Iñiqmasinchikkunatayá sapa punchaw astawan kuyasun

“Cristopa kuyawasqanchikman hinayá kuyanakuspa kawsaychik.” (EFE. 5:2.)

1. Jesuspa nisqanman hinaqa, ¿imawanmi qatiqninkuna reqsisqa kananku karqa?

JEHOVÁ DIOSPA testigonkunaqa reqsisqam kanku wasi-wasin predicasqankuwan. Chayna kaptinpas Jesusmi qawachirqa imawan cheqap qatiqninkuna aswan reqsisqa kanankumanta, nirqam: “Mosoq kamachikuytam qoykichik, kuyanakuychikyá. Imaynam ñoqa kuyaykichik chaynayá qamkunapas kuyanakuychik. Kuyanakuptikichikqa llapallan runakunam yachanqa discipuloykuna kasqaykichikta”, nispa (Juan 13:34, 35).

2, 3. ¿Imaynataq runakuna tarikunku congregacionpi kuyakuq kasqanchikta qawaspanku?

² Cheqap cristianokunapa kuyanakusqankuta hinaqa manam maypipas tarichwanchu. Dios serviqkunapa kuyanakusqankuqa fierrota aysaq iman hinam huñullata tarichin hinaspa hukkunatapas yanapan cheqapmanta yachanankupaq. Chaytam qawachin Camerún nacionniyoq Marcelinota llamkayninpi pasasqan, payqa ñawsayarurqam. Runakunaqa nirqaku brujo kasqanrayku ñawsayarusqanta. Pastorninqa manam yanaparqachu aswanmi hukkunapiwan iglesiamanta qarqorurqaku. Huk punchawmi Jehová Diospa testigon huñunakuyman invitarqa, ichaqa manam munarqachu religionninpi hina qarqosqa kayta manchakuspan.

³ Huñunakuyman riruspanmi ichaqa admirasqa qeparurqa, kuyakuywan chaskiykusqankumanta. Bibliamanta uyarisqanpas anchatam consuelarqa. Llapan huñunakuyman riyta qallaykuspam iñiyninpi ñawparirqa hinaspa 2006 watapi bautizakurqa. Kunanqa familiantawan vecinonkunatam Bibliamanta yachachin hinaspa achkaman estudiota qon. Payqa munanmi estudiachisqan runakuna, congregacionpi pay hina kuyasqa kanankuta.

4. ¿Imanasqataq ‘kuyanakuspa kawsananchik’ Pablopa nisqanman hina?

⁴ Iñiqmasinchikwan kuyanakusqanchikqa sumaqllañam, ichaqa chayna kananpaq mana imatapas ruraptinchikqa chiriyarunmanmi. Kaypi piensariy: chiri tutapim runakuna qoñikunankupaq yantata ratachinmanku. Ninaman yantata pipas mana hinaptinqa wañurunmanmi. Chaynallataqmi kuyakuyninchikwanpas pasarunman. Hinaptinqa, ¿imatam sapakama rurananchik kuyakuyninchik mana chiriyarunanpaq? Pablom nin: “Cristopa kuyawasqanchikman hinayá kuyanakuspa kawsaychik. Paymi Diosman miski asnaq ofrenda hina ofrecekurqa ñoqanchikrayku wañuspan”, nispa (Efe. 5:2). ¿Imaynatam hinalla ‘kuyanakuspa kawsachwan’? Qatiqninpim kay tapukuyta kutichisun.

“Qamkunapas sonqoykichikta kichariychik”

5, 6. ¿Imanasqataq Pabloqa Corintopi iñiqmasinkunata nirqa sonqonkuta kicharinankupaq?

⁵ Corintopi iñiqmasinkunamanmi Pablo kaynata qellqarqa: “Wawqe-panikuna, kaytaqa tukuy sonqoykuwanmi nimuykiku mana recelaspa. Ñoqaykuqa mana recelaspam kuyaykiku, qamkunam ichaqa recelowan kuyawankiku. Huk tayta churinta ruegachkaq hinam ruegakuykichik, kuyasqaykuman hinayá qamkunapas sonqoykichikta kichariychik”, nispa (2 Cor. 6:11-13). ¿Imanasqataq Pabloqa sonqonkuta kicharinankupaq nirqa?

⁶ Yuyarisun chay llaqtapi congregacion imayna rikurisqanta. 50 kaq watapim Pabloqa  Corintoman chayarurqa, qallariypi wakin runakuna contranpi churakuptinpas manam hukmanyarqachu. Pisi tiempollapim achka runakuna Jesuspa qatiqninña karqaku. Pabloqa chay llaqtapim “wata parten” qeparqa, hinaspam kallpanchakurqa Diospa Palabranmanta yachachinanpaq hinaspa iñiqkunata kallpanchananpaqpas. Anchatamá paykunataqa kuyarqa (Hech. 18:5, 6, 9-11). Chaymi paykunapas kuyananku karqa. Wakinkum ichaqa paypaq piñasqa karqaku, yaqapaschá clarota consejasqanrayku (1 Cor. 5:1-5; 6:1-10). Otaq hatun tukuq apostolkunapa nisqankuta creespanku (2 Cor. 11:5, 6). Imayna kaptinpas, Pabloqa munarqam iñiqmasinkuna kuyananta. Chaymi nirqa sonqonkuta kicharinankupaq hinaspa paytawan wakin cristianokunatapas kuyanankuta.

7. ¿Imaynatam sonqonchikta kicharichwan hinaspa iñiqmasinchikkunata astawan kuyachwan?

⁷ ¿Imata ruraspam ñoqanchikpas sonqonchikta kicharichwan hinaspa iñiqmasinchikkunata astawan kuyachwan? Yaqa llapanchikmi amistadta ruranchik wiñaymasinchikwan, llaqtamasinchikwan hinaspa ñoqanchik hina gustoyoqkunawanqa. Ichaqa, chay rurasqanchik wakin iñiqmasinchikmanta karunchawaptinchikqa, sonqonchiktam kicharinanchik hukkunawan amistadta ruranapaq. Tapukunanchikmi: “¿Amistadniykunallawanchu sapa kuti predicani? ¿Wakin iñiqmasiykunata invitanichu kusirikunaykupaq? ¿Amistadta ruranichu huñunakuyman chayllaraq hamuqkunawan, icha amistadniytaqa gananankum nispachu paykunamanta karunchakuni? ¿Llapantachu huñunakuypi saludani mozo-sipas otaq yuyaq kaptinpas?”, nispa.

8, 9. ¿Imaynatam Romanos 15:7 yanapawanchik iñiqmasinchikta astawan kuyanapaq?

⁸ Roma llaqtapi cristianokunaman Pablopa qellqasqanmi yanapawanchik iñiqmasinchikkunawan imayna kananchikpaq (leey Romanos 15:7). Griego rimaypi “chaskinakuychik” ninanqa qawachichkanmi “pitapas kuyakuywan amistadninchik kananpaq chaskinamanta”. Ñawpaq tiempopim, amistadninkunata wasinman invitaqqa niq paykunawan kusisqa tarikusqanmanta. Chaynatam Cristopas congregacionpi chaskiykuwarqanchik, chaymi kallpanchawanchik iñiqmasinchikkunawan chayna kanapaq.

⁹ Huñunakusqanchik Salonpi iñiqmasinchikkunata saludaspa, ¿kallpanchakuwaqchu unay tiempoña mana tupasqayki otaq rimasqayki iñiqmasinchikwan imallatapas rimanaykipaq? Qatiqnin huñunakuypi hukkunawan chaynata ruraspaykiqa cuentatam qokunki yaqa lliw iñiqmasinchikwan rimasqaykimanta. Ama llakikuychu llapanwan rimayta mana atispaykiqa, manam pipas piñakunanchu sapa huñunakuypi saludayta mana atisqaykimantaqa.

10. ¿Ima ruraytam atichwan Diospa llaqtanpi kaqkuna, hinaspa imaynatam chayta rurachwan?

¹⁰ Hukkunata saludaymi yanapawasun piwanpas rimanapaq hinaspa allin amistadta ruranapaqpas. Ejemplopaq, sichu iñiqmasinchikkunaman asambleapi asuykusunchik  hinaspa sutinchikta willaspa rimayta qallaykusun, hinaspaqa allin amistadtam rurasun chaynataq munasun kaqmanta tupaykuytapas. Salonkunata ruraqkunawan desgraciakuna pasakuptin yanapaqkunaqa kuskam imatapas ruranku. Kaymi yanapan llamkaqmasinkupa sumaq kayninkunata reqsinankupaq hinaspa allin amistadta ruranankupaqpas. Diospa llaqtanpiqa atichwanmi chayna amistadkuna rurayta. Achkawan amistadta ruraptinchikqa, Dios yupaychaqkunata hukllawaq kuyanakusqanchikmi yapakunqa.

Hukkunapaq tiempochakusun

11. ¿Jesuspa imayna kasqantam qawachin Marcos 10:13-16?

¹¹ Cristianokunaqa pipas asuykuwananchikpaqmi Jesus hina tiempochakuna. Huk kutipim achka tayta-mamakuna warmankuta Jesusman pusarqaku, discipulonkunañataqmi harkakurqaku. ¿Imatam Jesus rurarqa? Kamachirqam: “Ama harkaychikchu wawakuna ñoqaman hamunanta, kay wawakuna hina kaqkunapaqmi Diospa munaychakusqanqa”, nispa. Hinaspam “wawakunata marqariykurqa, paykunapa hawanman makinta churaykuspanmi paykunata bendecirqa” (Mar. 10:13-16). Maynatachá warmachakunaqa kusikurqaku Jesus chaynata kuyaykusqanwan.

12. ¿Ima rurasqanchikmi harkanman iñiqmasinchikkunawan rimananchikta?

¹² Sapakamam tapukunanchik: “¿Confianzawanchu pipas asuykamuwanman icha ocupasqallaña kasqaytachu sapa kuti qawachini?”, nispa. Wakin kutipiqa rurasqanchikmi allin kaspanpas harkanman hukkunawan rimananchikta. Ejemplopaq, hukkunapa qayllanpi celularta servichikuptinchik, takikunata otaq hukkunatapas uyarinapaq rinriman churakuptinchikqa, hukkunam piensanmanku paykunawan kuska kayta mana munasqanchikta. Chaymantapas ocupasqallaña kasqanchikta qawawaspanchikqa piensanmankum paykunawan rimayta mana munasqanchikta. Arí, “kanmi upallanapaq tiempo”. Hukkunawan kaptinchikmi ichaqa “rimanapaq tiempo” (Ecl. 3:7). Wakinkuqa ichapas kaynata ninku: “Penqakunim rimayta” otaq “Rimanaypaq mana ganasniyoqmi sapa kuti hatarini”, nispa. Ichaqa, allinmi hukkunawan rimanapaq kallpanchakuyqa, chaynatam qawachisun kuyasqanchikta. Kuyakuqqa “manam kikillanpaq munaqchu” (1 Cor. 13:5).

13. ¿Congregacionpi kaqkunawan imayna kananpaqmi Pabloqa Timoteota consejarqa?

¹³ Pablom Timoteota kallpancharqa lliw iñiqmasinkunata respetananpaq (leey 1 Timoteo 5:1, 2). Ñoqanchikpas chaynatam rurananchik: mayorninchikkunataqa qawananchik tayta-mamanchikta hina, mozo-sipaskunatañataq turi-ñañanchikta otaq wawqe-paninchikta hina. Chayna kaptinchikqa, confianzawanmi paykunaqa asuykuwasunchik.

14. ¿Imaynatam yanapan kallpanchaq kaqkunamanta rimayqa?

¹⁴ Kallpanchaq kaqkunamanta hukkunawan rimaspanchikqa, yanapasunmi iñiyninkupi allin kanankupaq hinaspa kusisqa kanankupaqpas. Betelpi llamkaq iñiqmasinchikmi kuyakuywan yuyarin chayllaraq Betelman chayaptin experienciayoq betelitakuna paywan rimasqankuta. Kallpanchasqankum payta yanaparqa Betelpi kuyasqa sientekunanpaq. Paypas kunanqa chaynatam ruran.

Humilde kaymi yanapan hawka kawsanapaq

15. ¿Ima ejemplokunam qawachin iñiqmasinchikwanpas wakinpiqa sasachakuy kananta?

¹⁵ Evodiawan Sintiquem Filipos llaqtayoq cristianakuna karqaku, paykunaqa manachusmi sasachakuyninkuta chayllachu allichasqaku (Fili. 4:2, 3). Pablowan Bernabeypas llumpayta piñanakuspankum rakinakururqaku, chaymantaqa wakinkupas yacharurqakum (Hech. 15:37-39). Qawasqanchikman hinaqa, wakinpiqa kanmanmi iñiqmasinchikwanpas sasachakuykuna. Diosqa yanapawanchikmi allichanapaq chaynapi hinalla amistad  kananchikpaq, ichaqa ñoqanchikpas tupawasqanchiktam rurana.

16, 17. a) ¿Imanasqataq humilde kayqa ancha allin piwanpas piñanakuspa allinyanakunapaq? b) ¿Imaynatam qawachin Jacobwan Esau tupasqanku humilde kay ancha allin kasqanta?

¹⁶ Imaynam wasipa punkunta kichanapaq llaveta necesitanchik, chaynam sasachakuykunata allichanapaqpas llaveta hina necesitanchik, chayqa humilde kaymi (leey Santiago 4:10). Humilde kayqa yanapawasunmi Bibliapa nisqanta kasukuspa sasachakuykunata allichanapaq. Bibliapi tarikuq ejemplokunata qawasunchik.

¹⁷ Jacobmi chaskikururqa wawqen Esaupa piwi kaspan bendecisqa kananpaq derechonta, chaymi Esauqa llumpayta cheqniruspan wañuchiyta munarqa, hinaptinmi Jacob lluptikurqa. 20 wata pasaruptinmi kaqllamanta tupananku karqa, ichaqa manaraq tupachkaptinkum wawqen wañurachinanmanta “Jacob anchata mancharikuspan hukmanyarurqa”. Wawqenwan tupananpaq asuykuspanmi “qanchis kutikama qonqorakuspa pampaman kumuykurqa”. ¿Imapim rurasqan tukurqa? ‘Esaumi kallpaykurqa tupaykuq hinaspa Jacobta abrazaykuspan muchaykurqa hinaptin kuskanku waqarqaku’. Ichaya Esauqa wawqenta cheqnirqaraqpas, ichaqa Jacobpa humillakusqanraykum hawkayarurqa, chaymi manaña pelearqakuchu (Gen. 27:41; 32:3-8; 33:3, 4).

18, 19. a) Iñiqmasinchikwan sasachakuy kaptin allichanapaq, ¿imanasqataq ñoqanchik qallarinanchik hinaspa Bibliapa nisqanta kasukunanchik? b) ¿Imanasqataq mana hukmanyanachu tukuy ima rurasqanchik qallariyninpi yanqapaq rikchakuptinqa?

¹⁸ Bibliapiqa achka consejokunam kachkan sasachakuykunata allichanapaq (Mat. 5:23, 24; 18:15-17; Efe. 4:26, 27). * Hatunchakuspa chay consejokunata mana kasukuspa chaynataq paypa humillakunanta suyaspaqa manam atisunchu piwanpas allinyaytaqa, ñoqanchikpas humillakuytaqa atichwanmi.

¹⁹ Allinyanakunapaq tukuy ima rurasqanchik qallariyninpi yanqapaq rikchakuptinqa amayá hukmanyasunchu. Ñoqanchikwan sasachakuqqa ichapas achka tiempo pasananta necesitanqa. Yuyarisun Joseypa wawqenkunamanta. Faraonpa palacionpi kamachikuq Josey kanankamaqa, achka watañam pasarurqa contranpi tukuy ima rurasqankumantaqa.  Ichaqa wanakusqankuta qawachispa pampachaykunanpaq Joseyta niptinkuqa pampachaykurqam. Tiempo pasaptinmi, paykunamanta rikurirqa Jehová Diospa sutinta apaq hatun nacion (Gen. 50:15-21). Iñiqmasinchikkunawan hawka kaspanchikmi, yanapanchik congregacionpi kaqkuna huñulla hinaspa kusisqa kanankupaq (leey Colosenses 3:12-14).

Cheqaptapuni kuyanakusun

20, 21. ¿Imatam Jesus yachachiwanchik apostolninkunapa chakinta mayllasqanwan?

²⁰ Manaraq wañukuchkaspam apostolninkunata Jesus nirqa: “Ejemplotam qamkunaman qoykichik qamkunawan rurasqayta hina qamkunapas ruranaykichikpaq”, nispa (Juan 13:15). Jesusmi 12 apostolninkunapa chakinta mayllarurqa, chaytaqa manam costumbreta qatipakuspallanchu rurarqa nitaq sumaq sonqo kasqanta qawachinallanpaqchu. Manaraq chaymanta willachkaspanmi Juan kaynata qellqarqa: “Kay pachapi kaqmasinkunamanmi hatu-hatun kuyakuyninta qawachirqa”, nispa (Juan 13:1). Qawasqanchikman hinaqa, qatiqninkunata kuyaspanmi rurarqa sirvientekunapa rurananta. Chaymi paykunaña rurasqankuwan kuyanakusqankuta qawachinanku karqa. Arí, sonqomanta kuyaymi kallpanchawananchik lliw iñiqmasinchikkunamanta interesakunapaq.

²¹ Pedropa chakintapas Jesusqa mayllarqam, chayta entiendespanmi kaynata qellqarqa: “Kunanqa cheqap willakuytaña kasukuspam almaykichiktapas limpiarunkichik huchamanta chaynapi cheqaptapuniña wawqe-paninchikkunawan kuyanakunaykichikpaq. Qamkunaqa limpio sonqollayá kuyanakuychik”, nispa (1 Ped. 1:22). Jesuspa rurasqantaqa Juanpas qawarqam, chaymi cristianokunata kaynata yuyarichirqa: “Churillaykuna, amayá simillawanchu kuyanakusunchikqa, aswanqa cheqaptapuni ruraspayá”, nispa (1 Juan 3:18). Chaynaqa, rurasqanchikwanyá qawachisun iñiqmasinchikkuna kuyasqanchikta.

[Willakuy]

¿Yuyachkankichu?

• ¿Imaynatam sonqonchikta kicharispa iñiqmasinchikkunata astawan kuyachwan?

• ¿Imatam rurachwan iñiqmasinchikkunapaq astawan tiemponchik kananpaq?

• ¿Imaynatam humilde kayqa yanapawanchik iñiqmasinchikwan allinyanakunapaq?

• ¿Imataq kallpanchawananchik iñiqmasinchikpi interesakunapaq?

[Kay yachachikuypa tapukuyninkuna]

[21 kaq paginapi dibujo]

Iñiqmasinchikkunataqa kuyakuywanyá chaskiykusun

[23 kaq paginapi dibujo]

Amayá saqesunchu hukkunawan rimaytaqa