Espirituqa yachanmi ‘Diospa sonqonpi kaqkunata’

‘Espirituqa tukuyta [. . .] yachaspanmi reqsintaq Diospa sonqonpi kaqkunatapas.’ (1 COR. 2:10.)

1. Chuya espiritupa, ¿ima rurasqanmantam Pablo rimarqa 1 Corintios 2:10 nisqanpi, hinaspa ima tapukuykunatam qatiqninpi kutichisun?

¡ANCHATAM agradecekunchik Jehová Diospa chuya espiritun tukuy ima rurasqanmanta! Bibliaqa ninmi kallpanchaqninchik otaq yanapaqninchik, Diospa qowasqanchik, willakuq hinaspa Diosta mañapuwaqninchik kasqanta (Juan 14:16; Hech. 2:38; Rom. 8:16, 26, 27). Imakunatawan rurasqanmantam Pablo nin: “Espirituqa tukuy chaykunata yachaspanmi reqsintaq Diospa sonqonpi kaqkunatapas”, nispa (1 Cor. 2:10). Sasa yachana kaqkunamanta willawananchikpaqmi Jehová Diosqa servichikun espiritunta. Manachá entiendeyta atichwanchu Diospa rurananmanta chuya espiritu mana yanapawaptinchikqa (leey 1 Corintios 2:9-12). ¿Imaynatam chuya espirituqa yachan ‘Diospa sonqonpi kaqkunamanta’? ¿Pikunatam Jehová Diosqa punta pachak watapi servichikurqa cheqapmanta willananpaq? ¿Imaynatam chuya espirituqa sasa yachana kaqkunamanta kunan tiempopi yachan hinaspa pikunatam servichikun willawananchikpaq?

2. Willamuy chuya espiritu iskaypi yanapakusqanmanta.

² Jesusmi rimarqa chuya espiritu iskaypi yanapakusqanmanta. Manaraq wañukuchkaspanmi apostolninkunata nirqa: ‘Taytam chuya espirituta ñoqapa sutiypi kachamunqa qamkunata kallpanchasunaykichikpaq, paymi tukuy imata yachachisuspaykichik yuyarichisunkichik qamkunaman tukuy ima nisqayta’,  nispa (Juan 14:26). Puntataqa, chuya espiritum cristianokunata yachachirqa, chaymi yacharqaku ñawpaqpi mana entiendesqankuta, chaymantañataq yanaparqa yuyanankupaq hinaspa yachasqankuman hina ruranankupaqpas.

Punta pachak watapi

3. ¿Imaynatam Jesus qawachirqa ‘Diospa sonqonpi kaqkunamanta’ yachay pisi-pisimanta yachananchikta?

³ Qatiqninkunapa mana yachasqankumanta Cristo achkata yachachiptinpas, manaraqmi lliwtachu yacharqaku. Chaymi nirqa: ‘Achkaraqmi ninay kachkan, qamkunaman ichaqa manaraq entiendewaqchikchu. Cheqap espiritu hamuspanñam yachachisunkichik tukuy imapas cheqap kaqkunataqa’, nispa (Juan 16:12, 13). Jesuspa nisqanman hinaqa, Diosmanta sasa yachana kaqkunatam chuya espirituqa pisi-pisimanta willawanchikman.

4. ¿Imaynatam chuya espirituqa Pentecostespi yachachirqa hinaspa yuyachirqa?

⁴ Pentecostes 33 watapim, 120 cristianokunaman ‘cheqap espiritu’ qosqa karqa Jerusalenpi huñunasqa kachkaptinku. Chayna pasakusqantaqa runakunam rikurqaku hinaspa uyarirqaku (Hech. 1:4, 5, 15; 2:1-4). Chaymi Jesuspa qatiqninkunaqa achka idiomakunapi rimarqaku “Diospa admirakuypaq rurasqankunamanta” (Hech. 2:5-11). Tiempom chayaramurqa ima pasakusqanmanta entiendenankupaq. Ñawpaqtaraqmi Joel nirqaña Jehová Dios chuya espiritunta qomunanmanta (Joel 2:28-32). Runakunam qawarqaku chay willakuypa imayna cumplikusqanta, manam chayna cumplikunantaqa piensarqakuchu. Chaymi Pedro willakurqa chaykuna pasakusqanmanta (leey Hechos 2:14-18). ¿Imanasqam atirqa willayta? Chuya espiritum yachachirqa, chaymi entienderqa Joelpa nisqanpa cumplikusqanman hina chaykuna pasasqanta. Chuya espirituqa yanaparqataqmi Pedro yuyananpaqpas, chaymi Joelpa willasqanmanta rimaruspanpas Davidpa Salmos libropi takisqanmanta iskay hawaqmanta yuyarqa (Sal. 16:8-11; 110:1; Hech. 2:25-28, 34, 35). Runakunapa rikusqankuwan uyarisqankuqa karqa Diospa sonqonpi kaq sasa yachaykunam.

5, 6. a) Mosoq contratomanta, ¿ima tapukuykunam contestasqa kanan karqa 33 watapi Pentecostes pasaruptin? b) ¿Pikunataq tapukurqaku, hinaspa imaynatam chaykunamanta tantearqaku?

⁵ Ichaqa, punta pachak watapi cristianokunaqa achkataraqmi entiendenanku karqa. Ejemplopaq, manam entienderqakuchu Pentecostes tiempopi mosoq contrato rurakusqan imayna kananmanta. ¿Chay contratopiqa judiokunallachu hinaspa paykunapa religionninman tikrakuqkunallachu kanmanku karqa? ¿Huk nacionniyoqkunapas atinmankuchu chayman yaykuyta hinaspa chuya espirituwan akllasqa kayta? (Hech. 10:45.) Huk nacionniyoq qarikunaqa, ¿puntatachu señalachikunanku hinaspa Moisespa Ley qosqanwanpas cumplinanku karqa? (Hech. 15:1, 5.) Chay tapukuykunaqa ancha allinmi karqa. Chaykunamanta yachanankupaqqa chuya espiritutam necesitarqaku. Ichaqa, ¿pikunatam servichikunman karqa willananpaq?

⁶ Chaytaqa ruranan karqa punta apaq cristianokunawanmi. Paykunataqmi chaykunamantaqa yachayta munarqaku. Ejemplopaq, Pablo, Bernabey hinaspa Pedropas Diospa Llaqtanpi Punta Apaqkunapa huñunakuyninpim karqaku hinaspa ejemplokunawan qawachirqaku mana señalachikuq huk nacionniyoqkunatapas Jehová Dios chaskisqanta (Hech. 15:7-12). Chaypi huñunakuqkunaqa chuya espiritu yanapaptinmi hebreo rimaypi qellqasqa Diospa Palabranta servichikuspa allinta tantearqaku hinaspa tanteasqankumanta cartapi willarqaku congregacionkunaman (leey Hechos 15:25-30 hinaspa 16:4, 5; Efe. 3:5, 6).

7. ¿Imaynatawanmi aswan yacharqaku Diosmanta sasa yachaykunata?

⁷ Tiempo pasaptinmi imakunamantapas astawanraq yacharqaku Juanpa, Pedropa,  Santiagopa hinaspa Pablopa qellqasqankuwan. Ichaqa, griego rimaypi Diospa Palabranta qellqayta tukuruptinkum manaña karqachu Diospa revelasqanmanta willakuyqa (1 Cor. 13:8). ¿Hinallaraqchu espirituqa cristianokunata yachachinman, yuyarichinman hinaspa yanapanman karqa Diosmanta sasa yachaykunata entiendenankupaq? Arí, Diosmanta willakuykunam nin chayna kasqanta.

Tukupay tiempopi

8, 9. Tukupay tiempopi, ¿pikunataq lucerokuna hina kanchariq yachayniyoq runakunaqa?

⁸ Tukupay tiempopi imakuna pasananmantam huk angel nirqa: ‘Yachayniyoq runakunaqa mana puyuyoq cielokuna hinam kancharinqaku. Achkallaña runakunata allin ruraymanña pusaqkunaqa lucerokuna hinam wiñaypaqña kancharinqaku. [. . .] Aswan-aswanmi yachayqa kanqa’, nispa (Dan. 12:3, 4). ¿Pikunataq lucerokuna hina kanchariq yachayniyoqkunaqa? Jesusmi chaymanta qawachirqa trigomantawan mana allin qorawan rikchanachisqanpi. ‘Puchukay’ tiempomanta rimaspanmi nirqa: “Mana huchallikuqkunam ichaqa Dios Taytankupa munaychakusqanpi inti hina kancharinqaku”, nispa (Mat. 13:39, 43). Rikchanachisqanmanta willaspanmi Jesusqa nirqa ‘mana huchallikuqkuna’ “Diospa munaychakusqanpa churinkuna”  otaq hanaq pachaman riqkuna kasqanta (Mat. 13:38, NM).

⁹ ¿Llapallankuchu hanaq pachaman riqkunaqa kancharinqaku? Arí. Lliwmi predicananku, runakunata yachachinanku hinaspa huñunakuykunapi kallpanchanakunanku, chaynapi wakin cristianokunaman ejemplota qonankupaq (Zac. 8:23). Ichaqa, tukupay tiempopim: Diospa sonqonpi kaqkuna otaq sasa yachaykuna entiendekunan karqa. Ejemplopaq, Danielpa willasqanmanta chay tiempokama manaraq yachasqankum aswan claro kanan karqa (Dan. 12:9). ¿Imaynatam espirituqa Diospa sonqonpi kaqkunata yachanman, hinaspa pikunatam servichikun chaykunamanta willawananchikpaq?

10. a) ¿Imaynatam sasa yachana kaqkunata chuya espirituqa kay tukupay tiempopi willakun? b) Templomanta aswan entiendekusqanmanta willamuy.

¹⁰ Kunankama imapas mana entiendesqanchikmanta willawananchikpaqmi, chuya espirituqa yachayta qon ‘allin yuyayniyoq confianza sirvientepa’ rantinpi kaqkunaman (Mat. 24:45; 1 Cor. 2:13). Diospa Llaqtanpi Punta Apaqkunam allinta estudianku ima yachaypas cambiakunan kaptinqa (Hech. 15:6). Hinaspam llapallanchikpa allinninchikpaq willamuwanchik imayna kasqanmanta (Mat. 10:27). Wakinpiqa ima yachaymantapas aswan allintaraq tiempo pasaptin entiendespankuqa clarotam willakunku (qaway kayna niq recuadrota:  “Chuya espiritum willawanchik templo ima kasqanmanta”).

Sasa yachana kaqmanta espiritupa willasqanmi yanapawanchik

11. ¿Imaynatam lliw yanapachikunchik sasa yachana kaqkunamanta chuya espiritu willasqanmanta?

¹¹ Lliwmi yanapachikunchik sasa yachana kaqkunamanta espiritupa willasqanwanqa. Apostolkunapa tiemponpi hinam, puntataqa yanapawanchik estudiasqanchikta entiendenapaqwan yuyanapaq chaynataq yachasqanchikta kasukunapaq (Luc. 12:11, 12). Ichaqa, manam ancha educacionniyoqraqchu kananchik sasa yachaykunamanta qellqanchikkunapi willawasqanchikta entiendenapaqqa (Hech. 4:13). ¿Imatam rurananchik astawan entiendenapaq? Qawasunchikyá.

12. ¿Imata ruraspam chuya espiritunta qowananchikpaq Diosta mañakuna?

¹² Chuya espirituta qosunaykipaq orakuy. Bibliata estudiaspaykiqa, Diosta mañakuy espiritunwan yanapasunaykipaq. Chay rurayta ama qonqaychu sapayki otaq pisi tiempolla estudianaykipaqpas. Chayna rurasqaykim Diosta kusichinqa. Jesuspa nisqanman hinaqa, payqa achkanpim espiritunta qoykun sonqomanta mañakuqmanqa (Luc. 11:13).

13, 14. ¿Imaynatam huñunakuypaq preparakusqanchik yanapawanchik Diosmanta sasa yachaykunata entiendenapaq?

¹³ Huñunakuypaq preparakuy. Confianza sirvientem ‘imam horapi mikuchiwanchik’. Chaytaqa qowanchik qellqanchikkunata hinaspa chaykunata estudianapaq huñunakuykunata ruraspankum. Imatapas estudianankupaq ‘iñiqmasinchikkunata’ nispanqa, manam yanqachu kamachin (1 Ped. 2:17; Col. 4:16; Jud. 3). Niwasqanchikman hina ruraspaqa kasukuchkanchikmi espiritupa nisqanta (Apo. 2:29).

 ¹⁴ Huñunakuypaq preparakuspaqa kallpanchakuy textonkunata leenaykipaq hinaspa estudiasqayki yachachikuywan imapi tupasqanta entiendenaykipaqpas. Chaynapim astawan entiendenki (Hech. 17:11, 12). Textokunata Bibliamantapuni leeptikiqa, umaykipim astawan takyanqa hinaspa yuyankitaq chuya espiritu yanapasuptiki. Chaynataq cuentatam qokunki may lawpi textokuna kasqanta hinaspa mana sasachakuspalla kaqmanta tarinki.

15. ¿Imanasqataq qellqanchikkunata lliwta leenanchik, hinaspa imaynatam chayta rurachwan?

¹⁵ Qellqanchikkunatam leenanchik. Huñunakuypi mana estudiana kaspanpas lliw qellqanchikkunam yanapawananchikpaq rurasqa kachkan. Runakunaman aypunapaq ikaq revistakunapas yanapawananchikpaqmi kachkan. Kay tiempopiqa runakunatam imanasqapas suyananchik kanqa. Chay tiempotam servichikuchwan manaraq leesqanchik qellqanchikkunata leenapaq. Wakinkuqa puristinpas otaq carrota manejastinpas grabasqa qellqanchikkunatam uyarinku. Ama qonqasunchu, lliwmi qellqanchikkunaqa allinta tanteaspa chaynataq pipas leey atinanpaq rurasqa kachkan, chaynapi Diosmanta kaqkunata aswan chaninchanapaq (Hab. 2:2, NM).

16. ¿Imanasqataq tapukuykuna kaptin ancha allin kanman qellqayqa hinaspa chaymanta allinta estudiaypas?

¹⁶ Yuyaymanay. Bibliatawan qellqanchikkunata leesqaykipi yuyaymananaykipaq tiempochakuy. Leesqaykita entiendespaykipas wakinpiqa imamantapas tapukunkichá. Qellqay chaymanta allinta estudianaykipaq. Yaqa llapanpim imamantapas yachayta munaspaqa, chaymanta astawan estudianchik. Chaynatam Diosmanta astawan yachasun, chayqa necesitasqanchik tiempopi servichikuna ‘tukuy kapuqninchik’ hinam (Mat. 13:52).

17. ¿Imatataq sapallaykipas otaq familiaykiwanpas estudianki?

¹⁷ Familiawan Diosta yupaychanaykipaq tiempochakuy. Diospa Llaqtanpi Punta Apaqkunam niwarqanchik sapa semanata huk tutapi otaq ima horapipas sapallanchik otaq aylluwan estudianapaq. Semanapi iskay kutillapiña huñunakusqanchikmi chaypaq yanapawanchik. ¿Imakunatam rurawaqchik? Wakinkuqa Bibliatam leenku hinaspa leesqanku textomanta astawan yachaspanku Bibliankupi pisillata anotanku. Hukkunañataq estudiasqankuta familiantin imayna kasukunankupaq tanteanku. Wakin taytakunaqa akllankum familianta yanapaq otaq estudiay munasqanku yachachikuykunata. Ñoqanchikpas tiempo pasasqanman hinachá imaynatawan ruranapaq piensasun. *

18. ¿Imanasqataq imawanpas mana saqenachu Bibliapi kaq sasa yachachikuymanta estudiaytaqa?

¹⁸ Jesusmi prometerqa chuya espiritu yanapawananchikta, chaymi mana saqenachu Bibliapi kaq sasa yachachikuykunamanta estudiaytaqa. Chaykunaqa ‘Diospa yachayninpa’ partenmi, chaymi estudiananchik (leey Proverbios 2:1-5). Chaynintakamam Diosqa willamun ‘kuyaqninkunapaq alistasqanta’. Chayrayku kallpanchakuy Bibliamanta astawan yachanaykipaq. Chuya espirituqa yanapasunkim, espirituqa yachanmi “Diospa sonqonpi kaqkunatapas” (1 Cor. 2:9, 10).

[Willakuy]

¿Ima niwaqtaq?

• ¿Imaynatam iskaypi chuya espiritu yanapawanchik ‘Diospa sonqonpi kaqkunamanta’ yachanapaq?

• ¿Pikunawanmi chuya espirituqa punta pachak watapi sasa yachaykunata willarqa?

• ¿Imaynatam chuya espirituqa Bibliamanta kay tiempopi entiendechiwanchik?

• ¿Imatam rurananchik chuya espiritupa rurasqanwan yanapachikunanchikpaq?

[Kay yachachikuypa tapukuyninkuna]

[22 kaq paginapi recuadro]

 Chuya espiritum willawanchik templo ima kasqanmanta

Punta pachak watapim, ‘Diospa sonqonpi kaqkunamanta’ yachayqa karqa: Diospa ñawpaqpi yachanan karpatawan hinaspa tiempo pasaptin Jerusalenpi templokunatawan mana rikuy atina aswan allin kaqwan tupachisqa kasqanmanta. Chaytam Pablo nirqa: ‘Diospa rurasqan cheqap karpam, manam runakunapa rurasqanchu’, nispa (Heb. 8:2). Chayqa hatun templom, tupachisqam kachkan Jesuspa wañukusqantawan sacerdote kasqanta servichikuspa Diosman asuykunapaq Unanchaqninchikpa rurasqanwan.

‘Cheqap karpaqa’ rikurirqa 29 watapim, Jesus bautizakuptin hinaspa mana huchayoq cuerponta ofrendata hina Jehová Dios chaskinanmanta qawachiptin (Heb. 10:5-10). Cristoqa wañukusqanmanta kawsarimuspanmi yaykurqa templopa Chuyay-chuyay sutiyoq cuartonman, hinaspam ñoqanchikrayku wañusqanta Diosman presentarqa (Heb. 9:11, 12, 24).

Pabloqa huknin cartanpim nirqaña hanaq pachaman riy suyaqkuna “sumaqllataña wiñaspanku” Diospaq “sapaqchasqa templo” kanankumanta (Efe. 2:20-22). ¿Chaynallachu kanman ‘cheqap karpawan’ hebreo casta runakunaman qellqaspa Pablopa “sapaqchasqa templo” nisqan? Chunkantin watakunañam Dios serviqkunaqa chayna kasqanta creerqaku. Paykunaqa piensarqakum hanaq pachaman riy suyaqkuna templopa ‘ruminkuna’ kanankupaq kay Pachapi preparasqa kasqankuta (1 Ped. 2:5).

Ichaqa, 1971 watapim allin yuyayniyoq sirvientepa rantinpi kaqkuna entiendeyta qallaykurqaku, Efesios libropi nisqan templowan Jehová Diospa hatun templon mana chaynalla kasqanta. Sichu Diospa yachanan ‘cheqap karpapa’ parten kanman karqa hanaq pachaman riy suyaqkunamanta kawsariqkuna, hinaptinqa manam kayta atinmanchu karqa “Señorpa kutimunankama [otaq tarikunankama]”, chay tiempopiñam paykunaqa kawsariyta qallarirqaku (1 Tes. 4:15-17). Ichaqa Pablom cheqap karpamanta kaynata nirqa: “Hina chay tiendallam kunan kaypi tarikuq señalasqa tiempopaq huk rikchanachiy”, nispa (Heb. 9:9, NM).

Kaypi kaq textokunatawan hukkunatapas allinta tupachispam, kayta entiendekurqa: chay temploqa manam chayraq rurasqachu kachkan nitaq hanaq pachaman riy suyaqkunapas kay Pachapichu preparasqa kachkanku templopa parten kanankupaqqa. Aswanmi paykunaqa templopa pationpiwan Chuya sutiyoq lugarninpi servichkanku hinaspa sapa punchaw ‘Diosta alabachkanku’ (Heb. 13:15).

[23 kaq paginapi dibujo]

¿Imaynatam astawan entiendechwan ‘Diospa sonqonpi kaqkunamanta’?