¿Qutuchakuypi llamkʼanaykita watiqmanta japʼikuyta munawaqchu?

¿QUTUCHAKUYPI imallapipis llamkʼasqaykita saqichisurqankuchu? Ichá anciano chayri siervo ministerial karqanki, mana chayqa, Diosmanta willamunaykipaq tukuy tiempoykita churarqanki, chay llamkʼaytaq achkhata kusichisurqa.

Chaywanpis ichá, unquyrayku, machuyasqaykirayku chayri familiaykita qhawanaykirayku, manaña jinatachu llamkʼachkanki. Jina kaptinqa, Diospaq mana allinta llamkʼachkasqaykita, ama yuyaychu (1 Tim. 5:8). Ñawpa tiempopiqa, Felipe misionerojina willamuq, chaymantataq familianta qhawananpaq, Cesareapi qhipakunan karqa (Hech. 21:8, 9). Machuyayninpi rey Davidtaq, churin Salomonta kamachiq kananpaq churarqa (1 Rey. 1:1, 32-35). Paykuna manaña ñawpaqtajina ruwaptinkupis, Jehovaqa, Felipeta, Davidta ima, munakullarqapuni. Kunankamataq chay chiqa sunqu runasta jatunpaq qhawanchik.

Ichá familiaykipi chʼampaykuna rikhurisqanrayku, chayri mana allinta purisqaykirayku, qutuchakuypi llamkʼayniykita saqichisurqanku (1 Tim. 3:2, 4, 10, 12). Ancianos chay llamkʼayta saqichisusqankuta, ichá mana allin ñawiwanchu qhawarqanki, chayraykutaq kunankama sunquyki nanasunki.

Diospaq watiqmanta sumaqta llamkʼayta atillawaqtaq

¿Diospaq watiqmanta sumaqta llamkʼayta atillawaqtaqchu? Arí. Chaywanpis chaypaqqa, mayta kallpakunayki tiyan (1 Tim. 3:1). ¿Imataq chaypaq tanqasunan tiyan? Imachus Jehová Diosman qukunaykipaq tanqasurqa chayllataq, nisunman Diosta, hermanosta ima, munakusqayki. Tukuy sunqu chayta ruwayta munanki chayqa, ñawpaqta qutuchakuypi llamkʼasqaykimanta, manaña llamkʼasqaykimanta ima, yachayta japʼisqaykita, qutuchakuypa allinninpaq Jehová apaykachallanqa.

Jehová, israelitasmanta sumaq llamkʼayninkuta qhichuytawan, imatachus nisqanta yuyarikuna: “Noqa Tata Diosqa kasqay jinallapuni kani. Chayrayku qankuna, Jacobmanta mirajkuna, mana chinkachisqachu karqankichej” (Mal. 3:6). Jehovaqa, israelitasta munakullarqapuni, chantá maykʼaqllapis juk sumaq llamkʼayta paykunaman qunanta yacharqa. Qammantapis kikillantataq yuyachkan. Chaywanpis, ¿imatá chaykama ruwachkawaq? Diospaq llamkʼayniykiqa, mana imatapis allinta ruwayta yachasqaykimantachu, manaqa Dioswan allinpi kanaykimanta. Chayrayku, qutuchakuypi ni imapi llamkʼachkankichu chayqa, Dioswan allinpi kanaykipaq kallpachakuy.

Iñiyniykita kallpachanaykipaqqa, ‘Diosman riy, atiyninpitaq atienekuy’ (Sal. 105:4; 1 Cor. 16:13). Chaypaqqa, Diosmanta tukuy sunqu espíritu santonta mañakuy, imaynachus kachkasqaykitapis willay. Ajinata ruwaspaqa, Jehovap qayllanpi, payta yupaychaypi aswan allin kachkasqaykita ima, rikunki (Sal. 62:8; Fili. 4:6). Chantapis, Diospa palabranta ukhunchaspa iñiyniykita kallpachallankitaq. Qutuchakuypi mana achkha llamkʼay kapusunki chayqa, sapallayki chayri familiaykiwan Bibliamanta astawan ukhunchanaykipaq kallpachakuy. Diosta yupaychaypi imastachus ruwanaykita mana juntʼayta atillarqankichu chayqa, kunan tiempo kachkan chayta ruwanaykipaq (Fili. 3:16).

Qamqa Jehovamanta sutʼinchaqllapuni kanki (Isa. 43:10-12). “Dioswan khuska” llamkʼayta atisqanchikwanqa, ni imapis kikinchakunchu (1 Cor. 3:9). Chantapis, willayman  lluqsispaqa Diosman astawan qayllaykusun, hermanosninchiktataq kallpachasun.

Mana allin kaqpi yuyaykunata atipana

Ichapis qutuchakuypi llamkʼayniykita qhichuchikusqaykirayku, pʼinqakunki chayri llakikunki. Mana chayrí, imatachus ruwasqayki, mana wakkuna qhawasqankumanjinachu kasqanta yuyanki. Chantapis, ancianos chay llamkʼayniykita saqichisusqankumanta, mana allin yuyaykuna sunquykiman yaykuyta atinman. Chaywanpis, chay mana allin yuyaykunawan atipachikuptiykiqa, mana ñawpaqman riyta atinkichu, nitaq imatapis allinniykipaq yachakuyta atinkichu. Chay yuyaykunata atipanapaq, Jobmanta, Manasesmanta, Josemanta ima, yachakuna.

Jobqa, chay tiempomanta runaspaq, may sumaqpaq qhawasqa karqa, imaraykuchus juezjina, kuraqjina ima, karqa (Job 1:5; 29:7-17, 21-25). Chaywanpis juk tiempopiqa, qhapaq kayninta chinkachirqa, mayta unquykurqa, wawasninpis wañupurqanku, allin runa kasqanpis iskaychachisqa karqa. Pay nirqa: “Noqamanta aswan wayna kajkuna asikuwanku”, nispa (Job 30:1.)

Jobqa, Diospa ñawpaqinpi ni ima juchata ruwasqanta nirqa (Job 13:15). Chaywanpis, Jehová Diospi suyakurqa, chaytaq allin karqa. Imaraykuchus Dios, payta chiqan ñanman, astawanraq pantasqanrayku kutirichinanta reparakurqa (Job 40:6-8; 42:3, 6). Jobqa, kʼumuykukuq kasqanrayku, ñawpaqta kapusqanmanta astawan achkha tʼinkasta japʼirqa (Job 42:10-13).

Ichapis juchallikusqaykirayku qutuchakuypi llamkʼayniykita qhichusurqanku, kunantaq, Jehová, hermanos ima, chay ruwasqaykimanta perdonasusqankumantachus manachus iskaychasqa kachkanki. Chaywanpis, Judá ayllumanta Manasés kamachiqmanta yuyarikuy. Payqa, “ashkha sajra imastapuni ruwaspa, Tata Diosta sinchʼita phiñaricherqa” (2 Rey. 21:6). Chaywanpis, Biblia nisqanmanjinaqa, wañunan tiempopi chiqan runapaq qhawasqa karqa. ¿Imarayku?

Imaraykuchus Manasesqa, Tata Dios kʼamisqanta japʼikurqa. Qallariypiqa, Jehová Diosta mana kasukurqachu, chayraykutaq Dios, asiriospa makinman jaywaykurqa, paykunataq cadenaswan wataykuspa Babilonia suyuman presota aparqanku. Babiloniapi kaspataq, ‘Señornin Tata Diosman qhaparikurqa, maytataq kʼumuykukusqa ñawpa tatasninpa Diosninman’. Kay kamachiqqa, suqunmantapacha pesachikusqanta, ruwasqasninwan rikuchirqa, chayraykutaq perdonasqa karqa (2 Cró. 33:12, 13).

Qutuchakuypi llamkʼaykunata qhichuchikuqqa, mana jukllapi chay llamkʼaykunata watiqmanta japʼiyta atinmanchu. Manaqa, pisimanta pisi. Ima llamkʼayllatapis qususqankuta sumaqta juntʼanki chayqa, pisimanta pisi wak aswan jatun ruwaykunata qusunqanku. Ajinata ruwayman mana yachasqa kasqaykirayku, ichapis qallariypi mana ruwayta atillankichu. Chaywanpis, mana saykʼunkichu chayqa, ajinata ruwasqayki tiempowan allin kasqanta sutʼita rikunki.

Kunanqa, Jacobpa churin Josemanta qhawarina. Wawqisninqa, 17 watasniyuq kachkaptin, wata runatajina ranqhaykurqanku (Gén. 37:2,  26-28). Chiqamantachá payqa, mana chayta wawqisninmanta suyarqachu. Chaywanpis, mana allinpi rikukupapis ñawpaqllamanpuni rirqa, Jehovap bendicionninraykutaq “egipcio patronnimpapi kashajtin, tukuy imapi allin rerqa” (Gén. 39:2). Chaymanta aswan qhipamanqa, carcelpi wisqʼasqa karqa, chaypi kachkaspapis Diosman chiqa sunqullapuni karqa, Jehovataq yanapallarqapuni. Chaymantá, cárcel ukhupipis kamachiqjina churasqa karqa (Gén. 39:21-23).

Joseqa, tukuy ñakʼarisqan allinpaq kasqanta, mana yacharqachu. Payqa, ima llamkʼayta qusqankutapis, tukuy atisqanmanjina juntʼarqa. Chayrayku Jehovaqa, ima familianiqtachus Mesías jamunan karqa chayta, Joseniqta jarkʼarqa (Gén. 3:15; 45:5-8). Ñuqanchikqa, ichá mana Josejinachu juk jatun ruwayman churasqa kasun, chaywanpis imata ruwanapaqpis Jehová akllawasqanchikta yachanchik. Chayrayku, Jehová imata kamachinawanchikpaqpis, Josejina wakichisqa kanachik.

Ñakʼariypi kasqaykimanta yachakuy

Job, Manasés, José ima, imaymana ñakʼariykunata rikurqanku, wakintaqa juchankurayku, wakintataq qhasimanta. Chaywanpis, kimsantinku chay ñakʼariykunata japʼikurqanku, sumaq yachachiykunatataq chaymanta yachakurqanku. Qamrí, ¿imatá yachakuwaq imatachus kawsayniykipi rikuchkasqaykimanta?

Imatachus Jehová yachachisuyta munasqanta reparanaykipaq kallpakuy. Jobqa, manchay ñakʼariypi rikukuspa, anchata payllapi yuyayta qallarirqa, imachus aswan allin kasqantataq qunqapurqa. Chaywanpis, Jehová chiqan ñanman kutirichananpaq ruwasqanta,tukuy sunqu japʼikurqa, nirqataq: “parlasharqani [...] mana entiendesqayta”, nispa (Job 42:3). Qutuchakuypi ima llamkʼaytapis saqichisurqanku chayqa, ‘ama qam kikiykimanta aswan sumaq kasqaykita yuyaychu, manachayqa maychus kasqallanta yuyay’ (Rom. 12:3). Mana entiendeyta atiptiykipis, Jehovaqa, ichá juk ruwayta sumaqta ruwanaykipaq wakichichkasunki.

Kʼamiyta japʼikuy. Manasesqa, ichapis qallariypi chayjina jasutʼiy mana paypaqjinachu kasqanta yuyarqa. Chaywanpis, kʼamiyta japʼikuspa, pesachikuspataq saqra ruwayninta saqirqa. Imayna kʼamiytapis chayri jasutʼiytapis qususqankuta kasukuy, ‘kʼumuykukuq sunquwan Señorpa ñawpaqinpi kay, paytaq pataman uqharisunqa’ (Sant. 4:10; 1 Ped. 5:6).

Pacienciayuq kay, maychus kaqtataq yuyay. Joseqa, chay ñakʼariyta rikusqanrayku, chiqnikuyta, vengakuyta ima, sunqunpi wiñachinman karqa. Chaywanpis, allin yuyaywan, khuyakuywantaq, imatapis ruwarqa (Gén. 50:15-21). Qam sunqu pʼakisqa kanki chayqa, pacienciayuq kay, maychus kaqtataq yuyay, Jehovawantaq yachachichikuy.

¿Maykʼaqllapis qutuchakuypi llamkʼayniykita qhichuchikurqankichu? Jina kaptinqa, Jehová wak llamkʼaykunata qusunanta saqiy. Dioswan allinpi kanaykipaq kallpachakuy, pacienciayuq kay, kʼumuykuq sunquyuq ima, amataq mana allin yuyaykunata sunquykipi japʼiychu. Ima llamkʼayta ruwanaykipaqpis wakichisqa kay. Chantapis, Jehovaqa, ‘llimphu sunquyuqkunaman, tukuy ima allin kaqta qunanmanta’, ama iskaychakuychu (Sal. 84:11).

[30 paginapi sutʼinchaynin]

Diosmanta tukuy sunqu mañakuspa iñiyniykita kallpachay

[31 paginapi dibujo/foto]

Runasman willamuspaqa, Diosman astawan qayllaykusun

[32 paginapi dibujo/foto]

Jehová wak llamkʼaykunata qusunanta saqiy