1-3. a) ¿Imaswantaj kikinchasunman Jesuspa iskay rijchʼanachinasninta? b) ¿Ima tapuykunamantaj kutichisun?

KAYPI tʼukuriy: may rejsisqa runa, maymanchus rinanman autoykipi apanaykita nisunki. Niraj maskʼaj rishajtiykitaj autoykej gasolinan pisi kasqanta reparanki. Chayrayku, usqhayllata gasolinata rantej rinki. Chaykamataj chay runaqa, maynintachus rikhurinaykita qhawaykachaspa mayta suyashasunki. Nipuni rikhurejtiykitaj waj runata nikun. Chayajtiykitaj ripusqaña. ¿Imaynataj qhepakuwaj?

² Kunantaj chay may rejsisqa runa, qan kasqaykipi tʼukuriy. Kinsa atienekusqayki runastataj, jatuchaj imasta ruwanankupaj ajllanki. Ruwanankuta sutʼinchajtiykitaj, kinsantinku juntʼanankuta nisunku. Chaywanpis kutimojtiykeqa, iskaylla juntʼasqanku. Ujnenqa jinalla qhepakusqa, achakistarajtaj maskʼan. ¿Imatá ruwawaj?

³ Jesusqa chayman rijchʼakoj kikinchaykunamanta parlarqa: sipaskunamanta, qolqe talentosmanta ima. Chaykunawanqa sutʼincharqa, tukukuy pʼunchaykunapi, imaraykuchus mana tukuy ajllasqa cristianoschu cheqa sonqo, yuyayniyojtaj kanankuta (Mat. 25:1-30). * Chayta sutʼinchaspa nerqa: “Wakichisqapuni kaychej, imaraykuchus mana yachankichejchu ima pʼunchaytachus, chayri ima horatachus Runaj Churin kutimunanta”, nispa. Jesusqa, Satanaspa pachanta, Dios nisqanman jina chinkachinan pʼunchaymanta parlasharqa (Mat. 25:13). Chaypajqa noqanchejpis wakichisqa kana. ¿Imaynatá Jesusta kasukuy, wakichisqa kay ima yanapawanchej? ¿Pikunataj salvakunankupaj wakichisqa kasqankuta rikucherqanku? ¿Imatá wakichisqa kanapaj ruwana?

4. ¿Imaraykutaj cristianos, rijchʼarisqa kanapaj mana “reloj qhawarisqa jinachu” kananchej tiyan?

⁴ Wakin kuteqa, ima horachus kasqanta yachananchejpuni tiyan. Sutʼincharinapaj, uj fabricapi llankʼaspa, doctorman chayri autota japʼej rispa, relojta qhawarikunchejpuni. Chaywanpis nina laurayta thasnojkuna chayri runasta salvaspa llankʼajkunaqa, mana reloj qhawarisqachu kanku, chayqa ruwanankuta pantachinman, kausayninkutataj wañuy pataman churanman. Chayrayku, reloj qhawarisqa kanankumantaqa, imatachus ruwashasqankupi yuyananku tiyan. Ajinallatataj kay pachaj tukukuynin astawan qayllamusqanman jina, Jehová salvanawanchejpaj imatachus ruwasqanmanta willamunanchej tiyan. Chaywanpis rijchʼarisqa kanapajqa, mana “reloj qhawarisqa jinachu” kana. Astawanpis ima pʼunchaychus, ima horachus tukukuy chayamunanta mana yachayqa, phishqanejmanta yanapawanchej.

5. ¿Imaraykutaj maykʼajchus tukukuy chayamunanta mana yachay, imachus sonqonchejpi kasqanta rikuchinapaj yanapawanchej?

⁵ Ñaupaj kaj: maykʼajchus tukukuy pʼunchay chayamunanta mana yachayqa, imachus sonqonchejpi kasqanta rikuchinapaj yanapawanchej. Jehovaqa jatunpaj qhawawanchej, chayrayku payman cheqa sonqo kaytachus manachus ajllanata saqewanchej. Kay pacha chinkachisqa kajtin tukuy salvakuyta munaspapis, Jehovataqa munakusqanchejrayku yupaychanchej, mana wiñaypaj kausayta munaspallachu (Salmo 37:4 leey). Chayrayku kamachisqanta kasukuspa miskʼichikunchej, yachachiynin allinninchejpaj kasqantataj yachanchej (Isa. 48:17). Chantapis kamachisqasnenqa, juntʼayta atinapaj jinalla (1 Juan 5:3).

6. Munakusqanchejrayku Jehovata yupaychajtinchej, ¿imaynataj sonqon kashan, imaraykú?

⁶ Iskay kaj: maykʼajchus tukukuy pʼunchay chayamunanta mana yachayqa, Jehovaj sonqonta kusichinapaj yanapawanchej. Jehovataqa, munakusqanchejrayku yupaychanchej, mana tukukuy pʼunchay qayllitapiña kasqanraykullachu, nitaj tʼinkata japʼinaraykullachu. Ajinamanta enemigon Satanás, llulla kasqanta rikuchinanpaj yanapanchej (Job 2:4, 5; Proverbios 27:11 leey). Kuraj Supayqa nanayta, ñakʼariykunata imalla apamun. Chayrayku noqanchejqa Jehovallata kamachejninchejta jina qhawanchej, Satanaspa kamachiynintataj qhesachanchej.

7. ¿Imaraykutaj mana allinnillanchejtachu maskʼana kasqanta niwaj?

⁷ Kinsa kaj: maykʼajchus tukukuy pʼunchay chayamunanta mana yachayqa, mana allinnillanchejtachu maskʼanapaj tanqawanchej. Kay tiempopi wakin runasqa, Diospi mana creespapis, uj jatun thuñiypi kay pacha chinkachisqa kananpaj jinaña kashasqanmanta manchikunku. Chayrayku kayta ninku: “Mikhuna ari, ujyanataj, imaraykuchus qʼaya wañupullasunchej”, nispa (1 Cor. 15:32). Noqanchejrí ni manchachikunchejchu, nitaj noqallanchejpichu yuyanchej (Pro. 18:1). Astawanpis tiemponchejta, kallpanchejta, kapuyninchejta ima, Reinomanta sumaj willaykunata willanapaj tukuy sonqo churanchej (Mat. 16:24). Arí, Diosta sirvispa, payta rejsinankupaj runasta yanapaspa ima, mayta miskʼichikunchej.

8. ¿Imataj Jehovapi, Palabranpi ima, astawan atienekuna kasqanta rikuchiwanchej?

⁸ Tawa kaj: ima pʼunchaychus, ima horachus tukukuy kananta mana yachayqa, Jehovapi astawan atienekunapaj, Palabran nisqanman jinataj kausanapaj yanapawanchej. Runasqa, juchasapa kasqanchejrayku noqallanchejpi atienekuyta munanchej. Chayrayku Pablo tukuy cristianosman nerqa: “Pichus sinchʼi sayasqanta yuyakojqa allinta qhawakuchun ama urmanampaj”, nispa. Josué, israelitasta Sumaj Jallpʼaman pusaykunanpajña kashajtin, 23.000 israelitas Jehovata mana kasukuspa wañorqanku. Pablo  nerqa: “Chay tukuy imas qhatirerqa ñawpa tatasninchejta, qhelqasqataj kashan noqanchej yachaqakunanchejpaj ama paykuna jina ruwananchejpaj, kay qhepa pʼunchaypi kawsajkunapaj”, nispa (1 Cor. 10:8, 11, 12).

9. ¿Imaynatá ñakʼariykuna creeyninchejta chʼuwachan, Diosmantaj qayllaykuchiwanchej?

⁹ Phishqa kaj: maykʼajchus tukukuy kananta mana yachayqa, ñakʼariykunapi kaspa creeyninchejta kallpachanapaj yanapawanchej (1 Pedro 1:6 leey). Kay tukukuy tiempoqa “manchay sajra pʼunchaykuna” (2 Tim. 3:1-5). Chantapis Satanaspa pachanqa chejnikuwanchej, creeyninchejraykutaj qhatiykachasqa kasunman (Juan 15:19; 16:2). Chaywanpis llampʼu sonqo kanchej chay, Diospa yuyaychaynintataj maskʼanchej chayqa, ñakʼariykuna creeyninchejta nina jina chʼuwachanqa chayri sinchʼiyachenqa. Ajinamanta Jehovaman astawan qayllaykusun (Sant. 1:2-4; 4:8).

10. ¿Imaraykutaj tiempo wakin kuti rato ripun?

¹⁰ Tiempoqa, rato ripunman chayri mana. Relojta mana qhawarispa imatapis usqhayllata ruwajtinchejqa, tiempo rato ripun. Kikillantataj, Jehová kamachiwasqanchejta juntʼanapaj tukuy yuyayninchejta churasun chayqa, ichapis tukukuy pʼunchay mana reparashajtillanchej chayamonqa. Ashkha ajllasqa cristianosmanta mayta yachakusunman. Chayrayku 1914 watapi Jesús kamachiyta qallarisqantawan, imachus kasqanta qhawarina. Chaypeqa wakin ajllasqa cristianos wakichisqa kasqankuta rikucherqanku, wakintaj mana.

11. ¿Imaraykú 1914 watamanta qhepaman, wakin ajllasqa cristianos Jesús qheparikushasqanta yuyarqanku?

¹¹ Jesuspa rijchʼanachinasninmanta parlarinallapuni. Sipaskuna ima horachus casarakoj chayri kamachis ima horachus patronninku chayamunanta yachankuman karqa chayqa, nichá wakichisqa kayta necesitankumanchu karqa. Chaywanpis mana yachasqankurayku, wakichisqa kananku karqa. Ajllasqa cristianosqa 1914 wata ñaupajtaña, chay wata may suyasqa kasqanta yacharqanku, imachus kananta mana sutʼitachu yachajtinkupis. Chay wata chayamojtintaj wakenqa, mana suyasqankuman jinachu juntʼakojtin, Casarakoj nisunman Jesús qheparikushasqanta yuyarqanku. Aswan qhepaman, 1914 watamanta parlaspa, uj hermano nerqa: “Noqaykumanta wakenqa octubre killamanta ñaupaj semananpi janaj pachaman ripuyta suyarqayku”, nispa.

12. ¿Imaynatá ajllasqa cristianos cheqa sonqos, yuyayniyojtaj kasqankuta rikucherqanku?

¹² Ajllasqa cristianosqa, tukukuy pʼunchay suyashajtinku mana chayamojtin qʼasa sonqoschá qhepakorqanku. Ñaupaj kaj guerra mundial qallarejtintaj qhatiykachasqa karqanku. Chayrayku puñusqapis kashankuman jina qhepakorqanku, nisunman willayninku sayananpajña kasharqa. Chaywanpis 1919 watapi rijchʼarinanku karqa. Imaraykuchus Jesusqa, Diospa mana rikukoj templonta qhawaj jamorqa. Wakenqa ni wakichisqachu kasharqanku, chayrayku niña Patronninku Jesuspaj llankʼayta aterqankuchu (Mat. 25:16). Paykunaqa, mana aceiteyoj kʼanchanasta apaj sipaskuna jina karqanku. Chantapis qhella kamachi jina, Reinorayku mana imatapis ruwayta munarqankuchu. Chaywanpis ashkha ajllasqa cristianosqa, guerra chaupipi kaspapis cheqa sonqo kasqankuta, Patronninkuta sirviyta munasqankuta ima rikucherqanku.

13. Kay 1914 watamanta qhepaman, ¿imayna kasqankutataj ajllasqa cristianos rikucherqanku? ¿Imaynataj kunanpis kanku?

¹³ Kay 1914 watamanta qhepaman kay jina revista nerqa: “Hermanos, Diosmanta maychus kajllata yuyajkunaqa, Nisqasninmanta mana qʼasa sonqochu qhepakunchej. Mana munayninchejtachu ruwayta munarqanchej. Chayrayku, imatachus octubre  killapi 1914 watapi suyasqanchej pantasqa kasqanta reparaspa, Señor Ruwayta Munasqanta suyasqanchejman jina mana tijrachisqanmanta, mayta kusikorqanchej. Mana tijrachinanta munarqanchejchu, imatachus Ruwayta Munasqallanta yachayta munarqanchej”. Kunanpis ajllasqa cristianosqa, llampʼu sonqo kanku, tukuy sonqotaj Diosta yupaychanku. Paykunaqa, mana Dioswan parlasqankutachu ninku. Chaywanpis kʼuchi kʼuchilla Jallpʼapi Señorpa kapuyninta qhawayta munanku. Chantapis “waj ovejas[manta]” “may chhika” runas kallantaj, Jallpʼapi wiñaypaj kausakuytataj suyakunku. Paykunapis sonqo kʼajaywan willanku, rijchʼarisqataj kashanku (Apo. 7:9; Juan 10:16).

14. ¿Imaraykutaj allin kamachi yuyayniyojpa yachachisqanta kasukuy may allin?

¹⁴ Jehovaqa, allin kamachi yuyayniyojta llajtanman mikhunata qonanpaj churan, nisunman Palabranwan, espiritunwan ima, imaynatachus yanapachikunankuta yachachinku. May chhika runasmanta kajkunataj, chayta kasukuspa ajllasqa cristianos jinallataj wakichisqa kasqankuta rikuchinku. Arí, kʼanchanasninkumanpis aceitewan juntʼachinkuman jina kashanku (Salmo 119:130; Juan 16:13 leey). Chayrayku, Cristoj kutimuyninpaj kallpachasqas, wakichisqastaj kashanku, ñakʼarispapis mana llauchʼiyankuchu. Sutʼincharinapaj Hitler kamachishajtin uj carcelpi wisqʼasqa hermanosqa, qallariypi uj Bibliallayoj karqanku. Chayrayku Jehovamanta astawan yachachiykunata mañakorqanku. Pisi tiemponmantaj chay kutillaraj presochasqa hermano, La Atalaya revistasta madera chakinpi pakasqata apaykusqanta yacharqanku. Carcelmanta llojsimojkunamanta ujnin Ernst Wauer, pichus ajllasqa cristiano karqa, watasninman kayta nerqa: “Jehovaqa, chay revistasmanta kallpachanawaykupaj jina yachachiykunata umaykupi japʼinaykupaj yanapawarqayku”, nispa. Chantá nillarqataj: “Kunanqa, mikhuna jina yachachiykuna ashkha kapuwanchej, chaywanpis, ¿yanapachikunchejchu? Jehovaqa, paypi atienekojkunata, cheqa sonqo kajkunata, mikhunanmanta mikhojkunata ima, mayta bendicen”, nispa.

15, 16. ¿Imaynatataj uj qhariwarmi tʼinkasqa karqanku? ¿Imatá paykuna jina ruwajkunamanta yachakunchej?

¹⁵ Waj ovejasmanta kajkunapis, Cristoj wauqesninta yanapanku. ¿Imaynatá? Diosmanta  tukuy atisqankuta willaspa (Mat. 25:40). Sajra qhella kamachimanta nisqataj, Reinota ñaupajman churanankupaj mayta kallpachakunku. Sutʼincharinapaj, Jonwan Masakowanqa, Kenia suyupi chino qalluta parlajkunaman willanankupaj wajyarisqa karqanku. Qallariypeqa iskayrayarqanku, chaywanpis Diosmanta mañakuspa, kausayninkuta qhawarikuspa ima chayman riporqanku.

¹⁶ Ajinata ruwasqankumanta tʼinkasta japʼerqanku. Paykuna ninku: “Kaypi willayqa, ¡may sumaj!”, nispa. Arí, qanchis runasman Bibliamanta yachachiyta qallarerqanku, may sumajtaj rerqa. Nillankutaj: “Kaypi kasqaykumanta sapa pʼunchay Jehovaman agradecekuyku”, nispa. Ashkha hermanospis, maykʼajchus tukukuy chayamunanmanta mana llakikuspa, Diosta yupaychaypi tukuy tiemponkuta churanku. Galaad Escuelaman rej may chhika cristianosqa, misioneros jina llankʼanku. Waj hermanostaj waj suyusman tukuy sonqo llankʼaj rinku. Imaynachus paykunata risqanta yachanaykipaj, “Tukuy sonqo ruwarqanku... Ecuadorpi” nisqa yachaqanata leeriy, Torremanta Qhawaj revistapi 2012, 15 julio killamanta. Imaynachus paykunata risqanmanta leerishaspataj, tapurikuy: “¿Imaynatá Jehovata jatunchanaypaj, kusisqa kausanaypaj ima astawan llankʼayman?”, nispa.

17. ¿Imaynatá ima pʼunchaychus ima horachus tukukuy kananta mana yachay yanapawanchej?

¹⁷ Rikunchej jina, ima horachus ima pʼunchaychus tukukuy chayamunanta mana yachayqa, mayta yanapawanchej. Chayrayku qʼasa sonqo chayri llakisqas kanamantaqa, Jehovaj munayninta ruwaypi tiemponchejta churanchej, paymantaj astawan qayllaykunchej. Chantapis aradoj manceranta japʼispa jina, ruwayninchejta ni ima pantachinawanchejta saqenchejchu. Jehovata yupaychaspataj kusisqa kausakunchej (Luc. 9:62).

18. ¿Imaraykú creeyninchej mana llauchʼiyananta munanchejchu?

¹⁸ Dios juzganan pʼunchayqa, rato qayllaykamushan. Noqanchejtaj Jehovata, Jesusta ima, ni llakichiyta munanchejchu. Imaraykuchus iskayninku kay qhepa pʼunchaykunapi, jatuchaj ruwaykunata qowanchej. Ajinata noqanchejpi atienekusqankumanta, ¡mayta agradecekunchej! (1 Timoteo 1:12 leey.)

19. ¿Imaynatá wakichisqa kasqanchejta rikuchinchej?

¹⁹ Diosqa, runasman willamunata, yachachimunata ima niwanchej. Chayrayku, janaj pachapi chayri Paraisopi kausakuyta suyaspapis, chayta juntʼanallapuni. Ima pʼunchaychus ima horachus tukukuy chayamunanta, ¿yachanachu tiyan? Mana. Astawanqa, wakichisqa kasqanchejta rikuchinallapuni (Mat. 24:36, 44). Yachanchej jina, Jehovaqa, paypi tukuy sonqo atienekojtinchej, Reinontataj ñaupajman churajtinchej, ¡ni jaykʼaj qʼasa sonqota saqewasunchu! (Rom. 10:11.)