ROZDZIAŁ 12

Co złego jest w plotkowaniu?

„Dzień po imprezie poszła fama, że przespałam się z pewnym chłopakiem. Nie było w tym za grosz prawdy!” (Linda).

„Niekiedy słyszę plotki, że z kimś chodzę — z kimś, kogo nawet nie znam! Wielu plotkarzy nie zadaje sobie trudu, by sprawdzić fakty” (Michał).

 PLOTKARZE potrafią wymyślić bardziej wyrafinowaną intrygę niż reżyserzy filmowi. Dziewiętnastoletnia Amber opowiada: „Wciąż padam ofiarą plotek. Mówiono już, że jestem w ciąży i że ją usunęłam, że sprzedaję, kupuję i biorę narkotyki. Dlaczego ludzie wygadują takie niestworzone rzeczy? Nie mam najmniejszego pojęcia!”.

Za pośrednictwem poczty elektronicznej albo komunikatora internetowego osoba mająca złe zamiary może popsuć komuś opinię, nie mówiąc ani słowa. Wystarczy kilka uderzeń w klawisze, by złośliwą plotkę rozesłać dziesiątkom żądnych sensacji adresatów. Bywa, że w celu upokorzenia kogoś zakładana jest cała strona internetowa. Ale najczęściej obmawianie odbywa się na łamach blogów, gdzie ludzie wypisują rzeczy, których nikomu nie powiedzieliby w oczy.

Czy jednak mówienie o innych zawsze jest złe? I czy istnieje coś takiego jak...

Nieszkodliwa plotka?

Oceń następujące twierdzenie:

Plotkowanie zawsze jest złe. □ prawdziwe □ fałszywe

Jak brzmi poprawna odpowiedź? W zasadzie zależy ona od tego, jak zdefiniujemy plotkę. Jeżeli mamy na myśli luźną pogawędkę, to niekoniecznie musi być w niej coś złego. Przecież Biblia zachęca nas, byśmy okazywali „osobiste zainteresowanie sprawami drugich” (Filipian 2:4). Oczywiście nie powinniśmy wtrącać się w sprawy, które nas nie dotyczą (1 Piotra 4:15). Trzeba jednak przyznać, że dzięki swobodnym rozmowom dowiadujemy się różnych  istotnych rzeczy, na przykład kto się żeni lub komu właśnie urodziło się dziecko. Taka jest prawda — nie sposób powiedzieć, że troszczymy się o innych, jeśli nigdy o nich nie rozmawiamy.

Z drugiej strony luźna wymiana zdań łatwo potrafi się przerodzić w szkodliwe plotkowanie. Rzucona mimochodem uwaga: „Kasia i Paweł byliby dobraną parą” może zostać powtórzona w takiej postaci: „Kasia i Paweł są parą” — chociaż żadne z nich nie wie o swym domniemanym związku. Ktoś mógłby uznać takie przeinaczenie za drobiazg, ale z pewnością Kasia i Paweł mieliby o tym inne zdanie.

Osiemnastoletnia Julia przekonała się, jak bolesne są takie plotki: „Byłam wściekła i zaczęłam wątpić, czy warto ufać ludziom”. W podobnej sytuacji znalazła się 19-letnia Justyna. Opowiada: „W końcu zaczęłam unikać chłopaka, z którym rzekomo chodziłam. To było nie fair. Byliśmy po prostu dobrymi znajomymi, a to, że ze sobą rozmawiamy, nie powinno być powodem do plotek”.

Umiejętnie pokieruj rozmową

Jak możesz zapanować nad językiem, gdy bierze cię pokusa, by o kimś poplotkować? Żeby odpowiedzieć na to pytanie, posłużmy się przykładem osoby jadącej ruchliwą autostradą. Na drodze zupełnie nieoczekiwanie może wyłonić się sytuacja, która zmusi kierowcę do zmiany pasa ruchu, ustąpienia innemu pojazdowi lub nawet zatrzymania się. Czujny kierowca zważa na to, co się wokół niego dzieje,  i reaguje zależnie od okoliczności.

Podobnie rzecz się ma z rozmową. Zazwyczaj można zauważyć, kiedy zaczyna schodzić na niewłaściwe tory. Czy wiesz, jak w takiej sytuacji umiejętnie „zmienić pas ruchu”? Jeżeli tego nie zrobisz, plotka może wyrządzić komuś krzywdę. „Rzuciłem kiedyś uwagę o pewnej dziewczynie, że lata za chłopakami, i ktoś jej o tym doniósł” — mówi Michał. „Przyszła do mnie i powiedziała, jak bardzo zabolały ją moje bezmyślne słowa; nigdy nie zapomnę smutku w jej głosie. Wyjaśniliśmy sprawę, ale czułem się głupio, że tak zraniłem koleżankę”.

Słowa naprawdę mogą ranić. Biblia przyznaje, że „jest taki, który mówi bezmyślnie, jakby zadawał pchnięcia mieczem” (Przysłów 12:18). Dlatego zanim coś powiesz, pomyśl! To prawda, że w trakcie barwnej rozmowy nie jest łatwo ugryźć się w język. Ale warto okazać panowanie nad sobą. Jak radzi 17-letnia Karolina, „musisz uważać na to, co mówisz. Jeżeli nie wiesz o czymś z wiarygodnego źródła, może się okazać, że rozsiewasz kłamstwa”.  Kiedy więc rozmowa przeradza się w szkodliwe plotkowanie, posłuchaj rady apostoła Pawła, by „prowadzić ciche życie oraz dbać o swoje sprawy” (1 Tesaloniczan 4:11).

Jak możesz interesować się innymi, a jednocześnie nie wtrącać w ich życie osobiste? Zanim coś o kimś powiesz, zastanów się: „Czy dobrze znam fakty? Dlaczego chcę powtórzyć jakąś informację? Jak to wpłynie na moją reputację?”. To ostatnie pytanie jest bardzo ważne — kto plotkuje, zdradza więcej o sobie niż o tych, których obmawia.

Kiedy ty padasz ofiarą plotki

Co możesz zrobić, jeśli to o tobie ktoś rozpuścił jakieś pogłoski? Księga Kaznodziei 7:9 ostrzega: „Nie śpiesz się w duchu do obrażania się”. Postaraj się nie wyolbrzymiać sprawy. W Biblii czytamy: „Nie bierz sobie do serca wszystkich słów, które by ludzie wyrzekli (...). Bo twoje serce dobrze wie, ileż to razy i ty drugim złorzeczyłeś” (Kaznodziei 7:21, 22).

 Oczywiście złośliwej obmowy nie można usprawiedliwiać. Ale przesadna reakcja może ci zaszkodzić bardziej niż sama plotka! Spróbuj zatem popatrzeć na całą sprawę tak jak Renata, która mówi: „Jest mi przykro, gdy ktoś powie o mnie coś niemiłego, staram się jednak nabrać do tego dystansu. W następnym tygodniu ludzie zapewne znajdą sobie nowy temat do rozmów” *.

Warto zatem tak kierować rozmowami, by nie przeradzały się w szkodliwe plotkowanie. A jeżeli ktoś powie coś przykrego o tobie, okaż się osobą dojrzałą i nie reaguj w sposób przewrażliwiony. Pozwól, by twoje czyny mówiły za ciebie (1 Piotra 2:12). Pomoże ci to utrzymywać dobre stosunki z innymi oraz zdobyć uznanie Boga.

[Przypis]

WERSET

„Kto strzeże swych ust, zachowuje swą duszę. Kto szeroko otwiera swe wargi — doprowadzi się do ruiny” (Przysłów 13:3).

WSKAZÓWKA

Jeżeli ktoś plotkuje w twojej obecności, możesz powiedzieć: „Skończmy tę rozmowę; to nie fair. Przecież jej/​jego tu nie ma i nie może się bronić”.

CZY WIESZ, ŻE...?

Wystarczy, że słuchasz plotek, a stajesz się za nie częściowo odpowiedzialny. Dając plotkarzowi przyzwolenie, przyczyniasz się do tego, że informacja rozchodzi się lotem błyskawicy.

PLAN DZIAŁANIA!

Gdyby korciło mnie, żeby puścić w obieg plotkę, to: ․․․․․

Jeżeli ktoś mnie obgada, postaram się: ․․․․․

Sprawy, o które zapytam rodziców: ․․․․․

ZASTANÓW SIĘ

● Kiedy rozmowa o sprawach dotyczących innych osób będzie najzupełniej na miejscu?

● Jeżeli kiedyś padłeś ofiarą plotki, czego się z tego nauczyłeś?

● Jak rozpuszczanie plotek o innych mogłoby zaszkodzić twojej reputacji?

[Napis na stronie 107]

„Dostałam nauczkę, gdy osoba, o której plotkowałam, dowiedziała się wszystkiego i zażądała wyjaśnień. Nie mogłam się wykręcić! Przekonałam się, że lepiej powiedzieć coś prosto w oczy niż za czyimiś plecami!” (Paula).

[Ilustracja na stronie 108]

Szkodliwa plotka jest niebezpieczna, gdyż rani jak miecz