1. (a) Anton asainmin so inter na Dios ed si Adan? (b) Panon ya inusar na totoo na Dios so abilidad ya mangusar na lenguahe manlapu lad saman?

INIKDAN nen Jehova a Dios iray totoo na abilidad ya mangusar na lenguahe. Diad hardin na Eden, inikdan na Dios si Adan na asainmin ya ngaranan so amin ya ayayep. Inusar nen Adan so imahinasyon tan talino to pian dugaruga so niiter ton ngaran na kada ayep. (Gen. 2:19, 20) Manlapu lad saman, inusar na totoo na Dios so abilidad ya mansalita o mangusar na lenguahe pian dayewen si Jehova tan ipaamtad arum so gagala to. Diad panaon tayo, say sakey ya importantin ginawa pian nasuportaan so tuan panagdayew panamegley na lenguahe et say pangipatalos na Biblia.

2. (a) Anto ran prinsipyo so tinumbok na New World Bible Translation Committee ed panagpatalos na Biblia? (b) Antoy aralen tayod sayan artikulo?

² Nilibo so patalos na Biblia. Say arum et susto so inkipatalos to base ed samay walad orihinal iran sulsulat, balet say arum et andi. Nen 1940’s, nanggawa so New World Bible Translation Committee na saray prinsipyo ed panagpatalos ya tinumbok ed masulok ya 130 ya lenguahe. Saraya et: (1) Nepeg ya pasantosen so ngaran na Dios diad pangipawil ed satan diad manepeg a  pasen to ed Kasulatan. (Basaen so Mateo 6:9.) (2) Ipatalos ya literal so orihinal ya pinuyanan a mensahe no posible, balet ipasabi so dugan ideya no say literal ya patalos et pikeweten to so kabaliksan. (3) Mangusar na saray salitan mainomay ya basaen tan talosan. * (Basaen so Nehemias 8:8, 12.) Aralen tayo no panon ya inyaplika irayan prinsipyo diad 2013 a revised ya New World Translation, ontan met ed saray edisyon ed arum ya lenguahe.

3, 4. (a) Anto ran kadaanan ya manuskrito so pakabasaan na Tetragrammaton? (b) Antoy ginawa na dakel ya managpatalos na Biblia ed ngaran na Dios?

³ Amta na saray manaaral na kadaanan iran Hebreon manuskrito na Biblia, singa saray Dead Sea Scroll, ya dakel so nabasad saratan ya Tetragrammaton—say apatiran Hebreon letra ya mangirerepresenta ed ngaran na Dios. Aliwa labat ed sarayan kadaanan ya Hebreon manuskrito so pakabasaan na ngaran na Dios noagta ontan met ed arum ya kopya na Griegon Septuagint manlapud komaduan siglo B.C.E. ya anggad unonan siglo C.E.

⁴ Anggano malinlinew so ebidensya ya nepeg a nabasa so ngaran na Dios ed Biblia, inekal itan na dakel a managpatalos. Diad tua, kayari na duay taon manlapud impangi-release ed New World Translation of the Christian Greek Scriptures nen 1950, in-release so revised ya American Standard Version a tinawag ya Revised Standard Version. Ditan et inekal so ngaran na Dios, anta diad samay edisyon ya 1901 et pinansiansia na saray editor so ngaran na Dios. Akin? Oniay nabasa ed introduksion na satan ya patalos: “Say pangusar ed ngaran na alenleneg a Dios . . . et talagan agmanepeg ed pananisia na Kristianon Simbaan ed interon mundo.” Ontan met so ginawa ed dakel nin patalos diad Ingles tan arum nin lenguahe.

5. Akin ya importantin pansiansiaen so ngaran na Dios ed Biblia?

⁵ Akin ya seryoson bengatla no pansiansiaen odino ekalen so ngaran na Dios ed saray patalos na Biblia? Say sakey ya marunong a managpatalos et nepeg ton amtaen no anto so mensahen labay ya ipasabi na autor ta ditan akadepende no panoy pangipatalos to. Dakel ya bersikulo ed Biblia so mangipapanengneng ya importante so ngaran na Dios tan nepeg itan ya pasantosen. (Exo. 3:15; Sal. 83:18; 148:13; Isa. 42:8; 43:10; Juan 17:6, 26; Gawa 15:14) Si Jehova a Dios so Autor na Biblia tan pinuyanan to ray angisulat ed satan ya usaren so ngaran to ya nilibon beses diad saray kadaanan ya manuskrito. (Basaen so Ezequiel 38:23.) Kanian no ekalen na saray managpatalos itan ya ngaran, agda rerespetoen so Autor, si Jehova.

6. Akin ya diad revised a New World Translation et naaruman ni na anemira so pakabasaan na ngaran na Dios?

⁶ Diad panaon tayo, mas naaruman so paneknek ya nepeg ya pansiansiaen so ngaran na Dios ed Biblia. Diad 2013 ya revised a New World Translation, 7,216 a beses ya nabasa so ngaran na Dios, mas dakel itan na 6 nen samay 1984 ya edisyon. Say limara ed saratan et nabasad 1 Samuel 2:25; 6:3; 10:26; 23:14, 16. Say rason no akin ya inyan so ngaran na Dios ed saratan ya bersikulo et lapud nabasa itan diad saray adiskobrin Dead Sea Scroll ya mas daan ni na masulok ya 1,000 a taon no ikomparad Hebreon Masoretikon manuskrito. Ontan met, inyan so ngaran na Dios ed Uko-ukom 19:18 bilang resulta na impanaral a maong ed saray kadaanan ya manuskrito.

7, 8. Akin ya importante ed saray totoo na Dios so kabaliksan na ngaran to?

 ⁷ Importante ed saray tuan Kristiano so ngaran nen Jehova. Nabasa ed apendise na 2013 ya revised a New World Translation so balon impormasyon nipaakar ed satan ya ngaran. Natatalosan na New World Bible Translation Committee ya say ngaran na Dios et nanlapud salitan Hebreo ya ha·wah,’ a mankabaliksay “Pagmamaliwen to.” * Diad saray publikasyon tayo nensaman, sayan kabaliksan na ngaran na Dios et impaliwawa ya uusaren so Exodo 3:14 (NW) a ditan et nabasan: “Magmaliw Ak No Antoy Pilien Kon Pagmaliwan.” Kanian impaliwawa na 1984 ya edisyon ya say ngaran na Dios et mankabaliksay “pagmaliwen toy sarili to ya Mananumpal na saray sipan.” * Balet oniay nabasa ed Apendise A4 na 2013 ya edisyon: “Anggaman sayan ideya et nayarin kabiangan ed kabaliksan na ngaran a Jehova, ag-itan limitado ed no antoy pilien ton pagmaliwan. Kabiangan met ed satan so ideya a sarag ton pagmaliwen iray pinalsa to a gawaen so antokaman a nakaukolan pian nasumpal so gagala to.”

⁸ On, sarag nen Jehova ya pagmaliwen iray pinalsa to ed antokaman ya labay ton pagmaliwan da. Singa bilang, pinagmaliw na Dios si Noe ya managpaalagey na biong, pinagmaliw toy Bezalel ya marundunong a komikimey, pinagmaliw toy Gideon ya makpel a sundalo, tan pinagmaliw toy Pablo ya apostol ed saray nasyon. On, makabkabaliksan so ngaran na Dios ed saray totoo to. Atan so rason no akin ya agbalot ekalen na New World Bible Translation Committee so ngaran na Dios ed Biblia.

9. Antoy manunan rason no akin ya prayuridad so pangipatalos na Biblia ed dakel ya lenguahe?

⁹ Diad edisyon na New World Translation ed masulok ya 130 a lenguahe, pinagalangan so ngaran na Dios diad impangiyan ed satan diad saray bersikulon talagan kawalaan to. (Basaen so Malaquias 3:16.) Balet dakel a patalos na Biblia natan so angekal ed ngaran na Dios, tan sinalatan da itan na titulo, a singa say “Katawan” odino ngaran na dios ed lugar da. Atan so manunan rason no akin ya imprayuridad na Mananguley ya Ulop na Saray Tasi nen Jehova ya nipatalos ed dakel a lenguahe so Biblia ya mamapagalang ed ngaran na Dios.

10, 11. Anto ray linmesan problema na saray managpatalos na New World Translation ed arum ya lenguahe?

¹⁰ Dakel so linmesan problema legan ya ipapatalos so New World Translation ed arum ya lenguahe. Singa bilang, inalig na datin edisyon ed Ingles so arum ya patalos na Biblia ya angusar na Hebreon salitan “Sheol,” singa ed Eclesiastes 9:10. Oniay datin nabasad satan: “Anggapo so kimey odino plano odino kakabatan odino karunongan diad Sheʹol, a laen mo.” Balet niay linmesan problema na saray managpatalos na Biblia diad arum a lenguahe: Say terminon “Sheol” et agnatatalosan na saray kaslakan ya manbabasa, anggapo itan ed saray diksionaryo da, tan iisipen na arum ya ngaran itan na sakey ya lugar. Lapud satan, inabuloyan iray managpatalos na New World Translation ya ipatalos so Hebreon salitan “Sheol” tan say Griegon terminon “Hades” bilang “Lubok.” Satan ya patalos et susto tan mas malinew.

¹¹ Diad arum ya lenguahe, say Hebreon salitan neʹphesh tan Griegon salitan psy·kheʹ et naynay ya ipapatalos bilang “kamarerwa” (“soul” ed Ingles), balet aliway pakatalos na arum ed satan. Akin? Lapud diad arum a  lenguahe, say salitan uusaren parad “kamarerwa” et nayarin ontutukoy ed bengatlan imortal ya papanisiaan na arum ya onsian ed laman no say sakey et ompatey. Pian napaliisan iyan aliwan pakatalos, inabuloyan iray managpatalos na New World Translation ya say usaren dan salita no ipatalos day “kamarerwa” et depende ed no antoy tutukoyen na satan base ed konteksto. Say nanduruman tutukoyen na salitan “kamarerwa” et impaliwawa ed apendise na New World Translation of the Holy Scriptures—With References. On, imprayuridad so pangipatalos ed teksto diad paraan a natalosan ya tampol, tan kaslakan et inyan lad paimanod leksab iray makatulong ya impormasyon.

12. Anto ray pigaran pananguman ya ginawad 2013 ya revised a New World Translation? (Nengnengen met so artikulon “Say 2013 ya Rebisyon na New World Translation,” ya walad sayan isyu.)

¹² Anengneng ed saray tepet na saray managpatalos ya wala ni ray posiblin pansengegan na aliwan pakatalos ed Biblia. Kanian nen Setyembre 2007, inaprobaan na Mananguley ya Ulop so pangi-revise ed Ingles ya edisyon. Nilibon tepet na saray managpatalos na Biblia so nirepaso. Sinalatan iray daan la ya salitan Ingles, tan ginaway anggaay nayarian pian mas malinew tan mainomay ya talosan iray teksto balet napansiansian susto so ideya. Wala ray ginawa na saray managpatalos ed arum a lenguahe ya inyaplika met ed Ingles ya edisyon ya akatulong pian mas natalosan itan.—Uli. 27:17.

13. Antoy alikna na dakel ed 2013 ya rebisyon?

¹³ Antoy alikna na dakel lapud sayan revised ya New World Translation ed Ingles? Nilibon sulat na pisasalamat so naawat ed headquarters na Saray Tasi nen Jehova diad Brooklyn. Nanengneng tayoy liknaan na dakel ya agagi ed sayan sulat na sakey a sister: “Say Biblia et singa pananginan ya napnapnoy ankablin bato. No babasaen ko ray malinlinew a salita nen Jehova diad 2013 ya rebisyon, singak sasansakeyen ya kukuninengen so kada bato, ya pandinayewan koy kirlap, kolor, tan dakep to. Say mensahe na Kasulatan et impasabi ed simpli iran salita, kanian atulongan ak ya mas nakabat koy Jehova, ya singa ama ya akalakap ed siak legan ton ibabasad siak iray makarepreskon salita to.”

14, 15. Antoy nalilikna na totoo ed New World Translation ed arum ya lenguahe?

¹⁴ Aliwa labat ya say revised a New World Translation ed Ingles so naapresyan maong.  Oniay imbaga na maedad a laki ya taga Sofia, Bulgaria nipaakar ed edisyon ya Bulgarian: “Pigay taon ko lan babasaen so Biblia, balet natan ak labat akabasa na patalos ya mainomay ya talosan tan onsabin tampol ed puso.” Onia met so komento na sakey a sister ya taga Albania nen naawat toy kompleton New World Translation ed lenguahe to: “Balibalin basaen so Salita na Dios ed Albanian! Talagan baleg a pribilehyo ya mitotongtong si Jehova ed sikami diad mismon lenguahe mi!”

¹⁵ Diad dakel ya bansa, mabli so Biblia tan matalag, kanian baleg a bendisyon no nawalaan kay Biblia. Oniay report ya nanlapud Rwanda: “Abaybayag ya ag-onaaligwas so dakel ya iyaaralan lapud anggapoy Biblia ra. Anggapoy isaliw day Biblia ya pinawalay simbaan da. Tan mabetbet ya agda natatalosan so kabaliksan na arum ya teksto, kanian ag-ira onaaligwas.” Balet anguman so situasyon nen apawala so New World Translation ed lenguahe da. Oniay imbaga na sakey ya pamilya ya taga Rwanda ya walaan na apatiran ananak ya tinedyer: “Talagan misalsalamat kamid si Jehova tan ed matoor tan makabat ya aripen ed sayan inter dan Biblia. Mair-irap so bilay mi tan anggapoy isaliw mi Biblia ya usaren na kada membro na pamilya mi. Balet natan et sansakey kami lay Biblia. Pian nipanengneng mi pisasalamat mid si Jehova, inagew-agew min babasaen so Biblia bilang pamilya.”

16, 17. (a) Antoy labay nen Jehova parad totoo to? (b) Antoy nepeg tayon gawaen?

¹⁶ Diad arapen, say revised ya New World Translation et nipatalos ni ed dakel a lenguahe. Manggaway paraan si Satanas pian napatunda itan ya kimey, balet matalek tayo ya labalabay nen Jehova ya sikatoy narengel na amin a lingkor to legan ton mitotongtong ed sikara diad malinew tan natalosan ya lenguahe. (Basaen so Isaias 30:21.) Onsabi so panaon ya ‘say dalin napano na kakabatan ed si Jehova, a singa saray danum et sakbongan da so dayat.’—Isa. 11:9.

¹⁷ Komon ta gawaen tayoy anggaay nayarian tayon usaren a maong so amin ya regalo nen Jehova, kaiba lad satan so patalos ya mamapagalang ed ngaran to. Abuloyan mon inagew-agew ya mitongtong si Jehova ed sika panamegley na Salita to. Lapud anggapoy limitasyon na pakayari to, sarag ton dengelen so amin ya pikakasi tayo. Satan a klase na komunikasyon so ontulong pian mas nakabat tayoy Jehova tan mas onaralem so panangaro tayod sikato.—Juan 17:3.