Tata Diospa sutinpi, Churip sutinpi, santo espiritup sutinpiwan bautizasqas

“Riychej, tukuy laya runasta yachachisqasniyman tukuchimuychej, bautizaspa Dios Tataj sutimpi, Churej sutimpi, Santo Espíritoj sutimpiwan.” (MAT. 28:19, 20, Qheshwa Biblia.)

1, 2. a) Pentecostés 33 watapi, ¿imataq Jerusalenpi karqa? b) ¿Imaraykutaq achkha runas bautizakurqanku?

JERUSALÉN llaqtaqa, 33 watapi juntʼa kachkan. Imaraykuchus achkha suyusmanta runasqa, Pentecostés raymiman jamunku. Chay jatun raymi ruwakuchkaptintaq, apóstol Pedro umallirichisqantawan, ni jaykʼaqjina may sumaq ruway rikukurqa. Sumaqta umallirichisqanqa, runaspa yuyayninta tikrachirqa: chayraykutaq kimsa waranqajina, judíos, judioman tukuqkuna ima, juchasninkumanta pesachikunku, bautizakunku ima, jinamanta cristiano qutuchakuy rikhuriqman jukchakunku (Hech. 2:41). Chayniqmanta estanquespi may chhika runas bautizakusqankuqa, ¡mayta tʼukunapaqchá karqa!

² ¿Imaraykutaq chay chhika runas bautizakurqanku? Bibliaqa, chay runas manaraq bautizakuchkaptinku, juk wasip altosninpi Jesuspa discipulosnin pachak iskay chunkajina tantasqa kachkaptinku, imachus kasqanmanta jinata nin: “Chantá ujllata janaj pachamanta uj sonay uyarikorqa, sinchʼitapis wayramushanman jina” nispa, chaymantataq santo espirituta japʼirqanku. Diosta jatunpaq qhawaq qharis, warmis ima, imachus kasqanta qhawaq rirqanku, chantá discípulos “waj parlaykunapi parlayta” qallarisqankuta rikuspa, mayta tʼukurqanku. Chaymanta Pedroqa, may sumaqta umallirichirqa, Jesuspa wañuyninmantataq sutʼita parlarqa. Uyariqkunataq chayta uyarispa, “sonqo nanayta maytapuni phutikorqanku”, Pedrotataq tapurqanku imatachus ruwanankuta, paytaq kutichirqa: “Diosman kutirikuychej sapa ujniykichej, bautizachikuychejtaj  Jesuspa sutimpi, juchasniykichej pampachasqa kanankupaj. Diostaj Espíritu Santota qosonqachej”, nispa (Hech. 2:1-4, 36-38).

3. Juchasninkumanta pesachikuq judíos, judioman tukuqkuna ima, ¿imatá Pentecostés pʼunchaypi ruwananku karqa?

³ Judíos, judioman tukuqkuna ima, Pedrop parlasqanta uyarisqankupi, tʼukurina. Religionniyuq kasqankurayku, Jehovata, Diosninkutajinaña qhawarqanku. Chantapis Hebreopi Qillqasqasta ñawirisqankurayku, espíritu santo kasqanta yacharqanku, Diostaq chay kallpanwan tukuy imata ruwasqanta, wak imaspaqwan apaykachasqantapis (Gén. 1:2; Jue. 14:5, 6; 1 Sam. 10:6; Sal. 33:6). Chaywanpis wak imatawanraq ruwananku karqa. Jesusta, Mesiastajina qhawananku karqa, payniqtataq Dios runasta salvanqa. Chayrayku Pedroqa, paykunata “Jesuspa sutimpi” bautizakunankuta nirqa. Jesusqa, kawsarimusqanmanta pisi tiemponman, Pedrota, compañerosninta ima, “Dios Tataj sutimpi, Churej sutimpi, Santo Espírituj sutimpiwan” bautizanankuta kamachirqa (Mat. 28:19, 20, Qheshwa Biblia). Kay kamachiy, ñawpa siglopi, kay tiempopipis kikillantapuni ruwakusqan, imaninayasqantachus ukhuncharina.

Tata Diospa sutinpi

4. ¿Ima tikraytaq tukuy runaspaq karqa?

⁴ Rikunchikjina, Pedrop umallirichisqanta kasukuqkunaqa, Diospa kamachisninña, paywanpis allinpiña karqanku. Chantapis, Diospa kamachiyninta kasukunankupaq mayta kallpachakuchkarqanku. Jerusalenmantaq, Diospa juk kamachiyninta juntʼanankurayku jamurqanku (Hech. 2:5-11). Chaywanpis Diosqa, chay pʼunchaypi akllasqan Israel suyunta qhisacharqa, chaytaq tukuy runaspaq juk tikray karqa. Leyta juntʼaptinkupis, manaña khuyakuyninta tariyta atirqankuchu (Mat. 21:43; Col. 2:14). Chay runas Jehovawan allinpi kallaytapuni munaspaqa, wak imatawan ruwananku karqa.

5, 6. Ñawpaq siglomanta judíos, judioman tukuqkuna ima, ¿imatá Dioswan allinpi kanankupaq ruwarqanku?

⁵ Chay runasqa, Jehová kawsayta quq Dios kasqanrayku, paymanta mana karunchakunankuchu karqa (Hech. 4:24). Chantapis ni jaykʼaqjina, Dios Tatanku may khuyakuyniyuq kasqanta entiendeyta atirqanku. Diosqa, Mesiasta paykunata rantinanpaq kachamurqa, juchasninkutapis pampachayta munarqa, paykunamantaq Pedro nirqa: ‘Tukuy israelita runas chiqamanta yachachunku, kay Jesusta, pitachus kurkupi warkhurqankichik, paytamin Dios churarqa Señor kananpaq, Cristo kananpaqtaq, nispa’. Pedrop nisqanta kasukuqkunaqa, Tata Dios tukuy imata, payman qayllaykuyta munaqkunarayku, ruwasqanmanta mayta agradecenanku karqa (Hech. 2:30-36, NM).

⁶ Chay judíos, judioman tukuqkuna ima, Jehová Jesusniqta, salvayta munasqanta jatunpaq qhawananku karqa; jinata ruwaspalla Tata Diosman qayllaykuyta atirqanku. Chayraykuchá, juchasninkumanta pesachikurqanku, imaraykuchus paykunamanta wakinqa, Jesusta qhisacharqanku, chayri qutujina wañuyninmanta juchayuq karqanku. Chaymanta qhipamantaq, “apostolespa yachachisqankuta” sumaqta japʼiqanankupaq maytachá kallpachakurqanku (Hech. 2:42). Paykunaqa, “mana manchachikuspa, qhasilla kʼacha yanapayninta qoj Diospa ñawpaqenman” qayllaykuyta atirqanku (Heb. 4:16).

7. ¿Imaynatá runas kawsayninkuta niraq Tata Diospa sutinpi bautizakuchkaspa tikrachinku?

⁷ Kay tiemponchikpiqa, may achkha qharis, warmis ima, Biblianiqta Jehovamanta chiqa kaqta yachakunku (Isa. 2:2, 3). Chaykunamanta wakinqa, Dios mana kasqanta yuyaqkuna, chayri Diospi creespapis runasmanta mana dakusqanta yuyaqkuna ima, tukuy imata ruwaq Dios kasqantapuni, paywantaq allinpi kayta atisqankuta yachakunku. Wakintaq Trinidadpi creerqanku chayri lantista yupaycharqanku, paykunapis Jehová, tukuy atiyniyuq Dios kasqanta, sutinniqta paymanta mañakunanku kasqanta ima yachakunku. Chay yachakusqankutaq, Jesuspa kamachisqanta kasukunankupaq, Tata Diospa sutinpi bautizakunankupaq ima yanaparqa.

8. Adanmanta juchata japʼisqankuta mana yachaqkuna, ¿imatá Tata Diosmanta yachananku karqa?

 ⁸ Chantapis, Adán juchata herenciatajina saqiwasqanchikta yachakullankutaq, nisunman juchasapa kasqanchikta (Rom. 5:12). Chayta sutʼincharinapaq kaypi tʼukurina: juk runa mana yachanchu imamantachus unqusqa kachkasqanta. Ichapis wakin kutilla ukhun nanasqanrayku, Doctorman mana risqanrayku ima, mana unqusqachu kasqanta yuyanman. Chaywanpis Doctorman qhawachikuq risqanpi, unquyniyuq kasqanta yachakun (1 Corintios 4:4, kikinchay). Chay runa, ¿manachu thañikunanpaq jampita maskʼanan, chaywantaq jampikunan tiyan? Kikillantaq chiqa kaqta Adanmanta juchata herenciatajina japʼisqankumanta yachakuqkunawanpis. Paykunataqa, Biblia “imamantachus unqusqa kachkasqankuta” suntʼinchan, chantá Dioslla “jampita” quyta atisqanta yachakunku. Arí, Tata Diosmanta karunchasqa kaqkunaqa, jampita japʼinankupaq payman qayllaykunanku tiyan (Efe. 4:17-19).

9. ¿Imatá Jehová runaswan allinyakunanpaq ruwarqa?

⁹ Diosman qukuqkuna, bautizasqas kaqkuna ima, Tatanchik Jehovap amigon kayta atisqanchikta, mayta munakuwasqanchikta ima, yachanchikña (Romanos 5:8, ñawiriy). Diosqa, Adán, Eva ima contranta juchachakuptinkupis, pay allinyakuyta maskʼarqa: arí, tukuy ñuqanchikwan. Chaypaqtaq, Churin manchayta ñakʼarispa wañurqa, chayta rikusqantaq sunqunta mayta nanachirqa. Kayta yachay, ¿astawancharí payta munakunapaq tanqawanchik? Chay munakuytaq, kamachiqninchiktajina qhawanapaq, kamachiykunasninta kasukunapaq ima tanqawanchik. ¿Qamrí? ¿Diosman qukuspa bautizakunkiñachu? Rikunchikjina, achkha imas chayta ruwanapaq tanqawanchik.

Churip sutinpi

10, 11. a) ¿Manuchu Jesusman kanchik? b) ¿Imaytaq sientekunki Jesús kawsayninwan rantiwasqanchikta yachaspa?

¹⁰ Pedrop umallirichisqanmanta parlarinallapuni. Payqa, Jesusta jatunpaq qhawana kasqanta rikuchirqa, chaytaq, “churej sutimpi” bautizakuywan jukchasqa kachkan. ¿Imaraykú chay may allinpuni karqa chantá imaraykú kikillanpuni kunankamapis? Imaraykuchus, Jesusta jatunpaq qhaway, sutinpi bautizakuy ima, Ruwawaqninchikwan allinpi kanapaq yanapawasqanchikta yachay ninayan. Kurkupi wañusqan, imaspichus yanapawasqanchikpi tʼukurina. Ñawpaqtaqa, judiosman qukusqan Leypa maldicionninmanta kacharichiwarqanchik (Gál. 3:13). Chaymanta aswan allin ruwayqa: runasta rantinapaq imachus necesitakusqanta pagasqan kachkan (Efe. 2:15, 16; Col. 1:20; 1 Juan 2:1, 2). Chaypaqtaq qhasimanta juchachasqa, kʼumuykachachisqa, jasutʼisqa, wañuchisqa ima, kanan karqa. ¿Chay ruwasqanta may valorniyuqpaqchu qhawanki? Jesuspa ruwasqanta may valoniyuqpaq qhawanapaq, juk yuqallitup kawsayninmanta parlarina: payqa 1912 watapi Titanic barcopi viajachkarqa, 12 watayuqtaq karqa. * Chayllapi chay barco may jatun chhullunkawan chocaspa, yaku ukhuman chinkaykuyta qallarirqa. Chay yuqallitutaq salvakunanpaq boteman wichariyta munarqa, chaywanpis juntʼaña karqa. Jinallapi juk runa warminta muchʼaykuspa uraykurqa, yuqallitutataq tiyananman wicharichirqa. Chay yuqallitu kawaq karqa chay, ¿imayná sientekuwaq karqa? Maytachá agradecewaq karqa, ¿icharí? Chaymanta nisqaqa, Jesús qamrayku aswan sumaq ruwayta ruwarqa: Payqa wiñay kawsayta tarinaykipaq wañurqa.

¹¹ Diospa Churin imastachus qamrayku ruwasqanta, ñawpaq kutirayku sutʼinchasuptinku, ¿imayná sientekurqanki? (2 Corintios 5:14, 15, ñawiriy.) Maytachá agradecerqanki, ¿icharí? Chaytaq, Jehovaman qukunaykipaq, ‘manañataq qampaqchu, astawanqa pichus qamrayku wañuqpaq’ kawsanaykipaq tanqasurqa. Churip sutinpi bautizakuyqa, ñuqanchikrayku imastachus ruwasqanta may valorniyuqpaq, payta ‘Kamachiqtajina, Salvawaqninchiktajina’ qhaway, ninayan (Hech. 3:15; 5:31). Manaraq bautizakuchkaspaqa, Jehovamanta karunchasqa, mana allin suyakuyniyuq ima karqanchik. Kunantaq, Cristo yawarninta  jichʼasqanpi iñisqanchikrayku, Tata Diospa amigon kanchik (Efe. 2:12-14). Chaymanta apóstol Pablo qillqarqa: “Qankunaqa ñawpa tiempopi Diosmanta karupi karqankichej; yuyayniykichejpi paypa enemigosnin karqankichej, sajra imasta ruwasqaykichejrayku. Kunantajrí Dioswan allinyachisqa kankichej Cristoj cuerpompi, wañuyninnejtataj, Dios Tataj ñawpaqenman yaykuyta atinaykichejpaj llimphus” (Col. 1:21, 22).

12, 13. Churip sutinpi bautizakusqanchikrayku, a) ¿imatá pillapis sunqunchikta nanachiwaptinchik yuyarina tiyan? b) ¿imatá ruwananchikpuni tiyan?

¹² Churip sutinpi bautizakuptinchikpis, juchasapasllapuni kasqanchikta yachanchik. Chaytaq, imaynatachus sapa pʼunchay kawsachkasqanchikta qhawarikunapaq yanapawanchik. Kaypi tʼukurina, ¿imatá juk cristiano ruwanan tiyan pillapis sunqunta nanachiptin? Yuyarikunan tiyan, iskayninku juchasapas kasqankuta, puraqmanta perdonanakunankuta, Dios juchasninkuta pampachananta necesitasqankutapis (Mar. 11:25). Jesusqa jinata perdonanapaq, juk runa kamachinman suqta chunka junu denariosta (10.000 talentos), manusqanta mana kutichipuyta atiptin perdonasqanwan kikincharqa. Chay kamachitaq kamachi masinman pachak denariosllata manusqa, mana kutichipuyta atiptintaq mana perdonasqachu. Jesusqa kayta yachachiyta munarqa: hermanosninchikta mana perdonanchik chayqa, Jehovapis nillataq juchasninchikta pampachanqachu (Mat. 18:23-35). Churip sutinpi bautizakuqqa, mana kamachiqtajinallachu qhawanan tiyan, manaqa payjina ruwananpaq, yachachisqanta kasunanpaq ima, kallpachakunan tiyan, juknin yachachisqantaq perdonanakuy (1 Ped. 2:21; 1 Juan 2:6).

¹³ Juchasapa kasqanchikrayku mana Jesusjinapuni ruwayta atispapis, payjina ruwanapaq mayta kallpachakuna tiyan, jinamanta Diosman qukusqanchikta juntʼasun. Chayrayku sapa pʼunchay, mawkʼa runas kasqanchikta saqispa, musuq runa kaywan pʼachawanjina pʼachallikunapaq kallpachakunchik (Efesios 4:20-24, ñawiriy). Munasqa amigonchikta jatunpaq qhawanchik chayqa, payjina imatapis ruwayta munanchik. ¡Astawanraq Cristomanta yachakuyta, pay kikin ruwayta ima, munananchik tiyan!

14. ¿Imaynatá Jesús Rey kasqanta jatunpaq qhawasqanchikta rikuchillanchiktaq?

¹⁴ Dios ‘tukuy imata Cristop chakisnin uraman churasqanta, jinallataq payta tukuy imapi qutuchakuypa uman kananpaq’ churasqanta jatunpaq qhawaspa, Churip sutinpi bautizakusqanchik imaninayasqantachus yachasqanchikta rikuchillanchiktaq (Efe. 1:22). Chaypaqtaq Jesús, runasniqta, discipulosninta kamachisqanta jatunpaq qhawananchik tiyan. Payqa, sapa qutuchakuypi ancianosta churan, paykunataq juchasapas kaspapis, espiritualmente wiñay tukusqa kasqankuta rikuchinku. Paykunaqa, “Diospa ajllakusqasninta sumajta wakichinankupaj [...] Cristoj Iglesian [qutuchakuynin] wiñachisqa kanampaj” ima churasqa kanku (Efe. 4:11, 12). Pillapis juchachakun chayqa, Jesús Mesías Reyjina chay chʼampayta allinta, tiemponpitaq allinchanqa. ¿Jesús jinata ruwananpipuni atienekunchikchu?

15. Bibliap nisqanmanjina, ¿ima tʼinkastá bautizakuqkuna japʼinqanku?

¹⁵ Qhawarinchikjina, wakinqa manaraq Jehovaman qukunkuchu nitaq bautizakunkuchu. Qampis niraq jinata ruwachkankichu chayqa, ñawpaq parrafospi yachakusqanchik, ichapis Churip sutinpi bautizakunayki, may allinpuni kasqanta entiendenaykipaq yanapasunqa. Jinamanta, Jesuspa ruwasqanta may jatunpaq qhawasqaykita, agradecesqaykita ima rikuchinki, achkha tʼinkastataq japʼinki (Juan 10:9-11, ñawiriy).

 Espirítu santop sutinpi

16, 17. ¿Imaninayantaq espíritu santop sutinpi bautizakuy?

¹⁶ ¿Imaninayantaq espíritu santop sutinpi bautizakuy? Qhawarisqanchikmanjina, Pentecostés pʼunchaypi Pedrota uyariqkunaqa, imachus espíritu santo kasqanta yacharqankuña. Chantapis, imatachus chay pʼunchaypi espíritu santo ruwasqanta rikurqanku, imaraykuchus apóstol Pedro wak discípulos ima “Espíritu Santowan juntʼasqa karqanku. Jinapi waj parlaykunapi parlayta qallarerqanku” (Hech. 2:4, 8). Wakin runasqa, “santo espíritoj sutimpi” bautizakuyta juk runap sutinpi bautizakuy kasqanta ninku, chaywanpis, ¿Bibliap nisqanmanjinachu chay nisqanku? Mana. Sutʼincharina, imapis “gobiernop sutinpi ruwakuchkasqanta” nispaqa, mana chay institución juk runa kasqantachu nichkanchik, kikillantaq espíritu santowanpis. Espiritup sutinpi bautizakuqqa, mana juk runap sutinpichu bautizakuchkasqanta yachan, manaqa Diospa atiyninpi kallpanpi, chantapis Dios munayninta juntʼananpaq apaykachasqanta, jatunpaq qhawasqanta rikuchin.

¹⁷ Bibliamanta yachakusqanchikrayku, imachus espíritu santo kasqanta yachanchik. Chaypitaq, Bibliata runas qillqanankupaq Dios yuyaychasqanta yachakunchik (2 Tim. 3:16). Astawan yachakusqanchikmanjina, Jesús, “janaj pachapi kaj Tataykichejqa Espíritu Santota qonqa mañakojkunaman” nisqan, juntʼakuchkasqanta yachanchik (Luc. 11:13). Kawsayninchikpitaq chay kallpa yanapawasqanchikta rikunchik. Qam, ¿niraqchu espitup sutinpi bautizakunki? Bautizakunki chayqa, Jesuspa nisqan juntʼakusqanta rikunki: espíritu santota, achkha tʼinkasta ima, japʼinki.

18. Espíritu santop sutinpi bautizakuqkuna, ¿ima tʼinkastá japʼinku?

¹⁸ Jehovaqa, ñawpa tiempopijina, kunanpis qutuchakuyta espiritunniqta apaykachachkan. Chay espiritullataq kawsayninchikpi, sapa jukta yanapawanchik. Espiritup sutinpi bautizakusqanchikrayku, kawsayninchikpi yanapawasqanchikta yachananchik, agradecenanchik, kasukunanchik ima tiyan. Qhipan yachaqanapiqa, imatachus Diosman qukusqanchikta juntʼanapaq ruwana kasqanta, imaynatachus espíritu santo chayta juntʼanapaq yanapawasqanchikta ima yachakusun.

[Sutʼinchaynin]

¿Yuyarikunkichu?

• ¿Imaninayantaq Tata Diospa sutinpi bautizakuy?

• ¿Imastá Churip sutinpi bautizakusqanchikrayku ruwananchik tiyan?

• ¿Imaynatá Tata Diospa sutinpi, Churip sutinpi ima, bautizakusqanchikta entiendesqanchikta rikuchinchik?

• ¿Espíritu santop sutinpi bautizakusqanchikrayku imastá ruwananchik tiyan?

[Tapuykuna]

[10 paginapi dibujos/fotos]

Pentecostés 33 watamantapacha, ¿imaynatá Tata Dios, musuq discipulosta qhawayta qallarirqa?

[Maymantachus foto urqhukusqan]

Israelmanta (Jerusalén) Museo saqisqanrayku