Génesis 41:1-57
41 Iskay watasña pasarqa. Faraontaj* kay jinata mosqokorqa:+ Nilo mayu kantupi kashasqa.
2 Chaypitaj rikusqa qanchis sumaj wira wakasta Nilo mayumanta llojsimushajta, mayu kantupitaj pastota mikhushajta.+
3 Chay wakaspa qhepantataj qanchis millay tullu wakas mayumanta llojsimullasqankutaj, chay wira wakaspa ladonkupitaj sayaykusqanku Nilo mayu kantupi.
4 Chay millay tullu wakastaj chay sumaj wira wakasta oqoykakapusqanku. Ajinata mosqokushaspa faraonqa ujllata rijchʼarisqa.
5 Chaymanta ujtawan mosqokullarqataj. Chay mosqoyninpitaj rikusqa, qanchis sumachaj trigo* umasta uj cañallamanta wiñashajta.+
6 Chaymanta wiñallasqankutaj qanchis chʼusu trigo umas, chaykunataqa inti llojsimuy ladomanta jamoj wayra chʼakirparichisqa.
7 Chay chʼusu trigo umastaj chay sumaj trigo umasta oqoykushasqanku. Jinallapi faraonqa rijchʼarispa mosqokushasqanta reparakusqa.
8 Qʼayantin paqarenqa may llakisqa kasharqa. Chayrayku wajyacherqa Egiptomanta tukuy yatirista, jinallataj tukuy yachayniyoj runastapis. Faraontaj paykunaman willarqa chay mosqokusqanta. Chaywanpis ni mayqenninku sutʼinchayta aterqankuchu chay mosqokusqan imachus niyta munasqanta.
9 Chaymantaña coperospa* kamachejninkoqa faraonman nerqa: “Kunan yuyarikuni imatachus mana willasusqayta.*
10 Qan reyníy faraón, maypachachus noqaykupaj phiñakorqanki chaypacha, noqata, jinallataj tʼantata ruwajkunajta kamachejninkutapis carcelman wisqʼaykuchiwarqayku, guardiaspa kamachejninpa wasin qayllapi kaj carcelman.+
11 Chaypitaj paywan noqawan uj chʼisilla mosqokorqayku. Sapa ujniykoj mosqokusqaykutaj niyta munarqa imachus noqaykuwan kananta.+
12 Chayllapitaj noqaykuwan kasharqa uj hebreo joven, payqa guardiaspa kamachejninpa kamachin karqa.+ Mosqokusqaykuta willarejtiykutaj,+ sutʼinchawarqayku imachus mosqokusqayku niyta munasqanta.
13 Niwasqaykuman jinapunitaj juntʼakorqa. Noqaqa ruwanayman kutiykanpuni, chay ujnintaj rakhu kʼaspipi* warkhusqa karqa”,+ nispa.
14 Chayta uyarispa faraonqa Joseta wajyachimorqa.+ Paytaqa usqhay usqhayllata carcelmanta orqhomorqanku.+ Joseqa umanta pʼajlakorqa, barbanta* rasurakorqa, ropantapis cambiakorqa. Chantá yaykorqa faraón kasharqa chayman.
15 Faraontaj Joseta nerqa: “Ujta mosqokuni, nitaj pipis mosqokusqayta sutʼinchayta atiwanchu. Willawanku qan mosqoykunata uyarispa sutʼinchayta atisqaykita”,+ nispa.
16 Josetaj nerqa: “Chayqa mana noqamantachu. Dios chaytaqa sutʼinchasonqa, chaytaj allinniykipaj kanqa”,+ nispa.
17 Chantá faraonqa Joseman willarqa: “Mosqoyniypeqa Nilo mayu kantupi sayashasqani.
18 Chay mayumantataj qanchis sumaj wira wakas llojsimuspa, mayu kantupi pastota mikhushasqanku.+
19 Chay wakaspa qhepankutataj llojsimushasqanku qanchis millay tullu wakas. Manapuni jaykʼajpis chay jina millay wakastaqa rikorqanichu kay tukuy Egiptopeqa.
20 Chay millay tullu wakastaj chay qanchis sumaj wira wakasta oqoykakapushasqanku.
21 Oqoykuyta tukojtinkupis, ni pi reparasqachu oqoykusqankuta, ñaupajta jina millay tullusllapuni kashasqankurayku. Noqataj ujllata rijchʼarerqani.
22 ”Chantá mosqoyniypi rikullarqanitaj qanchis sumaj poqosqa trigo umasta, uj cañallamanta wiñashajta.+
23 Rikullarqanitaj qanchis chʼaki chʼusu trigo umasta wiñashajta, chaykunataqa inti llojsimuy ladomanta jamoj wayra chʼakirparichisqa.
24 Chay chʼusu trigo umastaj chay sumaj poqosqa trigo umasta oqoykushasqanku. Chay mosqokusqaytaqa yatirisman willarqani,+ nitaj ni mayqenninku sutʼinchayta atiwankuchu”,+ nispa.
25 Josetaj faraonman nerqa: “Chay mosqokusqasniykeqa ujllata niyta munan. Diosqa* qanman willashasunki imatachus pay ruwananta.+
26 Qanchis wira wakasqa qanchis sumaj watas kanku, kikillantaj niyta munan qanchis sumaj trigo umaspis. Chay iskaynin mosqoykunaqa ujllata niyta munan.
27 Wira wakaspa qhepanta llojsimoj qanchis millay tullu wakasqa qanchis yarqhay watas kanku, qanchis chʼusu trigo umaspis chay qanchis yarqhay watasllataj kanku.
28 Nerqayki jina Dios willashasunki imatachus pay ruwananta.
29 ”Kay tukuy Egipto jallpʼapi qanchis watasta sumajta poqonqa.
30 Chay qanchis watas pasaytataj sinchʼi yarqhay kanqa. Nitaj pipis yuyarikonqachu Egipto jallpʼapi qanchis watasta sumajta poqosqanta. Yarqhayqa manchaypuni kanqa kay jallpʼapi.+
31 Sinchʼi yarqhay kasqanrayku ni pi yuyarikonqachu kay jallpʼapi sumajta poqosqanta, imaraykuchus yarqhayqa mana aguantay atina kanqa.
32 Iskay kutita mosqokusqaykeqa niyta munan, Diosqa nisqanta juntʼanantapuni. Chaytataj Diosqa usqhayllata ruwanqa.
33 ”Chayrayku allin kanman uj sumaj yuyayniyoj, yachayniyoj runata maskʼanayki, Egiptomanta cuentayoj kananpaj.
34 Qanqa kayta ruwawaj: Allin kamachejkunata ajllay nacionnintinpi, chay qanchis wataspi Egiptopi sumajta poqoshajtin,+ phishqaman tʼaqaspa ujnin kajta tantanankupaj.
35 Paykunaqa chay sumaj wataspi chay tukuynin trigota* tantachunku. Chay trigotataj sapa llajtapi jallchʼachunku.+ Chaytaj faraonpata kanqa.
36 Chayqa kanqa runaswan uywaswan mikhunankupaj, qanchis watasta Egiptopi sinchʼi yarqhay kashajtin. Ajinamanta ni runaspis, ni uywaspis yarqhaywan wañonqankuchu”,+ nispa.
37 Josejpa nisqanqa faraonman allin rijchʼarqa, jinallataj tukuy kamachisninmanpis.
38 Chayrayku faraonqa kamachisninman nerqa: “¿Waj runata tarisunmanchu kay runata jina Diospa espiritunwan juntʼata?”, nispa.
39 Chantá faraonqa Joseta nerqa: “Mana pipis kanchu qan jina sumaj yuyayniyoj, yachayniyoj runaqa. Qanmanqa Dios kay tukuy imas kananta sutʼinchasunki.
40 Kunanmantapacha qan cargoyoj kanki wasiymanta. Kay llajtamanta tukuy runastaj, qanta tukuy imapi kasusonqanku.+ Noqalla qanmanta aswan kuraj kasaj, rey kasqayrayku”, nispa.
41 Chantá faraonqa Joseta nillarqataj: “Qantaqa churashayki tukuy Egipto jallpʼamanta cargoyoj kanaykipaj”,+ nispa.
42 Chayta niytawan faraonqa makinmanta sellana anillonta orqhokuspa, Josejpa makinman churaykorqa. Chaymantataj sumaj lino ropata churacherqa, kunkanmantaj oro collarta* warkhuykorqa.
43 Chantapis Josetaqa wicharicherqa ujnin sumaj carretanman, ñaupaqentataj runas qhaparispa rerqanku: “Payman kʼumuykukuychej”,* nispa. Ajinata faraonqa Joseta churarqa Egiptomanta cargoyoj kananpaj.
44 Faraonqa Joseta nillarqataj: “Noqamin faraonqa kani. Chaywanpis tukuy Egiptopeqa, mana pipis imata ruwayta atenqachu,* qan mana imatapis kamachejtiykeqa”,+ nispa.
45 Chaymantataj faraonqa Joseman Zafenat-Panéah sutita churarqa. Casaracherqataj Asenatwan,+ On* llajtamanta sacerdote Potiferaj warmi wawanwan. Joseqa tukuynin Egipto jallpʼamanta cargoyoj karqa.*+
46 Joseqa Egiptomanta rey faraonpa ñaupaqenman yaykushaspa* 30 watasniyoj karqa.+
Chaypachataj Joseqa faraonpa ñaupaqenmanta llojsispa tukuynin Egipto jallpʼata muyumorqa.
47 Chay qanchis watasta jallpʼaqa sumajta poqorqa, mana oqhariy atinatapuni.
48 Joseqa chay qanchis wataspi Egipto jallpʼapi sumajta poqosqanta tantacherqa, llajtaspitaj jallchʼacherqa. Sapa llajtapeqa jallchʼacherqa chay qayllaspi poqosqanta.
49 Joseqa trigota ashkhata jallchʼacherqa, mar qocha kantupi tʼiyu chhikatapuni. May chhika kasqanraykutaj manaña pesaspachu jallchʼacherqa.
50 Manaraj chay yarqhay watas chayamushajtin, Josewan warmin Asenatwanqa iskay wawasniyojña karqanku.+ Asenatqa karqa On* llajtamanta sacerdote Potiferaj wawan.
51 Joseqa kuraj wawanman Manasés* sutita churarqa,+ imaraykuchus pay nerqa: “Dios qonqachiwan tukuy llakiyniyta, jinallataj tataypa wasintapis”, nispa.
52 Sullkʼa kajmantaj churarqa Efraín* sutita,+ imaraykuchus pay nerqa: “Diosqa wawasta qowan sufrisqay jallpʼapi”,+ nispa.
53 Ajinamanta juntʼakorqa chay qanchis watas, Egipto jallpʼapi sumajta poqorqa chay watas.+
54 Chantá qallarerqa qanchis yarqhay watas José nisqanman jinapuni.+ Chaypacha tukuy nacionespi yarqhay karqa, Egipto jallpʼallapi mana yarqhay karqachu, chaypeqa mikhuna* kallarqa.+
55 Aswan qhepamantaj Egipto jallpʼapipis yarqhay kallarqataj, runastaj faraonman rerqanku mikhunata* mañakoj.+ Faraontaj tukuy egipciosta nerqa: “Rispa Josemanta mañakamuychej, paypa nisqantataj ruwaychej”,+ nispa.
56 Yarqhayqa tukuynin jallpʼapi kallarqapuni.+ Josetaj kicharerqa tukuy trigo pirwasta, egipciosman vendenanpaj,+ Egipto jallpʼapi may sinchʼipuni yarqhay kasqanrayku.
57 Runastaj tukuynin jallp’amanta Egiptoman jamorqanku Josemanta trigota rantikunankupaj, tukuynin jallp’api sinchʼi yarqhay kasqanrayku.+
Sutʼinchaykunasnin
^ Faraonqa mana sutichu, manaqa Egiptomanta reyesta faraón nej kanku.
^ Chayri “grano”.
^ Uj coperoqa reypa wasinpi llankʼaj, reyman vinota chayri waj ujyanasta jaywaspa.
^ Chayri “imatachus mana allintachu ruwasqayta”.
^ Chayri “postepi”.
^ Barba: waj lugarespi ninku chhunka, sunkha.
^ Chayri “Cheqa Diosqa”. Glosariopi cheqa Dios nisqata leeriy.
^ Ichá kallanmantaj karqa “cebada”.
^ Chayri “walqhata”, “cadenata”.
^ Hebreo parlaypeqa nin, “Avrékh”. Chay palabraqa ichá niyta munanman runas jatunpaj qhawananku kasqanta.
^ Hebreo parlaypeqa nin, “mana pipis makinta, nitaj chakintapis oqharenqachu”.
^ Chayri “Heliópolis”.
^ Chayri “tukuynin Egipto jallpʼata muyumorqa”.
^ Chayri “faraonpaj llankʼayta qallarishaspa”.
^ Chayri “Heliópolis”.
^ Manasés suteqa niyta munan qonqaskiriman tukuchej, qonqachej.
^ Efraín suteqa ichapis niyta munan iskay wawasta qowan.
^ Hebreo parlaypeqa nin, “tʼanta”.
^ Hebreo parlaypeqa nin, “tʼantata”.
