Jehová Diostaqa llapallanchikmi alabananchik

“¡Jehová Diostayá alabaychik!” (SAL. 111:1, NM.)

1, 2. a) ¿Ima ninantaq hebreo idiomapi “aleluya” niq rimayqa? b) ¿Imapaqmi kay palabrata servichikun griego rimaypi qellqasqa Diospa Palabran?

ACHKA religionkunapim “¡Aleluya!”, nispa rimanku. Chaynata rimaspankupas, manam llapankuchu yachanku ima ninanmantaqa. Chaynataq, “aleluya” niqkunamanta wakinkum imayna kawsasqankuwan Diosta mana respetankuchu (Tito 1:16). Huk libropa nisqanman hinaqa, “aleluya” “palabrawanmi salmosta qellqaqkuna kallpanchan runakunata paykunawan kuska Jehová Diosta alabanankupaq”. Chaymantapas, Bibliamanta achka yachayniyoqkunam ninku “aleluya” ninanqa Jehová Diosta alabaychik ninanmi nispa.

² Chaymi Salmo 111:1 versiculopi Traducción del Nuevo Mundo Bibliaqa hebreo rimaypi “aleluya” niq palabrata kaynata tikran: “¡Jehová Diostayá alabaychik!”, nispa. Apocalipsis 19:1-6 versiculokunapim “¡Aleluya!”, niq palabraqa tawa kutita rikurimun griego rimaypi, chaypiqa pantasqa religionkuna puchukachisqa kaptin kusikunamantam rimachkan. Pantasqa religionkunapa puchukaynin chayaramuptinmi, Diosta serviqkunaqa aswan kallpanchasqa tarikusunchik “¡Aleluya!” nispa Taytanchikta alabanapaq.

Jehová Diospa rurasqankunamanta

3. ¿Imata ruranapaqtaq huñunakunchik?

³ Salmo 111 qellqaqmi qawachiwanchik Jehová Diosta llapallanchik alabanapaq achka razonkuna kasqanmanta. Qallariq versiculom nin: “Tukuy sonqoywanmi Jehová Diosta yupaychasaq allin runakunapa qayllanpi hinaspa asambleapipas”, nispa (Sal. 111:1, NM). Kay Salmo qellqaqpa nisqanman hinam Jehová Diospa testigonkunapas piensanchik. Puntataqa Jehová Diosta alabananchikpaqmi congregacionpi hinaspa asambleakunapipas huñunakunchik.

4. ¿Imatam rurananchik Jehová Diospa rurasqankunamanta entiendenapaq?

⁴ “Tayta Diospa rurasqanqa admirakuypaqmi. Chaykunata pipas kuyaqqa yuyaymananmi.” (Sal. 111:2.) ¿Cuentata qokunkichu “yuyaymananmi” nisqanmanta? Yachaysapa runakunapa nisqankuman hinaqa kaypiqa rimachkanmi Diospa rurasqankunapi ‘yuyaymanaspa estudiananpaq kallpanchakuq’ runakunamanta. Jehová Diospa unanchasqankunaqa achkallañam, mayqanninpas manam yanqapaq rurasqachu. Payqa Intita, kay Allpata, hinaspa Killatapas maypi kananpim churarqa, necesitasqanchikman hinalla rupay hinaspa kanchaypas kananpaq, tutawan punchaw kananpaq, chiraw hinaspa poqoy tiempo kananpaq chaynataq olakunapas kananpaq.

5. Kay Pachapi hinaspa hanaq pachapi kaqkunamanta yachaspa, ¿imamantam yachaysapa runakuna cuentata qokunku?

⁵ Yachaysapa runakunaqa achkatam yacharunku Allpapa maypi tarikusqan allinpaq kasqanmanta, chaynataq Killapa mayninta muyusqan,  sayaynin hinaspa imayna kasqanpas allinpaq kasqanmanta. Allpawan Killa maypi churasqa kasqankuraykum poqoypas hinaspa chirawpas kan. Chaymantapas, sapa kutim astawan yachanku vida kananpaq tukuy imakunapas imam kaqpi churasqa kasqanmanta. Chaymi, “El diseño perfecto del universo” nisqa qellqapi huk yachaysapa profesor kaynata nirqa: “Yachaysapa runakunapa kay 30 watakunapi imayna piensasqanku imanasqa cambiasqankumanta yachayqa manam sasachu, paykunam cuentata qokurunku imakunapas mana kikillanmanta rikurisqanta. Maymi kawsasqanchikpi tukuy imapa imam kaqpi kasqanmi, astawan qawachiwanchik yachayniyoq unanchaq kasqanmanta”, nispa.

6. ¿Imatam piensanki imayna unanchasqa kasqanchikmanta, hinaspa imanasqam chaynata piensanki?

⁶ Jehová Diospa admirakuypaq huknin rurasqanqa runam (Sal. 139:14). Runata Dios unanchaspanqa piensaqta hinaspa tukuy ima ruray atiqtam rurarqa. Ejemplopaq: unancharqam rimaqta, uyariqta, leey atiqta hinaspa qellqay atiqtapas, kaykunaqa admirakunapaqmi. Yaqa llapallan runakunam chaykunataqa ruranku. Admirakunapaqmi cuerponchikpi tullunchikkunapas, kaykuna kaptinmi sayanpa kayta atinchik. Cuerponchikpa imayna kasqan, kuyusqan, imatapas rurasqan hinaspa mikuptinchik kallpanchik kananpaq ukunchikpi imakuna pasasqanpas admirakunapaqmi. Cuerponchikpiqa kanmi imatapas musyanapaq kaqkuna; musyanchikmanmi chirita, miskita hinaspa imapa asnaynintapas, chaymantapas qawakunchikmi hinaspa uyarinchikmi, kaykunaqa yachaysapa runakunapa imakuna rurasqankumantapas aswan allinmi. Piensaqta hinaspa imakunapas ruray atiqta Dios unanchasqanraykum runakunaqa imakunatapas ruranku. Imatapas ruraq dedonchik hinataqa, maynaña yachaysapa runapas manam rurayta atinmanchu. Diospa unanchasqan dedonchik mana kaptinqa, ¿yaqachu admirakunapaq kaqkunata rurayta atichwan?

Jehová Diospa rurasqankunawan sumaq kayninkunapas

7. ¿Imanasqataq ninchik Bibliaqa Diospa admirakuypaq rurasqanmi nispa?

⁷ Diospa Palabranpa nisqanman hinaqa, Taytanchikpa admirakunapaq rurasqantaqa qawanchiktaqmi huk sumaq regalo qowasqanchikpipas: chayqa Bibliam. Runakunapa qellqasqan librokunamantaqa ‘Diospa espiritunpa’ yanapakuyninwan qellqasqam, allinmi yachachiwananchikpaq chaymantapas lliw willakusqanmi tupan (2 Tim. 3:16). Ejemplopaq, Genesis sutiyoq librom willawanchik Noeypa tiemponpi mana allin ruraqkunata chinkachinanpaq Jehová Dios ima rurasqanmanta. Qatiqnin Exodo libroñataqmi willawanchik Israel llaqtanta Egipto nacionpi sirviente kachkaptinku Jehová Dios librasqanmanta, chayna rurasqanwanmi sapallan cheqap Dios kasqanta qawachirqa. Salmos qellqaqqa yaqapaschá chaykunamanta yuyarirqa, chaymi kaynata takirqa: “Rurasqankunaqa suma-sumaqmi. Payqa wiñaypaq allin ruraqmi. Milagronkunatapas yuyachinmi. Tayta Diosqa llakipayakuqmi. Tayta Diosqa kuyapayakuqmi”, nispa (Sal. 111:3, 4). Ñawpaq tiempopi hinaspa kunan tiempopi Jehová Diospa rurasqankunaqa yuyarichiwanchikmi ‘suma-sumaq’ otaq respetanapaq kasqanmanta.

8, 9. a) ¿Imapitaq mana chaynallachu Jehová Diospa rurasqan runakunapa rurasqankuwan? b) ¿Diospa mayqan sumaq kayninkunataq astawan gustasunki?

⁸ Salmos qellqaqqa nintaqmi Jehová Dios allin ruraq kasqanmanta, kuyapayakuq hinaspa llakipayakuq kasqanmantapas. Yachasqanchikman hinaqa manam allin ruraqchu runakunaqa kanku, aswanmi imatapas ruranku kikillanpaq munaspa, envidiakuspa hinaspa hatunchakuspapas. Ejemplopaq, runakunaqa manchakuypaq armakunatam ruranku apu kanankupaq hinaspa kikinkupa qallarichisqan guerrakunapi servichikunankupaq. Yachasqanchikman hinam chay guerrakunapi millonninpi inocente runakuna ñakarirqaku. Chaymantapas, wakchakunata ñakarichispankum runakunaqa imakunatapas ruranku. Ejemplopaq, ñawpaq tiempopim Egipto nacionpi achkallaña sirvientekunawan rurachirqaku hatun wasiman rikchakuq piramide nisqakunata, chayqa karqa hatun tukuq faraonkuna wañukuptin pampanankupaqmi. Kunan tiempopipas, runakunapa yaqa llapallan rurasqanku hukkunata ñakarichispanpas ‘kay pachatam’ purmachichkan (leey Apocalipsis 11:18).

 ⁹ ¡Jehová Diospa rurasqankunaqa manam chaynachu! Payqa haykapipas allintam ruran. Huk rurasqanmi rantinchikpi wañunanpaq Churinta qomusqan. Chayta ruraspanmi “qawachiwarqanchik justo kasqanta” (Rom. 3:25, 26). Qawasqanchikman hinaqa, “Payqa wiñaypaq allin ruraqmi”. Chaynataq, pantaq runakunawan pacienciakuspanmi llakipayakuq kasqanta qawachirqa. Wakinpiqa ‘ama hina kaspa’ nispanmi runakunata nin mana allin rurasqankuta saqespan allinkunataña ruranankupaq. Ejemplopaq, nirqam: “Qamkunam cheqaptapuni ninkichik: ‘Jehová Diospa rurasqankunaqa manam allinchu’ nispa. Ichaqa Israelpa castankuna, ama hina kaspayá uyariychik: ¿Rurasqaykunachu mana allin kachkan icha qamkunapa rurasqaykichikchu mana allinqa kachkan?”, nispa (Ezequiel 18:25, NM).

Jehová Diosqa cumplinmi prometesqantaqa

10. ¿Imaynatam Jehová Dios qawachirqa Abrahanwan contrato rurasqan mana qonqasqanta?

¹⁰ “Payqa mikusqatam uywachkan respetaqninkunataqa. Payqa wiñaypaqmi yuyachkan contratontaqa.” (Sal. 111:5.) Yaqachusmi Abrahanwan contrato rurakusqanmanta kay Salmo qellqaqqa rimachkan. Jehová Diosqa prometerqam Abrahanpa mirayninkunata bendecinanmanta hinaspa ‘enemigonkunata vencenankumantapas’ (Gen. 22:17, 18; Sal. 105:8, 9). Qallariypiqa chay promesam cumplikurqa Abrahanpa miraynin Israel nacion rikurichinankama yapakuptin. Israelitakunaqa achka watam Egipto nacionpi sirviente karqaku, Diosmi ichaqa “mana qonqarqachu Abrahanwan [. . .] contrato rurasqanta” chaymi librarqa (Exo. 2:24). Egiptomanta librasqan qepamanpas qorqam imapas necesitasqankuta hinaspa kamachikuyninkunatapas (Deu. 6:1-3; 8:4; Neh. 9:21). Tiempopa risqanman hinam, Israel llaqtaqa Diosta sapa kuti mana kasukurqachu, mana allin rurasqankuta saqenankupaq Paymanta willakuqkunawan nichkaptinpas. Egiptomanta librasqa kasqankumanta 1500 wata masnin pasaruptinmi, Jehová Diosqa Allpaman hamunanpaq sapallan Churinta kachamurqa, ichaqa yaqa llapallan judiokunam mana chaskirqakuchu hinaspa wañunanta saqerqaku. Hinaptinmi Diosqa ‘cheqap akllasqankunawan’ otaq hanaq pachaman riy suyaqkunawan mosoq nacionta rikurichirqa. Jesuswan kuskam kay mosoq nacionqa Abrahampa miraynin kanku, Diosmi prometerqa kay miraynintakama runakunata bendecinanpaq (Gal. 3:16, 29; 6:16).

11. ¿Imata ruraspanmi Jehová Diosqa qawachichkan Abrahanwan contrato rurasqan yuyasqanta?

¹¹ Jehová Diosqa yuyachkanmi Abrahanwan contrato rurasqanta hinaspa chay tiempopi bendicionkuna prometesqantapas. Chaymi kunan tiempopiqa Bibliamanta yachachiq qellqakunata rurachichkan 400 masnin rimaykunapi. Chaymantapas, ‘sapa punchaw mikunaykutayá qowayku’ nispa mañakusqankuta uyarispanmi serviqninkunapa necesitasqankuta qochkan (Luc. 11:3; Sal. 72:16, 17; Isa. 25:6-8).

Jehová Diospa admirakuypaq atiyninmanta

12. ¿Imaynatam ‘huklaw nacionniyoqkunapa allpanta’ israelitakunawan Jehová Dios dueñoyachirqa?

¹² “Atiyninwan rurasqankunatam runakunaman rikuchirqa. Huklaw nacionniyoqkunapa allpantam paykunawan dueñoyachirqa.” (Sal. 111:6.) Yaqapaschá kay Salmo qellqaqqa piensachkarqa Egiptomanta Israel llaqta librasqa kasqanmanta. Prometesqan Allpaman israelitakunata yaykunankupaq Jehová Dios kamachiptinmi Jordan mayupa chinpanpi llaqtakunata vencerqaku (leey Nehemias 9:22-25). Chaynatam ‘huklaw nacionniyoqkunapa allpanta paykunawan dueñoyachirqa’. ¡Admirakunapaq atiynintam qawachirqa!

13, 14. a) ¿Babiloniapi ima pasakusqanmantam Salmo qellqaqqa piensanman karqa? b) Achka watakuna pasaptinpas, ¿imakunamantam Jehová Diosqa librarqa?

¹³ Ichaqa, judiokunapaq Jehová Dios tukuy chaykunata rurachkaptinpas manam Paytapas, Abrahantapas, Isaactapas nitaq Jacobtapas respetarqakuchu. Sapa kutim mana kasukurqakuchu, chaymi Diosqa Babilonia nacionta servichikuspan paykunata presochachirqa (2 Cro. 36:15-17; Neh. 9:28-30). Sichu wakin runakunapa nisqankuman hina, Salmo 111 qellqaq kawsanman karqa preso kasqankumanta kutimusqanku qepataña, hinaptinqa Jehová Diostachá astawan  alabanman karqa Babiloniapi presochasqa judiokunata librasqanmanta hinaspa atiynin qawachisqanmantapas, kay nacionqa manam haykapipas presokunataqa kachariqchu (Isa. 14:4, 17).

¹⁴ Yaqa 500 wata pasaruptinmi Jehová Diosqa atiyninta astawan qawachirqa wanakuq runakunata huchamantawan wañuymanta libraspan (Rom. 5:12). Chayraykum 144.000 Jesuspa qatiqninkuna chuya espirituwan sapaqchasqa karqaku. 1919 watapim Jehová Diosqa atiyninta kaqllamanta servichikurqa hanaq pachaman riy suyaqkunamanta kay pachapi puchuqkunata pantasqa religionkunamanta libraspan. Tukupay tiempopi paykunapa rurasqankuqa Diospa yanapayninwan hinaspa atiyninwanmi rurakun. Wañunankukama Diosman sonqo kaspankuqa hanaq pachamanmi rinqaku hinaspam kasukuq runakunapa allinninpaq Jesuswan kuska kay Pachata kamachimunqaku (Apo. 2:26, 27; 5:9, 10). Paykunapa herenciankuqa aswan allinmi kanqa ñawpaq Israel nacionpa chaskisqanmantaqa (Mat. 5:5).

Diospa yachachikuyninkunaqa confianapaq hinaspa wiñaypaqmi

15, 16. a) ¿Imataq tarikun Jehová Diospa makinwan rurasqankunapi? b) ¿Ima kamachikuykunatam Diosqa qorqa ñawpaq Israel llaqtanman?

¹⁵ “Paypa rurasqankunaqa confiakunapaqmi. Payqa imapas allin arreglaqmi. Lliw kamachikuyninkunapas confiakunapaqmi. Chay kamachikuyninkunaqa wiña-wiñaypaqmi takyachkan [. . .] mana pantayniyoq kachkan.” (Sal. 111:7, 8.) Jehová Diospa makinwan ‘rurasqankunapiqa’ tarikuntaqmi Israel nacionman qosqan iskay tabla rumikunapi chunka kamachikuykunapas (Exo. 31:18). Moisespa chaskisqan Leypi kay chunka kamachikuykuna hinaspa huk kamachikuykunapas confianapaq hinaspa wiña-wiñaypaq yachachikuykunamantam horqosqa kachkan.

¹⁶ Chay tabla rumikunapi huknin kamachikuymi kaynata nirqa: ‘Ñoqa [Jehová Diosqa] manam munanichu sapaq dios adoranaykichiktaqa’, nispa. Nirqataqmi: “Ichaqa kuyawaqniy runataqa otaq kamachikuyniy kasukuq runataqa waranqantin mirayninkamam favorecesaq”, nispa. Tabla rumikunapiqa tarikurqataqmi huk yachachikuykunapas, ejemplopaq: ‘tayta-mama respetanamanta’, ‘ama suwakunamanta’ hinaspa runamasinchikpa imantapas ‘ama munapayanamanta’; chay kamachikuymi qawachin runakunata Jehová Dios reqsisqanta (Exo. 20:5, 6, 12, 15, 17).

Libraqninchikqa chuyam hinaspa respetanapaqmi

17. Jehová Diospa, ¿ima rurasqantaq israelitakunata yanapanman karqa sutinta respetanankupaq hinaspa chuya kasqanta qawanankupaqpas?

¹⁷ “Payqa runankunatam librarqa. Wiñaypaqmi  contratonta rurarqa. Payqa chuyay-chuyay Diosmi. Payqa ancha respetana Diosmi.” (Sal. 111:9.) Salmos qellqaqqa kaqllamantachá piensarqa Abrahanwan contrato rurasqanta Jehová Dios cumplisqanmanta. Diosqa contrato rurasqantaqa cumplirqam Egiptopi sirviente kaptinku hinaspa Babiloniapi preso kaptinku libraspan. Kayna librasqanmi judiokunataqa yanapanman karqa Diospa sutinta respetanankupaq hinaspa chuya kasqanta qawanankupaqpas (leey Exodo 20:7 hinaspa Romanos 2:23, 24).

18. ¿Imanasqataq ancha respetanapaq Diospa sutin apayqa?

¹⁸ Kunan tiempopi cristianokunapas librasqam kachkanchik huchamanta hinaspa wañuymanta. Chaymi kallpanchakunanchik kawsakuyninchikwan Diospa sutinta hatunchanapaq, chaytaqa rurasun imayna mañakunapaq Jesuspa yachachisqanman hinam (Mat. 6:9). Sichu yuyaymanasun kayna hatunchana sutipi, hinaspaqa Diostam respetasunchik. Salmo 111 qellqaqqa yacharqam Jehová Dios respetay ima ninan kasqantaqa, chaymi kaynata nirqa: ‘Yachayniyoq kanapaqqa Tayta Diostam respetana. [. . .] Allin yuyayniyoqmi kamachikuyninkuna cumpliqkunaqa’, nispa (Sal. 111:10).

19. ¿Imatam yachasunchik qatiqnin estudiopi?

¹⁹ Diosta respetasqanchikqa yanapawasunmi mana allin ruraykunata cheqninanchikpaq. Chaynataq kallpanchawasun Salmo 112 capitulopi nisqanman hina Diospa sumaq kayninkunata qatipakunapaq, kaymantam qatiqnin estudiopi yachasunchik. Chay capitulopim qawachichkan millonnintin runakunawan kuska Jehová Diosta wiña-wiñaypaq alabanapaq ima rurananchikmanta. Taytanchikqa merecenmi astawanraq alabananchikta. Salmo qellqaqpa nisqanman hinaqa: “Wiñaypaq alabanam Tayta Diosqa” (Sal. 111:10).

Yuyaymananapaq tapuykuna

• ¿Imanasqataq Jehová Diosta llapallanchik alabananchik?

• Jehová Diospa rurasqankuna, ¿imayna kasqanmantam qawachin?

• ¿Imatam piensanki Diospa sutin apanapaq favorecesqa kasqanchikmanta?

[Kay yachachikuypa tapukuyninkuna]

[20 kaq paginapi dibujo]

Puntataqa Jehová Diosta alabanapaqmi huñunakunchik

[23 kaq paginapi dibujo]

Diospa leyninkunaqa confianapaq hinaspa wiña-wiñaypaq yachachikuykunamantam horqosqa kachkan