Diosqa kuyakuynintam qawachiwanchik

“Diospa favorninpas munaychakun runakunaqa wiñaypaqña kawsanankupaq.” (ROM. 5:21.)

1, 2. ¿Imatam romanokuna runakunaman saqerqaku, ichaqa imatam aswan valorniyoqta chaskirqanchik?

RUNAKUNAPA nisqankuman hinaqa, kunankamapas ancha valorniyoq regalo hinas ñawpaq Roma nacionpa kamachikuyninkuna chaskisqanku. Bibliam ichaqa niwanchik chay regalomantapas aswan ancha valorniyoqtaraq Dios qowasqanchikmanta. Chay regaloqa favorninta, salvacionta hinaspa wiña-wiñay kawsayta haypanapaq Jehová Diospa qowasqanchikmi.

² Diospa kay regalo qosqanqa qawachinmi allin ruraq kasqanman hina rurasqanta. Pablom Romanos 5 capitulopi chaymanta rimaspan kaynata nirqa: “Iñisqallanchikraykumá Dios mana huchayoqpaqña chaskiwaptinchik Señorninchik Jesucristopa rurasqanwan Dioswanqa allinña kachkanchik”, nispa. ¿Imaynatam qawanku Diospa qosqan regalota chaskikuqkunaqa? Dios kuyakuq kasqanta, chaymi munanku payrayku imatapas rurayta. Chaynatam rurarqa Pablopas, chaymi nirqa: ‘Diosqa sonqonchikmanmi kuyakuyninwan huntaykurqa chuya espirituta qowaspanchik’, nispa (Rom. 5:1, 5).

3. ¿Imakunatam tapukunanchik?

³ Ichaqa, ¿imanasqam qowananchik karqa  chay sumaq regalotaqa? ¿Imanasqam allinpuni karqa? ¿Imatam rurana chaskinapaq? Qawasun Bibliapa imayna kutichisqanta hinaspa Diospa kuyakuyninta imayna qawachisqanmantapas.

Huchayoq kaptinchikpas Diosqa kuyakuynintam qawachin

4, 5. a) ¿Imaynatam Jehová Diosqa ancha kuyakuyninta qawachiwarqanchik? b) ¿Imakuna pasakusqanmi Romanos 5:12 nisqanta allinta entiendechiwanchik?

⁴ Ancha kuyakuyninpim, Diosqa sapallan Churinta kachamurqa yanapawananchikpaq. Chayraykum Pablo nirqa: “Diosmi kuyawasqanchikta qawachiwarqanchik huchasaparaq kachkaptinchikpas Cristo wañupuwasqanchikwan”, nispa (Rom. 5:8). Kaypim sutillata qawachiwanchik ‘huchasaparaq kachkaptinchik’ Jesus ñoqanchikrayku wañusqanmanta. Chaymi allin kanman imanasqa huchayoq kasqanchikmanta yachayqa.

⁵ Chaymantam Pablo kaynata nin: “Huk runallawan kay pachapi huchallikuy qallariruptinmi chayrayku wañuypas rikurirurqa chaymi lliw runakuna huchallikuspanchik wañunchik”, nispa (Rom. 5:12). Kaymanta allinta entiendenapaqmi Diosqa Bibliapa wakin willakuyninkunapipas yachachiwanchik. Yachasqanchikman hinaqa, Diosmi runakunata qallarichirqa Adantawan Evata mana pantaqta unanchaspan. Hinaspam nirqa nisqanta mana kasukuspankuqa wañunankumanta (Gen. 2:17). Ichaqa paykunaqa manam Diostaqa kasukurqakuchu, chaywanmi qawachirqaku Diospa Llapallan Kamachiq kasqanta qepanchasqankuta (Deu. 32:4, 5).

6. a) ¿Imanasqataq Adanpa mirayninkunaqa wañurqaku, hinaspa allichakurqachu israelitakunaman kamachikuykuna qosqanwan? b) ¿Imatam tupachichwan tayta-mamanchikmanta chaskisqanchik onqoywan?

⁶ Adanqa huchallikurusqan qepatañam churiyoq karqa. Chaymi llapanku taytanmanta chaskirqaku huchatawan wañuytapas. Ichaqa, Diosqa manam Adanpa churinkunataqa tumparqachu paypa huchanmantaqa, paykunaqa manamá Diostaqa qepancharqakuchu, manataqmi chaypiqa karqaraqchu Diospa kamachikuyninkunapas (Gen. 2:17). Chaywanpas huchayoqmi karqaku. Chaymantapacham huchawan wañuyqa lliw runakunapi munaychakurqa, israelitakunaman Dios Kamachikuyninkunata qonankama, chay kamachikuykunam allinta qawachirqa huchasapa kasqankuta (leey Romanos 5:13, 14). Huchataqa tupachichwanmi taytamamanchikmanta chaskisqanchik onqoywan. Wakin churi-wawakuna tayta-mamanpa onqoyninta apaptinkupas wakinkuqa manam apankuchu. Adanmanta chaskisqanchik huchaqa manam chaynachu. Lliwmi chaskiruspa apanchik, chaymi wañunchikpas. ¿Haykapipas kayqa allichakunqachu?

¿Imatam Diosqa Jesucristontakama qowarqanchik?

7, 8. ¿Imapim mana chaynallachu karqa Adanpawan Jesuspa rurasqan?

⁷ Kuyakuq Diosninchikmi huchanchikmanta allinyanapaq huk yanapakuyta qowarqanchik. Pablopa nisqanman hinam chayqa ‘qepa Adanwan’ allichakunan karqa, payqa punta Adan hinam mana pantaq karqa (1 Cor. 15:45). Ichaqa manamá rurayninkupiqa chaynallachu karqaku, nitaqmi kaqllatachu iskayninkumantaqa chaskinchik (leey Romanos 5:15, 16).

⁸ Apostol Pablopa nisqanman hinaqa “Diospa qowasqanchikqa manam Adanpa huchallikusqan hinachu”. ¿Imam pasarqa Adanpa huchanwan? Kikin huchallikusqanraykum wañunan karqa. Pabloqa nirqataqmi ‘huk runalla huchallikuruptin llapallanchik wañunanchikmanta’. Diosqa saqerqamá Adanpa mirayninkunapas paypa huchanrayku wañunankuta. Ichaqa anchatam kusikunchik Jesus ñoqanchikrayku ima rurasqanmanta yachaspa. ¿Imatam rurarqa? Pablom nin achkallaña runakuna “mana huchayoqpaqña” chaskisqa kanku ‘wiñaypaq kawsanankupaq’ (Rom. 5:18).

9. Romanos 5:16, 18 nisqanman hinaqa, ¿imatam Diosqa ruran mana huchayoqpaqña runakunata chaskispan?

 ⁹ ¿Ima ninantaq “mana huchayoqpaqña” chaskisqa kayqa? Bibliata tikraq yachaysapa runam nirqa: “Manam runakunapa sonqollanpi imayna kasqanchu, aswanqa Diospa qayllanpi imayna kasqanmi [. . .], Diosmi juezqa huchayoq runapa rantinpi tanteananpaq, runaqa mana allin rurasqanmanta Diospa qayllanmanpas richkanman hinam tarikun, ichaqa Diospunim tukuymanta pampachaykun”, nispa.

10. ¿Imatam Jesusqa rurarqa mana huchayoqpaqña Dios chaskiwananchikpaq?

¹⁰ ¿Imaynatam ‘tukuy kay pachapa Juezninqa’ allinta ruranman karqa huchasapa runata mana huchayoqpaqña chaskispanqa? (Gen. 18:25.) Chayqa makillanpim karqa, chayraykum Churinta kay Pachaman kachamurqa. Jesusqa Taytanpa munaynintam allintapuni rurarqa achka sasachakuykunapi tarikuspanpas. Wañunankamam Diosman sonqo karqa (Heb. 2:10). Chayna wañusqanwanmi Adanpa mirayninkunata otaq ñoqanchikta huchamantawan wañuymanta librawarqanchik (Mat. 20:28; Rom. 5:6-8).

11. ¿Imaynam huchanchikmanta librasqa kanchik?

¹¹ Hukpiñataqmi Pabloqa Jesusmanta nirqa: “Rantinchikpi wañupuwarqanchik”, nispa (1 Tim. 2:6). ¿Ima ninantaq chayqa? Adan huchallikuruptinmi mirayninkuna wañuytawan huchata chaskirqaku. Jesusqa mana huchayoq kasqanraykum wara-waranqantin mana pantaq churiyoq kanman karqa. * Chaypi piensaspam ñawpaqpi nirqanchik Adanpa chaynataq huchayoq mirayninkunapa rantinpi, Jesuspa chaynataq mana pantaq churinkunapa wañusqanku allintapuni tupasqanmanta. Ichaqa, ¿Bibliapi nichkanchu Cristopa mana pantaq mirayninkuna pipapas rantinpi wañunankumanta? Manamá. Romanos 5:15-19 nisqanmi qawachin ‘huk runallapa’ wañusqan librawasqanchikta. Qawasqanchikman hinaqa Jesuspa mana huchayoq kasqanmi allintapuni tupan Adanpawan. Chaymi Jesucristollapi reparananchik. Payllam ‘chullalla allin rurasqallanwan’ otaq wañunankama Diosta kasukusqanwan lliw runakunata mana huchayoqpaqña chaskichispan kawsaytapas qorqa (2 Cor. 5:14, 15; 1 Ped. 3:18). Ichaqa, ¿imaynatam Diosqa Jesuspa wañukusqanwan pampachawanchik?

Librawananchikpaq Jesuspa wañukusqan

12, 13. ¿Imanasqataq runata mana huchayoqpaqña chaskispan Diosqa ancha kuyakuyniyoq kasqanta qawachin?

¹² Diosqa chaskirqam runakunarayku Churinpa wañukusqantaqa (Heb. 9:24; 10:10, 12). Ichaqa, ¿imaynam tarikurqaku Cristopa qatiqninkunaqa kay pachapi kaspankuqa? Llapankum hinalla pantaq runakuna karqaku.  Allinta ruranankupaq kallpanchakuspankupas, manam wakinpiqa atirqakuchu. ¿Imanasqa? Huchayoq kasqankurayku (Rom. 7:18-20). Ichaqa Diosmi chayta allichanan karqa. Chaypaqmi rantinchikpi Jesuspa wañukusqanta servichikurqa.

¹³ Jehová Diosqa manam runakunapa allin rurasqanraykuchu Jesuspa wañukusqantaqa servichikurqa. Aswanqa ancha kuyapayakuq kasqanraykum. Payqa munaspanmi lliw huchankumanta pampachaykuspan mana huchayoqpaqña chaskirqa. Pablom kayta allinta qawachispan nirqa: “Favorninraykullam iñiptikichik Diosqa salvaykusurqankichik, chayqa manam qamkunamantachu aswanqa mana imallapaq Diospa qosusqaykichikmi”, nispa (Efe. 2:8).

14, 15. ¿Imatam chaskinqaku mana huchayoqpaqña Diospa chaskisqan kaqkunaqa, ichaqa imataraqmi rurananku karqa?

¹⁴ ¡Ancha allin regalotam Diosqa qowanchik huchanchiktawan pantasqanchikkunata pampachaspan! Sichu manaraq Diosmanta cheqapta yachachkaspa iñiqmasinchikkunapa huchallikusqanta yuparuptinchikqa, maynachá kakunman. Ichaqa Jesuspa rantinchikpi wañukusqanwanmi, Diosqa lliw huchanchikta pampachanman. Kaymi tupan Pablopa kayna nisqanwan: “Achka kutipi huchallikuchkaptinchikpas Diosmi mana imaraykulla mana huchayoqpaqña chaskiwanchik” (Rom. 5:16). Arí, apostolninkuna hinaspa chay tiempopi qatiqninkuna mana huchayoqpaqña chaskisqa kaspankupas, hinallamá iñiywan Diosta yupaychananku karqa. ¿Imatam chayrayku chaskinanku karqa? “Paykunaqariki Diospa llumpa-llumpay favorecesqan” kasqankuraykum Jesucristowan kuska munaychakunqaku. Adanpa qowasqanchikqa wañuymanmi apawanchik, Diospa qowasqanchikmi ichaqa kawsayman apawanchik (Rom. 5:17; leey Lucas 22:28-30).

¹⁵ Mana huchayoqpaqña chaskisqa kaqkunaqa, Diospa churinñam rikurinku. Chaymi suyanku espiritu hinaña kawsarispanku Cristowan kuska kamachimunankupaq (leey Romanos 8:15-17, 23).

Diosqa kuyakuynintam qawachin hukkunamanpas

16. ¿Ima suyakuyniyoqmi kanku kunan tiempopi cristianokuna, Cristowan kuska mana kamachimunanku kaptinpas?

¹⁶ Ichaqa manam Diosta iñiywan lliw yupaychaqkunachu hanaq pachamanta Cristowan kamachimunqaku. Cristianokunapa tiemponmanta ñawpaqtaraq Diosman sonqo runakuna hinam, kay tiempopi Diosta serviqkunapas kay Pachapi wiñay kawsanankupaq suyakuyniyoq kanku. ¿Ñachu paykunatapas mana huchayoqpaqña Diosqa chaskirun? Romanos qellqapi Pablopa nisqanman hinaqa, chayna kasqantamá nichwan.

17, 18. a) ¿Imaynatam Diosqa kasukuq Abrahamta qawarqa? b) ¿Imanasqam mana huchayoqpaqña Diosqa Abrahamta chaskirqa?

¹⁷ Qawasun, Abrahanmi kawsarqa manaraq israelitakunaman Dios Kamachikuykunata qochkaptin, manataqmi Jesucristopas wañurqaraqchu hanaq pachapi kawsakuy kananpaqqa (Heb. 10:19, 20). Chaymi Abrahanmanta rimaspan Pabloqa nirqa: “Diosqa Abrahanmanmi mirayninkunamanwan prometerqa kay pachata herenciata hina chaskinankupaq. Ichaqa kay promesataqa qorqa manam kamachikuykunata kasukuptinchu, aswanqa iñikuptillanmi mana huchayoqpaqña chaskirqa”, nispa (Rom. 4:13; Sant. 2:23, 24). Qawasqanchikman hinaqa kasukuq Abrahamtam mana huchayoqpaqña Diosqa chaskirqa (leey Romanos 4:20-22).

¹⁸ Chaywanqa manamá nichkanchu haykapipas Abraham mana huchallikusqantaqa (Rom. 3:10, 23). Ichaqa ancha yachayninpim Jehová Diosqa iñiyninta hinaspa chayman hina rurasqanta qawarqa. Arí, Abrahamqa iñirqam familianmanta prometesqa miray kananmanta. Chay Miraymi karqa Mesias otaq Cristo (Gen. 15:6; 22:15-18). ‘Cristo Jesus wañuspan librawasqanchikta’ servichikuspanmi, Diosqa Abrahampawan chay tiempokunapi  Diosman sonqo runakunapa huchanta pampachanman, chaymi atinqaku hamuq tiempopi kawsarimuyta (leey Romanos 3:24, 25; Sal. 32:1, 2).

Mana huchayoqpaqmi Diosqa chaskiwanchik

19. ¿Abrahanmanta ima yachasqanchikmi kallpanchawanchik?

¹⁹ Abrahamta mana huchayoqpaqña Diospa chaskisqanqa, ñoqanchiktapas kallpanchawananchikmi. Chayna mana huchayoqpaqña Jehová Diospa chaskisqanqa, manamá chaynallachu Jesucristowan kamachimunankupaq suyakuyniyoq cristianokunapawanqa. Kay cristianokunaqa Diosllapaqña kawsanankupaqmi qayasqa kanku hinaspapas ‘Diospa churinkuna’ hinam chaskisqa kanku (Rom. 1:7; 8:14, 17, 33). Abrahanmi ichaqa ‘Diospa amistadnin’ karqa, Jesucristo runakunarayku manaraq wañuchkaptin (Sant. 2:23; Isa. 41:8). ¿Imatam nichwan mosoq pachapi kawsanankupaq suyakuyniyoq cristianokunamanta?

20. ¿Imatam runakuna rurananku Abrahamta hina mana huchayoqpaqña Dios chaskinanpaq?

²⁰ Kay cristianokunapa mana huchayoqpaqña chaskisqa kasqankuqa, manam hanaq pachapi kawsanankupaqchu karqa (Rom. 3:24; 5:15, 17). Ichaqa Diospi hinaspa salvasqa kanapaq qowasqanchikpim iñinku. Chaytam qawachinku rurasqankuwan, huk kaqninmi ‘Diospa munaychakusqanmanta willakusqanku’ hinaspa Jesucristomanta yachachisqankupas (Hech. 28:31). Chayraykum Diosqa paykunata mana huchayoqpaqña chaskin Abrahamta hina. Hanaq pachaman rinankupaq mana suyakuyniyoq kaspankupas, Abraham hinam kusikuywan chaskikunku Diospa amistadninta.

21. ¿Imatam chaskisun Dios kuyawasqanchikrayku hinaspa allin ruraq kasqanrayku?

²¹ Kay Pachapi wiñay kawsanapaq suyakuyqa, manam gobiernay munaq runakunapa yanqa prometesqankuna hinachu. Aswanqa Llapallan Kamachiq Diospa tanteasqanman hina munayninmi. Chayta qespichinanpaqmi pisi-pisimanta tukuyta rurarqa. Tukuy chaykunatam rurarqa allin ruraq kasqanman hina. Astawanraqmi anchata kuyawasqanchikrayku. Chayraykuchá Pabloqa kaynata qellqarqa: “Diosmi kuyawasqanchikta qawachiwarqanchik huchasaparaq kachkaptinchikpas Cristo wañupuwasqanchikwan”, nispa (Rom. 5:8).

[Willakuy]

¿Yuyachkanchikchu kaykunata?

• ¿Imatam Adanpa mirayninkuna chaskirqanchik, imaynam chayrayku tarikunchik?

• ¿Imaynatam huchanchikmanta librasqa kanchik, hinaspa imaynatam chayqa allintapuni tupan Adanpa vidanwan?

• ¿Ima suyakuytam chaskinchik mana huchayoqpaqña chaskisqa kasqanchikrayku?

[Kay yachachikuypa tapukuyninkuna]

[13 kaq paginapi dibujo]

Mana pantaq Adanmi huchallikururqa. Mana pantaq Jesusñataqmi “rantinchikpi wañupuwarqanchik”

[15 kaq paginapi dibujo]

Jesuspa wañukusqanwan mana huchayoqpaqña chaskisqa kay atisqanchiktam willakunchik