1-3. Ia ekei kahrepe kan me pwukoahn irail kan me kin doadoahngki pali laud en arail ahnsou ong papah Siohwa ele anahne wekidekla?

ROBERT oh Mary Jo nda: “Mwurin sounpar 21 nan at doadoahk en misineri, at pahpa oh nohno ko koaros sohla kak pein apwalih irail. Se perenki at pahn apwalih irail. Ahpw, e uhdahn kansensuwed en kohkohsang wasao me se uhdahn poakohngala.”

² William oh Terrie nda: “Ni at diarada me se sohte kak pwuralahng wia at pwukoao pwehki at kahpwal en roson, se sengiseng. Se kin ahnsou koaros men papah Siohwa nan ehu sahpw tohrohr, ahpw met se solahr kak.”

³ Aleksey nda: “Se ese me irail kan me uhwong kiht men kauhdi at doadoahk ni ohpis en Sounkadehdehn Siohwa kan me I kin papah ie. Ahpw e kapwuriamweite ni met eh wiawi oh se anahne kohkohsang Pedel.”

4. Peidek dah kan me kitail pahn koasoiapene nan iren onop wet?

⁴ Me tohto me kin doadoahngki pali laud en arail ahnsou ong papah Siohwa, iangahki irail kan me kin papah nan Pedel, pil kin ale pwukoa kapw kan. * Riatail Kristian lelepek kan ele kin apwalki kohkohsang arail pwukoa kan me re uhdahn perenki. Dahme kak sewese irail en dadaurete pahn wekidekla wet? Ia duwen omw kak sewese irail? Pasapengpen peidek pwukat kak sewese kitail koaros en dadaurete pahn wekidekla kan nan atail mour.

5. Ni ahl dah kan me wekidekla ehu kak kamwakid kitail?

⁵ Mehnda ma kitail kin kalohk de papah nan Pedel, kitail kak kakairada limpoak ong aramas akan oh pil wasa me kitail kin papah ie. Kitail uhdahn kin nsensuwedla ma kitail anahne uhdihsang atail  pwukoao. Kitail kin loaleidkihda riatail Kristian kan, oh kitail kin pwunodki irail, ahpw mehlel ma kitail anahne kohkohsang wasao pwehki kalokolok wiewiawi. (Mad. 10:23; 2 Kor. 11:28, 29) Oh pil, ele e pahn uhdahn apwal en kohla wasa tohrohr ehu pwehki kitail anahne ahnla tiahk en wasao. Kitail pil kak ahneki pepehm wet ma kitail pwuralahng wasa me kitail uhdahn kohsang ie. Robert oh Mary Jo nda: “Se sahnla pein tiahk en at wasao oh pil kalohk ni lokaia me se tikida doadoahngki. Se pehm me kiht mehn liki kei nan pein at wasao.” Ekei me arail pwukoa wekila kin lelohng kahpwal en mwohni me re sohte ahneki mwoweo. Ele re kin mworusala, oh peikasalki dahme re pahn wia. Dahme kak sewese irail?

6. Ia duwen atail kak mihmi karanih Siohwa?

⁶ Mihmi Karanih Siohwa. (Seims 4:8) Ia duwen atail kak wia met? Sang atail kin likih ih pwehki eh kin ketin “sapeng pekipek kan.” (Mel. 65:2) Melkahka 65:8 mahsanih: “Kumwail kasalehiong amwail apwal kan koaros.” Siohwa kak ketin wiahda “mehkan me uhdahn siksang mehkoaros me kitail kin peki de medewehda.” (Ep. 3:20) E sohte kin ihte ketikihong kitail dahme kitail kin peki nan atail kapakap. E kak ketin kamwahwihala atail kahpwal kan ni ahl me kitail uhdahn sohte kasik.

7. (a) Dahme pahn sewese kitail en doulahte karanih Siohwa? (b) Nin duwen me Ipru 6:10-12 mahsanih, dahme pahn imwikihla atail kin pousehlahte papah Siohwa ni lelepek?

⁷ Pwehn doulahte karanih Siohwa, wadek Paipel rahn koaros oh doudouloale. Emen brother me wia misineri men mahso nda: “Kaukaule wia kaudok en peneinei oh kaunopada ong mihting kan, duwehte me ke kin wia nan omw pwukoao mahso.” Oh pil, pousehlahte wia uwen omw kak en iang omw mwomwohdiso kapwo kalohki rongamwahwo. Siohwa ketin tamatamante irail kan me kin pousehlahte papah ih ni lelepek, mehnda ma re sohte kak wia soahng koaros me re kin wia mahso.​—Wadek Ipru 6:10-12.

8. Ia duwen mahsen kan me dierek nan 1 Sohn 2:15-17 eh kak seweseiuk en dehr kedirepwki soahng kan me sohte nohn kesempwal?

⁸ Dehr kedirepwki soahng kan me sohte nohn kesempwal. Dehr mweidohng kapwunod kan en ahn Sehdan sampah en “kasokehla” omw kin papah Siohwa. (Mad. 13:22) Dehr rong irail kan me sohte kin papah Siohwa de kompoakepahmw de omw peneinei kan me kin song en seweseiuk ni arail kin nda me ke anahne koadoahkihada  mwohni laud pwehn kamwahwihala omw mour. (Wadek 1 Sohn 2:15-17.) Likih Siohwa, me kin ketin inoukihda en ketikihdo dahme kitail anahne “ni ahnsou me kitail anahne.” E pahn ketin sewese kitail en kolokol pwoson kehlail, ahneki meleilei, oh ketikihda atail anahn akan en war.​—Ipru 4:16; 13:5, 6.

9. Nin duwen me Lepin Padahk 22:3, 7 mahsanih, dahme kahrehda e kesempwal en soikala pweipwand kan me sohte anahn, oh dahme kak sewese kitail en wiahda pilipil loalokong kan?

⁹ Dehr pweipwand ma ke sohte anahne. (Wadek Lepin Padahk 22:3, 7.) E kin kak uhdahn pweilaud ma ke keseula ehu wasa, oh e pahn mengei en mihla nan pweipwand. Eri dehr pweipwand pwehn pwainda soahng kan me ke sohte uhdahn anahne. Ni atail mi pahn kapwunod laud, ni atail kin apwalih irail me soumwahu kan me kitail poakohng, ele e kak apwal en pilada ia uwen mwohni me kitail kak pweipwandki. Nan soangen irair pwukat, tamataman me “kapakap oh kapakap ni ngidingid” kak seweseiuk wiahda pilipil loalokong kan. Siohwa kak ketin sapengala omw kapakap kan sang ni eh ketikihong uhk meleilei me pahn ‘pere omw mohngiong oh omw kehl en madamadau,’ oh seweseiuk en kak pilada dahme keieu mwahu ken wia.​—Pil. 4:6, 7; 1 Pit. 5:7.

10. Ia duwen atail kak wiahda kompoakepah kapw kan?

¹⁰ Kolokol nanpwungmwahu rehn meteikan. Ehukihong kompoakepahmw mwahu kan omw pepehm oh soahng kan me wiawihong uhk, ahpw mehlel ong irail kan me lelohng soahng kohte me ke lelohng. Ma ke wia met, e pahn kak seweseiuk en nsenamwahula. (Ekl. 4:9, 10) Irail kan me ke kompoakepahnkihla nan omw pwukoa en mwoweo pahn wiewiahte kompoakepahmw. Ahnsou wet, nan omw pwukoa kapwo, ke pahn anahne wiahda kompoakepah kapw kan. Tamataman me ma ke men kompoakepahnkihla meteikan, ke anahne kasalehda kadek. Ia duwen omw kak wiahda kompoakepah kapw kan? Ehukihong meteikan duwen soahng mwahu kan me Siohwa ketikihong uhk pwe ren kak pehm omw peren nan sapwellimen Siohwa doadoahk. Mehnda ma ekei nan mwomwohdiso sohte wehwehki dahme kahrehda ke uhdahn perenki omw doadoahngki pali laud en omw ahnsou ong papah Siohwa, meteikan ele pahn men esehla laud duwen met oh wiahla kompoakepahmw mwahu kei. Ahpw dehr nohn koasoia laud duwen pein kowe de soahng kan me ke wia nan sapwellimen Siohwa doadoahk, oh pepehm suwed kan me ke ahneki.

11. Ia duwen omw kak kolokol omw mouren pwopwoud en nsenamwahu?

¹¹ Ma ke uhdihsang omw pwukoa ehu pwehki omw pwoudo soumwahuda, dehr kapwukoahkin ih. De ma pein kowe me ahneki kahpwal en roson, dehr suwedki oh medewe me ke kansensuwedihala omw pwoudo. Tamataman me kumwa wia “warteieu,” oh kumwa inoukihong Siohwa mwoweo me kumwa pahn apwalih emenemen  nan soangen irair koaros. (Mad. 19:5, 6) Ma kumwa uhdihsang pwukoa ehu pwehki kumwa pahn nainekihda seri ni amwa sohte pilahne, tehk mwahu me noumwa serio ese me kumwa kesempwalki ih laudsang amwa pwukoao. Kamehlelehiong noumwa serio me e wia “kapai ehu” sang rehn Koht. (Mel. 127:3-5) Oh pil ndaiong ih duwen ahnsou kaselel kan me kumwa ahneki nan amwa pwukoao. Amwa wia met kak kamwakid noumwa serio en doadoahngki eh mour nan sapwellimen Siohwa doadoahk kaperen, duwehte me kumwa wia mahso.

12. (a) Ia duwen atail kak sewese irail kan me kin doadoahngki pali laud en arail ahnsou ong papah Siohwa en pousehlahte nan arail pwukoa kan? (b) Ia duwen atail kak sewese arail wekideklao en mengei ong irail?

¹² Mwomwohdiso tohto iangahki riatail Kristian kan kin wia uwen arail kak en sewese irail me kin doadoahngki pali laud en arail ahnsou ong papah Siohwa en pousehlahte nan arail pwukoa kan. Re kin wia met sang ni arail kangoange irail en pousehlahte nan arail doadoahk, sawaskihong irail mwohni de anahn teikan, de sewese irail apwalih tohn arail peneinei kan me dohsang irail. (Kal. 6:2) Ma irail kan me kin doadoahngki pali laud en arail ahnsou ong papah Siohwa alehdi pwukoa kapw ehu nan omw mwomwohdiso, dehr medewe me arail pwukoa wekidekla pwehki re sohte pweida nan arail doadoahko de mie mehkot sapwung me re wiahda. * Ahpw, sewese arail wekideklao en mengei ong irail. Kasamwo irail ni kadek oh kapingahkin irail doadoahk me re wiahda, mehnda ma re sohte kak wia soahng tohto pwehki arail roson me luwet. Esehla mwahu irail. Sukuhlkihsang irail dahme re esehlahr, kaiahn me re alehdi, oh soahng kan me re lelohng.

13. Dahme kitail kak sewesehki irail kan me alehdi pwukoa kapw?

 ¹³ Dahme irail kan me alehdi pwukoa kapw ehu ele anahne nin tapio iei omw en sewese irail diarada wasahn kousoan, mehn peidaid, doadoahk, oh pil soangen anahn teikan. Re pil anahne ire kan duwen dahme kin wiewiawi wasao, duwehte mwomwen pwainla daksis oh alehda insurance. Ahpw dahme re keieu anahne iei ken song en wehwehki arail irair kan. Re kakete apwalki dadaurete pahn pein arail de ahn arail peneinei kahpwal en roson. Ele re pahtouki mehlahn emen me re poakohng. * Oh mehnda ma re sohte pahn koasoia, ele re nsensuwed pwehki re loaleidkihda kompoakparail kan nan wasa me re kin papah ie mwoweo. Re anahne ahnsou pwehn powehdi pepehm pwukat, me ele re sohte uhdahn wehwehki.

14. Ia duwen sounkalohk kan ar sewese sister men en ahnla eh pwukoa kapwo?

¹⁴ Ma ke iang irail kalohk oh kangoange irail sang omw mehn kahlemeng mwahu, ke kak sewese irail en ahnla arail pwukoao. Sister men me papah sounpar tohto nan ehu sahpw tohrohr nda: “Nan ei pwukoa en mwoweo, I kin wia onop en Paipel ong meteikan rahn koaros. Nan ei pwukoa kapwo, e uhdahn apwal I en pil pahkpeseng nei Paipelo de kasalehiong meteikan kisin kasdo kan ni ahnsou me I kalohk. Ahpw sounkalohk kan wasao kin luke ie en iang irail ni arail pwurehng pwurala rehn tohnihmw kan oh arail onop en Paipel kan. Ei kilang riei Kristian ngoang oh eimah pwukat ar wia onop en Paipel me kin pweida mwahu kahrehiong ie en ahneki madamadau pwung ong wasao. I sukuhlki en tapiada koasoiong meteikan nan wasahn kalohk kapwo. Mepwukat koaros sewese ie en pwurehng ahneki peren.”

15. Ia duwen omw kak pweida mwahu nan omw pwukoa kapwo?

¹⁵ Ke kak pweida mwahu nan omw pwukoa kapwo. Dehr medewe me ke wia doadoahk suwed nan omw pwukoa en mwoweo de me ahnsou wet sohte nohn kesempwal. Medewehla duwen ahl tohto kan me Siohwa ketin sewesehkin uhk ahnsou  wet oh doulahte kalokalohk. Alasang Kristian lelepek kan ni mwehin wahnpoaron ko. Sohte lipilipil ia wasa re mi ie, re kin “lella wasa koaros nan sahpw ko oh lohlohkiseli rongamwahu en mahsen en Koht.” (Wiewia 8:1, 4) Omw kin nannanti en doulahte kalokalohk pahn wahdo kamwahu kan. Karasepe, pioneer kan me anahne kohkohsang sahpw ehu kin keseula ehu sahpw me karanih me pil mie anahn laud ong sounkalohk me lokaiahki arail lokaia. Mwurin sounpwong kei, me tohto iangala pwihn kapw ko me lokaiahki lokaia me pioneer ko kin doadoahngki nan kalohk.

16. Ia duwen omw kak diar peren nan omw pwukoa kapwo?

¹⁶ “Peren me KAUN-O pahn ketikihong kumwail pahn kakehlakeikumwailla.” (Neh. 8:10) Atail peren me keieu laud en kohsang atail nanpwungmwahu rehn Siohwa, a kaidehn sang atail pwukoa, mehnda ma kitail uhdahn perenki pwukoao. Eri, pousehlahte karanih Siohwa, likih ih en ketikihong uhk erpit, kaweid, oh sawas. Tamataman me ke perenkihla omw pwukoa en mwoweo pwehki ke wia uwen omw kak en sewese aramas ako wasao. Loalenohng omw doadoahko ahnsou wet oh kilang ia duwen Siohwa eh kin ketin seweseiuk en pil uhdahn perenkihla.​—Ekl. 7:10.

17. Dahme kitail anahne tamataman duwen atail pwukoa me kitail ahneki ahnsou wet?

¹⁷ Kitail anahne tamataman me atail doadoahk ong Siohwa pahn wiewiawi kohkohlahte, ahpw pwukoa me kitail ahneki ahnsou wet pahn wiawi ongete ahnsou ehu. Nan sampah kapwo, ele kitail koaros pahn mie atail pwukoa kapw. Aleksey, me kitail koasoia mwoweo, kamehlele me dahme e lelohng ahnsou wet kin kaunopada ih ong wekidekla kan me pahn wiawi ni ahnsou kohkohdo. Aleksey nda: “I kin ahnsou koaros ese me Siohwa oh sampah kapwo uhdahn mehlel, ahpw ni ahnsowohte ira mwomwen doh. Ahnsou wet I uhdahn karanih Siohwa, oh pehm me sampah kapwo pahn miehla ni ahnsou keren.” (Wiewia 2:25) Sohte lipilipil soangen pwukoa dah me kitail ahneki, kitail en doulahte karanih Siohwa. E sohte pahn ketin likidmeliehla kitail, ahpw e pahn ketin sewese kitail en diar peren ni atail wia sohte lipilipil dahme kitail kak wia nan sapwellime doadoahk, sohte lipilipil ia wasa me kitail wia doadoahko.​—Ais. 41:13.