Mateo 23:1-39
23 Tsaypitanami runakunata y discïpulunkunata Jesús kayno nirqan:
2 “*Moisés qelqashqan leykunata yachatsinanpaqmi *fariseukuna y ley yachatsiqkuna munayniyuq kaykan.
3 Tsayno kaykaptinqa yachatsishushqaykita cäsukäriy. Itsanqa paykuna kawashqannöqa ama kawapäkuytsu. Diospa palabranta yachatsirpis kikinkunaqa manami mandamientukunata cumplipäkuntsu.
4 Paykunaqa apaytapis mana kamäpakushqanyaq qepita aparipaqnömi atska leykunata cumplinanpaq runakunata nipäkun. Tsayno kaptinpis cumplinanpaq manami ichiklatapis yanapantsu.
5 “Imatapis rurapäkun runakuna rikanalanpaqmi.* Tsaymi jatusaq filacteriankunata* ruraykur puritsipäkun. Tsaynöpis largu hïlukunata röpankunapa chuskun kuchunman jiraykurmi puripäkun.*
6 Mikunanpaq qayatsiptinpis paykunaqa mësachöraqmi mikuyta munapäkun. *Sinagögakunachöpis nawpaqninkunamanraqmi jamakärin.
7 Pläzakunachöpis runakuna ‘*rabí’ nir ali rikanantami munapäkun.
8 “Qamkunapaqa juklaylami yachatsishuqniki.* Tsaynöpis tsay wawqilami karkaykanki. Tsayno kaykaptinqa ama munapäkuytsu ‘rabí’ nishunaykita.
9 Kay patsachöqa ama pitapis ‘Taytantsi’ nir Diostano respitapäkuytsu. Juklaylami Taytaykiqa. Payqa jana patsachömi kaykan.
10 Qamkunatapis yachatsikuq kashqaykita ama nishunkitsu. Juklaylami yachatsishuqnikiqa. Payqa Cristumi.
11 Mas ali rikashqa kayta munarqa ashmaynöla kapäkuy.*
12 Orgullösu kaqkunaqa penqayman churashqami kanqa. Humildi kaqkunami itsanqa aliman churashqa kanqa.*
Ley yachatsiqkunata y fariseukunata Jesús qayapashqan
Lucas 11.37-52
13 “¡Wawalaw, ishkay cära fariseukuna y ley yachatsiqkuna! Wayi punkuta wichqapaqnömi Tayta Dios *mandaykashqanman pipis mana yaykunanpaq tsapata churaparkaykanki. Tsayno karmi kikikikunapis mana yaykapäkunkitsu.
14 [“¡Wawalaw, ishkay cära fariseukuna y ley yachatsiqkuna! Qamkunaqa viüdakunapa imaykantapis qechurkaykanki. Y *santu tukärishpaykimi may höra Tayta Diosta manakärinki. Tsayno kashqaykipitami Tayta Dios castigashunkipaq.]
15 “¡Wawalaw, ishkay cära fariseukuna y ley yachatsiqkuna! Qamkunaqa maytsaypapis aywarkaykanki juk runalapis yachatsishqaykita chaskikunanta munarmi. Chaskikurnami qamkunapitapis ishkay kuti masraq *Satanás munashqanta rurapäkun.
16 “¡Wawalaw! Qamkunaqa qaprano karmi lutanpa pusharkaykanki. Tsayno karmi kayno nirkaykanki: ‘Templupa jutincho promitir mana cumpliptikipis manami imananpistsu. Templucho kaykaq qoripa jutincho promitirmi itsanqa cumplinki’.
17 ¡Mana tantiyakuq qaprakuna! ¿Mayqantaq mas *sagrädu? ¿Templucho kaykaq qoriku o tsay qorita sagräduyätsishqan templuku?
18 “Tsaynöpis qamkuna kayno nirkaykanki: ‘*Altarpa jutincho promitir mana cumpliptikipis manami imananpistsu. Altar janancho churarashqan ofrendapa jutincho promitirmi itsanqa cumplinki’.
19 ¡Mana tantiyakuq qaprakuna! ¿Mayqantaq mas sagrädu? ¿Ofrendaku o ofrendata sagräduyätsishqan altarku?
20 “Altarpa jutincho jurarqa manami altarpa jutilanchötsu jurarkaykanki, sinöqa altar jananman churarashqan ofrendakunapa jutinchöpis jurarkaykankimi.
21 Templupa jutincho jurarpis manami templupa jutilanchötsu jurarkaykanki, sinöqa templucho kaykaq Tayta Diospa jutinchömi jurarkaykanki.
22 Ciëlupa jutincho jurarpis* manami ciëlupa jutilanchötsu jurarkaykanki, sinöqa Tayta Diospa trönunpa jutincho y kikin Tayta Diospa jutinchömi jurarkaykanki.
23 “¡Wawalaw, ishkay cära fariseukuna y ley yachatsiqkuna! Qamkunaqa mentapita, anispita y comïnuspita* *diezmuta rakiykarpis mas cäsukunaykipaq kaq mandamientukunata manami cumplirkaykankitsu. Tsay mandamientukuna niykan runa mayikita ali rikanaykipaq, kuyapänaykipaq y Tayta Diosta awnishqaykita cumplinaykipaqmi. Diezmupaq rakir cumplishqaykino tsay mandamientukunatapis cumplipäkunkiman.
24 Qamkunaqa qaprano karmi lutanpa pusharkaykanki. Yakupita chuspita shuyshurpis *camëlluta ultakurkuqnömi karkaykanki.
25 “¡Wawalaw, ishkay cära fariseukuna y ley yachatsiqkuna! Qamkunaqa janalanpa maylashqa pucilluno y plätunömi karkaykanki. Tsay plätukuna rurincho qanra kashqannömi qamkunapis shonquykicho suwakunaykipaq y mana alita ruranaykipaq yarparkaykanki.
26 ¡Qapra fariseukuna! Plätupa rurinta maylaqno puntata mana ali yarpashqaykikunata kachapäkuy. Tsaynöparaqmi rasunpa santu kapäkunki.
27 “¡Wawalaw, ishkay cära fariseukuna y ley yachatsiqkuna! Qamkunaqa janalanpa pintashqa nïchu niraqmi karkaykanki.* Nïchupa janan kuyaylapaq kaptinpis rurinchöqa tulukuna ismur melanaypaqmi qoturpaykan.
28 Tsaynömi qamkunapis runakuna rikashuptiki ali ruraqno karkaykanki. Itsanqa ishkay cära kashqayki y mana ali yarpashqaykikuna pasaypa penqakuypaqmi kaykan.
29 “¡Wawalaw, ishkay cära fariseukuna y ley yachatsiqkuna! Qamkunaqa profëtakunapa nïchunkunatami rurarkaykanki y ali runakunapa monumentunkunatami adornarkaykanki.
30 Nirkurpis kaynömi nirkaykanki: ‘Unay aylükuna kawashqan witsan kawarqa profëtakunata wanutsipäkuptin noqakuna manami wanutsïmantsu karqan’.
31 Tsayno nirmi musyakaykätsinki profëtakunata wanutsiq runakunapa aylun kar paykunanöla karkaykashqaykita.
32 ¡Tsayno kaykarqa unay ayluykikunanöla qamkunapis wanutsipäkuy!
33 “¡Culebra casta runakuna!* Infiernuman Tayta Dios qaykushunaykipaq kaykaptinqa ¿imanöparaq salvakärinki?
34 Qamkunata tantiyatsishunaykipaqmi profëtakunata, tantiyakuq runakunata y yachatsiqkunata kachamushaq. Paykunatami wakinta wanutsipäkunkipaq, wakinta crucificapäkunkipaq, wakinta sinagögakunacho astapäkunkipaq y wakintanami markan markan qatikachar nakatsipäkunkipaq.
35 Jutsaynaq Abelta* wanutsishqanpita hasta Berequíaspa tsurin Zacaríasta* templu punkucho wanutsishqanyaqmi kay patsacho lapan ali runakunata wanutsipäkushqanpita qamkuna jutsayuq karkaykanki.
36 Rasunpami kayno nï: Tsay wanutsiq runakunatanömi qamkunata Tayta Dios juzgapäkushunkipaq”.
Jerusaléncho taqkunapaq Jesús lakikushqan
Lucas 13.34-35
37 “¡Wawalaw, Jerusalén, Jerusalén! Qamqa Tayta Diospa profëtankunata nawpapita patsami wanuykätsinki.* Pay kachamushqan wilakuqkunatapis saqmaykankimi. Chipshankunata walpa oqlakuqno wawaykikunata* atska kuti shuntayta munaptïpis manami munashqankitsu.
38 Tsayno kashqaykipitami wayikikunapis templuykipis chunyaraykar quëdanqa.
39 Noqa kaynömi nï: Manami yapay rikamankinatsu hasta kayno ninaykiyaq: ‘¡Tayta Diospa jutincho shamuq runa alabashqa kaykulätsun!’*”
Ichic wilacuycuna
^ fariseo runa Fariseukunaqa Moisés qelqashqan leykunata lapantami yachakärirqan. Tsay leykuna jananmanmi mas leykunata y costumbrikunata yapapäkurqan (Mar. 7.1-4). Tsaykunata yachaykarpis runa mayinta manami kuyarqantsu (Mat. 16.5-12; 23.1-36).
^ Moisés qelqashqan leykuna Moisés qelqashqan leykunaqa kaykan Sinaí jirkacho Tayta Dios tantiyatsishqan mandamientukuna y leykunami. Tsay leykunatami Moisés qelqarqan Éxodo, Levítico, Números y Deuteronomio librukunacho.
^ 23.5 Filacteriaqa takshala cajïtami karqan. Tsay cajïtamanmi textukunata papilman qelqarkur winapäkuq. Tsay textukunami karqan Éxo. 13.1-16; Deut. 6.4-9; 11.13-21. Ishkay cajïtata ruraykurmi jukta urkunman y jukta rikranman watarkur puritsipäkuq. Tsaypita masta musyanaykipaq liyinki Deut. 6.8; 11.18.
^ 23.5b Núm. 15.37-40; Deut. 22.12.
^ sinagöga Sinagögaqa Israel runakuna juntakänan wayimi karqan. Tsaymanmi juntakäriq Tayta Diosta manakärinanpaq, Moisés qelqashqan leykunata yachakärinanpaq, sesionkunata rurapäkunanpaq y wamrakuna liyiyta yachakärinanpaq (Mar. 1.21; Juan 9.34; Hech. 15.21).
^ rabí Rabíqa Tayta Diospa palabranta yachaq y yachatsiq runami karqan. Jesucristo kawashqan witsanmi Tayta Diospa palabranta yachatsir markan markan rabíkuna puripäkurqan. Rabíkunawanmi wakin runakunapis yachakuyta munar puripäkurqan. Tsay runakunatami rabípa discïpulun kashqanta nipäkurqan. Jesucristupis rabími karqan (Juan 1.38; 3.2, 26; 4.31; 6.25).
^ 23.8 Wakin qepa kaq griego copiakunachöqa kayno nirmi yapashqa: Tsay yachatsishuqnikiqa Cristumi kaykan.
^ 23.11 Mat. 20.26-27; Mar. 9.35; 10.43-44; Luc. 22.26.
^ 23.12 Prov. 29.23; Luc. 14.11; 18.14.
^ mandaykashqan, Tayta Dios mandaykashqan Tayta Dios mandaykashqan nishqanqa Tayta Dios shamur fiyu runakunata ushakätsinanpaq y ali kawayta apamunanpaq kashqantami niykan (Isa. 13.9-10; 65.17-25; Joel 1.14-16; Zac. 14.9). Tayta Dios mandaykashqantami Israel runakuna atska wata shuyarqan (Mar. 15.43).
^ santu; sagrädu Tayta Dios santu kashqanta nirqa jutsaynaq kashqanta y pipis ni imapis payman mana tinkushqantami niykan (Isa. 5.16; 6.3; Apoc. 4.8; 15.4).
^ Satanás Satanásqa supaykunapa mandaqninmi kaykan. Payqa manami Diosnötsu maytsaychöpis kaykan. Satanáspa wakin jutinkunami kaykan diablu y Beelzebú (Mar. 1.13; Hech. 13.10).
^ sagrädu Liyinki santupita tantiyatsikuyta.
^ altar Altarkunaqa karqan rumiwan perqashqa y qerupita ruraykur jananpa y rurinpa bronciwan enchapashqami. Tsay altarkunachömi uywakunata rupatsir runakuna jutsankunapita perdonashqa kananpaq cürakuna Tayta Diosta manakäriq. Tsaynölami templu rurincho qoripita rurashqa taksha altarpis karqan. Tsaychömi cürakuna inciensuwan qoshtatsiq. Rumipita perqashqa altar imano kashqanta musyanaykipaq rikanki 2Sam. 24.18-cho kaq dibüjuta. Tayta Diosta mana cäsukuq runakunapis altarkunata ruraykurmi ïdulukunata adorapäkuq (Éxo. 30.1-10; Deut. 27.5-6; 2Rey. 16.10-16; 2Crón. 4.1).
^ 23.22 Isa. 66.1; Mat. 5.34.
^ 23.23 Lev. 27.30.
^ diezmu Diezmuqa cada chunkapita jukta Tayta Diospaq rakishqanmi kaykan. Tsaytaqa rakin qellaypita, uywakunapita y mikuykunapitami (Gén. 14.17-20; Deut. 14.22; Mat. 23.23).
^ camëllu Camëlluqa jatunkaray uywami kaykan. Camëllukunataqa ashmapäkun maypapis aywar cargakunanpaq y muntakunanpaqmi. Tsaynöpis camëllupa milwanta putskarkurmi awapäkuq. Camëllupa milwanpitami Bautizaq Juanpa röpanpis karqan (Mat. 3.4; Mar. 10.25).
^ 23.27 Hech. 23.3.
^ 23.35b 2Crón. 24.20-21.
^ 23.37 1Rey. 19.10; Jer. 2.30.
^ 23.37 Jerusalénpa wawankunaqa Jerusaléncho taq runakunami kaykan.
^ 23.39 Sal. 118.26.
