1-2. Woo wiest Tony siene Jeschicht, daut eena sikj endren kaun?

TONY woss onen siene Pape opp. Hee wia en siene latste Schooljoaren, oba wäajen am de School nich intressieed, wull hee dee nich foadich moaken. Utgangs Wäakj kjikjt Tony Films ooda wia met siene Frind toop. Hee behaundeld aundre nich schlajcht un brukt uk nich Droggs. Oba hee haud kjeenen Senn em Läwen un twieweld, aus daut verheipts eenen Gott jeef. Dan lieed hee twee von Jehova siene Zeijen kjanen un räd met an äwa de Froagen, waut hee haud. Dee jeewen am de Hefta Der Ursprung des Lebens: Fünf Fragen kritisch beleuchtet un Das Leben: Reiner Zufall?.

² Aus de Zeijen wada no am kjeemen, docht Tony gaunz aundasch. Hee haud de Hefta soo sea studieet, daut dee gaunz veknutscht un aufjebrukt wieren. Hee säd: “Daut mott eenen Gott jäwen!” Tony funk aun de Bibel to studieren un soo bie sacht docht hee gaunz aundasch äwa daut Läwen. Ea wia hee nich een gooda Schiela, oba dan wort hee eent von de baste. Mau rajcht de Väaschta von de School wundad sikj un säd: “Du best nu väl bäta jesonnen un deist uk väl bäta en de School aus ea. Es daut, wäajen du nu emma met Jehova siene Zeijen toop best?” Tony säd, daut daut soo wia, un kunn dän fein Zeichnis jäwen. Hee  muak de School foadich un nu es hee Pionia un Deenstaumthelpa. Hee es uk sea schaftich, daut Jehova nu sien leeftolja Voda es (Psa. 68:6).

3. Waut von Rot jeft Jehova de junge Menschen?

³ Tony siene Jeschicht halpt ons denkjen, woo sea Jehova om junt junge Menschen todoonen es. Hee well, daut jie werkjlich een tofrädnet un schaftjet Läwen haben. Doawäajen rot hee die too: “Hool em Denkj, wäa die jemoakt haft, . . . wan du junk best” (Liera 12:1). Vondoag dän Dach es daut nich emma leicht, oba daut es doawäajen nich ommäajlich. Met Gott siene Help kaust du en diene Jugent schaftich un tofräd sennen un uk en dien gaunzet Läwen. Daut woa wie seenen, wan wie ons unjastonen, woo de Israeliten daut mäajlich wia, daut vesproakne Launt entonämen, un woo David Goliat jewennen kunn.

4-5. Waut lia wie doavon, woo de Israeliten Kanaan enneemen un woo David Goliat jewennen kunn? (See de Bilda aum Aunfank.)

⁴ Aus de Israeliten dicht bie daut vesproakne Launt wieren, säd Gott nich, daut dee sikj sullen fa dän Kjrich utlieren (5. Mo. 28:1-2). Enne Städ daut säd hee, daut dee sullen siene Jebooten hoolen un opp am vetruen (Jos. 1:7-9). Fa Menschen to beseenen wia daut een schlajchta Rot, oba en Werkjlichkjeit wia daut de basta Rot, wäajen Jehova sien Volkj emma wada holp de Kanaanita to jewennen (Jos. 24:11-13). Toom Gott jehorchen mott eena opp am vetruen, un wan eena daut deit, woat daut emma goot utkomen. Daut wia to jane Tiet aul soo un daut es uk fa ons jeltich.

⁵ Goliat wia een stoakja Kjrieja un wia meist dree Meeta (9¹⁄₂ Schoo) huach un haud goodet Kjrichsjereetschoft (1. Sam. 17:4, NW; 17:5-7). Oba David haud bloos sienen Schleida un Vetruen opp Jehova Gott. Dee, waut nich opp Jehova vetruden, dochten secha, daut David wudd vespälen. Oba dee teischten sikj sea, wiels wäa vespäld, wia Goliat! (1. Sam. 17:48-51).

6. Waut woa wie nu seenen?

⁶ En dän väajen Artikjel hab wie jeseenen, waut ons halpt een schaftjet un tofrädnet Läwen to haben: 1. Wie motten doano seenen, waut ons em jeisteljen fält, un 2. ons Frind sieekjen, waut Jehova leewen, un 3. no daut rajchte sträwen un 4. de Frieheit väl räakjnen, waut Gott ons jeft. Nu woa wie noch mea doaräwa seenen, un eenje Gruntsauzen ut dän 16. Psalm woaren ons doabie halpen.

7. (a) Waut deit een jeistelja Mensch? (b) Waut wia bie David sien “Deel” met en? (c) Waut deed daut aun am?

⁷ Een jeistelja Mensch vetrut opp Gott un denkjt soo, aus Gott deit. Hee lat sikj von Jehova leiden un well am jehorchen (1. Kor. 2:12-13). Soo wia daut bie David. Hee sunk: “De HAR es mien Deel vom Oafgoot” (Psa. 16:5). Bie David sien “Deel” wia met en, daut hee kunn met Gott Frint sennen, un hee vetrud opp am (Psa. 16:1). Waut deed daut aun am? Hee säd, daut hee “von Hoaten froo” wia. Nuscht muak David schaftja, aus met Gott Frint to sennen (läs Psalm 16:9, 11).

8. Waut kaun die halpen een tofrädnet Läwen to haben?

⁸ De Freid, waut David haud, kjricht eena nich, wan eena bloos no Vejnieejen un Rikjtum hinjaraun es (1. Tim. 6:9-10). Een Brooda en Kanada sajcht: “De woare Freid kjemt nich von daut, waut eena em Läwen kjricht, oba von daut, waut eena Jehova Gott  jeft, von dän aule goode Sachen komen” (Jak. 1:17). Wan du lieescht, opp Jehova to vetruen un am to deenen, dan woat dien Läwen waut enhoolen un du woascht tofräd sennen. Woo kaust du noch dolla opp Jehova vetruen? Du motst die fa dän Tiet nämen un daut deist du, wan du sien Wuat läst un daut beoobachst, waut hee jemoakt haft, un doaräwa nodenkjst, woo hee es, biejlikj woo sea hee die leeft (Reem. 1:20; 5:8).

9. Woo kaust du die loten von Gott sien Wuat belieren, soo aus David deed?

⁹ Eenjemol wiest Gott ons doaderch siene Leew, daut hee ons trajchtwiest, soo aus een leeftolja Voda. David neem daut wellich aun. Hee säd: “Ekj low dän HARN, dee mie Rot jeef; en de Nacht belieet mie soogoa mien ieejnet Hoat” (Psa. 16:7). Hee docht äwa Gott siene Jedanken no un proowd soo to denkjen aus Gott un leet sikj belieren toom sikj vebätren. Wan du daut uk soo deist, dan woat diene Leew fa Gott emma jrata woaren un du woascht am emma dolla jefaulen wellen un een stoakja Christ woaren. Eene Sesta, waut Christin heet, säd: “Wan ekj mie waut nosieekj un äwa daut nodenkj, waut ekj läs, dan späat sikj mie daut soo, daut Jehova daut fa mie haft oppschriewen loten!”

10. Wuarom es daut no Jesaja 26:3 no toom gooden, wan eena jeistlich jesonnen es?

¹⁰ Wan du jeistlich jesonnen best, dan woascht du äwa dise Welt un waut met dee noch woaren woat soo denkjen aus Jehova. Hee lat die daut aules weeten un vestonen. Wuarom deit hee daut? Wiels hee well, daut du weetst, waut em Läwen daut ieeschte kjemt, un daut du rajcht entscheiden kaust un nich Angst hast fa daut, waut noch komen woat (läs Jesaja 26:3). Een Brooda vonne Stäts, waut Joshua heet, sajcht: “Dicht bie Jehova to bliewen halpt eenem, de Sachen von de rajchte Sied to seenen.” Soo jesonnen to sennen moakt eenem werkjlich tofräd.

11. Woo socht David sikj siene Frind?

¹¹ Läs Psalm 16:3. David wist, woo eena goode Frind finjen kunn. Am jefollen soone Frind “gaunz un goa”, waut Jehova leewden. Hee nand dee “de heilje”, wäajen dee een reinet, opprechtjet Läwen fieeden. Een aundra Psalmenschriewa socht sikj uk soone Frind un schreef: “Ekj sie een Frint aun aule, dee die ferchten, aun aule, dee diene Väaschreften hoolen” (Psa. 119:63). Soo aus wie en dän väajen Artikjel jeseenen haben, kaust du uk väl goode Frind finjen mank dee, waut Jehova leewen un jehorchen. Dee motten nich krakjt soo oolt sennen aus du.

12. Wuarom wieren David un Jonatan soone goode Frind?

¹² De Psalmenschriewa David haud nich bloos Frind, waut en sien Ella wieren. Weetst du noch, wäa eent von siene goode Frind wia? Daut wia Jonatan. Dee beid sent eent von de baste Biespels fa goode Frind, waut wie en de Schreft finjen. Oba hast du daut jewist, daut Jonatan rom 30 Joa ella wia aus David? Wuarom wieren dee soone groote Frind? Wiels dee beid opp Gott vetruden, sikj unjarenaunda respakjten deeden un mootich jäajen Gott siene Fiend kjamften (1. Sam. 13:3; 14:13; 17:48-50; 18:1).

13. Woo kaust du mea Frind finjen? Jeff een Biespel.

¹³ Soo aus David un Jonatan jleich wie uk “gaunz un goa” soone Frind, waut Jehova leewen un opp am vetruen. Kiera, waut Gott aul lang deent, sajcht: “Ekj hab mie Frind jesocht von oppe gaunze Welt. Dee sent veschieden oppjewossen un sent von veschiedne Velkja.” Wan du daut uk soo deist, dan woascht du seenen, woo de Schreft un de heilja Jeist ons veeenjen.

14. (a) Waut kaun die halpen no goodet to sträwen? (b) Wuarom wellen eenje junge Menschen no jeisteljet sträwen?

¹⁴ Läs Psalm 16:8. Fa David wia Gott deenen daut wichtichste em Läwen. Du woascht krakjt soo schaftich sennen aus hee, wan du uk daut ieeschte doarom todoonen best, Jehova to deenen un no daut to sträwen, waut am jefelt. Een Brooda, waut Steven heet, sajcht: “Mie moakt daut schaftich, wan ekj no waut sträw un daut dan volbrinj un enwoa, woo ekj mie vebätat hab.” Een junga Brooda von Dietschlaunt, waut nu en een aundret Launt deent, sajcht: “Wan ekj ieescht oolt sie un dan trigjdenkj, well ekj nich seenen, daut ekj bloos fa mie selfst jesträden hab.” Jeit die daut uk soo? Dan doo aules, waut du kaust, toom Gott deenen un aundre halpen (Gal. 6:10). Nemm die väa, no waut du em Deenst fa Jehova sträwen west, un froag dän no Help toom daut uk volbrinjen. Du kaust die secha sennen, daut hee die halpen woat! (1. Joh. 3:22; 5:14-15).

15. No waut kaust du sträwen? (See dän Kausten “ No waut eena sträwen kaun”.)

¹⁵ No waut kaust du sträwen? Du kaust biejlikj doaropp schaufen, bie de Toopkomes met diene ieejne Wieed Auntwuaten to jäwen, Pionia to woaren ooda em Betel mettohalpen. Veleicht kaust du uk eene aundre Sproak lieren, waut du em Deenst brucken kaust. Een junga Voltietdeena, waut Barak heet, sajcht: “Nuscht aundret jeft soone Freid, aus jieda Dach oppwakjen un weeten, daut eena aul siene Krauft fa Jehova brukt.”

16. (a) Woo docht David äwa Jehova siene Jesazen un Gruntsauzen? (b) Wuarom docht hee soo?

¹⁶ Läs Psalm 16:2, 4. Soo aus wie en dän väajen Artikjel jeseenen haben, moaken Gott siene Jesazen un Gruntsauzen ons frie, wiels dee ons halpen, daut goode väl to räakjnen un daut beese to haussen (Amos 5:15). Aus David Psalm 16:2 mol oppschreef, räd hee doavon, daut aul daut goode, waut hee haud, von Jehova kjeem. Hee strenjd sikj aun am notodoonen un uk goodet to doonen. David bemieejd sikj uk, daut to haussen, waut Gott fa schlajcht tald, biejlikj Aufjettarie. Aufjettarie brinjt Schaund opp de Menschen un  nemt Jehova de Iea wajch, waut am traft (Jes. 2:8; 2:9, NW; Opb. 4:11).

17-18. (a) Waut säd David doaräwa, woo daut utkomen wudd, wan eena Aufjettarie dreef? (b) Wuarom nemt bie de Menschen vondoag dän Dach de Trua too?

¹⁷ En de Bibeltiet wia bie Aufjettarie foaken uk Huararie bie (Hos. 4:13-14). Väle jleichten Aufjettarie, wäajen dee daut scheen jinkj, waut orreinet to doonen. Oba muak dee daut schaftich? Verheipts nich. David säd je, daut deejanje äare “Trua toonämen” wudd, waut Aufjetta hinjaraun randen. Dee opfaden de Aufjetta mau rajcht äare Kjinja (Jes. 57:5). Jehova haust daut, waut dee deeden! (Jer. 7:31). Wan du to dee Tiet jeläft hautst, wurscht du secha sennen sea schaftich jewast, wan diene Elren Jehova jedeent hauden!

¹⁸ Vondoag dän Dach loten de faulsche Gloowes daut uk foaken toch, wan doa wäa een orreinet Läwen fieet ooda wan Mana met Mana doonen un Frues met Frues. Menschen, waut soon Läwen fieren, denkjen veleicht, daut see frie sent, oba en Werkjlichkjeit nemt dee äare Trua doaderch too (1. Kor. 6:18-19). Secha sent jie daut uk enjeworden. Doawäajen horcht no junen himlischen Voda, jie leewe junge Menschen. Jie kjennen junt gaunz secha sennen, daut et daut baste fa junt es no am to horchen. Denkjt doa goot äwa no, woo schlajcht daut utkjemt, wan eena waut orrajchtet deit. Daut haft soo väl schlajchte Foljen, daut et daut Scheengonen nich mol wieet es (Gal. 6:8). Joshua, von dän wie aul ea räden, sajcht: “Wie kjennen onse Frieheit soo brucken aus wie wellen, oba daut moakt ons nich schaftich, dee orrajcht to brucken.”

19-20. Waut vonne Säajnungen kjrieen junge Menschen, wan dee opp Jehova vetruen un am jehorchen?

¹⁹ Jesus säd to siene Nofolja: “Wan jie bie dee Wieed bliewen, waut ekj junt jelieet hab, sent jie woarhauftich miene Jinja. Dan woa jie weeten waut Woarheit es, un de Woarheit woat junt frie moaken” (Joh. 8:31-32). Jehova moakt ons frie von faulsche Gloowes un Äwagloowes un hee lieet ons Sachen rajcht to vestonen. Un lota woa wie “en de Gotteskjinja äare Frieheit un Harlichkjeit nenn komen” (Reem. 8:21). Jewesset von dise Frieheit kjenn wie nu aul haben, wan wie “bie dee Wieed bliewen”, ooda daut doonen, waut Christus ons jelieet haft. Dan woa wie “weeten waut Woarheit es”, wiels wie dee nich bloos jelieet haben, oba dee uk utläwen.

²⁰ Jie junge Menschen, räakjent de Frieheit väl, waut Gott junt jejäft haft. Brukt dee rajcht, wiels soo kjenn jie goode Entscheidungen trafen, waut junt lota noch mol woaren togood komen. Een junga Brooda sajcht: “Wan eena siene Frieheit bie junk aul rajcht brukt, dan halpt eenem daut lota, wan eena waut jratret entscheiden mott, biejlikj waut fa eene Oabeit eena sikj sieekjen saul ooda aus eena sikj befrieen saul ooda noch lenja auleen bliewen.”

21. Woo kaust du “daut woare Läwen” kjrieen?

²¹ En dise oole Welt es daut Läwen onsecha un daut kaun haustich äwa sennen, wan ons daut nu jroz veleicht uk scheen jeit. Wie weeten nich mol, waut morjen sennen woat (Jak. 4:13-14). Doawäajen es daut daut baste, daut wie ons nu soo entscheiden, daut wie lota noch mol “daut woare Läwen” kjrieen; daut es daut eewje Läwen (1. Tim. 6:19). Jehova bemott ons nich am to deenen. Daut mott jieda eena selfst entscheiden. Moak Jehova doaderch to dien “Deel”, daut du dän emma noda kjemst, un räakjen aul daut goode väl, waut hee die jeft (Psa. 103:5). Un velot die doaropp: Jehova kaun die “Freid [jäwen] soo groot aus dee woaren kaun” un “eewje Freiden” (Psa. 16:11).