Bibliamanta yachakusqankuqa kawsayninkuta tikrachirqa
Bibliamanta yachakusqankuqa kawsayninkuta tikrachirqa
¿IMATAQ juk runata yanaparqa manaña rastafarijina kawsananpaq, wak laya runata manaña chiqnikunanpaq ima? * ¿Imataq juk waynata yanaparqa, manaña usqhayllata phiñakunanpaq, niñataq drogata ranqhananpaq ima? Imatachus paykunallataq kutichisqankuta qhawarina.
“Manaña wak laya runasta chiqnikunichu” (HAFENI NGHAMA)
WATASNIN: 34
SUYUN: ZAMBIA
ÑAWPAQ KAWSAYNIN: RASTAFARI
ÑAWPAQ KAWSAYNIY: Mamayqa, jatun maqanakuyrayku Namibia llaqtamanta ayqipurqa, Organización del Pueblo de África del Suroeste nisqamantaq yaykupurqa (kay organizaciontaq inglés simipi SWAPO nisqa sutikuq). Kay organizacionqa, Namibiamanta kamachiqkunaman uqharikurqa. Mamayqa, Zambia suyupi, suyunkumanta ayqipuq runaswan khuska tiyakuq, chaypitaq ñuqa paqarikurqani.
Chunka phichqa watayuq kanaykama, SWAPO nisqa organizacionpi kaqkunawan khuska tiyakurqani. Chay organizacionpi kaqkunataq waynuchusta yachachiq kanku, politicapi chhapukunankupaq, wak laya runasta chiqnikunankupaq ima.
Chantá 11 watayuq kachkaspa, cristiano kasqayta rikuchinaypaq confirmación nisqata ruwayta munasqayta, iglesiamanta pastorman nirqani, chay iglesiamantaq, católicos, luteranos, anglicanos, wakkuna ima riq kanku. Chaywanpis chay pastorqa, mana ruwanayta munarqachu. Chaymanta mayta llakikusqayrayku, manaña Diospi creerqanichu. Jinapis 15 watayuq kachkaspa Reggae nisqa takiykuna gustawasqanrayku, Africamanta runasta yanapanayrayku ima, movimiento político y religioso de los rastafaris nisqaman yaykupurqani. Chantá rastafarisjina chukchayta wiñachikuspa quliyachikurqani, chantapis marihuanata pitayta qallarirqani, manañataq aychata mikhurqanichu. Yana runasta ñakʼarichiqkunap contrankupi kachkaqkunaman jukchaykukurqani. Chaywanpis munaynillaytapuni ruwaq kani, maqanakuymanta peliculasta qhawallaqpuni kani, millaytataq parlallaqpuni kani.
BIBLIAMANJINA KAWSAYNIYTA TIKRACHISQAY: Kay 1995 watapi, 20 watasniyuq kachkaspa, imatachus kawsayniywan ruwanaypi sumaqta tʼukurirqani. Unaytaña rastafarispata revistasninkuta ñawirichkarqani, chay revistaspi Bibliamanta pʼitikuna rikhuriptinpis, imaynatachus sutʼinchakusqanqa mana sutʼichu karqa.
Chayrayku ñuqa kikin Bibliata ukhunchayta qallarirqani.Chantá juk amigoy rastafari, Jehovamanta sutʼinchaqkunap juknin publicacionninkuta quwarqa, chay ratupachataq Bibliawan ukhuncharqani. Aswan qhipamantaq paykunawan Bibliata estudiayta qallarirqani. Chaywanpis niraq yachachichkawaptinku, kawsayniyta tikrachirqaniña.
Mayta kallpachakurqani manaña pitanaypaq, manañataq machaykunaypaq (2 Corintios 7:1). Chantá chukchayta kʼutuchikurqani, maqanakuymanta, khuchichakuymanta peliculastapis manaña qhawarqanichu, nitaq millayta parlarqaniñachu (Efesios 5:3, 4). Tiempo pasasqanmanjinataq wak laya runasta manaña chiqnikurqanichu (Hechos 10:34, 35). Kawsayniyta tikrachinaypaq, manaña wak laya runasta chiqniqkunamanta takiykunata uyarirqanichu, nitaq saqra ruwayman tanqawaq amigosniywan tantakurqaniñachu.
Kawsayniyta tikrachiytawan, Jehovamanta sutʼinchaqkunap Tantakuna Wasinkuta maskʼarqani. Chaymantapacha paykunawan Bibliata estudiayta qallarirqani, bautizakuytataq munarqani. Chayta ruwayta munasqaymanta familiayqa phiñakurqa. Astawanpis mamayqa, ‘Jehovamanta sutʼinchaqkunap religionninkuman yaykupunaykimantaqa mayqin religionmanpis yaykupuwaq’, nispa niwarqa. Gobiernopaq llamkʼaq mamaypa juknin familiarninqa, Jehovamanta sutʼinchaq kayta munasqaymanta mayta asipayawaq.
Familiay churanakuwaptinpis, asipayawaptinpis, Jesuspa yachachiykunasninmanjina ruwaspa sinchita sayarqani. Chantá sutʼita repararqani Jehovamanta sutʼinchaqkuna chiqa religión kasqankuta, yachachisqanku Biblia nisqanmanjina kasqanrayku. Paykunaqa, Diospa kamachiykunasninta kasukunku chayrayku tukuy runasman Diosmanta yachachinku (Mateo 28:19, 20; Hechos 15:13, 14). Chantá, mana politicaman chhapukunkuchu (Salmo 146:3, 4; Juan 15:17, 18).
BENDICIONESTA JAPʼISQAY: Bibliap yuyaychasqanmanjina kawsasqayqa, mayta yanapawarqa. Manaña marihuanata pitanichu, chayrayku manaña marihuanata rantispa achkha qullqita gastanichu. Nillataq musquypijina imatapis rikuniñachu, astawanqa sanollaña kachkani.
Wawamantapacha, sunqu juntʼasqa kawsakuyta munarqani, Bibliamanta yachakusqaymantapachataq sunqu juntʼasqa kawsakuni. Astawanpis, Jehová Diospa qayllanpi kachkasqaymanta, may kusisqa kachkani (Santiago 4:8).
“Manaña usqhayllata phiñakunichu” (MARTINO PEDRETTI)
WATASNIN: 43
SUYUN: AUSTRALIA
ÑAWPAQ KAWSAYNIN: MAQANAKUSTA MASKʼAQ, DROGASTATAQ RANQHAQ
ÑAWPAQ KAWSAYNIY: Wawallaraq kachkaptiy familiayqa, tukuyniqman tiyakuq ripuq, achkha llaqtitaspi, jatun llaqtapi ima, tiyakurqayku chantá juk tiempotataq juk qutu evangelistaswan tiyakurqayku. Kunankama yuyarikullanipuni primosniywan, tiosniywan challwasta, monte animalesta ima japʼisqaykumanta, kʼulluta llaqllasqaykumanta ima.
Juchʼuysitumantapacha mayta maqanakuq kani, imaraykuchus
tatayqa boxeador karqa, yachachiwarqataq wawamantapacha maqanakunayta. Waynuchuña kachkaspataq cantinasllapiña sayaq kani. Amigosniywanqa, maqanakuyta munasqaykuraykulla wak qutu waynasta turiyaq kayku. Cuchilloswan, kʼaspiswan ima, iskay chunkamanta astawan runaswan maqanakuq kayku.Qullqiyuq kanaypaqtaq drogata ranqhaq kani, chantá barcospi llamkʼaqkuna imastachus pakayllamanta suwasqankutapis ranqhallaqtaq kani. Chantapis drogata ranqhaqkunapaq llamkʼaq kani, paykuna pikunamanchus drogata manuta qunku, chay runasmanta pistolawan manchachispa cobraq kani. Ajinatataq niq kani: “Kaykunaqa wañuchiwanqanku, mana ñuqa wañuchiptiyqa”, nispa. Chiqamanta runa wañuchiman tukuyta munachkarqani.
BIBLIAMANJINA KAWSAYNIYTA TIKRACHISQAY: Yuyarikusqaymanjina wawallaraq kachkaptiy Jehovamanta sutʼinchaqkunamanta parlawarqanku. Chaywanpis iskay chunka wata kuraqniyuq kasqaymantaraq paykunamanta mamayta tapurirqani. Chaymanta iskay pʼunchayninmantaq, Jehovamanta sutʼinchaq juk hermano, Dixon sutiyuq punkuykuta takaykurimurqa. Paywan unayta parlarirqani chantá tantakuyninkuman waqyariwarqa. Chay kutipi ñawpaq kutillataraq tantakuyninkuman rirqani, chaymantapachataq iskay chunka watataña tantakuyninkuman richkani. Tapuykunasniyman Bibliawan kutichiwasqankutaqa, may allinpaq qhawarqani.
Chantá yachachiwarqanku Jehová Dios tukuy runasmanta dakusqanta, Payta mana jatunpaq qhawaqkunamantapis (2 Pedro 3:9). Chantapis yachachillawarqankutaq Jehová Dios juk munakuyniyuq Tata kasqanta, wakkuna saqirpariwaptinkupis, mana jaykʼaq Pay saqirparinawanta. Kawsayniyta tikrachiptiy tukuy saqra ruwasqasniymanta perdonanawanta yachakusqayqa, ¡maytapuni sunquchawarqa! Chantapis Efesios 4:22-24 pʼitikuna imatachus nisqan mayta tʼukurichiwarqa, chaypitaq nin: “Ñawpa sajra kawsayniykichejpi karqa, chay mawkʼa runamanta tʼaqakuychej [...] chay mosoj runa kaywan pʼachawan jina pʼachallikuychej”, nispa.
Kawsayniyta mana tikrachiyta atillarqanichu. Drogasta mana ukyaspa, achkha pʼunchaykunata kallaq kani, chaywanpis semana tukukuyta, amigosniywan kaspaqa, watiqmanta ukyarillaqtaq kani. Chantá chay amigosniywan tantakuspallapuniqa, Diospa nisqanmanjina mana kawsayta atinayta repararqani, chayrayku paykunawan manaña tantakunaypaq wak lugarman ripurqani. Paykunamanta wakintaq ñuqawan viajarqanku, chaywanpis marihuanata quyta munawarqanku. Ñuqaqa manaña chay vicioman qukunayta nirqani, fronteraman chayaspataq paykunamanta tʼaqakurqani. Chantá pisi pʼunchaykunamantaq paykuna, juk bancoman escopetawan suwaq yaykusqankuta uyarirqani.
BENDICIONESTA JAPʼISQAY: Chay amigosniymanta karunchakuspaqa, kawsayniyta tikrachiyta atillarqaniña. Chantá 1989 watapi Jehovamanta sutʼinchaqjina bautizakurqani. Aswan qhipamantaq tatasniy, hermanay ima bautizakullarqankutaq.
Chunka qanchisniyuq wataña casarasqa kani, kimsa wawasniyuqtaq kani. Kunanqa, wakkuna turiyawaptinkupis, manaña usqhayllata phiñakunichu. Chantapis tukuy laya runasta, tukuy parlaykunamantawan runasta munakuyta yachakuni (Apocalipsis 7:9). Mana jaykʼaq imatachus Jesús nisqanta qunqakusaqchu, pay nirqa: “Nisqayman jinachus sayankichej chayqa, cheqatapuni yachachisqasniy kankichej. Cheqa kajta rejsinkichej, chay cheqa kajtaj kacharichisonqachej”, nispa (Juan 8:31, 32).
[Sutʼinchaynin]
^ párr. 2 Rastafari kaqkunaqa, Jamayca suyupi juk secta kanku, paykunataq Etiopiamanta Haile Selassie sutiyuq runata diosninkutajina qhawanku, qharisqa chukchasninkuta wiñachikuspa quliyachikunku.