Jövinkuna kushishqa kayänantam Jehoväqa munan
“Pëqa imëka alli kaqkunawanmi bendicishunki imëpis kushishqa kanëkipaq” (SAL. 103:5).
1, 2. Jövin imatapis decidinqëki höraqa, ¿imanirtaq Dios ninqanta cäsukunëki? (Rikäri kë yachatsikïpa qallananchö këkaq fötuta).
JÖVIN, kawënikiwan imata ruranëkipaq kaqta itsa imëkata consejayäshunkiman. Itsa profesornikikuna o juk nunakuna niyäshunkiman atska qellëta gananëkipaq profesionyoq kanëki precisanqanta. Peru Jehoväqa manam tsëta ruranëkipaqtsu consejashunki. Tsënö karpis mantenikunëkipaq escuëlachö alli estudianti kanëkitam munan (Col. 3:23). Peru imatapis decidinëkipaqqa consëjunkunatam cuentaman churanëki. Tsë consëjukunam yanapashunki, kë ushakë junaqkunachö Jehoväpa munënin ima kanqanta ruranëkipaq (Mat. 24:14).
2 Jinamampis kë munduta ichikllachöna Jehovä ushakätsinampaq kaqtam yarpänëki (Is. 46:10; Mat. 24:3, 36). Jina kikintsikpitapis masmi pëqa reqimantsik. Y musyanmi imata rurarlla kushishqa kanapaq kaqta. Tsëmi nunakuna consejakuyanqanqa allinö karpis manam yanapakuntsu, porqui manam Biblia ninqanta cuentaman churayantsu (Prov. 19:21).
IMA YACHËPIS MANAM DIOSPA YACHËNINWANQA IGUALANTSU
3, 4. ¿Imachötaq Adanwan Ëva y llapan wamrankuna ushayarqan mana alli consëjuta wiyakuyanqampita?
3 Mana alli consëjukunataqa manam kananllaraqtsu consejakuyan. Puntataqa Satanasmi nunakunata mana allita consejarqan. Mana penqakushpam Ëvata nirqan kikinkuna imatapis decidirninqa kushishqa kawakuyänampaq kaqta (Gen. 3:1-6). Tsënö nirqa, Satanasqa kikinllamanmi pensëkarqan. Awmi, pëqa munarqan Adanwan Ëva y wamrankuna Jehoväta adorayänampa rantin pëta adorayänantam. Peru Satanasqa manam imatapis pëkunapaq rurashqatsu karqan. Sinöqa Jehovämi llapanta qoshqa karqan. Casädu vïdankuna, täräyänampaq juk shumaq huertata, sänu cuerpunkunata y mana wanushpa kawakïta.
4 Peru Adanwan Ëva mana cäsukuyanqampitam Dioswan alli kawakïninkunata ushakäratsiyarqan. Tsëmi pëkunaqa tsakireq wëtanö awkinyarnin wanuyarqan. Jina nunakunapis pëkuna jutsallakuyanqanrëkurmi sufrintsik (Rom. 5:12). Tsënö kaptimpis mëtsikaq nunakunam Diosta mana cäsukurnin kikinkuna munayanqannö kawakïta munayan (Efes. 2:1-3). Y kikinkuna munayanqannö kawakuyanqampita mana allichö ushayanqanmi rikätsikun, “Jehoväpa yachëninnöqa” ima yachëpis mana kanqanta. Juk parlakïchöqa Jehoväpa consëjunkunata cuentaman mana churar imatapis rurëqa upa këmi (Prov. 21:30).
5. ¿Jehoväqa ima nirqantaq wakin nunakunapaq y tsënö kanqantaqa imataq rikätsikun?
5 Nunakuna pëpita chipyëpa rakikäkurishqa kayaptimpis, Jehoväqa musyarqanmi wakin nunakuna y hasta jövinkunapis pëta reqita y sirwita munayanqanta (Sal. 103:17, 18; 110:3). Awmi, Jehoväqa llapantsiktam alläpa kuyamantsik. Jövin, qampis Diosta sirwikarninqa llapan chaskinqantsikkunawanchi kushishqa sientikunki (leyi Salmus 103:5 *; Prov. 10:22). Y tsë chaskinqantsikkunaqa kayan: pëta reqinapaq yachatsimanqantsikkuna, alli amïgukuna, Diospa kaqchö masta rurëta munanqantsik y rasumpa libri kanqantsikmi.
JÖVIN PËWAN AMÏGU KANËKIPAQMI JEHOVÄQA YACHATSISHUNKI
6. ¿Imanirtaq Jehovä yachatsimänantsikta wanantsik, y imanötaq pëqa yachatsimantsik?
6 Nunakunaqa Diosnintsik pushamänatam wanantsik, porqui tsëpaqmi kamashqa kantsik (Mat. 4:4). Tsëmi nimanqantsikkunata wiyakurninqa tantiyaq këta, yachaq këta y kushikïtam tarishun. Jesusmi kënö nirqan: “Kushishqam kayan Dios pushananta wanayanqanta musyaq kaqkuna” (Mat. 5:3). Awmi, Jehoväqa Palabran Bibliawan y “alli juiciuyoq y markäkïpaq sirwipakoq” jorqamunqan publicacionkunawanmi yachatsimantsik (Mat. 24:45; Is. 65:13, 14).
7. ¿Imanötaq yanapamantsik Jehovä yachatsimanqantsikkuna?
7 Markan jorqamunqan publicacionkunawanmi Jehoväqa yachaq kanapaq y imatapis alleq pensëkur ruranapaqmi yanapamantsik, tsëmi imëka mana allikunapita cuidakunapaq yanapamäshun (leyi Proverbius 2:10-14 *). Por ejemplu wakinqa yachatsikuyan; Dios mana kanqanta y kushishqa kanapaqqa qellëyoqraq kanantsiktam. Kë yachatsikïkuna mana alli kanqanta cuentata qokunapaqmi Dios yanapamäshun. Jinamampis mana alli munëkunata y vïdantsikta peligruman churaq viciukunaman mana ishkinapaqmi yanapamantsik. Tsëmi jövin, llapan puëdinqëkimannö Diosnö pensëta yachakunëki. Tsëta rurarninqa, Jehovä kuyashunqëkita y alli kaqta qampaq munanqantam rikanki (Sal. 34:8; Is. 48:17, 18).
8. ¿Imanirtaq kanan tiempu Jehoväta ashinëki precisan?
8 Ichik tiempullachönam Satanaspa makinchö këkaq nunakuna y llapan imëka cösaskuna ushakärinqa. Peru noqantsiktaqa Jehovämi salvamäshun. Itsa tsë tiempuchöqa ni imapis mikunapaq kanqatsu, tsëmi Jehovällaman chipyëpa confiakushun (Hab. 3:2, 12-19). Tsëmi kananllapitana Jehoväwan amïgu kanëki y pëman chipyëpa confiakunëki (2 Pëd. 2:9). Tsëta rurarqa, ima pasakuptimpis Davidnömi sientikunki. Pëmi kënö nirqan: “Imëpis Jehovä Diostaqa yarparäshaqmi. Porqui pë läduchö kaptinqa manam imapis ishkitsimanqatsu” (Sal. 16:8).
JÖVIN JEHOVÄQA ALLI AMÏGUKUNAWANMI BENDICISHUNKI
9. (1) Juan 6:44 textu ninqannö, ¿imatataq Jehovä ruran? (2) ¿Imanirtaq Testïgu mayintsikkunata reqinqantsikqa Diosta mana reqeq nunakunapita jukläya kayan?
9 Jehoväta mana sirweq warmita o nunataqa, manam alleqllaqa pï kanqanta musyantsiktsu. Itsapis rikashqa karnin jutinllata musyantsik, peru imanö kanqantaqa manam musyantsiktsu. Peru juk Testïgu mayintsikta reqirninqa alleqmi musyanki pï kanqanta, imanö kanqanta, Jehoväta kuyanqanta y alli nuna kanqampita markanchö kanampaq Dios permitinqanta (leyi Juan 6:44). Jina më nacionpita o markapita kayaptimpis alleqmi musyantsik imanö kayanqanta, y pëkunapis noqantsik imanö kanqantsiktam musyayan.
10, 11. Jehoväpa testïgunkunaqa, ¿imachötaq igual-lla kantsik, y imanötaq sientikunki?
10 Juk Testïguta reqirninqa rasllam cuentata qokurintsik juk idiömata parlarpis, Jehovällata sirwinqantsikta (Sof. 3:9). Por ejemplu llapantsikmi juk creenciayoqlla kantsik, Dios munanqannö kawakuntsik y shamoq tiempuchö mas alli kawakunapaq kaqta shuyarantsik. Tsëmi yanapamäshun wakinkunaman confiakunapaq y alli amïgu kanapaq.
11 Jövin, Jehoväta sirwirninqa mas alli amïguyoqmi kanki. Llapan Testïgukunata alli mana reqirnimpis, entëru patsachömi alli amïgukunayoq kanki. Peru Jehoväta mana sirweq nunakunawanqa manam tsënötsu pasakun.
JEHOVÄMI YANAPASHUNKI MARKANCHÖ MASTA RURARNIN YANAPAKUNËKIPAQ
12. ¿Imakunata ruranëkipaqtaq kallpachakïkanki?
12 (Leyi Eclesiastes 11:9, 10 *; 12:1 *). Itsa cada junaq Bibliata leyinëkipaq, reunionchö parlakunëkipaq y Diospita mas alli yachatsikunëkipaq kallpachakïkanki. Y tsëkunata logrëkanqëkita rikarqa alläpachi kushikunki y masqa, wakinkuna felicitäyäshuptikinäqa. Tsënö kushikunqëkiqa allillam, porqui munënikita juk läduman churëkurmi Jesus ruranqannölla Diospa voluntäninta rurëkanki (Sal. 40:8; Prov. 27:11).
13. ¿Imanirtaq Jehoväta sirwiqa kë munduchö imëkäta logrëpitapis mas alli?
13 Jövin, Diospa kaqchö masta ruranëkipaq kallpachakurqa kushishqam sientikunki. Apostol Pablum kënö nirqan: “Alli tsarakoq kayë, mana kuyoq, imëpis Señorpa rurëninchö atska rurëyoq, porqui qamkunaqa musyayankim Señorpa kaqchö rurënikikunaqa mana envänu kanqanta” (1 Cor. 15:58). Kë munduchö imëkäta logrëta munaqkunaqa, atska qellëyoq kar o reqishqa karnimpis manam kushishqatsu kayan (Lüc. 9:25). Tsëtaqa rey Salomonmi alleq musyarqan imëkayoq karnimpis kushishqa mana kanqanta (Rom. 15:4). Tsëpita yachakurishun.
14. Salomon ruranqampitaqa, ¿imatataq yachakuntsik?
14 Salomonqa imëkayoq y reqishqa nunam karqan, tsëmi munanqankunata rurar qallëkurqan (Ecl. 2:1-10). Wayikunata, shumaq huertakunata, parquikunata y imëka munanqantam rurarqan. ¿Tsëkunawanqa kushishqatsuraq karqan? Manam. Ruranqankunaman alli pensarirmi cuentata qokurirqan imëkata ruranqankunaqa ardëlla o envänulla kashqa kanqanta (Ecl. 2:11). Këpitaqa, ¿imatataq yachakuntsik?
15. ¿Imanirtaq confiakoq këqa precisan, y tsëqa imanötaq yanapashunki Salmus 32:8 textu ninqannö?
15 Wakin nunakunaqa mana allita rurayanqampitam sufrir alläpa llakikuyan. Peru Jehoväqa manam tsë pasashunëkita munantsu, sinöqa pëta wiyakur cäsukunëkitam munan. Peru tsëpaqqa pëmanmi confiakunëki, tsëta rurarqa manam decidinqëkipita imëpis llakikunkitsu. Jehoväqa manam imëpis qonqanqatsu pëta sirwirnin kallpachakunqëkipita (Heb. 6:10). Tsëqa Jehoväman confiakurnin sïgui, tsënömi cuentata qokunki Jehovä nishunqëkiqa biennikillapaq kanqanta (leyi Salmus 32:8 *).
JEHOVÄQA RASUMPA LIBRI KANËKITAM MUNAN
16. ¿Imanirtaq libri këtaqa valoranantsik y alli utilizänantsik?
16 Apostol Pablum kënö nirqan: “Jehoväpa santu espïritun këkanqanchöqa, libri këmi kan” (2 Cor. 3:17). Jehoväqa libri kanantsiktam munan, tsëmi llapantsikta libri kë gustamantsik, peru libri kënintsiktaqa alleqmi utilizänantsik, porqui tsëmi imëka mana allikunapita tsapämäshun. Kanan witsanqa mëtsikaq jövinkunam pornografïata rikäyan, oqllanakur ruranakur kakuyan, peligrösu pukllakunata pukllayan, drögakunata shoquyan y washkuta upuyan. Peru tsëta rurayanqampitaqa juk tiempullapam kushishqa sientikuyan. Tsëpitaqa mana alliman charnin qeshyar wanuyan (Gäl. 6:7, 8). Tsëta ruraq jövinkunaqa libri kayanqantam pensayan peru rasumpa kaqchöqa manam libritsu kayan.
17, 18. (1) ¿Imanirtaq Jehoväta cäsukurninqa libri kantsik? (2) ¿Adanwan Ëva libri kayanqan y kanan tiempu nunakuna libri kayanqanqa imachötaq jukläya karqan?
17 Jehoväta cäsukunqantsikqa salornintsikchö y rasumpa libri kanapaqmi yanapamantsik (Sal. 19:7-11). Jinamampis, Diospa Leynin y consëjunkuna ninqannö imatapis rurarninqa, libri kënikita yachëwan utilicëkanqëkitam Jehoväta y papänikikunata rikätsinki. Awmi, llapan sirweqninkuna rasumpa libri kayänantam Diosqa munan. Tsë libri këpaqmi Biblia nin, Diospa tsurinkuna rasumpa libri kayänampaq kaqta (Rom. 8:21).
18 Adanwan Ëvaqa librim kayarqan. Porqui Eden huertachöqa, juk montipa frütanllata mana mikuyänampaqmi Diosqa nishqa karqan (Gen. 2:9, 17). ¿Alläpa difïcil cumplinanku tsëqa karqan? Manam. Porqui Adanwan Ëvaqa juk leyllatam cumpliyänan karqan. Manam nunakunapa leyninkunanötsu Jehoväpa leyninqa karqan. Porqui nunakunaqa mëtsika leykunatam patsätsiyan y pï mëtam obligayan cumpliyänampaq.
19. ¿Imanötaq Jehoväwan Jesusqa libri kanapaq yachatsimantsik?
19 Jehoväpa yachaq këninqa imanö tratamanqantsikchömi rikakun. Atska leykunata qomänantsikpa rantinmi, kuyakï leyta cumplinantsikpaq pacienciawan yachatsimantsik. Y Palabran Bibliachö consëjukunata cäsukunantsikta y mana alli rurëkunata chikinantsiktam munan (Rom. 12:9). Yachatsikunqanchömi Jesusqa nirqan ima rurëkuna jutsaman ishkitsimanqantsikta (Mat. 5:27, 28). Diospa Gobiernunchö mandakoq karmi, mushoq Patsachöpis ima alli kanqanta y ima mana alli kanqanta cuentata qokunapaq yachatsimäshun (Heb. 1:9). Jinamampis sänu cuerpuyoq kanapaq y mana allikunata manana pensanapaqmi yanapamäshun. Tsëmi mana allikunata rurashunnatsu y sufrishunnatsu. Y rasumpa libri këta chaskinapaq Jehovä änikunqanmi cumplikanqa.
20. (1) ¿Imanötaq Jehoväqa libri këninta utilizan? (2) Jehovä ruranqannölla ruranqantsikqa, ¿imanötaq yanapamantsik?
20 Mushoq Patsachöpis, manam chipyëpa libritsu kashun, Diosta y nuna mayintsikta kuyanqantsikta cuentaman churëkurmi imatapis rurashun. Tsënö rurarqa Jehovä pensanqannömi pensashun. Jina chipyëpa libri karpis Jehoväqa nunakunataqa kuyanmi (1 Juan 4:7, 8). Jehovä ruranqannölla imatapis rurarqa rasumpa librim kashun.
21. (1) ¿Ima nirqantaq David Jehoväta? (2) ¿Imapitataq qateqnin kaq yachatsikïchö yachakushun?
21 ¿Llapan allikunata Jehovä qoshunqëpita agradecikunkiku? Kë yachatsikïchömi yachakurquntsik Dioswan mas amïgu kanapaq, alli amïgukunayoq kanapaq, Jehoväpa markanchö mas yanapakunapaq y rasumpa libri kanantsikpaq kaqta shuyarëkanqantsikta (Sal. 103:5). Itsachi qampis Davidnö kushishqa sientikunki. Pëqa Jehovätam kënö nirqan: “Qammi imanö kawakunäpaq yachatsimanki. Y rikënikichöqa y lädïkichöqa alläpa kushishqam sientikü” (Sal. 16:11). Qateqnin kaq yachatsikïchömi Salmus 16 kaq capïtulupita yachakushun. Tsëmi yanapamäshun vïdantsikchö rasumpa kushishqa kanantsikpaq.
^ par. 5 Salmus 103:5: “Pëqa imëka alli kaqkunawanmi bendicishunki imëpis kushishqa kanëkipaq; y jövin kënikichö pichaknö mas kallpayoqtam tikratsishunki”.
^ par. 7 Proverbius 2:10-14: “Yachaq kë shonqïkiman yëkuriptin y musyaq kë kawënikipaq kushikïpaq tikrariptinqa, pensëta yachanqëkim cuidashunki y tantiyaq kënikim tsapäshunki, y librashunki mana alli rurëkunapita, llutankunata parlaq nunapita. Tsë nunakunaqa alli rurëkunata jaqirïkurmi mana alli kaqkunata rurakuyan, chipyëpa mana allikunata rurarmi kushikuyan, y mana alli rurëkunapitam alli sientikuyan”.
^ par. 12 Eclesiastes 11:9, 10: “Jövin, jövin kënikichö kushishqa kë y shonqïkichö kushishqa sientikï. Y shonqïki munanqanta rurë y nawiki rikanqampa ëwë. Peru yarpë, llapan ruranqëkikunapitam Diosqa cuentata mañashunki. Shonqïkipita jorqë alläpa yarpachakïkunata, y ama mana alliman ishkitsu. Porqui wamra kë y jövin këqa rasllam pasarin”.
^ par. 12 Eclesiastes 12:1: “Kanan jövin kënikichö Alläpa Puëdeq Kamashoqnikita yarpë, mana alli tiempukuna manaraq chämuptin, o ‘mananam kallpä kannatsu’ ninqëki witsan manaraq chämuptin”.
^ par. 15 Salmus 32:8: “Tantiyaq kënikim qoshqëki, y alli nänipa purinëkipaqmi yachatsishqëki. Awmi, imëpis alkäbullam cuidarniki këkäshaq”.