Satanaspa kamachiyninqa urmanqapuni

“Juchasapas sajra kajta ruwasqankurayku paykunatapis mana allin rin[qachu]” (ECL. 8:13).

1. Saqra runas tumpamantawan juzgasqas kanankuta yachay, ¿imaraykutaq may allin?

JUCHASAPASQA, imatachus ruwasqankumanta, tumpamantawan chiqan kaqmanjina juzgasqas kanqanku (Pro. 5:22; Ecl. 8:12, 13). Chayta yachayqa, chiqa kaqta munakuqkunapaq, ¡may allin! Imaptinchus saqra runasqa, paykunata tukuy imaymanamanta ñakʼarichinku. Arí, saqrata ruwaqkunap tatanku Satanasqa, Diosman pisimantawan cuentata qunqa (Juan 8:44).

2. Jehovap kamachiynillan sumaq kasqan sutʼipi rikukunanpaq, ¿imaraykutaq tiempo pasananta saqirqa?

² Kuraq Supayqa, ñawpa tatasninchikta Edén huertapi kawsakuchkaptinku, jatunchakuyta munaspa, Diospa kamachiyninta qhisachanankupaq tanqarqa. Paykunataq, Supayta kasuspa Jehovap kamachiyninman churanakurqanku, ajinamantataq juchasapasman tukurqanku (Rom. 5:12-14). Diosqa, chay churanakuyninku imapichus tukunanta allinta yacharqa, chaywanpis tukuy wawasnin, paykuna kikinkumanta chayta reparanankuta munarqa. Chayraykutaq, Paylla sumaq kamachiq kasqan sutʼipi rikukunanpaq, ñawpa tatasninchik, Diospa kamachiyninta qhisachaspa mayta pantasqankuta rikunanchikpaq ima, tiempo pasananta saqirqa.

3. ¿Imaynatá runap kamachiyninta qhawanchik?

³ Runasqa, Diospa kamachiyninta qhisachasqankumantapacha, imaymana kamachiykunata rikhurichinku. Apóstol Pabloqa, Romamanta cristianosman qillqachkaspa, ‘kamachiqkunata kasukunankuta’ nirqa. ‘Kamachiqkuna’ nispaqa, chay tiempopi, Romata kamachiq Neronmanta astawan parlachkarqa, paytaq 54-68 wataspi kamachirqa. Pablo nisqanmanjina, chay ‘kamachiqkunaqa, Diospa churasqan kanku’, maychus kasqanmanjina (Romanos 13:1, 2, ñawiriy). ¿Imatá chaywan niyta munarqa? Diospa Reinonmanta nisqa, ¿runap kamachiyninta aswan pataman churanatachu nichkarqa? Mana. Astawanpis, kamachiqkunata jatunpaq qhawaspa, maykʼaqkamachus Jehová kanankuta saqinankama, kasukunanchikta nichkarqa.

Runap kamachiyninqa, ni jaykʼaq allinchu kanqa

4. ¿Imaraykutaq runa, ni jaykʼaqpis allinta kamachiyta atinqachu?

⁴ Satanaspa atiyninpi runap kamachiyninqa, ni jaykʼaqpis allinta kamachiyta atinqachu. ¿Imarayku? Ñawpaqtaqa, mana Jehovap sumaq yachayninmanjina ruwasqankurayku. Imaptinchus, Paylla piqpa kamachiyninchus, allin kasqanta niyta atiwasunman (Jer. 8:9; Rom. 16:27). Chantapis runaqa, pantasparaq imatapis yachan, Diostaqrí qallariymantapacha, imaynatachus imatapis sumaqta ruwananta yachan. Chayrayku, mana munasqanmanjina kamachiqkunaqa, manapuni allinta kamachinqankuchu. Astawanpis Satanasqa, paypa saqra munayninta ruwayta munaspalla, runap kamachiyninta sayarichirqa.

5, 6. Yachasqanchikmanjina, ¿imaraykutaq Kuraq Supay, Jehovap contranpi churanakurqa?

⁵ Allin yuyayniyuq runaqa, mana tʼiyu  patapi wasita ruwakunchu. Yachachkaspa chayta ruwaptintaq, mayta pantasqanta reparanqa. Kay chhika watas pasasqanmanjina, tukuy atiyniyuq Diospa contranpi churanakuyqa, qhasi mana kaqlla kasqanta rikuchin (Proverbios 21:30, ñawiriy). Chaywanpis Satanasqa, jatunchakuyta munaspa, Jehovata wasancharqa, jinamanta payllataq wañuyman inqhaykukun.

⁶ Astawan qhipaman, Babiloniata kamachiqqa, Kuraq Supay jinallataq jatunchakurqa, ajinata: “Janaj pachaman wicharisaj, Diospa chʼaskasninmanta aswan pataman. Kamachinay tiyanata churasaj orqospi, patanejpi, maypichus dioskuna tantakunku, chaypi. Phuyus pataman wicharisaj; Patapi Kaj Dios jina kasaj”, nispa (Isa. 14:13-15). Chaywanpis, chay yuyasqanqa qhasi mana kaqlla karqa, imaptinchus kamachiyninqa, pʼinqayta tukukurqa. Satanás, saqra pachanpis, kikillantataq tukukunqa.

¿Imaraykutaq Dios, runa kamachinanta saqin?

7, 8. Jehová, runas pisi tiempota kamachinakunankuta saqisqan, ¿imaynatá yanapawanchik?

⁷ Wakin runasqa, jinata tapukunku: Jehovaqa, tukuy atiyniyuq Dios kasqanrayku, runas, Satanaspa kamachiyninta mana akllanankupaq jarkʼayta atinman karqa, ¿imaraykutaq chayta mana ruwarqachu?, nispa (Éxo. 6:3). Imaraykuchus payqa, runap kamachiynin, manapuni allinchu kasqanta reparananchikta munarqa. Tiempo pasasqanmanjinataq, Jehovalla, munakuyniyuq chiqan Kamachiq kasqan, sutʼi rikukunan karqa; chiqa sunqu runastaq, mana iskaychakuspa paypi atienekunkuman karqa.

⁸ Ñawpa tatasninchik, Satanasta mana kasunkumanchu karqa chayqa, ¡nichá chayjina ñakʼariykunata rikusunmanchu karqa! Chaywanpis nirqanchikjina, Jehová, runas pisi tiempota kamachinakunankuta saqisqanqa, achkhata yanapawanchik. Qallarinapaqqa, achkha llampʼu sunqu runas, Diosta kasukuy, paypi atienekuy ima, may allin kasqanta reparanku. Chantapis, runaspa ni imaymana kamachiyninkupis, allin kasqanta rikusqanchikrayku, Jehovalla allin kamachiq kasqanmanta, mana iskaychakunchikchu. Arí, runasqa, saqra Satanaspa kamachiyninpi, mayta ñakʼarinku, ñuqanchikpis, tukuy chaykunata muchullanchiktaq. Chaywanpis, Jehová, Satanasta kamachinanta saqisqanqa, payman chiqa sunqu kaqkunata, wakjinasmanta yanapallawanchiktaq.

 Satanaspa kamachiyninqa, Jehovata jatunchan

9, 10. ¿Imaynatataq Satanaspa kamachiynin, Dios jatunchasqa kananpaq yanapan?

⁹ Jehová, Satanaspa atiyninpi runas kamachinakunankuta saqispa, ¿mana allin Kamachiq kasqantachu rikuchin? Mana. Astawanpis, Jeremías nisqanmanjina, runa sapallanmanta, manapuni kamachinakuyta atisqankuta rikuchin (Jeremías 10:23, ñawiriy). Chantapis, Kuraq Supaypa uqharikuyninqa, Jehovap kʼacha kaykunasninta aswan sutʼimanta rikuchin. ¿Imaynamantá?

¹⁰ Saqra Satanaspa kamachiyninqa, Jehovap kʼacha kaykunasninta, kʼanchaywanjina rikuchin. Payta munakuqkunataq, jatun kayninta aswan sutʼita rikunku. Chayrayku, tʼukunapaqjina kaptinpis, Kuraq Supaypa kamachiyninqa, Dios jatunchasqa kananpaq yanapan. Imaraykuchus, Jehová, imaynatachus chay churanakuyta may sumaqmanta allinchasqanta rikunapaq yanapawanchik. Chayta sutʼinchanapaqqa, Kuraq Supay kamachisqanrayku, Jehová, ima kʼacha kaykunasnintachus rikuchisqanta ukhuncharina.

11. ¿Imaynatá Jehová munakuyninta rikuchiwanchik?

¹¹ Munakuynin. Biblia ninjina, “Diosqa munakuymin” (1 Juan 4:8). Chaytaqa, runata ruwasqanpi rikunchik. Runap cuerpontaqa, tʼukunapaqjina ruwarqa, juk kʼacha huertamantaq, kusisqa kawsakunankupaq churarqa (Gén. 1:29-31; 2:8, 9; Sal. 139:14-16). Chaywanpis juchallikuptinkuqa, wakjinasmantañataq munakuyninta rikuchirqa. ¿Imaynasmantá? Apóstol Juanqa, Jesuspa nisqanta uqharispa, jinata kutichin: “Diosqa chay jinatapuni kay pachapi kaj chhikata munakusqanrayku, uj kʼata Churinta qorqa. Ajinamanta pillapis paypi creejqa mana chinkayman renqachu, astawanqa wiñay kawsayniyoj kanqa”, nispa (Juan 3:16). Arí, Jehová Dios, juchasapa runasta juchamanta kacharichinanpaq, Churinta kachamuspaqa, may jatun munakuyninta rikuchirqa (Juan 15:13.) Chayjina jatun munakuynin, ¿manachu kikinta ruwanapaq tanqawanchik? Arí, ñuqanchikpis, Jesusjina sapa pʼunchay chay kʼacha kayta rikuchinapaq kallpakunachik (Juan 17:25, 26).

12. ¿Imaspitaq Jehovap atiynin rikukun?

¹² Atiynin. “Tukuy Atiyniyoj Señor Dios[lla]”, kawsayta quyta atin (Apo. 11:17; Sal. 36:9). ¿Imatataq kawsayninchikpi rikunchik? Paqarikuchkaspaqa, chʼusaq hojajina kanchik, kawsasqanchikmanjinataq chay hojaman, imatapis ruwayta yachakusqanchikwan, ruwasqanchikwan, akllasqanchikwan ima, juntʼachinchik, nisunman imayna runachus kanchik, chayjinaman tukunchik. Wañupuptinchiktaq, Jehovaqa, tukuy chaykunata yuyayninpi jallchʼan, kawsarichimuwaptinchiktaq, imaynachus kasqanchikmanjina sayarichimuwasun (Juan 5:28, 29). Chayrayku, runa wañunan mana Jehovap munayninmanjina kaptinpis, runasta kawsarichimuspaqa,  jatun atiyninta rikuchinqa. Arí, Pay kʼatalla Tukuy Atiyniyuq.

13. Jesuspa wañuynin, ¿imaynatá Jehovap chiqan kayninta rikuchin?

¹³ Chiqan kaynin. Jehovaqa, ni jaykʼaqpis llullakunchu, nitaq pitapis kʼumuykachachinchu (Deu. 32:4; Tito 1:2). Chantapis, chiqan kayninta tukuy imapi rikuchin, wakin kuti, mana allinninpaqjina kaptinpis (Rom. 8:32). Munasqa Churinta, runa wañuchitajina kurkupi wañuchisqankuta rikuspa, ¡maytachá sunqun nanarqa! Chaywanpis, ¿imaraykutaq chay nanayta muchurqa? Runasta munakusqanrayku, astawanpis chiqan kayninmanjina ruwananrayku (Romanos 5:18-21, ñawiriy). Chayrayku, Diosman runa churanakusqankuqa, Jehovap chiqan kaynillan aswan sumaq kasqanta rikuchin.

14, 15. ¿Imaynatá Jehová, jatun yachayninta, paciencianta ima rikuchin?

¹⁴ Yachaynin. Adanwan Evawanqa, juchallikuspa achkha ñakʼariykunata rikhurichirqanku. Jehovataq, imaynatachus chaykunata allinchananta sutʼincharqa (Gén. 3:15). Juchallikusqankutawan, imaynatachus allinchananta nisqanqa, jatun yachayninta rikuchin, chay nisqantataq kamachisninman pisimanta pisi sutʼincharqa (Rom. 11:33). Payqa, chʼampaykunata sumaqtapuni allinchan. Kay saqra pachapi, khuchichakuy, maqanakuy, wampu kay, churanakuy, rumi sunqu kay, jukkunallata allinpaq qhaway, puraq uya kay ima, mayta aywirichkaptinpis, Jehovaqa, imaynachus chiqa yachay kasqanta, rikuchin. Discípulo Santiagotaq, ajinata chiqa yachaymanta nirqa: “Diosmanta jamoj yachayrí kay jina: Llimphu, allin kawsayta apamoj, kʼacha, khuyakuywan juntʼasqa, sumaj poqoyniyoj, mana wajkunallaman kutisqachu, manataj puraj uyachu”, nispa (Sant. 3:17).

¹⁵ Jatun paciencian. Jehovaqa, runa mana juchallikunmanchu karqa chayqa, nichá chayjinasmanta jatun paciencianta rikuchinmanchu karqa. Astawanpis payqa, waranqa waranqa watasta chay kʼacha kayninta, may sumaqmanta rikuchin. Cristianostaq, chiqamantapuni chay jatun paciencianta agradecenanchik tiyan, imaraykuchus, Pedro nirqajina “Señorninchejpa paciencianqa runas salvasqa kanankupaj” (2 Ped. 3:9, 15).

16. ¿Imaraykutaq Jehovap khuyakuynin, mayta kusichiwanchik?

 ¹⁶ Khuyakuynin. Juchasapas kasqanchikrayku, kutin kutita pantanchik (Sant. 3:2; 1 Juan 1:8, 9). Jehová, ‘ima juchatapis pampachananpaq’ wakichisqa kasqanta yachaspa, mayta agradecekunanchik tiyan (Isa. 55:7). Juchasapasña paqarikuptinchikpis, chay juchanchik pampachasqa kananta yachayqa, mayta kusichiwanchik (Sal. 51:5, 9, 17). Chantapis, Jehovap khuyakuyninta rikusqanchikqa, Payta munakunapaq, runa masinchikwan payjina kanapaq ima, tanqawanchik (Efesios 4:32, ñawiriy).

¿Imaraykutaq kay pacha ñakʼariypi kachkan?

17, 18. Satanaspa kamachiynin, ¿imaspitaq pantan?

¹⁷ Rikusqanchikmanjina, Satanaspa atiyninpi runap kamachiyninqa, pantachkallanpuni. Ñawpa tatasninchikqa, Satanasta kasuspa, Diospa kamachiyninta qhisacharqanku, runap kamachiyninpitaq churakurqanku. Ajinamanta, runas tukuy imaymana kamachiykunata sayarichisqankuqa, manapuni allinta kamachiyta atinchu. Jallpʼapi, ñakʼariylla, nanaylla ima, kasqanqa, runap kamachiynin, tukukuyninmanña chayachkasqanta rikuchiwanchik.

¹⁸ Satanaspa kamachiyninqa, sapa juk munaynillanta maskʼaypi sayachisqa kachkan. Chaywanpis chay saqra munayninqa, munakuyta ni jaykʼaqpis atipanqachu, Jehovap kamachiynintaq chay munakuypi sayasqa kachkan. Satanaspa kamachiyninqa, allin kawsayta, kusiyta, jarkʼayta ima, mana apamunchu. Arí, chaytaq ¡Jehovalla sumaq kamachiq kasqanta rikuchiwanchik! ¿Imastaq kay pʼunchaykunapi chayta rikuchiwanchik? Qhipan yachaqanapi, chayta ukhuncharisun.

¿Imatá yachakunchik?

• Romanos 13:1, 2, ¿imatataq imaynatachus kamachiqkunata qhawanamanta rikuchiwanchik?

• Proverbios 21:30, ¿imatataq Jehovaman churanakuqkunamanta niwanchik?

• Jeremías 10:23, ¿imatataq runa mana kamachiyta atisqanmanta nin?

• Adanwan Evawan juchallikusqankurayku, ¿imatataq Efesios 4:32, Jehovap kʼacha kaykunasninmanta niwanchik?

[Tapuykuna]

[25 paginapi dibujos/fotos]

Satanaspa kamachiyninqa, runata ni jaykʼaq yanapanchu

[Maymantachus foto urqhukusqan]

U.S. Army photo

OMS, P. Almasy nisqap foton

[26 paginapi dibujo/foto]

Jehovaqa, wañusqasta kawsarichispa atiyninta rikuchinqa

[27 paginapi dibujo/foto]

Jehovaqa, churinta ñuqanchikrayku wañunanpaq kachamuspa, munakuyninta, chiqan kayninta ima, rikuchirqa