Kinsa watitayoj kashajtiy, tatayta, tioyta, abuelitoyta ima guerrapi mana chhapukusqankurayku, jatun carcelpi sinchʼita llankʼachinankupaj waj suyuman aparqanku. Chaypitaj tatallay mana wañusqachu. Kay 1947 watapitaj, iskay kaj guerra mundial tukukusqantawan, ñañu wasan pʼakisqa kutinporqa. Mana kallpayoj, tullullataj chamojtinpis, creeyninpi sinchʼita sayarqa.

Kay 1949 watapi 9 watitayoj kashajtiy, familiay, ashkha hermanos jina, Siberiaman apasqa karqa. Julio 6 pʼunchayta, uywasta apaj trenesman yaykuchiwarqayku. Chantá mana sayaspa, 12 pʼunchayta 6.400 kilometrosta Lebyazhe llajtakama rerqayku. Tren sayanapi, autoridadesqa juchʼuy qotuspi tʼaqawarqayku, tukuynejmantaj chʼeqerawarqayku. Noqaykoqa uj chʼusaj escuelapi qhepakorqayku. May saykʼusqas, llakisqataj kasharqayku. Jinapi uj kuraj hermana, iskay kaj guerra mundialpi hermanosniyku orqhosqanku takiyta, takiykachayta qallarerqa. Chantá tukuyniyku paywan khuska kusiywan takillarqaykutaj:

“May chhika hermanosta karusman aparqanku.

Patanejman, inti llojsimuynejmantaj.

Diospaj llankʼasqankurayku ñakʼarerqanku, wañuy patapitaj rikukorqanku.”

Tiempitunman, domingosta tantakuyman riyta aterqaykuña. Chaypajqa 13 kilometrosta purej kayku. Chiri tiempopipis laqha laqhataña llojsej kayku. Tullusta kʼajarichinapaj jinapuni chirimoj, ñanpi ritʼitaj cinturaykukama kaj. Uj juchʼuy cuartitollapi, 50 chayri astawan runas tantakoj kayku. Chantá uj, iskay chayri kinsa takiykunata uj kunkalla takiytawan, tukuy sonqo Diosmanta mañakoj kayku. Qhepantataj Bibliata uj chayri astawan horasta ukhunchaj kayku. Chantá watejmanta takiytawan, Bibliata ujtawan ukhunchallajtaj kayku. ¡Maytapuni creeyniyku kallpachakorqa!

Kay 1960 watapaj, suyunkumanta qharqosqa hermanosqa wakin imasta ruwayta aterqankuña. Chayrayku mana ashkha qolqeyoj kaspapis, Moldaviaman kuterqani, chaypitaj Nina nisqa hermanata rejserqani. Paypa tatasnin, abuelosninpis testigosllataj karqanku. Pisi tiemponman casarakuspa Siberiaman riporqayku. Chaypitaj 1964 watapi Dinay nacekorqa, 1966 watapitaj Viktorniy. Chaymanta iskay watanman, Ucraniaman riporqayku, Dzhankoy nisqa  llajtitapitaj tiyakorqayku. Chayqa Yalta nisqa lugarmanta 160 kilometrosninman kashan, mayqenchus mama qochaj kantunpi Crimea nisqapi tarikun.

Unión Sovieticamanta waj lugarespi jina, Crimeapipis willayniyku jarkʼasqa kasharqa. Chaywanpis mana sinchʼipunichu karqa, nitaj qhatiykachawajchu kayku. Chayrayku wakin hermanosqa, Diosta yupaychayta manaña ñaupajmanchu churasharqanku. Siberiapi mayta ñakʼarisqaykurayku, kapuyniyoj kanankupaj yapasqata llankʼananku, allillan kasqanta yuyarqanku.

Kay 1991 wata 27 marzopi, Unión Soviética (mayqenchus chinkapunña) nisqaj gobiernon reconocewarqayku. Usqhayllatataj 7 jatun tantakuykunata wakichiyta qallarerqanku, sapa ujtaj 2 pʼunchaypaj karqa. Noqaykojtaqa Odessa (Ucraniapi) llajtapi 24 agostota kanan karqa. Chayrayku pelota canchata llimphuchaypi yanapakunaypaj, killa ñaupajta chayarqani.

Diantinta llankʼaj kayku, tutantaj graderiaspi puñoj kayku. Warmisqa pelota canchaj jawanta llimphucharqanku. Qʼopata 1.521 quintalesta jinapuni orqhorqayku. Alojamientota wakichej hermanosqa, 15.000 hermanospaj jina alojamientota llajtantinpi maskʼarqanku. Jinallapi uj llakiy willay chayamuwarqayku.

Tantakuyniykupaj 5 pʼunchay kashajtin, agosto 19 pʼunchayta, Unión Sovieticamanta presidente Mijaíl Gorbachovta, Yaltaj qayllanpi samarikushajtin presocharqanku. Chaytaj maypichus kasharqayku chaynejllapi karqa. Chayrayku jatun tantakuyninkupaj permisoykuta, manaña valecherqankuchu. Waj lugaresmanta jamoj hermanosqa, pasajesta rantikunankutachus manachus yachanankupaj, jatun tantakuyta wakichejkunaman maytapuni telefononejta wajyamorqanku. Hermanostaj, Jehovamanta mayta mañakuytawan nerqanku: “Jamullaychej”, nispa.

Chaykamataj Diosmanta mayta mañakusharqayku, tantakuytapis wakichishallarqaykupuni. Jamojkunata suyaj hermanosqa, Unión Sovieticaj tukuynin kʼuchusninmanta chamoj hermanosta suyamorqanku, alojamientosmantaj pusarqanku. Comité de Asamblea nisqapi kaj hermanosqa, sapa paqarin autoridadesman rej kanku, sapa chʼisitaj kikin willayllawanpuni kutimoj kanku.

Agosto 22 pʼunchayta, tantakuypaj iskay pʼunchayllaña kashajtin, hermanosqa uj sumaj willaywan kutimorqanku. ¡Tantakuypaj permisota qowasqayku! Sabadotaqa, tantakuypi qallarinapaj takiyta takishajtiyku, sonqoykoqa kusiywan qhallallarerqa. Tardenpitaj tantakuy qhepata, unay amigosniykuwan parlarinapaj, chʼisiyanankama qhepakorqayku. May ñakʼariypipis creeyninkupi sinchʼita sayaj hermanoswan muyurisqa karqayku.

Chay jatun tantakuymantapacha, 22 watasña pasan. Diospa llajtantaj Ucraniapi tʼukunapaj jina wiñan. Kunankamaqa ashkha Tantakuna Wasis ruwakun. Kay 1991 watapaj, 25.000 willajkunalla karqayku, kunantaj 150.000 kurajña kayku.

Noqaykoqa Dzhankoy llajtallapipuni tiyakuyku, maypichus 40.000 runasña kan. Siberiamanta 1968 watapi chamushajtiyku, pisi hermanoslla karqa. Kunanrí 6 qotuchakuykunaña tiyan.

Familiaypis wiñallantaj. Kunanqa wawasniyku, allchhisniyku, paykunaj wawasninkupis, noqaykuwan khuska Jehovata yupaychashanku.