Mateo 5:1-48
-
JESUSPA ANCHA RIQSISQA YACHACHIKUYNINMANTA (1-48)
-
Urqupi Jesuspa yachachiy qallarisqanmanta (1, 2)
-
Pikuna kusisqa kanankumanta (3-12)
-
Kachi hinaspa achki hina kanamanta (13-16)
-
Moisespa chaskisqan kamachikuyta Jesus cumplisqanmanta (17-20)
-
Mana piñakunamanta (21-26), hukwan mana pierdekunamanta (27-30), divorciakuymanta (31, 32), juramento ruwaymanta (33-37), mana kutipakunamanta (38-42), enemigonchik kuyanamanta (43-48)
-
5 Jesusmi achkallaña runakunata qawaykuspan urqupa waqtanman qispirqa, tiyaykuptinñataqmi qatiqninkuna asuykurqa.
2 Hinaspam Jesusqa yachachirqa:
3 “Mayna kusisqam Diosta maskaqkunaqa,+ paykunapamiki Diospa* gobiernonqa*.
4 Mayna kusisqam llakisqakunaqa, paykunaqa sunqunku tiyaykachisqam kanqaku.+
5 Mayna kusisqam llampu sunquyuqkunaqa,+ paykunapaqmiki kay allpa pachaqa kanqa.+
6 Mayna kusisqam allin ruwaymanta yarqachikuqkunawan+ yakunayachikuqkunaqa, paykunaqa saksachisqam kanqaku.+
7 Mayna kusisqam llakipayakuqkunaqa,+ paykunaqa llakipayasqam kanqaku.
8 Mayna kusisqam chuya sunquyuqkunaqa,+ paykunaqa Diostam rikunqaku.
9 Mayna kusisqam hawkayachiqkunaqa,+ paykunam Diospa churinwan sutichasqa kanqaku.
10 Mayna kusisqam allin ruwasqankumanta ñakarichisqa kaqkunaqa,+ paykunapaqmi Diospa gobiernonqa.
11 Mayna kusisqam kankichik ñuqarayku runakuna chiqnisuptikichikqa,+ ñakarichisuptikichikqa+ hinaspa contraykichikpi llullakuspa mana allinkunata nisuptikichikqa.+
12 Anchatayá kusikuychik,+ qamkunapaqmi hanaq pachapi hatun premioykichik+ kachkan, chaynatam Diosmanta willakuqkunatapas* qamkunamanta ñawpaqtaraq ñakarichirqaku.+
13 Qamkunaqa kay pachapa kachinmi kankichik.+ Ichaqa kachi qamyayaruptinqa ¿imaynatañamá kaqmantaqa puchquyanman? Qamyayaruspanqa manañamá imapaqpas valenñachu, aswanqa hawaman wischuruptinku+ runakuna sarupanallanpaqñam.
14 Qamkunaqa runakunapa achkinmi kankichik.+ Urqupa puntanpi llaqtaqa manam pakasqaqa kanmanchu.
15 Runakunaqa manam ratachisqanku mecherotaqa canastapa ukunmanchu churanku, aswanqa alto patachamanmi, hinaptinmi wasipi kaqkunata lliwta achkin.+
16 Chaynallataqyá qamkunapas runakunapa qayllanpi achkiychik,+ chaynapi allin ruwasqaykichikta qawaspanku+ hanaq pachapi kaq taytaykichikta hatunchanankupaq.+
17 Amayá piensaychikchu Moisespa chaskisqan kamachikuyta utaq Diosmanta willakuqkunapa nisqanta chinkachinaypaq hamusqaytaqa, hamurqaniqa manam chinkachinaypaqchu, aswanqa cumplinaypaqmi.+
18 Chiqaptapunim nikichik, hanaq pachawan kay pacha chinkaptinpas, Moisespa chaskisqan kamachikuypa huknin letrachallanpas chaynataq letranpa partechallanpas manam chinkanqachu lliw nisqankuna cumplikunankama.+
19 Chaymi pipas kay kamachikuykunapa uchuynin kaqllatapas mana kasukuqqa hinaspa runakunatapas mana kasukunankupaq yachachiqqa mana Diospa gobiernonpaq hinachu. Haykam kasukuq hinaspa yachachiqmi ichaqa Diospa gobiernonpi ancha riqsisqa kanqa.
20 Chaymi nikichik, fariseokunamantapas+ hinaspa escribakunamantapas mana kasukuq kaspaykichikqa manam Diospa gobiernonmanqa yaykunkichikchu.+
21 Qamkunaqa uyarirqankichikmi ñawpaq runakunaman kayna nisqankuta: ‘Amam pitapas wañuchinkichu,+ pipas runa wañuchiqqa juezkunapa juzgasqanmi kanqa’, niqta.+
22 Ñuqam ichaqa nikichik: Pipas wawqinpaq piñasqalla kaq+ runaqa juezkunapa juzgasqanmi kanqa. Pipas wawqinta insultaqmi ichaqa ancha riqsisqa juezkunapa* juzgasqan kanqa. Pipas wawqinta ‘mana valeq upa’ nispa kamiqñataqmi qalaypaq chinkachisqa* kananpaq hinaña kanqa.+
23 Chaynaqa sichu ofrendaykita altarman*+ apachkaspa yuyarirunki wawqiki qampaq imamantapas piñasqa kasqanta,
24 hinaspaqa ofrendaykita altarpa ñawpaqninpi saqiykuspayá puntataqa wawqikiwan allinyanakamuy, hinaspañayá ofrendaykitaqa quy.+
25 Sichu quejakusuqniki juezman pusasuptikiqa ñanta richkaspallaraqyá allichaychik, yanqañataq juezman entregaykusunkiman, juezñataq cortepi kaq guardiaman, hinaptinñataq carcelpi wichqasqa kawaq.+
26 Chaymantaqa manapunim lluqsinkichu puchuq qullqichaykitapas* paganaykikama.
27 Qamkunaqa uyarirqankichikmi ‘amam hukwanqa pierdekunkichu*’ niqta.+
28 Ñuqam ichaqa nikichik pipas warmita+ munapayaspan qawapayaqqa ñam hukwan pierdekuy huchata sunqunpi ruwarunña.+
29 Chaynaqa, alliq* ñawiki huchallichisuptikiqa hurquruspaykiyá wikaparuy.+ Cuerpoykipa huknin partellan chinkaruyninmi aswan allinqa kanman enteron cuerpontin qalaypaq chinkanaykimantaqa*.+
30 Chaynallataqyá alliq makiki huchallichisuptikipas qururuspayki wikaparuy.+ Cuerpoykipa huknin partellan chinkaruyninmi aswan allinqa kanman enteron cuerpontin qalaypaq chinkanaykimantaqa*.+
31 Chaymantapas kaynatam nirqaku: ‘Pipas warminmanta rakikuqqa rakinakusqan papeltayá quchun’, nispa.+
32 Ñuqam ichaqa nikichik warmin mana huchapakuchkaptin* divorciakuqqa hukwan pierdekunanpaqmi saqiykun, chay divorciasqa warmiwan pi casarakuqpas pierdekuy huchamanmi wichiykun.+
33 Uyarirqankichiktaqmi ñawpaq runakunaman kayna nisqankuta: ‘Amayá imatapas rimaychu mana cumplinaykipaqqa.+ Jehova* Diosman prometesqaykitaqa cumpliyá’, niqta.+
34 Ñuqam ichaqa nikichik: Amam imaraykupas jurankichikchu,+ hanaq pacharaykupas, hanaq pachaqa Diospa trononmi,
35 amataqmi jurankichikchu kay allpa pacharaykupas Diospa sarupakunan+ kasqanrayku nitaq Jerusalenraykupas hatun kamachiqpa llaqtan kasqanrayku.+
36 Amataqmi umaykiraykupas jurankichu, qamqa manam huk chukchallaykitapas yuraqyachiytaqa utaq yanayachiytaqa atiwaqchu.
37 ‘Arí’ nispaqa chayman hinayá ruway, ‘manam’ nispapas manam nisqaykiman hinayá ruway,+ imatapas kayna rimasqaykiman yapaptikiqa satanasmantam* hamun.+
38 Qamkunaqa uyarirqankichikmi ‘pipas runamasinpa ñawinta imanaruptinpas chaynallatam kikinpatapas ruwankichik, pipas runamasinpa kirunta wichirachiptinqa paypa kiruntapas wichichinkichikmi’ niqta.+
39 Ñuqam ichaqa nikichik: Amayá mana allin runapa contranpiqa churakuychikchu. Pipas alliq law uyaykipi laqichurusuptikiqa, qawachiytaqyá ichuq* law uyaykitapas.+
40 Pipas huknin pachaykiwan qipakuyta munasqayrayku juezman apayta munasuptikiqa quykuyá wakin pachaykitapas.+
41 Sichu hukkaqnin autoridad qipinta huk hora puriyta* qipinaykipaq kamachisuptikiqa iskay hora puriytayá qipirapuy.
42 Mañakuqnikimanqa quykuyá, prestanaykipaq nisuptikipas prestaykuyá.+
43 Uyarirqankichikmi ‘kuyanaykim runamasikita,+ enemigoykitañataqmi chiqninayki’ niqta.
44 Ñuqam ichaqa nikichik enemigoykichikkunata hinalla kuyanaykichikpaq+ hinaspa ñakarichisuqnikichik runakunapaqpas Diosta mañakunaykichikpaq,+
45 chaynatam qawachinkichik hanaq pacha taytaykichikpa churinkuna kasqaykichikta,+ payqa intitapas qispichimun allin hinaspa mana allin runakunapaqmi, parachimunpas kasukuq chaynataq mana kasukuq runakunapaqmi.+
46 Sichum kuyaqllaykichikta kuyaspaykichikqa, ¿imatataq chaskinkichik?+ ¿Manachu impuesto cobraqkunapas chaytaqa ruwanku?
47 Wawqi-panillaykichikta rimakuykuspaqa, ¿ima allintataq ruwachkankichik? ¿Manachu chaytaqa ruwanku Diosmanta karunchasqa runakunapas?
48 Qamkunaqa hanaq pachapi taytaykichik hinam mana pantaq kanaykichik.+
Willakuykuna
^ Qaway “Diospa gobiernon” niqpa ima ninan kasqanta.
^ Utaq: “Hanaq pacha Diospa”.
^ Utaq: “Profetakunatapas”.
^ Griego rimaypiqa nichkan: “Sanedrinpa”, nispam. Qaway kay palabrapa ima ninan kasqanta.
^ Griego rimaypiqa nichkan: “Rupachkaq gehenapi”, nispam. Qaway “gehena” niq palabrapa ima ninan kasqanta.
^ Qaway kay palabrapa ima ninan kasqanta.
^ Griego rimaypiqa nichkan: “Cuadrante nisqan qullqichaykitapas”, nispam. Qaway B14 kaq yachachikuyta.
^ Utaq: “Waqllikunkichu”.
^ Utaq: “Paña”.
^ Griego rimaypiqa nichkan: “Gehenaman wischusqa kanaykimantaqa”, nispam. Qaway “gehena” niq palabrapa ima ninan kasqanta.
^ Griego rimaypiqa nichkan: “Gehenapi kanaykimantaqa”, nispam. Qaway “gehena” niq palabrapa ima ninan kasqanta.
^ Huchapakuytam griego rimaypi “porneia” ninku. Qaway “huchapakuy” niq palabrapa ima ninan kasqanta.
^ Qaway A5 kaq yachachikuyta.
^ Griego rimaypiqa nichkan: “Mana allinmantam”, nispam.
^ Utaq: “Lluqi”.
