1 KAQ CAPÏTULU
Teyta Dios kuyamanqantsikqa manam ushakantsu
“Këmi Diosta kuyëqa: mandakïninkunata wiyakï; y tsënö kaptimpis, mandakïninkunata wiyakïqa manam alläpa sasatsu” (1 JUAN 5:3).
1, 2. ¿Imanirtan Jehovä Diosnintsikta kuyantsik?
DIOSNINTSIKTA llapan shonquykiwan kuyarmi, pëllatana sirwinëkipaq änirqëki. Y mas alli amïguykitanönam rikanki. Tsënö kaptimpis, Jehovä Diosnintsikmi puntataqa kuyashurqëki. Bibliaqa nin “noqantsikqa kuyantsik, puntata pë kuyamashqantsik” kaptinmi (1 Juan 4:19).
2 Kuyakoq kar, Teytantsik Jehovä imëkata ruranqanman pensarishun. Kushishqa kawakunapaqmi Patsata y tsëchö imëkakunata kamamushqa (Mateu 5:43-48; Revelacion [Apocalipsis] 4:11). Kuyanantsikta munarmi, imëkanöpa reqinapaq yanapamantsik. Jehovä Diosnintsik parlapämanqantsiktaqa wiyantsik Palabran Bibliata leyirmi. Y pëqa, mañakushqa wiyamantsikmi (Salmus 65:2). Alläpa puëdeq kallpanwanmi yanapamantsik y alli kawakunapaqmi yachatsimantsik (Lücas 11:13). Noqantsikrëkur wanunampaqmi kuyashqa Tsurintapis Patsaman mandamurqan (leyi Juan 3:16; Romänus 5:8).
3. ¿Imatatan ruranantsik Jehovä Diosnintsikta kuyanapaq?
3 Alli y mana allichöpis qamwan këkaq amïguykiman yarpë. Tsënö amïguyoq kanapaqqa alliran kallpachakunantsik. Tsënöllam Jehovä Diosta kuyanapaqpis alliraq kallpachakunantsik, tsënö rurashqaqa pëpis kuyamäshunmi. Tsëmi Bibliachöqa kënö nimantsik: ‘Diospa kuyakïninchö imëpis këkäyë’ (Jüdas 21). Tsëqa, ¿imatatan ruranantsik Diosnintsik imëpis kuyamänapaq y kuyanqantsikta rikätsinapaq? Bibliachömi kënö nin: “Mandakïninkunata wiyakï; y tsënö kaptimpis, mandakïninkunata wiyakïqa manam alläpa sasatsu” (1 Juan 5:3).
“KËMI DIOSTA KUYËQA”
4, 5. ¿Imatan yanapashurqëki Jehovä Diosnintsikta kuyanëkipaq?
4 “Diosta kuyëqa” ima ninan kanqampita yachakurishun. ¿Imatan yanapashurqëki Jehovä Diosnintsikta kuyanëkipaq?
5 Shumaq Patsachö kawakunëkita Jehovä Diosnintsik munanqanta yachakurqa kushikurqëkim. Tsënö kawakunëkipaq Diosnintsik imëkata ruranqanta y noqantsikrëkur kuyë Tsurinta Patsaman mandamunqantam yachakurqëki (Mateu 20:28; Juan 8:29; Romänus 5:12, 18). Teytantsik Jehovä kuyashunqëkita musyarmi, qampis kuyar qallëkurqëki (leyi 1 Juan 4:9, 10).
6. (1) ¿Imanötan pitapis kuyanqantsikta rikätsintsik? (2) ¿Imatatan rurashqanki Jehovä Diosta kuyarnin?
6 Pitapis kuyarqa kushitsinqan kaqkunatam rurantsik y manam “kuyaqmi” nintsikllatsu. Tsënöllam Jehovä Diosta kuyarpis, munanqannöna kawakunëkipaq cambiukunata rurar qallëkurqëki y manam “kuyaqmi” nirqëkillatsu. Y llapan shonquykiwan kuyarchi, pëllatana sirwinëkipaq änirqëki y bautizakurqëki. Tsëta rurarmi, imëyaqpis Jehovä Diosllatana sirwinëkipaq änikurqëki (leyi Romänus 14:7, 8). ¿Imaraq yanapashunki Diosnintsikta imëyaqpis sirwinëkipaq?
“MANDAKÏNINKUNATA WIYAKÏ”
7. (1) Teytantsik Jehoväta kuyarqa, ¿imatatan rurashun? (2) ¿Imakunata mana ruranapaqtan Jehovä mandamantsik?
7 Teytantsik Jehoväta kuyarqa ‘mandakuyninkunata wiyakurmi’ cäsukushun. Palabran Bibliachömi, Teytantsikqa imanö kawakunapaq nimantsik. ¿Imakunata mana ruranapaqtan Palabran Bibliachö mandamantsik? Mana machakunapaq, mana suwakunapaq, rasumpa kaqllata parlanapaq, manaraq casakur piwampis mana täkunapaq, santukunapa o imapa puntanmampis mana qonqurikunapaqmi (1 Corintius 5:11; 6:18; 10:14; Efesius 4:28; Colosensis 3:9).
8, 9. Bibliachö juk mandakuy mana kaptinqa, ¿imatan yanapamäshun Diosnintsik munanqanta ruranapaq? Willakaramuy.
8 Jehovä Diosnintsik munanqannö kawanapaqqa, manam mandakunqanllatatsu cäsukunantsik. Diosnintsikqa manam llapan ruranqantsikpaqtsu juk mandakuyta Palabranman qellqatsimushqa. Tsëqa, ¿imaraq yanapamäshun imatapis ruranapaq o mana ruranapaq juk mandakuy mana kaptinqa? (Efesius 5:17). Bibliachöqa alli yachatsikuykunatam tarintsik, tsëkunaqa Teytantsik Jehovä munanqannö kawakunapaqmi yanapamantsik. Palabran Bibliata leyirmi Jehovä imanö kanqanta, ima kushitsinqanta, imakunata chikinqanta y imanö pensanqanta musyantsik (leyi Salmus 97:10; Proverbius 6:16-19). (Rikäri 239 päginachö juk kaq yachatsikuyta “Bibliapa yachatsikuyninkuna”).
9 Televisionchö o Internetchö imata rikänapaq kaqman yarpäshun. Jehovä Diosqa manam imata rikänapaq o mana rikänapaq kaqta nimantsiktsu. Tsëqa, ¿imanötan musyashwan imata rikänapaq kaqta? Bibliapa yachatsikuyninkunam yanapamäshun. Televisionchö y Internetchöqa maqanakuykunata y melanëpaq rurëkunatam masqa rikantsik. Teyta Diosqa Palabranchömi nimantsik, ‘mana alli nunata y wanutsikuqkunata alläpa chikinqanta’ y “rakcha ruraqkunata” ushakätsinampaq kaqta (Salmus 11:5; Hebrëus 13:4). ¿Imanötan Diospa Palabranta cäsukunqantsikqa yanapamantsik? Teytantsik Jehovä chikinqankunata y mana alli rurëkunata chikinapaqmi.
10, 11. ¿Imanirtan Teytantsik Jehoväta cäsukunantsik?
10 ¿Imanirtan Teytantsik Jehoväta cäsukunantsik? Kuyarninmi, y manam castigamänata mantsarllatsu ni mana allichö ushanapaq kaqta musyarllatsu (Gälatas 6:7). Juk wamra papäninta kushitsita munanqannöllam, noqantsikpis Teytantsik Jehoväpa shonqunta kushitsita munantsik. Y pëta kushitsiwanqa manam imapis igualantsu (Salmus 5:12; Proverbius 12:2). (Rikäri 239 päginachö ishkë kaq yachatsikuyta “Cäsukoq”).
11 Teytantsik Jehovätaqa llapanchömi cäsukunantsik, y manam noqantsikpaq alli kaptinllatsu. Y manam mëqan mandakuyta cäsukunapaq o mana cäsukunapaq kaqta akrantsiktsu (Deuteronomiu 12:32). Salmus libruta qellqaqmi kënö nirqan: “Mandamientïkikunata kuyämi. Tsëkunata cäsukurmi shonqü kushikun” (Salmus 119:47; Romänus 6:17). Noënöllam noqantsikpis Jehovä Diosta kuyarnin llapanchö cäsukuntsik. Bibliachöqa nin, Noëqa ‘Teyta Dios ninqannölla llapantapis ruranqantam’ (Genesis 6:22). Jehovä Diosnintsikqa qampis Noënö cäsukoq kanqëkita ninmanmi.
12. ¿Imatatan ruranantsik Jehovä Diosnintsikta kushitsinapaq?
12 Cäsukoq kashqaqa, Jehovä Diosnintsikqa kushikunqam (Proverbius 11:20; 27:11). Ciëluta y Patsata Kamaq Teytantsikpa shonqunta kushitsirqa, noqantsikpis kushishqam kashun. Tsënö kaptimpis, Jehovä Diosnintsikqa manam cäsukunapaq obligamantsiktsu. Pëqa, imatapis kikintsik akranapaqmi dejamantsik. Tsëmi alli kaqta o mana alli kaqta ruranapaqpis kikintsik akranantsik. Kushishqa y alli kawakunantsikta munarmi, Teytantsik Jehoväqa allikunata ruranapaq nimantsik (Deuteronomiu 30:15, 16, 19, 20). (Rikäri 239 päginachö kima kaq yachatsikuyta “Akranqantsikkuna”).
“MANDAKÏNINKUNATA WIYAKÏQA MANAM ALLÄPA SASATSU”
13, 14. ¿Imanirtan musyantsik Teytantsik Jehovä mandamanqantsikkuna cumplita puëdinqantsikta? Willakaramuy.
13 ¿Teytantsik Jehovä mandamanqantsikkunata cäsukuyta mana puëdinqantsiktaku o imëkatapis michämanqantsiktaku pensantsik? Bibliachöqa kënömi nin: “Mandakïninkunata wiyakïqa manam alläpa sasatsu [o ajatsu]” (1 Juan 5:3). Griëgu idiömachö “sasa” o aja ninanqa, “lasaq” ninanmi. Bibliachö “lasaq” nirqa këkunapaqpis parlëkanmi: mana cumplipaqnö leykunapaq, wakinkunata manejëta munaq y llakitsikoq nunakunapaqmi (Mateu 23:4; Hëchus 20:29, 30). Jehovä Diosnintsikqa rurëta puëdinqantsikllatam mandamantsik, tsëmi mandakuyninkunaqa juk lasaq qepinötsu.
14 Juk amïguyki wayimpita ewkuptin yanapëkanqëkiman yarpäri. Cösasninkunataqa cäjakunamanmi churashqa. Wakinqa takshalla karmi ankashlla kayan y wakinqa jatusaq kaptinmi ishkaqraq apayan. ¿Japallëkilla tsë jatun cäjata apanëkipaqtsuraq amïguyki nishunkiman? Manachi tsëtaqa nishunkimantsu. ¿Imanir? Pëqa musyanmi alläpa lasaqta apëta mana puëdinëkipaq kaqta. Tsënöllam Teytantsik Jehoväpis mana cumplita puëdinapaq kaqtaqa mandamantsiktsu (Deuteronomiu 30:11-14). “Pëqa musyanmi imanö kashqantsiktapis. Allpallapita kashqantsiktapis musyanmi” (Salmus 103:14).
15. ¿Imanirtan Jehovä Diosnintsik mandakunqanqa yanapamantsik?
15 Israelïtakunatam Moisesqa nirqan, Jehovä Dios mandakunqanta cäsukuyaptinqa llapanchö yanapanampaq y mana wanuyänampaq kaqta (Deuteronomiu 5:28-33; 6:24). Tsënöllam Teyta Dios nimanqantsikqa kanampis yanapamantsik (leyi Isaïas 48:17). Teytantsik Jehoväqa musyanmi noqantsikpaq ima mas alli kanqanta (Romänus 11:33). Bibliachöqa nin ‘Diosqa kuyakoq’ kanqantam (1 Juan 4:8). Kuyamarnintsikmi Jehoväqa imëkatapis ruran y yachatsimantsik.
16. ¿Imatan yanapamäshun Jehovä Diosnintsikta cäsukunapaq?
16 Mana cäsukoq nunakuna Diablupa makinchö kayaptinmi, Diosnintsik mandamanqantsikkunata cäsukuyqa fäciltsu. Diabluqa nunakuna mana allikunata rurayänantam munan (1 Juan 5:19). Mana allita ruraq kashqam Diosnintsikta cäsukuyqa fäciltsu. Mana alli yarpënintsikkunawan y munënintsikkunawanmi llapan junaqkuna pelyaq cuenta këkantsik (Romänus 7:21-25). Tsënö kaptimpis, Jehovä Diosnintsikta kuyarmi allikunata rurantsik. Pëqa rikëkanmi cäsukunapaq kallpachakunqantsikta y alläpa puëdeq kallpanwanmi yanapamantsik (1 Samuel 15:22, 23; Hëchus 5:32). Teytantsik Jehovä yanapamashqallam allikuna rurëta puëdintsik (Gälatas 5:22, 23).
17, 18. (1) ¿Imatatan kë libruchö yachakushun? (2) ¿Imapitatan juknin kaqchö yachakushun?
17 Kë libruqa, Teyta Dios munanqannö kawakunapaq y alli kaqta ruranapaqmi yanapamäshun. Jehovä Diosqa manam cäsukunapaq obligamantsiktsu. Tsënö kaptimpis, mandamanqantsikkunata cäsukurqa kanan y shamoq tiempuchöpis kushishqam kawakushun. Y Teytantsik Jehoväta llapan shonquntsikwan kuyanqantsiktam rikätsikushun. (Rikäri 239 päginachö chusku kaq yachatsikuyta “Alli rurëkuna”).
18 Imakuna alli kanqanta y imakuna mana alli kanqanta musyanapaqmi, Jehovä Diosnintsikqa yanapamantsik. Diosnintsikta cäsukunapaqqa alli pensëkur-raqmi imatapis ruranantsik. ¿Imatan yanapamäshun limpiu shonquntsikwan Jehoväta sirwinapaq? Juknin kaqchömi tsëpita yachakushun.