‘Espiritup espadanta’ sumaqta apaykachana

“Espiritoj espadantapis japʼiychej; chayqa Diospa Palabran.” (EFE. 6:17.)

1, 2. Reinomanta pisi willaqkuna kasqankurayku, ¿imatá ruwananchik tiyan?

JESUSQA, may chhika runas Diosmanta yachakuyta munasqankuta rikuspa, discipulosninman jinata nirqa: “Cheqatapuni cosechaqa ashkha, oqharejkunari pisi kanku. Mañakuychej ari cosechaj dueñon Señormanta, astawan oqharejkunata cosechanman kachamunampaj”, nispa. Chantá, “chunka iskayniyoj apostolesninta wajyaspa”, tukuy Israelmanta discipulosta ‘cosechamunankupaq’ kacharqa (Mat. 9:35-38; 10:1, 5). Astawan qhipamantaq, “kanchis chunca runastawan” iskaymanta iskay, willamunankupaq kacharqa (Luc. 10:1, 2, Dios Parlapawanchej).

² Kunan tiempopipis, Reinomanta willaqkunaqa, pisilla kanku. Kay 2009 watapi, Señorpa cenanta yuyarinapaq tantakuyman, Jallpʼantinmanta 18.168.323 runas jamurqanku, chay yupaytaq Jehovamanta sutʼinchaqkunap yupayninmanta 10 junuswan kuraq. Arí, chakraqa cosechanapaq puqusqaña kachkan (Juan 4:34, 35). Chayrayku, Diosmanta astawan uqhariqkunata kachamunanpaq mañakuna. Ajinata tukuy sunqu mañakusunchik chayqa, sumaqta willamunapaq, yachachimunapaq ima, kallpakusunchik (Mat. 28:19, 20; Mar. 13:10).

3. Diospa espiritun imaynamantachus willaypi yanapawasqanchikta, sutʼinchay.

³ Ñawpaq yachaqanapi rikurqanchikjina, Diospa espiritullanwan ‘Palabranmanta mana manchachikuspa’ willanchik (Hech. 4:31). Sumaqta willamunapaqpis, chayllataq yanapawanchik. Chantá, ¿imaynamantataq sumaqta willayta yachakusunman? Bibliamanta maychus kaqta yachachispa, imaraykuchus chay sumaq yanapataqa, Jehová Dios quwanchik (2 Tim. 3:16). Biblia espíritu santoniqta ruwasqa kasqanraykutaq, yachachiyninmanta parlaspaqa, chay atiywan yachachimunchik. Chaywanpis, imaynatachus sumaq willaqkuna kanamanta niraq parlachkaspa, Diospa Palabran may atiyniyuq kasqanmanta parlarisunchik.

‘Diospa palabranqa atiyniyuq’

4. Bibliap yachachiynin, ¿imaynatá runap kawsayninta tikrachin?

⁴ Diospa palabran —nisunman willayninqa—, may atiyniyuq (Heb. 4:12). Runap ruwasqan espadasmantapis, aswan filoyuq. Chayrayku, runap chilinankamapuni chayasqanta nisunman. Bibliap chiqa yachachiyninqa, runap sunqunman, yuyayninmanpis chayan, imayna runachus kasqantataq sutʼipi rikuchin. Chantapis, chiqamantapuni kawsayninta tikrachin (Colosenses 3:10, ñawiriy). Bibliaqa, ¡may atiyniyuqpuni!

5. ¿Imaynasmantataq Biblia yanapawanchik, chaytaq imarayku allinninchikpaq?

⁵ Chantapis, Bibliap may sumaq yuyaychayninqa, imaynatachus kay saqra pachapi kawsakunata yachachiwanchik. Arí, Bibliaqa ñanta purinapaq juk kʼanchayjina, imaraykuchus tukuy ima ruwaypi yanapawanchik (Sal. 119:105). Chiqamantapuni sapa pʼunchay kawsayninchikpi chʼampaykunata atipanapaq yanapawanchik. Chantapis, amigosta, kusikuyta, llamkʼayta, pʼachallikuyta ima, allin yuyaywan akllanapaq yanapawanchik (Sal. 37:25; Pro. 13:20; Juan 15:14; 1 Tim. 2:9). Wakkunawan allinta kawsakunapaqpis  yanapallawanchiktaq (Mat. 7:12; Fili. 2:3, 4). Mana chayllachu, Bibliaqa, imatachus ruwachkasqanchik imapichus astawan qhipaman tukunanta, kʼanchaywanjina rikuchiwanchik (1 Tim. 6:9). Dios imatachus astawan qhipaman ruwanantapis willallawanchiktaq, chaytaq munayninmanjina kawsakunapaq tanqawanchik (Mat. 6:33; 1 Juan 2:17, 18). Arí, Bibliap nisqanmanjina kawsakuspaqa, mana qhasipaqchu kawsakuchkasqanchikta yachanchik.

6. ¿Imaynatataq Biblia, Satanaswan maqanakunapaq yanapawanchik?

⁶ Pabloqa, Bibliap willaynin ‘espiritup espadan’ kasqanta nin, chaytaq Satanaswan maqanakunapaq yanapawanchik (Efesios 6:12, 17, ñawiriy). Chantapis chay espadawanqa, runasta Kuraq Supaypa makinmanta kacharichiyta atisunman. Chay espadaqa kʼata, imaraykuchus runasta wañuchinanmantaqa kawsayninkuta salvan. Chayrayku, ¿manachu chay espadata sumaqta apaykachanapaq astawan kallpachakunanchik kanman?

Bibliap yachachiyninta sumaqta sutʼinchana

7. ¿Imaraykutaq ‘espiritup espadanta’ sumaqta apaykachayta yachananchik tiyan?

⁷ Juk soldado maqanakupi atipananpaqqa, maqanakuna armasninta sumaqta riqsinan tiyan, manataq maqanakunan ratollachu uqharinan tiyan. ‘Espiritup espadanta’ apaykachaqkunapis, kikillantataq ruwananchik tiyan. Chantapis, Pablop yuyaychasqanta kasukuna: “Tukuy atisqaykita kallpakuy Diospa ñawpaqempi allimpaj qhawasqa kanaykipaj, sumaj trabajaj jina mana imamanta pʼenqakuspa, cheqa kaj palabrata maychus kajta yachachispataj” (2 Tim. 2:15).

8, 9. ¿Imataq mayqin pʼitillatapis sumaqta entiendenapaq yanapawasunchik? Imaraykuchus jinata kutichisqaykita juk sutʼinchaywan rikuchiy.

⁸ Willaypi, “cheqa kaj palabrata maychus kajta” yachachinapaq, ¿imataq yanapawasun? Bibliap yachachiyninta sumaqta sutʼinchanapaqqa, ñuqanchikraq sumaqta entiendenanchik tiyan. Chaypaqtaq juk pʼitita ukhunchachkaspa, ñawpaq pʼitisninta, qhipa pʼitisnintawan, qhawarinanchik tiyan.

⁹ Rikunchikjina juk pʼitita sumaqta entiendenapaqqa, ñawpaqta muyuynintaraq sumaqta ukhuncharinanchik tiyan. Sutʼincharinapaq, Pablo Gálatas 5:13 pʼitipi nisqanta ukhuncharina, chaypi nin: “Qankunaqa hermanos, kacharisqa kanaykichejpaj wajyasqa kankichej; chaywampis ama aychaj munayninta ruwanaykichejpajchu kachun, manachayqa ujkuna ujkuna yanapanakuychej munakuywan”. Chay cristianos, ¿imamantataq kacharichisqa kananku karqa? ¿Juchamantawan wañuymantawanchu? ¿Llulla religionmantachu? Mana. Ñawpaq pʼitisninta, qhipa pʼitisninta ima, qhawarispaqa, apóstol Pablo, Jesús “Leypa maldicioninmanta” cristianosta kacharichisqanmanta parlachkasqanta rikunchik (Gál. 3:13, 19-24;  4:1-5). Chay kacharichiyta jatunpaq qhawaqkunaqa, wakkunata munakuywan yanapananku karqa, ‘khaninakuspa mikhunakunankumantaqa’ (Gál. 5:15).

10. Bibliap pʼitisninta sumaqta entiendenapaq, ¿imatawan yachaytaq yanapawasunman, chaytataq maypi tarisunman?

¹⁰ Chantapis, Bibliamanta juk pʼitita sumaqta entiendenapaqqa, pichus, maykʼaqchus, imapaqchus, imaynapichus ima, qillqasqanta yachay yanapallawasunmantaq. Chay tiempopi runaspa ususninkumanta, kawsayninkumanta, imastachus yupaychasqankumanta ima, yachaypis, yanapallawasunmantaq. *

11. Bibliap yachachiykunasninta, ¿imaynatá sutʼinchananchik tiyan?

¹¹ “Cheqa kaj palabrata maychus kajta” yachachinapaqqa, runasman Bibliap nisqanta kʼachamanta sutʼinchananchik tiyan. Chantapis, Jesusjina chiqa kaqta Bibliawan sutʼinchanchik. Chaywanpis, mana runasta manchachinapaq siqʼunatajinachu apaykachanchik (Deu. 6:16; 8:3; 10:20; Mat. 4:4, 7, 10). Astawanpis, apóstol Pedrop nisqanta kasukunchik: “Sonqosniykichejpi Cristota Señorniykichejta jina jatumpaj qhawaychej. Wakichisqapuni kaychej, Diospi atienekuspa imatachus suyakusqaykichejmanta sutʼita kutichinaykichejpaj. Yachayta munajkunaman kutichiychej tapusqankuman jina llampʼu sonqowan, paykunata sumajpaj qhawaspa” (1 Ped. 3:15).

12, 13. Diospa Palabranwan, ¿imastataq ‘jarkʼachasqa wasistajina’ thuñiyta atinchik? Juk warmimanta sutʼinchariy.

¹² Diospa Palabranmanta sumaqta yachachiptinchik, ¿imatá tarisunchik? (2 Corintios 10:4, 5, ñawiriy.) Qallarinapaqqa, ‘jarkʼachasqa wasista thuñiyta’ atisunchik, nisunman, llulla yachachiykunata, saqra ruwaykunata, juchasapa runaspa qhasi mana kaq yachachiyninkuta ima, sutʼinchayta atisunchik. Bibliawanqa, ‘Diospa yachayninpa contranpi tukuy uqharikuyta’ atipasunchik. Arí, Bibliap yachachiyninwanqa, runasta chiqa yachachiyta japʼikunankupaq yanapayta atisunman.

¹³ India suyupi, 93 watayuq warmimanta parlarinachik. Payqa, wak suyupi tiyakuq wawanwan Bibliamanta cartaniqta yachakuyta qallarirqa, Jehovamanta, munayninmanta ima, yachachiykunatataq, allinta japʼikurqa. Chaywanpis, runa wañupuspa watiqmanta runallapitaq chayri animalespi aychallikusqanpi wawamantapacha creerqa. Chayrayku, wawan alma wañusqanta qillqaptin, phiñakuspa ajinata nirqa: “Bibliamanta pʼitista rikuchiwasqaykiqa, mana japʼikuyta  atinaypaqjinachu. Tukuy religiones, ukhunchikpi alma mana wañusqanta ninku. Ñuqapis, wañupuptinchik chay alma, 8.400.000 kutista aychallikuyta atisqantapuni creeni. ¿Kay yachachiychu mana chiqa kasqanta nichkanki? ¿Yaqha tukuy religioneschu pantasqa kankuman?”, nispa. Arí, chay yachachiyqa, chay warmip sunqunpi may saphichasqa kachkarqa. Chaywanpis, espiritup espadan, ¿chay yachachiyta sunqunmanta urqhuyta atinmanchu karqa? Bibliamanta achkha pʼitista sumaqta ukhunchariytawan, semanasninman jinata qillqarqa: “Wañuymanta chiqa yachachiyta entiendeyta atichkaniña. Munasqa familiaresninchik kawsarimunankuta yachayqa, mayta kusichiwan. Diospa Reinon usqhayta chayamunanta suyakuchkani”, nispa.

Runap sunqunta kuyurichinapaqjina Bibliamanta yachachina

14. ¿Imaynatá Bibliap yachachiyninwan runap sunqunta kuyurichisunman?

¹⁴ Runasman Bibliamanta sumaqta yachachiyta munanchik chayqa, mana pʼitisnillantachu ñawiripunanchik tiyan. Manaqa, Pablojina, runap sunqunta kuyurichinanchik tiyan (Hechos 19:8, 9; 28:23, ñawiriy). Chayrayku, ¿imaynatá runap sunqunta, Bibliap yachachiyninwan kuyurichisunman? Yachachisqanchik chiqapuni kasqanpi tukuy sunqu atienekunanpaqjina sutʼinchaspa. ¿Imataq ajinata ruwanaykipaq yanapasunkiman?

15. ¿Imaynatá runata, Bibliata jatunpaq qhawanankupaq yanapasunman?

¹⁵ Bibliata jatunpaq qhawanankupaqjina yachachiy. Niraq juk pʼitita rikuchichkaspa, Jehová imatachus chay yachachiymanta yuyasqanta yachay, may sumaq kasqanta sutʼinchay. Tapusqaykiman kutichisusqanta uyariytawanqa, ichá jinata niwaq: “Imatachus Dios yuyasqanta qhawarina”, chayri “¿Imatá Dios kaymanta ninman?”. Ajinata ruwasunchik chayqa, Biblia Diospa yuyaychasqan kasqanta rikuchisunchik, runastaq Bibliap yachachiyninta aswan jatunpaq qhawanqanku. Chantapis, juk religionniyuq runawan willaypi ajinata parlarinanchikqa, may sumaq (Sal. 19:7-10).

16. Juk pʼitita sumaqta sutʼinchanapaq, ¿ima ruwaykunataq yanapawasunman?

¹⁶ Bibliap pʼitisninta sutʼinchariy. Pablojinataq ruway, payqa mana Diospa Palabranmanta ñawiripullaqchu, manaqa sutʼinchariq (Hech. 17:3). Bibliap pʼitisninqa, mana juk yachachiyllatachu sutʼinchanku, chayrayku, ichá chay pʼitimanta wakin rimaykunata uqharispa imatachus yachachichkasqanchikta sutʼinchananchik tiyan. Chaypaqtaq, chay pʼitimanta ima rimaychus yachachichkasqanchikman yanapasqanta uqharillasunmantaq, chayri chay rimaykunata chay runa tarinanpaq tapurisunman. Chantá, chay pʼiti imatachus ninayasqanta sutʼinchana, imaynatachus payta yanapasqantataq entiendechina.

17. Runa, Bibliamanta yachachisqayki chiqa kasqanta japʼikunankupaq, ¿imatataq ruwawaq?

¹⁷ Bibliamanta yachachisqayki chiqa kasqanta japʼikunankupaqjina yachachiy. Pabloqa, ‘Diospa Palabranmanta’ runap sunqunkuta kuyurichinanpaqjina, chiqapuni kasqanta reparanankupaqjinataq sutʼinchaq (Hech. 17:2, 4). Qampis ajinata yachachinaykipaq kallpachakuy. Chay runa, allinninta maskʼasqaykita reparananpaqjina tapuykunata ruwanki chayqa, imachus sunqunpi kasqanta ‘urqhunki’ (Pro. 20:5). Chantapis, Bibliamantapuni  sumaqta entiendenanpaqjina allinta sutʼinchay, amataq yuyaynillaykimantachu parlay. Iskay chayri kimsa pʼitista mana sutʼincharispalla ñawiripunamantaqa, astawan allin, juk pʼitillata ñawiripuspa allinta sutʼinchay. Tukuy chaykunata ruwayqa, ‘sumaqta wakkunata yachachinapaq’ yanapawasun (Pro. 16:23). Arí, wakin kutiqa, juk yachachiyta astawan sutʼinchanapaq, wak yachachiykunatawan maskʼarina kanqa. Ñawpaq parrafospi parlarqanchik chay warmiqa, imaraykuchus chay chhika runas, alma mana wañusqanpi creesqankutaraq, entiendenan karqa. Chayrayku, maymantachus chay yachachiy rikhurispa juntʼaykusqanta yachaspa, Bibliap yachachisqanta japʼikurqa. *

Sumaqta apaykachanallapuni

18, 19. ¿Imaraykutaq ‘espiritup espadanta’ sumaqta apaykachananchik tiyan?

¹⁸ Biblia ninjina, “kay pachaqa askamalla tukukaponqa”, chayrayku saqra runasqa, astawan saqraman tukuchkanku (1 Cor. 7:30, 31; 2 Tim. 3:13). Chayrayku kunan, ‘espiritup espadanwan; nisunman Diospa Palabranwan’, ‘jarkʼachasqa wasista thuñiykuna’.

¹⁹ Bibliawan llampʼu sunqu runaspa sunqunkumanta, llulla yachachiykunata urqhuyta atisqanchikmanta, mayta kusikunchik. Bibliap yachachiyninmanta nisqaqa, mana ima yachachiypis astawan atiyniyuq kanchu. Chayrayku, Diospa Reinonmanta willamuyta juntʼanapaq, espiritup espadanta sumaqta apaykachanapaq, tukuy atisqanchikta kallpachakunachik.

[Sutʼinchaykunasnin]

¿Imatá yachakunchik?

• ¿Imayna atiyniyuqtaq Diospa Palabran?

• “Cheqa kaj palabrata maychus kajta” yachachinapaq, ¿ima yanapawasun?

• ¿Imaynatataq Bibliap yachachiynin ‘jarkʼachasqa wasista’ thuñin?

• ¿Imaynamantataq willaypi runap sunqunta kuyurichisunman?

[Tapuykuna]

[12 paginapi recuadro, dibujo/foto]

Diospa Palabranwan, runaspa sunqunkuta kuyurichinapaqqa

▪ Bibliata jatunpaq qhawachiy

▪ Ñawiripusqayki pʼitista sutʼinchay

▪ Chiqa kasqanta japʼikunankupaqjina yachachiy

[11 paginapi dibujo/foto]

‘Espiritup espadanta’ sumaqta apaykachayta yachakunanchik tiyan