Bój się Jehowy i przestrzegaj Jego przykazań

„Bój się prawdziwego Boga i przestrzegaj jego przykazań. Na tym bowiem polega cała powinność człowieka” (KAZNODZIEI 12:13).

1, 2. (a) Jak strach może nas chronić w sensie fizycznym? (b) Dlaczego mądrzy rodzice starają się zaszczepić dzieciom zdrowy lęk?

„JAK odwaga zagraża życiu, tak strach je chroni” — zauważył Leonardo da Vinci. Brawura, czyli popisywanie się odwagą, zaślepia człowieka na niebezpieczeństwo, natomiast strach skłania go do ostrożności. Gdybyśmy na przykład stanęli nad brzegiem urwiska i zobaczyli, jak głęboko można spaść, większość z nas instynktownie by się cofnęła. Podobnie zdrowa bojaźń nie tylko sprzyja dobrym stosunkom z Bogiem, o czym była mowa w poprzednim artykule, ale też pomaga ustrzec się szkód.

² Jednakże strachu przed wieloma współczesnymi zagrożeniami trzeba się nauczyć. Małe dzieci nie zdają sobie sprawy, jak niebezpieczny jest prąd elektryczny czy ruch drogowy, toteż łatwo mogą ulec poważnemu wypadkowi. * Mądrzy rodzice starają się zaszczepić im zdrowy lęk, raz po raz ostrzegając je o istniejących wokół niebezpieczeństwach. Wiedzą, że taki strach może uratować dzieciom życie.

3. Dlaczego i jak Jehowa ostrzega nas przed duchowymi niebezpieczeństwami?

³ Podobnie o naszą pomyślność troszczy się Jehowa. Jako kochający Ojciec, uczy nas za pośrednictwem swego Słowa oraz swej organizacji, byśmy odnieśli pożytek (Izajasza 48:17). W ramach tego programu wychowawczego „raz po raz” kieruje naszą uwagę na duchowe pułapki, dzięki czemu możemy nabrać zdrowego lęku przed nimi (2 Kronik 36:15; 2 Piotra 3:1). Na przestrzeni dziejów ludzie mogliby uniknąć wielu duchowych katastrof oraz nieszczęść, gdyby ‛tylko pobudzali swoje serce, by się bało Boga i przestrzegało jego przykazań’ (Powtórzonego Prawa 5:29). Jak w dzisiejszych „krytycznych czasach trudnych do zniesienia” możemy pobudzać swe serce, by się bało Boga i unikało duchowych zagrożeń? (2 Tymoteusza 3:1).

Odwracaj się od zła

4. (a) Jaką nienawiść powinni pielęgnować chrześcijanie? (b) Jak Jehowa zapatruje się na grzeszne postępowanie? (Zobacz przypis).

⁴ Biblia wyjaśnia, że „bojaźń przed Jehową oznacza nienawidzenie zła” (Przysłów 8:13).  W pewnym leksykonie biblijnym nienawiść tę opisano jako „emocjonalny stosunek do osób i rzeczy, które są nieprzyjazne, wstrętne, pogardzane i z którymi człowiek nie chce mieć nic do czynienia”. Zbożna bojaźń obejmuje zatem wewnętrzną niechęć, odrazę do wszystkiego, co złe w oczach Jehowy (Psalm 97:10). * Każe nam stronić od zła, tak jak instynktowny strach skłania do odsunięcia się od krawędzi urwiska. Pismo Święte oznajmia: „Z bojaźni przed Jehową człowiek odwraca się od złego” (Przysłów 16:6).

5. (a) Jak możemy pogłębiać zbożną bojaźń oraz nienawiść do tego, co złe? (b) Czego pod tym względem można się nauczyć z dziejów narodu izraelskiego?

⁵ Taki zdrowy lęk oraz nienawiść do zła możemy w sobie pogłębić, rozważając szkodliwe skutki, które niechybnie przynosi grzech. Jak zapewnia Biblia, będziemy żąć to, co siejemy — obojętnie czy siejemy ze względu na ciało, czy ze względu na ducha (Galatów 6:7, 8). Właśnie dlatego Jehowa wyraźnie przedstawił nieuchronne rezultaty lekceważenia Jego przykazań i porzucenia prawdziwego wielbienia. Gdyby niewielki, narażony na ataki naród izraelski stracił ochronę Bożą, byłby zdany na łaskę okrutnych i potężnych sąsiadów (Powtórzonego Prawa 28:15, 45-48). Tragiczne skutki nieposłuszeństwa Izraelitów szczegółowo opisano w Biblii „dla ostrzeżenia”, możemy więc wyciągnąć z tego naukę i pielęgnować zbożną bojaźń (1 Koryntian 10:11).

6. Przykłady jakich postaci biblijnych możemy rozważyć w ramach uczenia się zbożnej bojaźni? (Zobacz przypis).

⁶ Biblia przedstawia nie tylko to, co spotkało naród izraelski jako całość, lecz także przeżycia poszczególnych osób, którymi owładnęła zazdrość, pokusa do niemoralności, chciwość bądź pycha. * Niektórzy z tych ludzi służyli Jehowie już od wielu lat, ale w krytycznym momencie ich życia zabrakło im bojaźni przed Bogiem i zebrali gorzkie owoce. Dzięki rozmyślaniu o takich przykładach biblijnych możemy umocnić się w postanowieniu, by nie popełniać podobnych błędów. Jakież by to było smutne, gdybyśmy zwlekali z wzięciem sobie do serca rad Bożych, aż spotka nas jakieś nieszczęście! Wbrew powszechnemu przekonaniu własne doświadczenie — zdobyte zwłaszcza w rezultacie dogadzania sobie — nie jest najlepszym nauczycielem (Psalm 19:7).

7. Kogo Jehowa zaprasza do swego symbolicznego namiotu?

 ⁷ Kolejnym istotnym powodem, by pielęgnować zbożną bojaźń, jest pragnienie zachowania więzi z Bogiem. Lękamy się wywołać niezadowolenie Jehowy, ponieważ cenimy sobie Jego przyjaźń. A kogo Bóg uważa za przyjaciela, którego mógłby zaprosić do swego symbolicznego namiotu? Tylko tego, „kto postępuje nienagannie i czyni to, co prawe” (Psalm 15:1, 2). Jeżeli będziemy doceniać tę zaszczytną więź z naszym Stwórcą, dołożymy starań, aby postępować nienagannie w Jego oczach.

8. W jaki sposób wielu Izraelitów za dni Malachiasza lekceważyło przyjaźń z Bogiem?

⁸ Niestety, wielu Izraelitów za dni Malachiasza lekceważyło przyjaźń z Bogiem. Zamiast bać się Jehowy i okazywać Mu szacunek, ofiarowali na Jego ołtarzu zwierzęta chore i kulawe. O braku zbożnej bojaźni świadczyła również ich postawa wobec małżeństwa. Pod byle pretekstem rozwodzili się z żonami swej młodości, aby poślubiać młodsze kobiety. Malachiasz oświadczył Izraelitom, że Jehowa „znienawidził rozwody” i że wskutek zdradzieckiego postępowania oddalili się od Niego. Czy Bóg mógł spoglądać przychylnie na ich ofiary, skoro ołtarz był w sensie symbolicznym pokryty łzami — gorzkimi łzami opuszczonych żon? Widząc takie rażące lekceważenie swych mierników, Jehowa pyta: „Gdzież jest bojaźń przede mną?” (Malachiasza 1:6-8; 2:13-16).

9, 10. Jak możemy pokazać, że cenimy przyjaźń Jehowy?

⁹ Podobnie dzisiaj Jehowa widzi rozgoryczenie wielu niewinnych współmałżonków oraz dzieci, zdruzgotanych samolubnym i niemoralnym postępowaniem mężów i ojców czy nawet żon i matek. Z pewnością napawa Go to smutkiem. Przyjaciel Boga będzie patrzył na sprawy Jego oczami, dołoży usilnych starań, by umocnić swe małżeństwo, odrzuci świecki sposób myślenia, pomniejszający znaczenie więzów małżeńskich, oraz będzie ‛uciekać od rozpusty’ (1 Koryntian 6:18).

¹⁰ Jeżeli w małżeństwie, jak również w innych sferach życia, będziemy żywić nienawiść do wszystkiego, co złe w oczach Jehowy, a przy tym wysoko cenić przyjaźń z Nim, to zaskarbimy sobie Jego uznanie. Apostoł Piotr stanowczo oświadczył: „Z całą pewnością dostrzegam, że Bóg nie jest stronniczy, lecz w każdym narodzie godny jego upodobania jest człowiek, który się go boi i czyni to, co prawe” (Dzieje 10:34, 35). Pismo Święte zawiera wiele przykładów ukazujących, jak w różnych trudnych sytuacjach zbożna bojaźń pobudzała niektórych do czynienia tego, co słuszne.

Trzej mężowie, którzy bali się Boga

11. W jakiej sytuacji powiedziano o Abrahamie, że ‛boi się Boga’?

¹¹ Biblia wspomina o mężczyźnie, którego sam Jehowa nazwał swym przyjacielem — chodzi o patriarchę Abrahama (Izajasza 41:8). Jego zbożna bojaźń została wypróbowana, gdy otrzymał od Boga polecenie złożenia w ofierze Izaaka, swego jedynego syna, poprzez którego Bóg miał spełnić obietnicę, iż potomstwo Abrahama stanie się potężnym narodem (Rodzaju 12:2, 3; 17:19). Czy „przyjaciel Jehowy” pomyślnie przeszedł tę bolesną próbę? (Jakuba 2:23). Abraham już podniósł nóż, by zabić Izaaka, gdy anioł Jehowy zawołał: „Nie wyciągaj ręki na chłopca i w ogóle nic mu nie czyń, bo teraz naprawdę wiem, że boisz się Boga, gdyż nie odmówiłeś mi swego syna, swego jedynaka” (Rodzaju 22:10-12).

12. Co pobudziło Abrahama do okazania zbożnej bojaźni i jak my możemy przejawiać podobne nastawienie?

¹² Chociaż Abraham już wcześniej dowiódł bojaźni przed Jehową, tym razem okazał ją w niezwykły sposób. Jego gotowość ofiarowania Izaaka była czymś więcej niż przejawem posłuszeństwa nacechowanego szacunkiem. Wynikała z bezgranicznego zaufania, że jego niebiański Ojciec ziści swą obietnicę i w razie potrzeby wskrzesi Izaaka. Jak napisał Paweł, Abraham był „w pełni przekonany, że to, co on [Bóg] obiecał, zdoła też uczynić” (Rzymian 4:16-21). Czy jesteśmy gotowi spełniać wolę Bożą  nawet wtedy, gdy wymaga to wielkich wyrzeczeń? Czy jesteśmy całkowicie przeświadczeni, iż takie posłuszeństwo przysporzy trwałych korzyści, i pamiętamy, że Jehowa „nagradza tych, którzy go pilnie szukają”? (Hebrajczyków 11:6). Właśnie na tym polega prawdziwa bojaźń przed Bogiem (Psalm 115:11).

13. Dlaczego Józef słusznie mógł powiedzieć o sobie, że ‛boi się prawdziwego Boga’?

¹³ Rozważmy przykład innego człowieka, który zbożną bojaźń wyraził czynami — był nim Józef. Gdy służył jako niewolnik w domu Potyfara, codziennie wywierano na niego presję, by się dopuścił cudzołóstwa. Najwyraźniej nie mógł uniknąć kontaktu z żoną swego pana, od której ustawicznie słyszał niemoralne propozycje. Kiedy w końcu „chwyciła go”, on „uciekł i wyszedł na zewnątrz”. Dzięki czemu natychmiast odwrócił się od zła? Niewątpliwie głównym czynnikiem była bojaźń przed Bogiem — Józef w żadnym wypadku nie chciał „dopuścić się tej wielkiej niegodziwości i zgrzeszyć przeciwko Bogu” (Rodzaju 39:7-12). Słusznie mógł powiedzieć o sobie, że ‛boi się prawdziwego Boga’ (Rodzaju 42:18).

14. Jak miłosierdzie Józefa świadczyło o jego prawdziwej bojaźni przed Bogiem?

¹⁴ Kilkanaście lat później Józef stanął twarzą w twarz ze swymi braćmi, którzy wcześniej bezlitośnie sprzedali go do niewoli. Z łatwością mógł wykorzystać ich rozpaczliwą potrzebę zdobycia żywności i wziąć na nich odwet. Ale kto okrutnie traktuje drugich, zdradza brak zbożnej bojaźni (Kapłańska 25:43). Kiedy więc Józef uzyskał dostateczny dowód, że bracia zmienili swe nastawienie, miłosiernie im przebaczył. Również my, podobnie jak niegdyś Józef, powodowani zbożną bojaźnią, będziemy zwyciężać zło dobrem oraz opierać się pokusom (Rodzaju 45:1-11; Psalm 130:3, 4; Rzymian 12:17-21).

15. Dlaczego Hiob swym postępowaniem radował serce Jehowy?

¹⁵ Kolejnym wybitnym przykładem człowieka bogobojnego był Hiob. Jehowa rzekł do Szatana: „Czy w swym sercu zwróciłeś uwagę na mego sługę Hioba, że nie ma na ziemi nikogo takiego jak on — mąż to nienaganny i prostolinijny, bojący się Boga i stroniący od zła?” (Hioba 1:8). Hiob przez wiele lat swym nienagannym postępowaniem radował serce niebiańskiego Ojca. Bał się Boga, ponieważ wiedział, że tak należy czynić i że jest to najlepsza droga życiowa. Oznajmił: „Oto bojaźń przed Jehową — to jest mądrość, a odwrócenie się od zła jest zrozumieniem” (Hioba 28:28). Jako żonaty mężczyzna, nie okazywał niestosownego zainteresowania młodymi kobietami ani nie knuł w sercu cudzołożnych intryg. Chociaż był zamożny, nie pokładał ufności w bogactwie, stronił też od wszelkich form bałwochwalstwa (Hioba 31:1, 9-11, 24-28).

16. (a) W jaki sposób Hiob przejawiał lojalną życzliwość? (b) Jak Hiob pokazał, że się nie powstrzymywał od przebaczenia?

¹⁶ Jednakże bojaźń Boża obejmuje nie tylko stronienie od zła, lecz również czynienie tego, co dobre. Dlatego Hiob życzliwie troszczył się o ślepych, kulawych i biednych (Kapłańska 19:14; Hioba 29:15, 16). Rozumiał, że „kto odmawia lojalnej życzliwości swemu bliźniemu, ten również zaniecha bojaźni przed Wszechmocnym” (Hioba 6:14). Odmówieniem lojalnej życzliwości byłoby na przykład powstrzymywanie się od przebaczenia lub chowanie w sercu żalu. Zgodnie z poleceniem Boga Hiob modlił się za swych trzech towarzyszy, którzy przysporzyli mu sporo zgryzot (Hioba 42:7-10). Czy nie moglibyśmy równie ochoczo przebaczyć współwyznawcy, który w jakiś sposób nas  zranił? Szczera modlitwa za taką osobę może nam bardzo pomóc w przezwyciężeniu urazy. Dobrodziejstwa, jakich Hiob dostąpił za przejawianie zbożnej bojaźni, dają nam przedsmak ‛obfitej dobroci, którą Jehowa nagromadził dla bojących się go’ (Psalm 31:19; Jakuba 5:11).

Bojaźń przed Bogiem a strach przed człowiekiem

17. Jak może się na nas odbić strach przed ludźmi, ale dlaczego jest on krótkowzroczny?

¹⁷ Bojaźń przed Bogiem skłania nas do czynienia dobra, natomiast strach przed człowiekiem może podkopać naszą wiarę. Dlatego kiedy Jezus zachęcał apostołów, by gorliwie głosili dobrą nowinę, powiedział im: „Nie bójcie się tych, którzy zabijają ciało, lecz nie mogą zabić duszy, ale raczej bójcie się tego, który może i duszę, i ciało zgładzić w Gehennie” (Mateusza 10:28). Jak wyjaśnił Jezus, strach przed ludźmi jest krótkowzroczny, gdyż żaden człowiek nie może zniweczyć naszych widoków na przyszłe życie. Ponadto boimy się Boga, ponieważ zdajemy sobie sprawę z Jego zdumiewającej mocy, wobec której zupełnie blednie potęga wszystkich narodów (Izajasza 40:15). Wzorem Abrahama żywimy bezgraniczne zaufanie, iż Jehowa ma moc wskrzesić swych wiernych sług (Objawienie 2:10). Oświadczamy więc z przekonaniem: „Jeśli Bóg jest za nami, któż będzie przeciwko nam?” (Rzymian 8:31).

18. Jak Jehowa nagradza tych, którzy się Go boją?

¹⁸ Niezależnie od tego, czy sprzeciwia się nam ktoś z rodziny, czy jakiś brutalny kolega w szkole, przekonamy się, iż „w bojaźni przed Jehową jest silna ufność” (Przysłów 14:26). Możemy modlić się do Boga o siłę, wiedząc, że On nas wysłucha (Psalm 145:19). Jehowa nigdy nie zapomina o tych, którzy się Go boją. Przez proroka Malachiasza zapewnia nas: „Wtedy bojący się Jehowy rozmawiali między sobą, każdy ze swym towarzyszem, a Jehowa uważał i słuchał. I zaczęto przed nim spisywać księgę pamięci dla bojących się Jehowy i dla myślących o jego imieniu” (Malachiasza 3:16).

19. Czego już nie trzeba będzie się bać, ale jaka bojaźń pozostanie na zawsze?

¹⁹ Zbliża się czas, gdy każdy mieszkaniec ziemi będzie wielbił Jehowę, a strach przed człowiekiem zniknie bez śladu (Izajasza 11:9). Przeminie też lęk przed głodem, chorobami, przestępczością i wojną. Zawsze jednak trwać będzie bojaźń wobec Boga, ponieważ Jego wierni słudzy w niebie oraz na ziemi wciąż będą Mu okazywać szacunek, posłuszeństwo i cześć (Objawienie 15:4). Oby więc każdy z nas już dziś wziął sobie do serca natchnioną radę Salomona: „Niech twe serce nie zazdrości grzesznikom, lecz przez cały dzień trwaj w bojaźni przed Jehową. Wtedy bowiem będzie jakaś przyszłość, a nadzieja twa nie zostanie zniweczona” (Przysłów 23:17, 18).

[Przypisy]

Czy zapamiętałeś?

• Jak się uczymy nienawidzić zła?

• W jaki sposób wielu Izraelitów za dni Malachiasza lekceważyło przyjaźń z Jehową?

• Czego pod względem bojaźni wobec Boga możemy się nauczyć od Abrahama, Józefa i Hioba?

• Jaka bojaźń będzie istnieć zawsze i dlaczego?

[Pytania do studium]

[Ilustracja na stronie 19]

Mądrzy rodzice zaszczepiają dzieciom zdrowy lęk

[Ilustracja na stronie 20]

Jak ze strachu cofamy się przed niebezpieczeństwem, tak pod wpływem zbożnej bojaźni odwracamy się od zła

[Ilustracja na stronie 23]

Hiob zachował bojaźń przed Bogiem nawet podczas konfrontacji z trzema fałszywymi przyjaciółmi

[Prawa własności]

Z przekładu Biblii Vulgata Latina, 1795