1. ARTIKJEL FA DAUT STUDIUM
Sie die secha, daut Gott sien Wuat de Woarheit es
ONS VARSCH FA DAUT JOA 2023: “Dien Wuat es sest nuscht aus Woarheit” (PSA. 119:160)
LEET 96 Gott sien Buak es een wieetvolla Schauz
WAUT WIE SEENEN WOAREN a
1. Wuarom vetruen väl Menschen nich opp de Bibel?
VÄL Menschen vondoag dän Dach weeten nich, opp wäm see vetruen kjennen. Dee sent sikj nich secha, aus dee Menschen, waut see respakjten, emma daut baste fa an wellen, biejlikj dee en de Politikj, de Forscha ooda de Jeschaftsmana. Bowenenn hoolen dee uk nich väl von Gloowesleidasch, waut sajen, daut see sikj no de Bibel rechten, oba daut foaken nich bewiesen. Doawäajen wundat ons daut nich, daut väle uk nich opp de Bibel vetruen.
2. Äwa waut mott wie ons secha sennen, no Psalm 119:160 no?
2 Aus Jehova siene Deena sent wie ons gaunz secha, daut Gott de “trua Gott”, ooda de Gott von de Woarheit, es, un daut hee emma daut baste fa ons well (Psa. 31:6; Jes. 48:17). Wie weeten, daut wie ons doaropp veloten kjennen, wan wie enne Schreft läsen, daut Gott sien “Wuat . . . sest nuscht aus Woarheit” es (läs Psalm 119:160). Ons jeit daut krakjt soo, aus een Bibeljelieeda schreef: “Nuscht, waut Gott jesajcht haft, es faulsch un doa es uk nuscht, waut sikj nich erfellen woat. Gott sien Volkj kaun opp daut vetruen, waut hee sajcht, wäajen dee vetruen opp dän Gott, waut daut sajcht.”
3. Waut woa wie en disen Artikjel seenen?
3 Woo kjenn wie aundre halpen, daut dee krakjt soo sea opp Gott sien Wuat vetruen aus wie? Well wie mol äwa dree Jrind nodenkjen, wuarom wie kjennen opp de Bibel vetruen. Wie woaren seenen, daut se daut, waut de Bibel sajcht, nich veendat haben, daut de biblische Profezeiungen sikj erfelt haben un daut de Bibel de Krauft haft, Läwes to endren.
KJEENA KUNN DE NORECHT UT DE SCHREFT VEENDREN
4. Wuarom denkjen eenje Menschen, daut de Bibel sikj jeendat haft?
4 Jehova Gott brukt rom 40 true Mana toom de Bibelbieekja schriewen. Oba de Buakrollen, waut dee selfst oppschreewen, jeft daut nich mea. Aules, waut wie nu haben, es nojeschräwen von Aufschreften. Doawäajen wundren eenje Menschen, aus daut, waut wie nu en de Bibel läsen, noch dautselwje es, waut de Mana don oppschreewen. Hast du mol jewundat, woo wie ons kjennen secha sennen, daut et daut es?
Menschen, waut utjelieet wieren toom de Hebräische Schreften aufschriewen, strenjden sikj sea aun, sikj secha to moaken, daut daut, waut see von Gott sien Wuat aufschreewen, uk krakjt un rajcht wia (See Varsch 5)
5. Woo worden de Hebräische Schreften aufjeschräwen? (See daut Bilt oppe väaschte Sied.)
5 Jehova säd to sien Volkj, daut see de Norecht von de Schreft aufschriewen sullen, om daut dee bewoat bleef. Jehova säd to de Kjennichs en Israel, daut see sikj daut jeschräwne Jesaz fa sikj selfst aufschriewen sullen, un hee stald de Leviten aun, daut Volkj dit Jesaz to lieren (5. Mo. 17:18; 31:24-26; Neh. 8:7). Nodäm de Juden no Babel jeschlapt wieren, funk eene Grupp utjelieede Aufschriewa aun, väl Aufschreften von de Hebräische Schreften to moaken (Esra 7:6, NW, Fn.). Dise Mana wieren väasechtich. Met de Tiet fungen dee aun, nich bloos de Wieed to talen, oba mau rajcht de Latren, om sikj secha to moaken, daut see aules rajcht un krakjt aufschreewen. Oba wäajen dee onvolkomen wieren, kjeemen en eenje von dise Aufschreften kjliene Fäla nenn. Wäajen see von dänselwjen Takjst väle Aufschreften muaken, jinjen dise Fäla lota oba to finjen. Woo?
6. Woo kunnen se de Fäla en de Aufschreften von de Bibel finjen?
6 Eenje Jelieede haben nu eenen gooden Wajch jefungen, de Fäla, waut se biem de Bibel aufschriewen muaken, to finjen. Well wie daut mol vejlikjen: Saj wie mol, 100 Mana wieren aunjestalt, een Blaut von dän Takjst met de Haunt auftoschriewen un eena von dise moakt eenen kjlienen Fäla. Eene Wajch toom disen Fäla finjen, es, wan eena dän siene Aufschreft met aul de aundre äare vejlikjt. Biejlikj soo kjennen de Jelieede uk de Aufschreften von de Bibel vejlikjen. Soo kjennen se de Fäla von de Aufschriewa finjen ooda wan dee waut utjeloten haben.
7. Woo groot es de Unjascheet tweschen de veschiedne Aufschreften?
7 Dee, waut de biblische Schreftrollen aufschreewen, deeden aules, waut see kunnen toom daut krakjt doonen. Well wie mol een Biespel seenen, waut dit bewiest. De elste Hauntschreft von de gaunze Hebräische Schreften wort aune 1008 ooda 1009 n. Chr. jemoakt, un dee woat de Leningrad-Codex jenant. Oba en de lotre Joaren haben se noch mea Aufschreften un Poats von Aufschreften jefungen, waut rom 1000 Joa ella sent aus de Leningrad-Codex. Eenje denkjen veleicht, daut de Leningrad-Codex aul wudd väl aundasch sennen aus dise oole Schreftroll, wäajen dee en eene Tiet von 1000 Joa emma wada aufjeschräwen wort. Oba daut es nich soo! Aus Jelieede dise elre Schreftroll met de niedre vejlikjten, worden dee en, daut doa een kjliena Unjascheet mank de Wieed wia, oba daut de Bediedunk sikj nich jeendat haud.
8. Waut es de Unjascheet von de Aufschreften von de Christelje Griechische Schreften un von de aundre Bieekja?
8 De ieeschte Christen muaken uk Aufschreften von de Hebräische Schreften. Dee muaken uk gaunz krakjte Aufschreften von de 27 Bieekja von de Griechische Schreften, un dise brukten dee bie äare Toopkomes un fa daut Prädichtwoakj. Een Jelieeda, waut ieeschtemmasche Aufschreften von de Griechische Schreften met aundre Bieekja von deeselwje Tiet vejlikjt, sajcht: “Em Auljemeenen jeft daut vondoag dän Dach noch mea [Aufschreften von de Griechische Schreften], . . . aus von de aundre Bieekja, un dee sent uk foadja.” Un daut Buak Anatomy of the New Testament sajcht doatoo: “Wie kjennen doaropp vetruen, daut daut, waut wie nu en eene goode Äwasatunk [von de Griechische Schreften] läsen kjennen, deeselwje Norecht es aus dee, waut de ieeschtemmasche Schriewa oppschreewen.”
9. Äwa waut kjenn wie ons no Jesaja 40:8 no secha sennen, wan daut om de Norecht von de Schreft jeit?
9 Fa hundade Joaren haben väl Aufschriewa von de Bibel sikj sea aunjestrenjt toom krakjte Aufschreften von de Bibel moaken. Daut es, wuarom wie vondoag dän Dach eene krakjte Bibel haben toom läsen un studieren. b Onen Twiewel wia daut Jehova, waut doano sach, daut wie sien Wuat nu noch haben un daut uk noch krakjt stemt (läs Jesaja 40:8). Eenje sajen veleicht, daut daut noch nich bewiest, daut de Bibel von Gott enjejäft wia. Well wie doawäajen nu mol eenjet derchgonen, waut wiest, daut de Bibel von Gott kjemt.
OPP DE PROFEZEIUNGEN VON DE BIBEL ES TO VELOTEN
Linkjsch: C. Sappa/DeAgostini/Getty Images; right: Image © Homo Cosmicos/Shutterstock
Biblische Profezeiungen haben sikj aul erfelt un erfellen sikj uk noch emma (See Varsch 10-11) d
10. Woont es eene Profezeiunk, waut wist, daut 2. Petrus 1:21 krakjt stemt? (See de Bilda.)
10 En de Schreft sent väl Profezeiungen, waut sikj aul erfelt haben. Eenje von dee wieren hundade Joaren ea jeschräwen, ea dee sikj erfelden. Un de Menschheitsjeschicht bewiest, daut sikj daut aula soo romneem. Dit wundat ons uk nich, wiels wie weeten, daut de Schriewa von de Profezeiungen Jehova es (läs 2. Petrus 1:21). Denkj mol aun de Profezeiunk, waut säd, daut de ieeschtemmasche Staut Babel wudd venicht woaren. En irjenteene Tiet tweschen de Joaren 778 un 732 v. Chr. wort dän Profeet Jesaja daut enjejäft, daut hee verutsäd, daut dise majchtje Staut wudd enjenomen woaren. Hee säd mau rajcht dän Nomen von dän verut, waut dee wudd ennämen: Daut wia Kierus. Un hee säd uk krakjt verut, woo de Staut wudd enjenomen woaren (Jes. 44:27 – 45:2). Jesaja säd uk verut, daut Babel wudd met de Tiet gaunz venicht woaren un gaunz veloten sennen (Jes. 13:19-20). Un daut haft sikj krakjt soo romjenomen. En daut Joa 539 v. Chr. neemen de Meeda un Persa Babel en, un dise groote Staut es nu gaunz vekjeiwelt. (See daut Video De Schreft säd verut, daut Babel wudd enjenomen woaren en daut Buak Een scheenet Läwen fa emma!, 3. Kapitel, Numma 5.)
11. Laj daut ut, woo Daniel 2:41-43 sikj erfelt.
11 Biblische Profezeiungen erfellen sikj uk noch vondoag dän Dach. Denkj biejlikj mol aun de besondre Erfellunk von Daniel siene Profezeiunk, wua daut om de Weltmacht von Enjlaunt un Stäts jeit (läs Daniel 2:41-43). Dee Profezeiunk säd krakjt verut, daut dise Weltmacht wudd “toom Deel stoakj” sennen soo aus Iesa un “toom Deel broklich” soo aus Leem. Un nu kjenn wie seenen, daut daut soo es. Enjlaunt un Stäts haben bewäsen, daut see soo stoakj sent aus Iesa, wäajen see daut mieeschte doatoo deeden, de beid Weltkjriej to jewennen un uk wieda eene groote Millitäamacht haben. Oba dee äare Macht wort schwak jemoakt, wäajen dee äare ieejne Menschen sikj foaken jäajen de Rejierunk stalen un fa de Rajchten von de Oabeida un aundre kjamfen. Een Jelieeda, waut de Politikj von de Welt studieet, säd korz: “Von aule rikje Lenda oppe Welt, wua de Menschen wesset enne Rejierunk to sajen haben, es enne Stäts daut mieeschte Oneenichkjeit äwa polietische Sachen.” Un Enjlaunt – daut aundre Poat von dise Weltmacht – es en de lotre Joaren besonda jedeelt jewast. De Menschen doa sent sikj nich eenich, woo väl see met dee Lenda en Europa to doonen haben wellen, waut sikj en de Europäische Union toopstonen. Dise Oneenichkjeit haft de Weltmacht von Enjlaunt un Stäts daut meist ommäajlich jemoakt, soo to rejieren, aus see wellen.
12. Äwa waut kjenn wie ons wäajen de biblische Profezeiungen secha sennen?
12 De biblische Profezeiungen, waut sikj aul erfelt haben, stoakjen onsen Gloowen, daut Gott sien Vespräakjen fa lota sikj krakjt soo erfellen woat. Ons jeit daut soo aus dän Psalmenschriewa, waut to Jehova bäd: “Miene Seel velangt no diene Radunk, un ekj räakjen met dien Wuat” (Psa. 119:81). En de Schreft haft Jehova ons leeftolich “eene Tookunft un Hopninj” jejäft (Jer. 29:11). Oba onse Hopninj henjt nich von Menschen auf, oba von Jehova siene Vespräakjungen. Well wie doawäajen wieda de biblische Profezeiungen goot studieren un ons Vetruen opp Gott sien Wuat doaderch oppbuen.
DE BIBLISCHA ROT HALPT MILLIONENDE
13. Waut es noch een Grunt, wuarom wie opp de Bibel vetruen kjennen, no Psalm 119:66, 138 no?
13 Noch een Grunt, wuarom wie ons kjennen opp de Bibel veloten, es, woo goot de Rot fa de Menschen es, wan dee dän nokomen (läs Psalm 119:66, 138). Biejlikj Ehepoaren, waut aul bat doa wieren, sikj scheeden to loten, sent nu schaftich toop, wäajen dee dän biblischen Rot nokomen. Dee äare Kjinja jeit daut scheen, wäajen dee en eene christelje Famielje oppjetrocken woaren un Elren haben, waut an leewen un fa an sorjen (Efs. 5:22-29).
14. Woone Erfoarunk wiest, woo de biblischa Rot Menschen vebätren kunn?
14 Mau rajcht jefäadelje Vebräakja haben äa Läwen kunt endren, wäajen see dän weisen, biblischen Rot nokjeemen. Well wie mol seenen, woo dis Rot eenen Jefangnen holp, waut Jack heet. c Hee wia een grausoma Vebräakja un wia doafäa bekaunt, daut hee mank dee, waut em Jefenkjnis wieren un toom Doot veuadeelt wieren, de jefäadlichsta wia. Oba eenen Dach wia Jack bie een Bibelstudium bie. Daut de Breeda soo leeftolich wieren, waut daut Bibelstudium leiden, jinkj am sea to Hoaten un hee funk uk aun, de Bibel to studieren. Aus hee dän Rot ut de Schreft nokjeem, funk hee aun, sikj bäta to vehoolen un wort mau rajcht een bätra Mensch. Met de Tiet kunn Jack een ojjedeepta Vekjindja woaren un leet sikj uk deepen. Hee wia uk sea bie de Sach, aundre, waut enjestopt wieren, von Gott sien Kjennichrikj to prädjen un holp oppet weinichste vea von dee, de Woarheit kjanen to lieren. Aus de Dach bat doa wia, daut am sull omjebrocht woaren, wia Jack aul een gaunz aundra Mensch. Eena von siene Ofkoten säd: “Jack es nich mea soon Mensch, aus hee 20 Joa trigj wia. De Lia von Jehova siene Zeijen haft sien Läwen jeendat.” Wan Jack uk omjebrocht wort, wiest sien Biespel doawäajen, daut wie doaropp vetruen kjennen, daut Gott sien Wuat de Krauft haft, de Menschen to vebätren (Jes. 11:6-9).
De biblischa Rot haft aul väle äa Läwen vebätat, endoont von wua dee sent (See Varsch 15) e
15. Wuarom es Jehova sien Volkj derch dän biblischen Rot vondoag dän Dach aundasch aus aundre Menschen? (See daut Bilt.)
15 Jehova sien Volkj es soo veeent, wäajen dee dän biblischen Rot nokomen (Joh. 13:35; 1. Kor. 1:10). De Fräd un de Eenichkjeit, waut wie mank ons haben, tieekjent besonda ut, wäajen de mieeschte Menschen vondoag dän Dach sikj nich eenich sent. Dee sent sikj nich eenich en de Politikj un wäajen de von veschiedne Raussen sent ooda aundasch oppjewossen sent. Een junga Maun, waut Jean heet, sach de Eenichkjeit mank ons un daut deed sea väl aun am. Hee woss en een afrikaunischet Launt opp. Aus doa Kjrich em Launt utbruak, muak hee bie de Armee met, oba lota brocht hee sikj fuat no een Nobalaunt. Doa troff hee dan Jehova siene Zeijen. Jean sajcht: “Ekj lieed, daut dee, waut dän woaren Gloowen haben, sikj nich en de Politikj nennmischen un sikj uk nich oneenich sent. Enne Städ daut leewen dee sikj unjarenaunda.” Hee sajcht wieda: “Ea haud ekj mien Läwen hanjejäft toom een Launt veteidjen, oba aus ekj de biblische Woarheit lieed, brocht mie daut bat doa, mie Jehova hantojäwen.” Jean endat sikj gaunz. Enne Städ jäajen Menschen to kjamfen, waut von eene aundre Rauss sent ooda aundasch oppjewossen sent, vetalt hee nu aulem, waut hee traft, von de Frädensnorecht ut de Schreft. De biblischa Rot halpt aule Sorten Menschen, un daut es een groota Bewies, daut wie Gott sien Wuat vetruen kjennen.
VETRU WIEDA OPP GOTT SIEN WUAT – DE WOARHEIT
16. Wuarom es daut onbedinjt needich, ons Vetruen opp Gott sien Wuat to stoakjen?
16 Wäajen daut met dise Welt von schlemm noch emma schlemma woat, woat ons Vetruen enne Woarheit oppe Proow jestalt woaren. De Menschen wellen ons veleicht oppem Twiewel brinjen, daut daut, waut de Schreft sajcht, nich soo es, ooda daut Jehova dän truen un weisen Kjnajcht nich aunjestalt haft toom siene Deena leiden. Oba wan wie ons secha sent, daut Jehova sien Wuat emma de Woarheit es, dan woa wie daut wadastonen kjennen, wan dee jäajen onsen Gloowen schaufen. Wie woaren ons eenich sennen, daut notokomen, waut de Schreft sajcht: “Ekj hab mie em Hoat väajenomen, [Jehova,] diene Jesazen emma un eewich to hoolen” (Psa. 119:112). Wie woaren ons “nich schämen”, aundre von de Woarheit to vetalen un dee Moot tootospräakjen, uk doano to läwen (Psa. 119:46). Un dan woa wie kjennen de schwanste Loagen uthoolen, mau rajcht Vefoljunk “jeduldich un met Freid” uthoolen (Kol. 1:11; Psa. 119:143, 157).
17. Aun waut woat ons Varsch fa daut Joa ons denkjen halpen?
17 Wie sent sea dankboa, daut Jehova ons haft loten de Woarheit weeten. De Woarheit halpt ons, ruich to sennen un een Vetruen to haben. Dee lieet ons dietlich, woo wie en soone Welt läwen sellen, waut bloos drala un schlemma woat. Dee jeft ons Hopninj, daut daut lota woat bäta sennen, wan Gott sien Kjennichrikj ieescht äwa de Ieed rejieren woat. Mucht ons Varsch fa daut Joa 2023 ons halpen, fausttostonen un ons secha to sennen, daut Gott sien Wuat sest nuscht es aus Woarheit! (Psa. 119:160).
LEET 94 Dankboa fa Gott sien Wuat
a De Varsch, waut fa daut Joa 2023 utjeläst wort, stoakjt ons em Gloowen. Dee es von Psalm 119:160 jenomen un sajcht: “Dien Wuat es sest nuscht aus Woarheit”. Onen Twiewel stemst du uk met disen Varsch met. Oba väl Menschen jleewen nich, daut de Bibel de Woarheit es un daut dee ons gooden Rot jäwen kaun. En disen Artikjel woa wie dreeatlei seenen, waut wie brucken kjennen toom opprechtje Menschen bewiesen, daut wie opp de Bibel un opp dän Rot, waut doa bennen es, vetruen kjennen.
b Toom noch mea doaräwa weeten, woo de Bibel bat vondoag dän Dach jebläwen es, sieekj opp jw.org no de Artikjels: “Es de Schreft veendat worden?” un “De Schreft bleef beschizt, wan se dee uk proowden to endren”.
c Eenje Nomes hab wie hia jeendat.
