapeligro itan, kokontrolen ton naynay so anggan saray maabig a pilalek to.
‘Agpaitotonton ed Dalan ya Aliwan Maong’
Saray salitan ompapaway ed sangi et nayarin makaderal a singa manliob ya apoy. Deniskribe nen Solomon so makaderal ya epekto na pananap na lingo ed arum tan say pangikayat ed satan, a kuan to: “Say andi-kakanaan a too mannonot na mauges; et dia ed saray bibil to wala so mandarlang ya apoy. Say marumsis a too mangitayak na kolkol: et say matalabutob pansianen to so saray manuna a kakaaro.”—Uliran 16:27, 28.
“Andi-kakanaan” so sakey a too a labay ton deralen so reputasyon na kapara ton too. Sirin, nepeg tayon anapen so kaabigan ed arum tan salitaen iray bengatlan pakarespetoan da. Tan komusta balet so idengel ed saramay mangikakayat na talabutob? Saray ibabaga ra et mainomay a panlapuan na anggapoy basiyan a panag-inap, tan pansianen na saratan iray sankakaaro tan pansengegan na inkaapag-apag ed kongregasyon. No walaan itayo na kakabatan, agtayo dengelen iratan.
Amasakbay si Solomon nipaakar ed mabiskeg a pananukso a nayarin managyat ed sakey ya ontumbok ed mauges a kurang, a kuan to: “Say too a masebeg natukso to so kaabay to, tan sikato so Uliran 16:29, 30.
itonton to ed dalan ya aliwa a maong. Say mangilikdem ed saray mata to, sikato so pannonot na marumsis a bengabengatla; say mamepet ed saray bibil to mangiyakar ed mauges a nagawa.”—Kasin naimpluensyaan na mabiskeg a pananukso na karawalan iray tuan managdayew? Dakel a totoo natan so natutukson ‘mannonot na marumsis iran bengatla.’ Iyaalibansa odino isasagyat da so panggawa na karawalan. Nayarin mainomay labat parad sikatayo a paliisan so direktan pibiang ed karawalan. Balet panon to no natukso itayon mibiang ed ontan diad masilib a paraan? Agta minilyon lan totoo so naaayat a manbantay na saray panliliket odino isport a mangiyaalibansa na karawalan? Malinlinew so pasakbay na Biblia: “Miulop ka ed saray makabat a totoo, et sika naani makabat; balet say kaiba na saray maatiw manlikna na segsegang.” (Uliran 13:20) Agaylan makasalimbeng ed sikatayo so maridios a kakabatan!
Anto so nibaga ed sakey a toon akilimog ed saray walaan na kakabatan tan pakatalos diad interon bilay to tan ‘ag-impaitonton ed dalan ya aliwan maong’? Say pambilay ed dalan na inkatunong so alay abig ed imaton na Dios tan makanepegan na galang. Oniay inkuan na Uliran 16:31 diad New World Translation: “Say ubanan ya ulo et korona na karakpan sano naromog ed dalan na inkatunong.”
Diad biek a dapag, anggapon balot so karakpan na agnapokpokan a sanok. Si Cain, a panguloan ya anak nen Adan tan Eva, et “pinmetang a maong so kalakal to” ed yugtan ton si Abel tan ‘tinmalindeg a manuksa ed sikato tan pinatey to.’ (Genesis 4:1, 2, 5, 8) Anggaman no maminsan et makatunongan so isanok tayo, nepeg tayon pokpokan itan. Oniay malinew ya inkuan na Uliran 16:32: “Say matantan a manpasnok sikato so magmaong nen say makapanyari; et say manuley ed espiritu to, nen say mangala na syudad.” Say agnapokpokan a sanok et aliwan tanda na inkabiskeg nisay maabig ya ugali. Sakey itan a kakapuyan a ‘mangitonton ed sakey ed dalan ya aliwan maong.’
Sano say “Simoon a Kigeter To Kien nen Jehova”
“Say kapalaran nibantak ed akwalan,” so kuan na ari na Israel, “balet say simoon a kigeter to kien nen Jehova.” (Uliran 16:33) Diad Israel nensaman, si Jehova so angikana a sagpaminsan na pampapalaranan pian nipaamta so linawa to. Say uusaren ed saratan et saray singa-bolintik a bato odino angkelag a tabla. Unona et kerewen ni ed si Jehova a sikato so mandesidi ed pamaakaran. Kayari to et ibuntok iray bato ed saray tupi na balabal insan alaen iratan. Say resulta et ipasen a nanlapu ed Dios.
Natan et agla uusaren nen Jehova so pampapalaranan pian ipaamta ed totoo to so walad kanonotan to. Imbes, imparungtal to la so linawa to diad Salita to, say Biblia. Makana so pakawalaan na suston pikakabat ed say nisulat ed Biblia pian niwala ed sikatayo so kakabatan na Dios. Kanian, agtayon balot aabuloyan ya onlabas so sanagew ya agtayo abasa so impuyan a Kasulatan.—Salmo 1:1, 2; Mateo 4:4.
[Paimano ed leksab]
^ par. 3 Parad impaningbat ed Uliran 16:1-15, nengnengen so Mayo 15, 2007, pahina 17-20, ya isyu na Say Panag-Bantayan.
[Litrato ed pahina 8]
Akin a maong nin aminpiga so kakabatan nen say balitok?
[Litrato ed pahina 9]
Panon a magmaliw a lalon makatangguyor iray salita yo sano wala kayo ed ministeryo?
[Litrato ed pahina 10]
“Say andi-kakanaan a too mannonot na mauges”
[Litrato ed pahina 11]
Say agnapokpokan a sanok so ‘makapangitonton ed sakey ed dalan ya aliwan maong’
[Litrato ed pahina 12]
Walay pakayari na karawalan a manukso