1-2. Von waut vonne Trubbels rät daut en 1. Mose, un waut kjenn wie von dee lieren?

 HAST du mol äwa Menschen nojedocht, waut sikj oneenich wieren, wua de Bibel von rät? Räd wie mol von de ieeschte poa Kapitels en 1. Mose. Kain muak Abel doot (1. Mo. 4:3-8). Lamech brocht eenen jungen Maun om, wäajen dee am jeschloagen haud (1. Mo. 4:23). De Hoads von Abraham (Abram) un Loot streeden sikj (1. Mo. 13:5-7). Hagar deed Sara (Sarai) nich respakjten un Sara wia vedrislich äwa Abraham (1. Mo. 16:3-6). Ismael wia jäajen aulem un jieda eena wia jäajen am (1. Mo. 16:12).

² Wuarom rät de Bibel von soone Oneenichkjeiten? Na, eene Uasoak es: Daut halpt ons onvolkomne Menschen to lieren, wuarom wie motten Fräd hoolen. Daut wiest ons uk, woo wie daut doonen kjennen. Wan wie enne Bibel von soone Menschen läsen, waut krakjt soo goot Trubbels hauden, aus wie nu haben, dan halpt ons daut. Wie kjennen seenen, woo dee äare Trubbels fiksen deeden un daut kjenn wie uk doonen. Soo, de Schreft wiest ons, waut wie doonen sellen ooda nich doonen sellen, wan wie sea soone Trubbels haben (Reem. 15:4).

3. Äwa waut woa wie en disen Artikjel räden?

³ En disen Artikjel woa wie seenen, wuarom Jehova siene Deena motten unjarenaunda Fräd hoolen un woo dee daut doonen kjennen. Un dan noch woa wie biblischen Rot seenen, waut dee halpen kaun, wan doa Oneenichkjeit oppkjemt, un woo dee kjennen met aundren un met Jehova Gott goode Frind bliewen.

4. Waut von denkjen es enne Welt nenjekomen, un woo es daut utjekomen?

⁴ De Soton haft daut mieeschte Schult aun aul de Striedarieen un Oneenichkjeiten manke Menschen. Em Goaden Eden säd hee, daut een jiedra selfst entscheiden kunn, waut goot un schlajcht wia un daut dee nich durwen no Gott horchen (1. Mo. 3:1-5). Waut haft soon denkjen aun de Menschen jedonen un woo es daut utjekomen? De Welt es voll soone Menschen, waut fa sikj selfst entscheiden wellen. Daut brinjt dee bat doa, daut dee stolt un ekjsennich sent un emma wellen daut väaschte sennen. Wäa soo es, denkjt rajcht jesajcht soo aus de Soton: daut et bäta es, daut to doonen, waut an selfst jankat, krakjt endoont waut daut aun aundre deit. Doawäajen jroz jeft daut Striedarieen. Daut es fa ons goot, em Denkj to hoolen, waut de Schreft sajcht: “Een oajalicha Maun recht Striet aun; een hetskopja deit väl sindjen” (Spr. 29:22, PB).

5. Woo lieed Jesus de Menschen, Fräd to moaken, wan doa Oneenichkjeiten sent?

⁵ Oba Jesus lieed de Menschen, Fräd to sieekjen, mau rajcht dan, wan daut uk soo sach, daut et fa an nich wudd toom gooden sennen. En siene Boajchprädicht jeef Jesus gooden Rot, woo eena kunn Fräd moaken, wan doa Oneenichkjeiten ooda Striedarieen sent. Hee root siene Jinja biejlikj too, nich leicht doll to sennen, Fräd to moaken, nich veoajat to bliewen, eenen Trubbel fuaz to fiksen un äare Fiend to leewen (Mat. 5:5, 9, 22, 25, 44).

6-7. (a) Wuarom es daut soo wichtich, Oneenichkjeiten schwind to räajlen (b) Waut kjennen Jehova siene Deena sikj aula selfst froagen?

⁶ Aul daut, waut wie doonen toom Gott deenen soo aus bäden, no de Toopkomes wanken, prädjen un aundre Sachen, es vejäfs, wan wie nich wellen met aundre Fräd moaken (Markus 11:25). Wie kjennen nich een Frint met Gott sennen, wan wie nich reed sent, aundre äare Fäla to vejäwen (läs Lukas 11:4; Efeesa 4:32).

⁷ Jieda Christ mott sea doaraun denkjen, woo iernst daut es, aundre to vejäwen, un met aundre Fräd to haben. Deist du de Breeda un Sestren wellich vejäwen? Jeit die daut scheen, met dee toop sennen? Jehova velangt daut von siene Deena, daut dee aundre vejäwen. Wan du enwoascht, daut du die en disen Stekj noch vebätren saust, dan bäd to Jehova, daut hee die doamet halpt. Wan du deemooticht to onsen himlischen Voda bätst, dan woat hee die auntwuaten (1. Johanes 5:14-15).

8-9. Waut sell wie doonen, wan wie beleidicht sent?

⁸ Wäajen aule Menschen onvolkomen sent, woat irjenteen Tiet wäa waut sajen ooda waut doonen, waut die beleidjen woat. Dit kaun eena nich utem Stich gonen (Liera 7:20; Mat. 18:7). Waut woascht du dan doonen? Denkj doa mol äwa no, waut en dit Biespel passieet: Opp eene Städ sent waut Breeda von de Vesaumlunk toop. Doa wia eene Sesta, waut twee Breeda bejreest. De een Brooda docht, daut et orrajcht wia, woo de Sesta an bejreest haud. Aus dee twee Breeda ieescht auleen wieren, funk de Brooda, waut sikj beleidicht feeld, aun, äwa de Sesta schlajcht to räden un äwa daut, waut see jesajcht haud. Oba de aundra Brooda holp am denkjen, daut de Sesta aul fa 40 Joa Jehova tru jedeent haud, mau rajcht en schwoare Tieden. Hee wia sikj secha, daut see daut nich schlajcht jemeent haud. Nu, daut dis Brooda äwa daut nojedocht haud, säd hee to dän aundren Brooda: “Du best rajcht.” Un dis Trubbel wia jefikst un am baudad daut nich mea.

⁹ Waut wiest ons dise Erfoarunk? Du kaust selfst entscheiden, waut du doonen west, wan die wäa beleidicht haft. Een leeftolja Mensch dakjt kjliene Fäla too (läs Spricha 10:12; 1. Petrus 4:8). “Daut äwaseenen wan eenem jestat woat, es eene Iea” fa Jehova (Spr. 19:11, PB; Liera 7:9). Wan die wäa waut deit un du feelst die soo, daut es nich leeftolich un nich respakjtvoll, dan kaust du die daut ieeschte froagen: “Kaun ekj doa bloos von vejäten? Mott ekj doa werkjlich waut grootet von moaken?”

10. (a) Waut deed eene Sesta fuaz, aus se schlajcht äwa ar jerät hauden? (b) Woo holp de Schreft ar, daut see kunn Fräd hoolen?

¹⁰ Daut kaun schwoa sennen, wan wäa schlajcht äwa die rät. Stal wie ons mol eene Pioniasesta väa, waut wie woaren Lucy nanen. Doa haud wäa schlajcht äwa äaren Pioniadeenst jerät un woo see äare Tiet brukt. Lucy oajad sikj sea doaräwa. Oba see jinkj bie waut Breeda no Rot. See sajcht: “De Bibelvarzhen, waut dee mie weesen, holpen mie to vestonen, daut ekj daut nich sull too schwoa haben, waut aundre von mie dochten. Ekj sull leewa no daut kjikjen, waut fa mie daut wichtichste wia: woo Jehova äwa mie denkjt.” Matäus 6:1-4 holp Lucy sea (läs). Dise Varzhen holpen ar denkjen, daut see sull doarom todoonen sennen, Jehova schaftich to moaken. See sajcht: “Wan aundre schlajcht äwa mienen Pioniadeenst räden, sie ekj doawäajen schaftich, wäajen ekj weet, daut ekj mien bastet proow to doonen un daut Jehova tofräd met mie es.” Lucy wort sikj eenich, von daut to vejäten, waut aundre äwa ar jesajcht hauden.

11-12. (a) Wan du jleefst, daut een Brooda irjentwaut jäajen die haft, waut saust du dan doonen? (b) Waut kjenn wie von daut lieren, waut Abraham deed, aus doa Trubbel wia? (See daut Bilt aum Aunfank.)

¹¹ “Wie loten ons aula veschiednet to schulden komen” (Jak. 3:2, PB). Veleicht woascht du en, daut een Brooda sikj beleidicht ooda jestieet feelt, wäajen irjentwaut, waut du jesajcht ooda jedonen hast. Waut wurscht du sellen doonen? Jesus säd: “Wan du nom Aultoa jeist diene Gow to opfren un die doa biefelt, daut dien Brooda waut jäajen die haft, dan lot diene Gow doa ver däm Aultoa ligjen un go un moak ieescht Fräd met dienen Brooda, un dan go un brinj diene Gow” (Mat. 5:23-24, PB). Soo aus Jesus sien Rot wiest, wurscht du sellen met dän Brooda räden. Oba wuarom? Dit es nich toom dän Brooda daut aula väaschmieten, oba toom wiesen, daut du diene Schult uk toosteist un west Fräd moaken. Wie motten Fräd haben met onse Gloowesbreeda; daut es sea wichtich.

¹² Wie kjennen een Biespel seenen von dit, wan wie von Abraham un Loot, de Jung von sienen Brooda, läsen. Beid Mana hauden Tieren un dee äare Hoads streeden sikj doaräwa, opp woon Launt de Tieren kunnen grosen. Toom met disen Trubbel foadich woaren, leet Abraham Loot ieescht utwälen, woon Launt hee wull wua hee un siene Famielje wonen kunnen (1. Mo. 13:1-2, 5-9). Waut fa een goodet Biespel! Abraham socht no Fräd un nich no daut, waut am jankad. Wia am daut lota toom schoden? Nä, daut wia nich. Fuaz nodäm daut dit met Loot passieed, vespruak Jehova Abraham väl Säajnungen (1. Mo. 13:14-17). Wan wie Gott sienen Rot nokomen un met Leew Fräd moaken, wan doa Oneenichkjeit es, dan woat Jehova ons emma halpen un fa ons oppkomen. ^[1]

13. Waut deed een Oppsechta, aus doa wäa to am kortnatuarich wia, un waut kjenn wie von dit Biespel lieren?

¹³ Soont kaun vondoag uk passieren. Soo aus dise Erfoarunk: Een frescha Oppsechta von eene Kongress-Aufdeelunk fond eenen aundren Brooda un fruach, aus dee wudd kjennen halpen. Oba dis Brooda wia ernoa kortnatuarich un honk Fond opp. Hee wia noch emma doll un beleidicht, woo de väaje Oppsechta am behaundelt haud. De frescha Oppsechta feeld sikj nich beleidicht wäajen daut, waut de Brooda säd. Oba hee kunn daut uk nich tochloten. Eene Stund lota fond hee dän Brooda wada un säd, daut see sikj noch nich kjanden un fruach, aus see wudden kjennen äwa daut räden, waut doa wia passieet. Eene Wäakj lota kjeemen de beid Breeda toop bie daut Vesaumlungshus toom äwa dit räden. Nodäm daut see jebät hauden, räden see soo bie eene Stund un de Brooda erkjläa daut, waut doa met dän aundre Oppsechta passieet wia. De niea Oppsechta horcht met Metjefeel un wees am waut Bibelvarzhen, waut am halpen kunnen. De beid Breeda jinjen frädlich uteneen. No daut holp de Brooda doa oppem Kongress un wia dankboa, daut de Oppsechta leeftolich wia met am omjegonen.

14-15. (a) Wanea saul eena dän Rot nokomen, wua Matäus 18:15-17 von rät? (b) Von waut vonne dree Sachen räd Jesus, un woo kjenn wie dee nokomen?

¹⁴ Meist emma, wan Christen sikj oneenich sent, dan kjennen dee selfst Fräd moaken. Oba Jesus räd doavon, daut de Vesaumlunk eenjemol uk halpen must (läs Matäus 18:15-17, PB). Woo wudd daut utkomen, wan deejanja, waut schuldich es, nich well no dän Brooda, no de Zeijen ooda no de Vesaumlunk horchen? “Dan hool am fa een Sinda un aus een Takskollakjta.” Vondoag dän Dach wudd wie sajen, daut dee sull utjeschloten woaren. Daut dit soo aus dit jedonen saul, wiest, daut et doa om eene groote “Sind” jinkj un nich bloos om eene kjliene Oneenichkjeit. (1) Dit wia eene Sind, waut dee hauden kunt tweschen an beid äwareen moaken. (2) Oba dee Sind wia doch soo iernst, daut wan deejanja nich horcht, dan wudd dee utjeschloten woaren. Bie soone Sind es veleicht soont met en, wan doa wäa wäm unjajeit ooda eenen aundren schoden deit doaderch, daut dee dänjanjen eenen sea schlajchten Nomen moakt, wäajen dee soont romrät, waut nich soo es. Jesus räd hia nich von soone Sinden aus Ehebruch, Homoseksuell, Aufjefolne, Aufjettadeenst ooda irjenteene aundre growe Sind, wua de Eltestasch von de Vesaumlunk uk motten met bie sennen.

¹⁵ Woosoo jeef Jesus disen Rot? Daut wia toom eenen Brooda leeftolich halpen (Mat. 18:12-14). Ieeschtens motten dee proowen, selfst dän Trubbel to fiksen tweschen an beid. Veleicht es daut uk needich, mea aus eemol proowen, met dän Schuldjen to räden. Wan daut nich schauft, dan brinj wäm met, dee doa uk omweet ooda wäm, waut doa kaun halpen uttofinjen, aus deejanja werkjlich schuldich es. Wan du dän Trubbel fiksen kaust met dee äare Help, dan hast du “dien Brooda jewonnen”. Eena saul bloos dan de Eltestasch no Help froagen, wan eena aul mieremol haft jeprooft, dän Schuldjen to halpen, un daut oba nich haft jeschauft.

16. Waut wiest, daut Jesus sien Rot halpt un leeftolich es?

¹⁶ Daut es foaken nich needich, daut eena aule dree Sachen doonen mott, wua Jesus en Matäus 18:15-17 von räd. Dit jeft ons Moot, wäajen daut wiest, daut de Trubbel meist emma aul jefikst es, ea daut bat doa kjemt, daut de Schuldja mott utjeschloten woaren, wäajen dee nich omkjieet. Sea foaken sitt de Schuldja sienen Fäla en un moakt dän goot. Deejanja, waut sikj beleidicht feelt, sitt daut, daut dee nich mea dän Fäla moakt un es reed toom dän vejäwen. Waut emma doa es, Jesus siene Wieed wiesen ons, daut wie nich too schwind sellen de Eltestasch von de Vesaumlunk no Help froagen, wan doa eene Oneenichkjeit oppkjemt. De Eltestasch woaren bloos dan halpen, wan de aundre twee Sachen aul jedonen sent un wan dee gaunz kloaren Bewies haben von daut, waut doa passieet es.

17. Waut fa goodet woaren dee beläwen, waut Fräd sieekjen?

¹⁷ Soo lang aus wie en dise Welt läwen, woaren de Menschen onvolkomen sennen un aundre mol beleidjen. Jakobus schreef: “Wäa en aul sien räden nuscht faulschet sajcht, es een volkomna Maun un kaun sienen gaunzen Kjarpa beharschen” (Jak. 3:2, PB). Toom Oneenichkjeiten fiksen, “sieekj Fräd, un sträw doano dän to hoolen” (Psa. 34:15, PB). Wan wie Fräd moaken, dan woa wie goode Frind haben un woaren halpen, daut doa Fräd en de Vesaumlunk es (Psa. 133:1-3). Oba daut wichtichste es, daut wie woaren goode Frind met Jehova sennen, “de Gott, waut Fräd jeft” (Reem. 15:33, NW). Aul dit goode woaren dee kjrieen, waut met Oneenichkjeiten leeftolich omgonen.