1-3. (a) Co pomoże nam dochować wierności Bogu w dniach ostatnich? (b) Co omówimy w tym artykule?

W KOŃCOWYM okresie dni ostatnich „niegodziwcy wyrastają jak chwasty” (Ps. 92:7, NWT, 2013). Nie dziwi więc, że zasady moralne są powszechnie lekceważone. Jak w takim otoczeniu możemy być „niemowlętami co do zła”, a ‛pod względem zdolności rozumienia stać się dorośli’? (1 Kor. 14:20).

² Odpowiedź znajdujemy w tekście przewodnim tego artykułu: „Ci, którzy szukają Jehowy, potrafią zrozumieć wszystko” — wszystko, co jest potrzebne, żeby się Mu podobać (Prz. 28:5). A w Księdze Przysłów 2:7, 9 czytamy, że Jehowa ‛zachowuje dla prostolinijnych praktyczną mądrość’. Dzięki temu mogą oni zrozumieć „prawość i sąd, i prostolinijność — całą drogę tego, co dobre”.

³ Taką mądrość zdobyli Noe, Daniel i Hiob (Ezech. 14:14). To samo można powiedzieć o dzisiejszym ludzie Bożym. A jak jest w twoim wypadku? Czy ‛rozumiesz wszystko’, co jest niezbędne, żeby podobać się Jehowie? W tym celu trzeba Go dobrze poznać. Mając to w pamięci, omówmy: 1) jak Noe, Daniel  i Hiob zdobyli dokładną wiedzę o Bogu, 2) jaką korzyść z niej odnieśli i 3) w jaki sposób my możemy rozwinąć taką wiarę jak oni.

4. Jak Noe zdobył dokładną wiedzę o Jehowie i w czym mu to pomogło?

⁴ Jak Noe zdobył wiedzę o Jehowie? Od samego początku wierni ludzie korzystali z trzech podstawowych sposobów poznawania Boga: uczyli się o Nim od innych bogobojnych ludzi, obserwowali dzieła stwórcze, a kiedy w swoim życiu stosowali się do prawych zasad Jehowy, widzieli Jego błogosławieństwo (Izaj. 48:18). Patrząc na dzieła stwórcze, Noe mógł dostrzec nie tylko wiele dowodów na to, że Bóg istnieje, ale też Jego liczne niewidzialne przymioty, na przykład „jego wiekuistą moc i Boskość” (Rzym. 1:20). Dzięki temu rozwinął silną wiarę w Jehowę.

5. Od kogo Noe dowiedział się o zamierzeniu Bożym względem ludzkości?

⁵ Wiara „idzie w ślad za tym, co się słyszy” (Rzym. 10:17). Od kogo Noe usłyszał o Jehowie? Niewątpliwie wiele informacji przekazali mu krewni — między innymi jego ojciec Lamech, który był mężem wiary i którego życie częściowo pokrywało się z życiem Adama (zobacz ilustrację tytułową). Do wspomnianych krewnych Noego należeli również jego dziadek Metuszelach i prapradziadek Jared, który przez 366 lat żył współcześnie z Noem (Łuk. 3:36, 37) *. Prawdopodobnie od tych mężczyzn i ich żon Noe dowiedział się, że Bóg stworzył ludzi i zamierzył, by prawi napełnili ziemię. Zapewne usłyszał też o buncie w Edenie, którego skutki mógł oglądać na własne oczy (Rodz. 1:28; 3:16-19, 24). Jakkolwiek było, to, czego się dowiedział, poruszyło jego serce i pobudziło go do służby dla Boga (Rodz. 6:9).

6, 7. Jaka nadzieja wzmacniała wiarę Noego?

⁶ Wiara staje się silniejsza dzięki nadziei. Wyobraź sobie, jak Noe musiał się czuć, gdy dowiedział się, że jego imię — które znaczy najprawdopodobniej „odpoczynek; pocieszenie” — zawiera myśl o nadziei (Rodz. 5:29). Pod natchnieniem Lamech powiedział: „[Noe] nam przyniesie pocieszenie (...) w bólu naszych rąk z powodu ziemi, którą Jehowa przeklął”. Noe miał nadzieję, że Bóg poprawi sytuację. Tak jak żyjący przed nim Abel i Henoch, wierzył w obiecane „potomstwo”, które rozgniecie głowę węża (Rodz. 3:15).

⁷ Chociaż Noe mógł nie rozumieć wszystkich szczegółów proroctwa z Księgi Rodzaju 3:15, bez wątpienia dostrzegał, że daje ono nadzieję na przyszłość. Podobne orędzie głosił Henoch — też zapowiadał wykonanie wyroku na niegodziwych (Judy 14, 15). To orędzie, którego ostateczne spełnienie nastąpi w Armagedonie, z całą pewnością wzmacniało wiarę i nadzieję Noego.

8. Pod jakim względem dokładna wiedza o Bogu okazała się dla Noego ochroną?

⁸ Jaką korzyść z dokładnej wiedzy o Bogu odniósł Noe? Wiara i zbożna mądrość, wynikające z dokładnej wiedzy, były dla Noego ochroną, zwłaszcza pod względem duchowym. Ponieważ „chodził z prawdziwym Bogiem”, unikał towarzystwa osób bezbożnych. W przeciwieństwie do nich nie został zwiedziony przez zmaterializowanych aniołów. Naiwni, pozbawieni wiary ludzie niewątpliwie byli pod wrażeniem ich nadprzyrodzonych zdolności i być  może nawet próbowali ich czcić (Rodz. 6:1-4, 9). Noe wiedział, że to ludzie mieli się rozmnażać i napełnić ziemię (Rodz. 1:27, 28). Dlatego z pewnością rozumiał, że związki kobiet ze zmaterializowanymi stworzeniami duchowymi są czymś nienaturalnym i złym. Pojawienie się ich wynaturzonego potomstwa dodatkowo potwierdziło ten wniosek. Z czasem Bóg ostrzegł Noego, że sprowadzi na ziemię potop. Noe uwierzył w to ostrzeżenie, zbudował arkę i w ten sposób uratował swoją rodzinę (Hebr. 11:7).

9, 10. Jak możemy naśladować wiarę Noego?

⁹ Jak możemy rozwinąć taką wiarę jak Noe? Przede wszystkim musimy pilnie studiować Słowo Boże, zdobywaną wiedzę brać sobie do serca i pozwalać, żeby nas kształtowała i prowadziła (1 Piotra 1:13-15). Wtedy wiara i zbożna mądrość ochronią nas przed podstępami Szatana i niegodziwym duchem tego świata (2 Kor. 2:11). Ten duch promuje miłość do przemocy i niemoralności. Pobudza ludzi do skupiania się na cielesnych pragnieniach (1 Jana 2:15, 16). Skłania ich do ignorowania dowodów, że zbliża się wielki dzień Jehowy. Gdybyśmy nie dbali o wiarę, moglibyśmy przejąć taki sposób myślenia. Zwróćmy uwagę, że kiedy Jezus przyrównał nasze czasy do czasów Noego, nie skoncentrował się na przemocy ani niemoralności, lecz na niebezpieczeństwach związanych z apatią duchową (odczytaj Mateusza 24:36-39).

¹⁰ Zadaj sobie pytania: „Czy mój styl życia pokazuje, że naprawdę znam Jehowę? Czy wiara pobudza mnie nie tylko do tego, żeby żyć zgodnie z zasadami Bożymi, ale też do tego, żeby o nich głosić?”. Odpowiedzi na te pytania pomogą ci ocenić, czy tak jak Noe ‛chodzisz z prawdziwym Bogiem’.

11. (a) Co o wychowaniu Daniela mówi nam to, że od młodości był oddany Jehowie? (b) Które przymioty Daniela chciałbyś naśladować?

¹¹ Jak Daniel zdobył wiedzę o Jehowie? Najwyraźniej to rodzice uczyli go miłości do Jehowy i Jego Słowa. Daniel pielęgnował tę miłość przez całe życie. Nawet kiedy był w podeszłym wieku, wciąż skrupulatnie badał święte pisma (Dan. 9:1, 2). Miał dogłębną wiedzę o Jehowie — między innymi o tym, w jaki sposób postępował z narodem izraelskim. Wynika to ze szczerej i pokornej modlitwy proroka zanotowanej w Księdze Daniela 9:3-19. Warto poświęcić czas na przeczytanie i przemyślenie tej modlitwy. Zadaj sobie pytanie: „Czego dowiaduję się z niej o Danielu?”.

12-14. (a) W jaki sposób Daniel dowiódł, że kieruje się zbożną mądrością? (b) Jak Jehowa pobłogosławił Danielowi za jego odwagę i lojalność?

¹² Jaką korzyść z dokładnej wiedzy o Bogu odniósł Daniel? Dla wiernych Żydów życie w pogańskim Babilonie wiązało się z różnymi wyzwaniami. Na przykład Jehowa powiedział im: „Zabiegajcie (...) o pokój miasta, do którego was posłałem na wygnanie” (Jer. 29:7). Ale jednocześnie oczekiwał od nich wyłącznego oddania (Wyjścia 34:14). Co pomagało Danielowi stosować się do obu tych wymagań? Dzięki zbożnej mądrości rozumiał zasadę względnego podporządkowania się władzom świeckim. Setki lat później zasadę tę uwypuklił Jezus (Łuk. 20:25).

¹³ Przypomnijmy sobie, co Daniel zrobił, kiedy wydano rozporządzenie, że przez 30 dni nie wolno modlić się do jakiegokolwiek boga albo człowieka oprócz króla (odczytaj Daniela 6:7-10). Daniel mógłby się usprawiedliwiać: „Przecież 30 dni to nie wieczność”. Jednak nie pozwolił, żeby królewska  ustawa była dla niego ważniejsza niż przykazania Boże. Oczywiście mógł się modlić po kryjomu. Ale wiedział, że jego codzienny zwyczaj jest dobrze znany. Dlatego chociaż ryzykował życie, nie chciał sprawić wrażenia, że w kwestii oddawania czci Bogu idzie na kompromis.

¹⁴ Jehowa pobłogosławił odważnej, podyktowanej sumieniem decyzji Daniela i w cudowny sposób ocalił go od okrutnej śmierci. Rezultat był taki, że ludzie w najdalszych krańcach imperium medo-perskiego dowiedzieli się o Jehowie (Dan. 6:25-27).

15. Jak możemy budować taką wiarę, jaką miał Daniel?

¹⁵ Jak możemy rozwinąć taką wiarę jak Daniel? Żeby budować silną wiarę, nie wystarczy jedynie czytać Słowo Boże — trzeba też ‛pojmować jego sens’ (Mat. 13:23). Chcemy poznać punkt widzenia Jehowy na różne sprawy, a pomoże nam w tym między innymi zrozumienie podanych w Biblii zasad. Dlatego powinniśmy rozmyślać o tym, co czytamy. Niezbędne są też regularne, szczere modlitwy, zwłaszcza gdy jesteśmy w trudnym położeniu. Kiedy z wiarą modlimy się o mądrość i siły, Jehowa szczodrze nam ich udziela (Jak. 1:5).

16, 17. Jak Hiob zdobył dokładną wiedzę na temat Jehowy?

¹⁶ Jak Hiob zdobył wiedzę o Jehowie? Hiob nie był Izraelitą. Był jednak dalekim krewnym Abrahama, Izaaka i Jakuba, którym Jehowa wyjawił pewne informacje o sobie i swoim zamierzeniu wobec ludzkości. Hiob w nieznany nam sposób zdobył wiele takich cennych informacji (Hioba 23:12). Do Jehowy powiedział: „Słyszałem o tobie” (Hioba 42:5). Sam Bóg potwierdził, że Hiob mówił o Nim prawdę (Hioba 42:7, 8).

¹⁷ Hiob poznał też wiele niewidzialnych przymiotów Boga, obserwując Jego widzialne dzieła stwórcze (Hioba 12:7-9, 13). Później zarówno Elihu, jak i Jehowa zwrócili uwagę Hioba na różne aspekty dzieła stwórczego, żeby przypomnieć mu o znikomości człowieka w porównaniu z wielkością Boga (Hioba 37:14; 38:1-4). Argumenty Jehowy trafiły Hiobowi do serca. Pokornie powiedział: „Poznałem,  że ty możesz zrobić wszystko i że nie ma zamysłu, który byłby dla ciebie nieosiągalny. (...) Kajam się w prochu i popiele” (Hioba 42:2, 6).

18, 19. Jak Hiob dowiódł, że naprawdę zna Jehowę?

¹⁸ Jaką korzyść z dokładnej wiedzy o Bogu odniósł Hiob? Hiob bardzo dobrze rozumiał zasady Boże. Naprawdę znał Jehowę i stosował tę wiedzę w praktyce. Na przykład wiedział, że jeśli twierdzi, że kocha Boga, to nie może jednocześnie być nieżyczliwy wobec ludzi (Hioba 6:14). Nie wynosił się nad innych, ale traktował ich jak braci, i to wszystkich — bogatych i biednych. Powiedział: „Czy Ten, który mnie uczynił w brzuchu, nie uczynił jego?” (Hioba 31:13-22). Jak widać, Hiob nie dopuścił, żeby pozycja i bogactwo wypaczyły jego spojrzenie na samego siebie i na innych. Zupełnie inaczej postępują ludzie bogaci i mający władzę w tym świecie.

¹⁹ Hiob odrzucił wszelkie formy bałwochwalstwa. Nie chciał, żeby cokolwiek, także bogactwo, stało się dla niego ważniejsze niż Jehowa. Wiedział, że oznaczałoby to ‛zaparcie się prawdziwego Boga w górze’ (odczytaj Hioba 31:24-28). Małżeństwo było dla niego świętym związkiem kobiety i mężczyzny. Zawarł nawet przymierze ze swoimi oczami, żeby nie patrzeć pożądliwie na inne kobiety (Hioba 31:1). Pamiętajmy, że działo się to w czasach, kiedy Bóg tolerował poligamię. Gdyby Hiob chciał, mógł wziąć sobie drugą żonę *. Jednak najwyraźniej naśladował wzorzec małżeństwa ustanowiony przez Boga w Edenie (Rodz. 2:18, 24). Jakieś 1600 lat później Jezus Chrystus zachęcał swoich słuchaczy, żeby stosowali się do tych samych słusznych zasad związanych z małżeństwem i moralnością (Mat. 5:28; 19:4, 5).

20. Jak dokładne poznanie Jehowy i Jego zasad pomaga nam wybierać dobre towarzystwo i zdrową rozrywkę?

²⁰ Jak możemy rozwinąć taką wiarę jak Hiob? I tym razem niezbędna jest dokładna wiedza o Jehowie, którą powinniśmy się kierować w każdej dziedzinie życia. Na przykład psalmista Dawid napisał, że Jehowa ‛nienawidzi miłującego przemoc’, a także przestrzegł przed kontaktami z „mężami nieprawdy” (odczytaj Psalm 11:5; 26:4). Co te wersety mówią nam o sposobie myślenia Jehowy? Jak ta wiedza powinna wpływać na twoje priorytety, korzystanie z Internetu oraz dobór towarzystwa i rozrywki? Twoje odpowiedzi mogą pokazać, jak dobrze znasz Jehowę. Jeśli chcemy okazać się nienaganni w tym skomplikowanym i niegodziwym świecie, musimy ćwiczyć swoje „władze poznawcze”, żeby umieć odróżniać nie tylko dobro od zła, ale też to, co jest mądre, od tego, co jest niemądre (Hebr. 5:14; Efez. 5:15).

21. Co pomoże nam „zrozumieć wszystko”, co jest potrzebne, żeby podobać się niebiańskiemu Ojcu?

²¹ Noe, Daniel i Hiob całym sercem szukali Jehowy, a On pozwolił im się znaleźć. Pomógł im „zrozumieć wszystko”, co jest potrzebne, żeby się Mu podobać. Dzięki temu stali się wzorami prawego postępowania i prowadzili satysfakcjonujące życie (Ps. 1:1-3). Zastanów się: „Czy znam Jehowę tak dobrze jak Noe, Daniel i Hiob?”. Ponieważ dzisiaj światło duchowe świeci o wiele jaśniej, możemy poznać Jehowę jeszcze lepiej niż oni! (Prz. 4:18). Dlatego wnikliwie studiuj Słowo Boże. Rozmyślaj nad nim. Módl się o ducha świętego. W ten sposób przybliżysz się do niebiańskiego Ojca. I będziesz w tym bezbożnym świecie postępować z wnikliwością i mądrością (Prz. 2:4-7).