Kuyakïqa: kawënintsikchö alläpam precisan
APOSTOL Pabluqa Diospa yanapakïninwanmi, santu espïritupa 9 wayïnimpita qellqarqan (Gäl. 5:22, 23). Këkunaqa “santu espïritupa” * wayïninmi kayan, y llapan cristiänukunapa “mushoq imanöpis” këninkunachömi rikakun (Col. 3:10). Imanömi plantata alli cuidayaptinqa alli wayun, tsënöllam Jehovä yanapananta jaqeq nunaqa, santu espïritupa wayïninta rikätsikunqa (Sal. 1:1-3).
Pabluqa, kuyakoq këpaqmi puntataqa parlarqan. ¿Alläpaku tsëqa precisan? Kuyakoq mana karqa “manam ni imatsu kä” nirqanmi Pabluqa (1 Cor. 13:2). Tsëqa, ¿imataq kuyakïqa? Y ¿imanötaq kuyakoq kanqantsikta llapan junaqkuna rikätsikushwan?
¿IMATAQ KUYAKÏQA?
Kuyakï ima ninan kanqantaqa manam parlakïnintsikllawanqa nita puëdintsiktsu, peru Bibliaqa imanö rikätsikunapaq kaqtam yachatsikun. Këllaman pensarishun, kuyakoqqa “pacienciakoqmi y ankupäkoqmi”, jina “rasumpa kaqwanmi kushikun” y “llapan cösaskunatam shonqunllachö sufrin, llapantam crein, llapantam shuyaran, llapantam aguantan”; Bibliaqa tsëkunatam yachatsikun. Jinamampis, kuyakoq nunaqa wakinkunapaqmi rasumpa yarpachakun y mana jaqikoq amïgum. Peru mana kuyakoq nunaqa celösum, orgullösum, llutam portakun, kikimpa munëninllatam ashin, chikikoqmi y manam perdonakuntsu. Tsënö portakunantsikpa rantinqa, kuyakoqmi kanantsik y manam kikintsikpa munënintsikllatatsu ashinantsik (1 Cor. 13:4-8).
JEHOVÄPITA Y JESUSPITAM YACHAKÏTA PUËDINTSIK
“Diosqa kuyakïmi”. Awmi, alläpa kuyakoq kanqantam Jehoväqa rikätsikun (1 Juan 4:8). Tsëqa llapan kamanqankunachö y ruranqankunachömi rikakun. Y masqa noqantsikrëkur sufrinampaq y wanunampaq, tsurin Jesucristuta kachamunqanwanmi. Apostol Juanmi kënö qellqarqan: “Këchömi noqantsikpaqqa Diospa kuyakïnin rikakashqa karqan, japallanlla Tsurinta nunakunaman Dios kachamushqa kanqanchö, tsënöpa përëkur noqantsik imëyaqpis kawëta tarinapaq. Kuyakïqa këmi: manam noqantsik Diosta kuyanqantsiktsu, sinöqa noqantsikta pë kuyamanqantsik y jutsantsikkunarëkur Dioswan amishtatsikoq ofrendatanö Tsurinta kachamunqanmi” (1 Juan 4:9, 10). Diosnintsik kuyamanqantsikrëkurmi jutsantsikpita perdonashqa kantsik y shumaq shuyäkïnintsikmi kapamantsik. Jinamampis, imëyaqpis kawakïtam puëdishun.
Jesusqa nunakunata alläpa kuyanqanta rikätsikurmi, Teytampa munëninta cumplinampaq listu këkarqan. Pablum kënö entienditsikurqan: “Tsë ‘munërëkurmi’, juk kutilla imëyaqpis kanampaq Jesucristu cuerpunta qoshqa kanqampita santuyätsishqa karquntsik” (Heb. 10:9, 10). Kawëninta qonqanwanmi, juk nunaqa alläpa kuyakoq kanqanta rikätsikun. Tsëmi Jesus kënö nirqan: “Manam ni pipis këpita mas kuyakoqqa kantsu: pipis amïgunkunarëkur kawëninta qoqpitaqa” (Juan 15:13). Jutsasapa këkarqa, ¿puëdishwantsuraq Jehoväwan Jesus kuyakuyanqannölla kuyakïta? Awmi. Tsëta imanö ruranapaq kaqta rikärishun.
“KUYAKURNIN KAWAR SÏGUIYË”
Pablum kënö consejakun: “Kuyashqa tsurinkuna kayanqëkirëkur Diosnö këta tïrayë, y kuyakurnin kawar sïguiyë, noqantsiktapis Cristu kuyamanqantsiknö y noqantsikrëkur imëka juk ofrendanö [...] kikinta qokunqannö” (Efes. 5:1, 2). Kuyakoq kanqantsiktaqa, llapan kawënintsikchömi rikätsikunantsik. Y kuyakïtaqa manam parlakïnintsikllawantsu rikätsikuntsik, sinöqa ruranqantsikkunawanmi. Tsëmi apostol Juan kënö qellqarqan: “Kuyashqa wamrakuna, ama parlënintsikllawanqa ni shimillapaqa kuyakoq kashuntsu, sinöqa rurënintsikwan y shonqupita patsë” (1 Juan 3:18). Jehoväta y nunakunata kuyanqantsikmi, ‘Gobiernupita alli willakïkunata’ yachatsikunapaq yanapamäshun (Mat. 24:14; Lüc. 10:27). Jinamampis pacienciakoq, ankupäkoq y perdonakoq karninmi, kuyakoq kanqantsiktaqa rikätsikuntsik. Tsërëkurmi Bibliaqa kënö consejakun: “Imanöllam qamkunata Jehovä perdonayäshurqunki, jina tsënöllam qamkunapis rurayänëki” (Col. 3:13).
Peru pitapis munashqanta rurakunanta jaqiriwan, rasumpa kuyakïqa alläpa jukläyam. Wamrankuna munashqanta rurakuyänanta jaqireq teytakunaman pensarishun, itsa pëkunaqa tsëta rurayan wamrankuna waqayänanta mana munarnin. Peru wamrankunata rasumpa kuyaq teytakunaqa, alli portakuyänampaqmi yachatsiyan. Tsënöllam alläpa kuyakoq karpis, ‘Jehoväqa kuyanqan kaqkunata alli portakuyänampaq yachatsin’ (Heb. 12:6). Awmi, alli portakuyänampaq yachatsikïpis kuyakoq kanqantsiktam rikätsikun (Prov. 3:11, 12). Peru llapantsikpis jutsasapa kanqantsiktam yarpänantsik, tsëmi höraqa kuyakoq këqa fäciltsu kanman. Tsërëkurmi, llapantsik imallachö karpis mas alliyëta procuranantsik. Tsëta imanö ruranapaq kaqta kimallata rikärishun.
¿IMATAQ YANAPAMASHWAN MAS KUYAKOQ KANAPAQ?
Punta kaq. Santu espïritunta qomänapaqmi Diosta mañakunantsik. Jehoväqa ‘mañakoqninkunata santu espïrituta qonampaq’ kaqtam Jesusqa nirqan (Lüc. 11:13). Mañakïnintsikchö santu espïrituta mañakushqa y ‘santu espïritu pushamanqantsiknö kawarnin’ sïguinapaq kallpachakushqaqa, cada junaqmi mas kuyakoq kanqantsikta rikätsikushun (Gäl. 5:16). Congregacionchö anciänukuna kuyakïwan pillatapis Biblia ninqanwan consejayänampaq, y wamrankuna alli portakuyänampaq teytakuna kuyakïwan yachatsiyänampaqqa, Jehoväpa santu espïrituntaran mañakuyänan.
Ishkë kaq. Mana alli tratëkäyaptimpis, kuyakoq kanqanta Jesus imanö rikätsikunqanmanmi yarpachakunantsik (1 Pëd. 2:21, 23). Jesus ruranqanqa yanapamantsik pipis ofendimashqa o mana allikunata ruramashqam. Tsënö pasamashqaqa, kënömi tapukunantsik: “¿Imataraq Jesusqa ruranman karqan?”. Tsënö tapukunqanmi Leigh jutiyoq cristiänataqa, imatapis manaraq rurar alleq pensanampaq yanaparqan. Pëmi kënö willakun: “Juk kutim, trabäjüchö juk yanaqï noqapita y imanö trabajanqäpita mana allita parlarnin, juk mensäjita wakin trabajaq mayïkunaman aparatsirqan. Tsëqa alläpam llakitsimarqan. Peru imatapis manaraq rurarmi, kënö tapukurqä: ‘¿Imataraq Jesus ruranman karqan kë cäsuchöqa?’. Jesus tsënö pasaptin imata ruranampaq kaqman alleq pensarirmi, tsë pasakunqanta qonqëkunäpaq decidirirqä. Tsëpitanam, yanaqïqa alläpa qeshyapäkurnin llakishqa këkanqanta musyarirqä, y mana allikunapa pasëkarnin tsëta ruranqantam entiendirirqä. Mana alli tratëkäyaptimpis Jesus kuyakoq kanqanman yarpachakunqämi, pënölla ruranäpaq y trabajaq mayïta kuyanäpaq yanapamarqan”. Awmi, Jesus ruranqanta qatirninqa imëpis kuyakoqmi kashun.
Kima kaq. Wakinkunarëkur imëkata ruranapaqmi yachakunantsik. Porqui tsënö kuyakïmi rasumpa cristiänu kanqantsiktaqa rikätsikun (Juan 13:34, 35). Bibliaqa Jesucristu “pensanqannö” pensëta yachakunapaqmi nimantsik. Pëqa noqantsikrëkur wanunampaqmi, ciëluchö kawëninta y llapan kapunqankunata jaqirinampaq listu këkarqan (Filip. 2:5-8). Wakinkunarëkur Jesus imëkata ruranqanta y kuyakoq kanqanta qatishqaqa, pënöllam kashun. Jina wakinkuna wanayanqantam mas precisaqpaq churashun. ¿Imanötaq kuyakïqa yanapamantsik?
¿IMAKUNACHÖTAQ KUYAKOQ KËQA YANAPAKUN?
Kuyakoq këqa imëkachömi yanapamantsik. Ishkëllata rikärishun.
-
ENTËRU PATSACHÖ CRISTIÄNU MAYINTSIKKUNA. Cristiänu mayintsikkunawan kuyanakushqam, më congregacionman ëwashqapis pëkunaqa kuyakïwan chaskimantsik. Awmi, entëru Patsachö cristiänu mayintsikkuna kuyamanqantsikta musyëqa, imawampis mana igualaq bendicionmi (1 Pëd. 5:9). Tsënö kuyakïtaqa, Jehoväpa markanllachömi rikantsik.
-
YAMË KAWAKÏ. Juknintsik juknintsik kuyanakurninqa, “juknölla[m]” kushishqa kawakushun (Efes. 4:2, 3). Reunionnintsikkunachö y asamblëantsikkunachöqa, llapantsikmi tsëta cuentata qokurquntsik, y tsënö yamë kawakïqa manam kë mana alli nunakunachöqa rikakuntsu (Sal. 119:165; Is. 54:13). Wakinkunawan alli apanakïta procurarqa pëkunata alläpa kuyanqantsiktam rikätsikushun, y ciëluchö këkaq Teytantsiktam kushitsishun (Sal. 133:1-3; Mat. 5:9).
“KUYAKÏQA KALLPATAM QOKUN”
Pabluqa kënömi nirqan: “Kuyakïqa kallpatam qokun” (1 Cor. 8:1). ¿Ima nitataq munarqan? Punta kaq Corintius librupa 13 kaq capïtulunchömi, Pablu qellqanqan ima ninan kanqanta entienditsikun. Kuyakoq kaqqa, wakinkunapa bienninkunam ashin (1 Cor. 10:24; 13:5). Jinamampis pacienciakoqmi, yanapakoqmi y shumaq tratakoqmi. Familiakuna kuyanakuyänampaq y congregacionkuna juknölla kayänampaqqa, kuyakoq këmi yanapakun (Col. 3:14).
Diosnintsikta kuyëqa alläpa shumaq y yanapakoqmi. Tsë kuyakïrëkurmi, tukï costumbrikunapita, kastakunapita y idiömakunapita nunakuna Jehoväta juknölla adorayan y kushishqa kayan. Jinamampis, ‘juknölla yanapakurmi sirwiyan’ (Sof. 3:9). Tsëmi santu espïritupa wayïninta, cada junaq rikätsikunapaq kallpachakunantsik.
^ par. 2 Puwaq yachatsikïkunachömi, santu espïritupa wayïnimpita jukllëllapayan yachakushun, y këqa punta kaqmi.