Miej taką wiarę jak Abraham!

„Synami Abrahama są ci, którzy obstają przy wierze” (GALATÓW 3:7).

1. Jak Abram postąpił w obliczu nowo zaistniałej trudności w Kanaanie?

ABRAM, posłuszny nakazowi Jehowy, zrezygnował z wygodnego życia w Ur. Niedogodności, które znosił w następnych latach, były jedynie wstępem do próby wiary czekającej go w Egipcie. Sprawozdanie biblijne donosi: „A ziemię tę nawiedziła klęska głodu”. Jakże łatwo Abram mógł w tej sytuacji poczuć rozgoryczenie! On jednak poczynił praktyczne kroki w celu zaspokojenia potrzeb swej rodziny. „Powędrował do Egiptu, by tam przebywać jako przybysz, gdyż dotkliwa była klęska głodu w tej ziemi”. Duża rodzina Abrama nie mogła wejść do Egiptu niezauważona. Czy Jehowa dotrzyma słowa i zapewni Abramowi ochronę? (Rodzaju 12:10: Wyjścia 16:2, 3).

2, 3. (a) Dlaczego Abram zataił prawdziwy stan cywilny swej żony? (b) Jak w obliczu zaistniałej sytuacji Abram zachował się wobec żony?

² W Księdze Rodzaju 12:11-13 czytamy: „Gdy już się zbliżył, by wejść do Egiptu, rzekł do swej żony Saraj: ‚Proszę cię! Dobrze wiem, że jesteś kobietą o pięknym wyglądzie. Z pewnością więc Egipcjanie zobaczą cię i powiedzą: „To jego żona”. I na pewno mnie zabiją, a ciebie zachowają przy życiu. Mów, proszę, iż jesteś moją siostrą, żeby mi się dobrze wiodło z twego powodu, i dzięki tobie żyć będzie moja dusza’”. Chociaż Saraj miała ponad 65 lat, wciąż była niezwykle piękna. Okazało się to zagrożeniem dla Abrama (Rodzaju 12:4, 5; 17:17). * Co ważniejsze, w grę wchodziło zamierzenie Jehowy, który zapowiedział, że poprzez potomstwo Abrama zjednają sobie błogosławieństwo wszystkie narody ziemi (Rodzaju 12:2, 3, 7). Ponieważ Abram w dalszym ciągu nie miał dzieci, bardzo ważne było, aby pozostał przy życiu.

³ Abram poprosił żonę, by użyła uzgodnionego wcześniej fortelu, a mianowicie żeby podawała się za jego siostrę. Zauważmy, że chociaż Abram posiadał władzę patriarchalną, wcale jej nie nadużył, lecz zachęcił żonę do współpracy i pomocy (Rodzaju 12:11-13; 20:13). Tym samym dał mężom piękny przykład sprawowania zwierzchnictwa w sposób nacechowany miłością, a Saraj dzięki swemu podporządkowaniu jest wzorem dla dzisiejszych żon (Efezjan 5:23-28; Kolosan 4:6).

4. Jak obecnie postępują wierni słudzy Boży, gdy zagrożone jest życie ich współwyznawców?

⁴ Saraj mogła się podawać za siostrę Abrama, gdyż w rzeczywistości nią była, tyle że przyrodnią (Rodzaju 20:12). Co więcej, Abram nie musiał wyjawiać tej informacji osobom nieupoważnionym (Mateusza 7:6). Wierni słudzy Boży w czasach nowożytnych przestrzegają biblijnego nakazu uczciwości (Hebrajczyków 13:18). Nigdy na przykład nie kłamią pod przysięgą w sądzie. Kiedy jednak zagrożone jest życie fizyczne lub duchowe ich współwyznawców, jak choćby w okresie prześladowań albo niepokojów społecznych, stosują się do rady Jezusa, aby być „ostrożni jak węże, a niewinni jak gołębie” (Mateusza 10:16; zobacz Strażnicę z 1 listopada 1996 roku, strona 18, akapit 19).

5. Dlaczego Saraj chętnie usłuchała prośby Abrama?

 ⁵ Jak Saraj zareagowała na prośbę Abrama? O kobietach jej pokroju apostoł Piotr powiedział, że ‛pokładają nadzieję w Bogu’. A zatem Saraj rozumiała wchodzące w grę sprawy duchowe. Ponadto darzyła swego męża miłością i szacunkiem. Dlatego mu się podporządkowała i nie wyjawiła, że jest jego żoną (1 Piotra 3:5). Oczywiście sama naraziła się przez to na niebezpieczeństwo. „Gdy tylko Abram wszedł do Egiptu, Egipcjanie zobaczyli tę kobietę, iż jest bardzo piękna. I zobaczyli ją też książęta faraona, i zaczęli ją zachwalać faraonowi, tak iż tę kobietę zabrano do domu faraona” (Rodzaju 12:14, 15).

Wybawienie zgotowane przez Jehowę

6, 7. W jakim trudnym położeniu znaleźli się Abram i Saraj i jak Jehowa ją wyzwolił?

⁶ Jakież to musiały być ciężkie chwile dla Abrama i Saraj! Wyglądało na to, że Saraj może zostać zgwałcona. Poza tym faraon, nieświadomy jej prawdziwego stanu cywilnego, obsypał jej męża prezentami, tak iż „ten w końcu miał owce i bydło, i osły, i służących oraz służące, i oślice, i wielbłądy” (Rodzaju 12:16). * Jakąż odrazę Abram musiał czuć do tych darów! Ale chociaż sytuacja wyglądała niewesoło, Jehowa nie opuścił Abrama.

⁷ „Wówczas Jehowa dotknął faraona i jego domowników wielkimi plagami z powodu Saraj, żony Abrama” (Rodzaju 12:17). W jakiś nieznany sposób wyjawiono faraonowi prawdziwą przyczynę tych plag, na co on natychmiast zareagował: „Wtedy faraon wezwał Abrama i rzekł: ‚Cóżeś to mi uczynił? Czemuś mi nie powiedział, że ona jest twoją żoną? Czemu mówiłeś: „Ona jest moją siostrą”, tak iż właśnie miałem wziąć ją sobie za żonę? Oto więc twoja żona. Zabierz ją i idź!’ I faraon wydał ludziom nakazy w jego sprawie, a oni odprowadzili go wraz z jego żoną i wszystkim, co miał” (Rodzaju 12:18-20; Psalm 105:14, 15).

8. Jaką ochronę Jehowa obiecuje chrześcijanom w dobie obecnej?

⁸ Obecnie Jehowa nie gwarantuje nam ochrony przed okropnościami śmierci, przestępczości, głodu czy klęsk żywiołowych. Mamy jednak zapewnienie, że zawsze będzie udostępniał środki chroniące nas przed tym, co mogłoby zagrozić naszemu usposobieniu duchowemu (Psalm 91:1-4). W tym celu przede wszystkim dostarcza nam w słusznym czasie ostrzeżeń za pośrednictwem swego Słowa oraz „niewolnika wiernego i roztropnego” (Mateusza 24:45). A co można powiedzieć o śmierci wskutek prześladowań? Chociaż Bóg niekiedy pozwala, by spotkała ona poszczególne jednostki, to jednak nigdy nie dopuści do zagłady całego swego ludu (Psalm 116:15). A jeśli śmierć dosięga wierne osoby, możemy być pewni, że dostąpią zmartwychwstania (Jana 5:28, 29).

Wyrzeczenia w celu utrzymania pokoju

9. Skąd wiadomo, że Abram nie osiedlił się w jednym miejscu w Kanaanie?

⁹ Kiedy głód w Kanaanie najwyraźniej się skończył, „Abram udał się z Egiptu do Negebu [półjałowego terenu leżącego na południe od gór judzkich], on i jego żona oraz wszystko, co miał, a wraz z nim Lot. Abram zaś był bardzo zasobny w stada i srebro, i złoto” (Rodzaju 13:1, 2). Okoliczni mieszkańcy mogliby więc widzieć w nim człowieka mającego władzę i wpływy, potężnego naczelnika (Rodzaju 23:6). Abram nie chciał się tam osiedlić i angażować w politykę Kananejczyków. Przeciwnie, „szedł od obozowiska do obozowiska, z Negebu aż do Betel, do miejsca, gdzie początkowo był jego namiot między Betel i Aj”. Swoim zwyczajem wszędzie, gdzie się udał, pierwszeństwo przyznawał wielbieniu Jehowy (Rodzaju 13:3, 4).

10. Jaki problem powstał między pasterzami Abrama i Lota i dlaczego należało go szybko rozwiązać?

 ¹⁰ „A Lot, który szedł razem z Abramem, także miał owce i bydło oraz namioty. Toteż ziemia ta nie pozwalała, by wszyscy mieszkali razem, gdyż ich dobytek się pomnożył i nie mogli mieszkać wszyscy razem. I doszło do kłótni między pasterzami stad Abrama a pasterzami stad Lota; a w owym czasie mieszkali w tej ziemi Kananejczyk i Peryzzyta” (Rodzaju 13:5-7). Nie było tam wody i pastwisk w ilości wystarczającej stadom Abrama i Lota. Dlatego między pasterzami dochodziło do napięć i zadrażnień. Takie sprzeczki uwłaczały chwalcom prawdziwego Boga. Gdyby się utrzymywały, mogłyby doprowadzić do trwałego konfliktu. Jak więc Abram postąpi w tej sytuacji? Wcześniej zaadoptował Lota po śmierci jego ojca i prawdopodobnie wychowywał jak własnego syna. Czy będąc starszy od swego bratanka, nie miał prawa wybrać sobie lepszego terenu?

11, 12. Jaką wspaniałomyślną propozycję Abram przedstawił Lotowi i dlaczego wybór dokonany przez Lota nie był mądry?

¹¹ Jednakże Abram rzekł do Lota: „Proszę cię, niechaj nie trwa kłótnia między mną a tobą i między moimi pasterzami a twoimi pasterzami, bo my, mężczyźni, jesteśmy braćmi. Czyż cała ta ziemia nie stoi przed tobą otworem? Proszę cię, odłącz się ode mnie. Jeżeli pójdziesz w lewo, to ja pójdę w prawo; lecz jeśli pójdziesz w prawo, to ja pójdę w lewo”. W pobliżu Betel znajduje się miejsce, które nazwano „jednym z najlepszych punktów obserwacyjnych w Palestynie”. Może właśnie stamtąd Lot „podniósł oczy i ujrzał cały Okręg Jordanu, że cały był dobrze nawodnionym regionem — zanim Jehowa obrócił w ruinę Sodomę i Gomorę — jak ogród Jehowy, jak ziemia Egiptu, aż po Coar” (Rodzaju 13:8-10).

¹² Chociaż Lot został nazwany w Biblii człowiekiem „prawym”, z jakiegoś powodu nie przyznał w tej sprawie pierwszeństwa Abramowi, nie wydaje się też, by zasięgał jego rady (2 Piotra 2:7). „Lot wybrał sobie cały Okręg Jordanu i przeniósł Lot swój obóz na wschód. Odłączyli się zatem jeden od drugiego. Abram mieszkał w ziemi Kanaan, natomiast Lot mieszkał pośród miast tego Okręgu. W końcu rozbił namiot w pobliżu Sodomy” (Rodzaju 13:11, 12). Sodoma była bogatym miastem i miała wiele do zaoferowania (Ezechiela 16:49, 50). Z materialnego punktu widzenia wybór dokonany przez Lota mógł się wydawać mądry, ale z duchowego był chybiony. Dlaczego? Ponieważ jak mówi Księga Rodzaju 13:13, „mężczyźni mieszkający w Sodomie byli źli i ciężko grzeszyli przeciwko Jehowie”. Decyzja Lota, by się tam przeprowadzić, ostatecznie przysporzyła jego rodzinie sporo zgryzot.

13. Jak przykład Abrama może pomóc chrześcijanom uwikłanym w spór finansowy?

¹³ Tymczasem Abram okazał wiarę w obietnicę Jehowy, że jego potomstwo w końcu posiądzie całą tę ziemię, i nie sprzeczał się o jej skrawek. Powodowany szczodrością, postąpił w myśl zasady zawartej później w Liście 1 do Koryntian 10:24: „Niech każdy szuka korzyści nie swojej własnej, lecz drugiego”. Stanowi to cenne przypomnienie dla każdego, kto się wdał w spór finansowy ze współwyznawcą. Zamiast się zastosować do rady z Ewangelii  według Mateusza 18:15-17, niektórzy podają braci do sądu (1 Koryntian 6:1, 7). Przykład Abrama dowodzi, że lepiej ponieść stratę materialną, niż ściągać hańbę na imię Jehowy lub rujnować pokój w zborze chrześcijańskim (Jakuba 3:18).

14. Jaka nagroda czekała Abrama za szczodrość?

¹⁴ Za swą szczodrość Abram miał zostać nagrodzony. Bóg oświadczył: „Uczynię twoje potomstwo jak drobinki prochu ziemi, tak iż jeśliby człowiek potrafił policzyć drobinki prochu ziemi, to można by też policzyć twoje potomstwo”. Jakże musiało to pokrzepić bezdzietnego Abrama! Następnie Bóg mu polecił: „Wstań, obejdź tę ziemię wzdłuż i wszerz, gdyż daję ją tobie” (Rodzaju 13:16, 17). Abram nie otrzymał bynajmniej zgody na osiedlenie się w jakimś mieście oferującym komfortowe warunki. Miał się trzymać z dala od Kananejczyków. Podobnie dzisiaj chrześcijanie muszą pozostać oddzieleni od świata. Nie wywyższają się nad innych, ale też nie utrzymują bliskich kontaktów z osobami mogącymi ich wciągnąć w niebiblijne postępowanie (1 Piotra 4:3, 4).

15. (a) Jakiemu celowi mogły służyć podróże Abrama? (b) Jaki przykład Abram dał dzisiejszym rodzinom chrześcijańskim?

¹⁵ W czasach biblijnych człowiek obejmujący w posiadanie ziemię miał prawo wcześniej ją obejrzeć. Podróżowanie po owej krainie mogło zatem stale przypominać Abramowi, że pewnego dnia będzie ona należeć do jego potomstwa. Posłusznie więc „dalej mieszkał w namiotach. Później przyszedł i zamieszkał między wielkimi drzewami Mamre, które są w Hebronie; i tam przystąpił do zbudowania ołtarza dla Jehowy” (Rodzaju 13:18). Abram znowu pokazał, że na poczesnym miejscu stawia wielbienie Boga. Czy jako rodzina dajecie pierwszeństwo wspólnemu studiowaniu i modleniu się oraz uczęszczaniu na zebrania?

Atak wroga

16. (a) Jaki złowieszczy wydźwięk mają w tekście hebrajskim początkowe słowa Księgi Rodzaju 14:1? (b) Co skłoniło czterech królów ze wschodu do dokonania inwazji?

¹⁶ „A za dni Amrafela, króla Szinearu, Ariocha, króla Ellasaru, Kedorlaomera, króla Elamu, * i Tidala, króla Goim, toczyli oni wojnę”. W tekście hebrajskim początkowe słowa tego wersetu mają złowieszczy wydźwięk i wskazują na „okres kłopotów kończący się błogosławieństwem” (Rodzaju 14:1, 2, przypis w NW). Owe trudności zaczęły się wówczas, gdy wojska tych czterech królów ze wschodu dokonały niszczycielskiej inwazji na Kanaan. Dlaczego ci władcy to zrobili? Aby stłumić bunt w pięciu miastach: Sodomie, Gomorze, Admie, Ceboim i Beli. Łamiąc wszelki opór, najeźdźcy „pomaszerowali jako sprzymierzeńcy ku nizinie Siddim, to jest ku Morzu Słonemu”. W pobliżu mieszkał Lot z rodziną (Rodzaju 14:3-7).

17. Dlaczego uprowadzenie Lota do niewoli było dla Abrama próbą wiary?

¹⁷ Królowie kananejscy zaciekle się bronili, ale ponieśli upokarzającą klęskę. „Wówczas zwycięzcy zabrali cały dobytek Sodomy  i Gomory oraz całą ich żywność i odeszli. Zabrali też Lota, syna brata Abramowego, i jego dobytek i udali się w dalszą drogę. Mieszkał on wtedy w Sodomie”. Wkrótce o tych tragicznych wydarzeniach dowiedział się Abram: „Potem przybył pewien uciekinier i opowiedział to Abramowi Hebrajczykowi. Obozował on wtedy między wielkimi drzewami Mamrego Amoryty, brata Eszkola i brata Anera; a byli oni sprzymierzeńcami Abrama. Tak więc Abram usłyszał, że jego brat został uprowadzony do niewoli” (Rodzaju 14:8-14). Cóż za próba wiary! Czy Abram będzie chował żal do bratanka za to, iż wybrał sobie lepszy teren? Nie zapominajmy również, że najeźdźcy przybyli z Szinearu, ojczyzny Abrama. Walcząc z nimi, na zawsze zamknie sobie drogę powrotu w tamte strony. A poza tym czy będzie miał jakieś szanse w starciu z armią, której nie zdołały pokonać połączone siły kananejskie?

18, 19. (a) Dzięki czemu Abram zdołał wyratować Lota? (b) Komu przypisano zasługę za to zwycięstwo?

¹⁸ Abram kolejny raz bezgranicznie zaufał Jehowie. „Wtedy zebrał swoich wyćwiczonych ludzi, trzystu osiemnastu niewolników urodzonych w jego domu, i ruszył w pościg aż do Dan. A w nocy porozdzielał przeciw nim swe siły, on i jego niewolnicy, i tak ich pobił, i ścigał ich aż do Choby, która jest na północ od Damaszku. I odzyskał cały dobytek, a także odzyskał Lota, swego brata, i jego dobytek oraz kobiety i lud” (Rodzaju 14:14-16). Okazując silną wiarę w Jehowę, Abram poprowadził swój nieliczny oddział do zwycięstwa i uratował Lota i jego rodzinę. Potem spotkał Melchizedeka, będącego królem i kapłanem miasta Salem. „Melchizedek zaś, król Salem, wyniósł chleb i wino; był on kapłanem Boga Najwyższego. Wówczas go pobłogosławił i rzekł: ‚Błogosławiony niech będzie Abram przez Boga Najwyższego, Twórcę nieba i ziemi; i błogosławiony niech będzie Bóg Najwyższy, który wydał twych ciemięzców w twoją rękę!’ Wtedy Abram dał mu dziesięcinę ze wszystkiego” (Rodzaju 14:18-20).

¹⁹ A zatem zwycięstwo należało do Jehowy. Dzięki swej wierze Abram ponownie doświadczył wyzwolenia zgotowanego przez Jehowę. Obecnie słudzy Boży nie walczą fizycznie, napotykają jednak wiele prób i przeciwności. Następny artykuł ukazuje, jak przykład Abrama może nam pomóc pomyślnie je przetrwać.

[Przypisy]

Czy zauważyłeś?

• Jak klęska głodu w ziemi Kanaan okazała się dla Abrama próbą wiary?

• Jaki piękny przykład dali Abram i Saraj dzisiejszym mężom i żonom?

• Czego możemy się nauczyć ze sposobu, w jaki Abram rozstrzygnął spór między swoimi sługami a sługami Lota?

[Pytania do studium]

[Ilustracja na stronie 22]

Abram nie obstawał przy swoich prawach, lecz przedłożył dobro Lota ponad własne

[Ilustracja na stronie 24]

Abram dał wyraz poleganiu na Jehowie, gdy wyruszył na ratunek swemu bratankowi Lotowi