1. ¿Imatam bibliaqa nin corregiymanta?

¿IMAM umaykiman chaylla chayamun corregiy niq rimayta uyariptiki? Ichapas chaylla piensanki pipas rimapayasqa utaq azotesqa kananmanta, ichaqa manam chayllachu. Corregiymanta bibliapi rimaspanqa ninmi allinninchikpaq kasqanta, hinaspa pipas kuyakuywan corregiwaptinchik yachayniyuq kanamanta hinaspa kawsakuyta tarinamantapas (Prov. 1:2-7; 4:11-13). Diosqa corregiwanchikmi kuyawaspanchik hinaspa wiña-wiñaypaq kawsananchikta munaspan (Heb. 12:6). Diosqa wakinpim corregispan castigarqa, ichaqa manam llumpay mana allinkunawanqa. Corregiyqa yachachiy ninanmi, chayqa tupan huk taytapa kuyasqan warmanta yachachinanpaq corregisqanwanmi.

2, 3. ¿Ima iskay kaqkunata ruwaspam corregina? (Qaway kay paginapi fotokunata).

² Kaypi yuyaymanay, Carlos sutiyuq warmacham pelotanwan wasin ukupi pukllachkarqa, mamanñataqmi nirqa: “Carlos, yachankiñam wasi ukupi mana pukllanaykimanta, yanqataq imatapas pakiruptiki”, nispa. Ichaqa mamanta mana  kasukuspanmi warmaqa hinalla pukllakurqa. Hinaptinmi pelotawan pukllasqanpi mamanpa wayta churakunan puyñuchata pakirurqa. ¿Imatam mamanqa ruwarqa? Puntatam rimapayaspan yachachirqa mana kasukuq kasqanqa imanasqa mana allin kasqanmanta. Yachachirqam tayta-mamanpa imapas nisqanqa allinninpaq kasqanta hinaspa kamachisqankuqa mana sasa kasukuy kasqanmantapas. Chaymantañataqmi mamanqa warman chayta manaña ruwananpaq castigananpaq tantearqa, chaymi pelotanta mañarqa hinaspa nirqa huk punchawña qunanmanta. Carlosqa llakisqa kaspanpas, chaymantapacham yacharqa mana kasukuspanqa mana allinpi tukunanmanta.

³ Diosta yupaychaqkunaqa yachanchikmi Jehova Diosqa taytanchik kasqanta (1 Tim. 3:15). Chaymi payqa derechoyuq imam allin utaq mana allin kasqanta ninanpaq, hinaspa mana kasukuptinchik kuyakuywan corregiwananchikpaqpas. Chaymantapas, imapas mana allinkunata ruwasqanchikrayku mana allinpi tukuruspaqa, paypa corregiwasqanchikmi yuyarichiwanchik taytanchik Jehova Diosta kasukuyqa ancha allin kasqanmanta (Gal. 6:7). Jehova Diosqa anchatam kuyawanchik, chaymi mana munanchu ñakarinanchiktaqa (1 Ped. 5:6, 7).

4. (1) ¿Hukkunata imayna yachachinanchiktam Jehova Diosqa munan? (2) ¿Imakunamantam kay yachachikuypi yachasunchik?

⁴ Bibliapa yachachisqanman hina imayna corregisqa kanamanta yachayqa, yanapanmanmi churi-wawanchikkunata hinaspa bibliamanta yachachisqanchikkunata Jesuspa qatiqnin kanankupaq. Bibliaqa yanapawanchiktaqmi “Diospa kamachikuyninman hina correginapaq”. Bibliawanmi churi-wawanchikkunata hinaspa bibliamanta yachachisqanchikkunata yachachichwan imam allin kasqanta, chaywantaqmi paykunataqa yanapachwan Jesuspa kamachikuyninkunata kasukunankupaqpas (2 Tim. 3:16; Mat. 28:19, 20). Jehova Diosqa munanmi chaynata paykunaman yachachinanchikta, chaynapi paykunapas Jesuspa qatiqninkuna kanankupaq hukkunata yanapanankupaq (qaway Tito 2:11-14). Kunanñataq kay tapukuykunamanta yachasunchik: ¿Imaynatam Diospa corregiwasqanchikqa yachachiwanchik pay kuyawasqanchikta? ¿Imatam yachachwan Jehova Diospa corregisqan runakunamanta? ¿Imaynatam Jehova Diostawan Jesusta qatipakuchwan pitapas corregina kaptinqa?

5. ¿Imaynata corregiwaspanchikmi Jehova Diosqa kuyawasqanchikta qawachiwanchik?

⁵ Jehova Diosninchikqa corregiwanchikmi hinaspa yachachiwanchikmi kuyawasqanchikrayku. Payqa munanmi paywan kuyachikunanchikta hinaspa wiñaypaq kawsananchiktapas  (1 Juan 4:16). Payqa manam qaqchawanchikchu nitaq mana imapaq valeqpaqqa hapiwanchikchu (Prov. 12:18). Aswanqa payqa imapas allin ruwasqanchiktam qawan hinaspapas saqiwanchikmi kikinchik tanteakunapaq. ¿Musyakunkichu Jehova Dios kuyawasqanchikta bibliawan, qillqanchikkunawan, tayta-mamanchikwan hinaspa iñiqkunapi punta apaqkunawan corregisqa kaspanchik? Imapipas pantaruptinchikqa iñiqkunapi punta apaqkunam kuyakuywan hinaspa pacienciawan corregiwanchik, chay ruwasqankuwanmi paykunaqa qawachinku Jehova Dios kuyawasqanchikta (Gal. 6:1).

6. Corregisqa kaspanchik Diospaq ruwayninchikkunata saqinanchikmanta yachayqa, ¿imaynatam Jehova Dios kuyawasqanchikta qawachiwanchik?

⁶ Corregiyqa wakinpiqa manam rimapayayllachu. Wakinpiqa pipas huchata ruwaruspanqa Diospaq ruwayninkunatam saqinan kanqa. Chayna kaptinpas, chayna corregisqa kayqa qawachiwanchikmi Jehova Dios kuyawasqanchikta. Ruwayninkunata saqinanmanta yachasqanqa huchallikuqtam yuyarichinqa bibliata estudiay, yuyaymanay hinaspa Diosta mañakuyqa imamantapas aswan allin kasqanta. Chaykunata ruwasqanmi Diosta astawan kuyananpaq yanapanqa (Sal. 19:7). Tiempo pasasqanman hinaqa ichapas chay ruwayninkunata kaqmanta chaskinqa. Pipas mana allinta ruwasqanrayku Diospa llaqtanmanta qarqusqa kasqanpas Diospa kuyakuyninmi, chaywan wakin iñiqkuna mana allinkunamanta harkasqa kasqanrayku (1 Cor. 5:6, 7, 11). Chaymantapas Diospa corregisqan allin kasqanraykum, qarquchikuq iñiqmasinchikta musyachinqa ruwasqanqa llumpay mana allin kasqanta hinaspapas wanakunanpaqmi yanapanqa (Hech. 3:19).

7. (1) ¿Pitaq Sebna sutiyuq runaqa karqa? (2) ¿Imam Sebnawan pasarurqa?

⁷ Corregiy allinninchikpaq kasqanta yachananchikpaq, rimarisun iskay runakunata Jehova Dios corregisqanmanta. Huk kaqninmi karqa Sebna, payqa kamachiq Ezequiaspa tiemponpim kawsarqa. Hukninñataqmi  karqa Grajam, payqa kay tiemponchikpiñam kawsarqa. Sebna sutiyuq runaqa yaqachusmi Ezequiaspa wasinpi nanachikurqa, chayraykum autoridadniyuq karqa (Is. 22:15). Ichaqa Sebnaqa hatun tukuqmi rikurirurqa hinaspam pimantapas aswan allinpaq hapikurqa. Payqa achka qullqipa chaninwanmi sepulturantapas ruwachirqa hinaspa sumaq carretakunapi purirqa (Is. 22:16-18).

8. ¿Imaynatam Jehova Diosqa Sebnata corregirqa hinaspa imapim tukurqa?

⁸ Sebnaqa kikillan alabasqa kaytam maskarqa, chaymi paypa rantinpi Diosqa Eliaquinta churarqa (Is. 22:19-21). Chayqa pasakurqa Asiria nacionta kamachiq Senaquerib Jerusalenta puchukarachiyta munachkaptinmi. Chaymantam Senaqueribqa tropankunapa kamachiqninkunata hinaspa achkallay-achka soldadokunata kamachirqa judiokunata hinaspa Ezequiastapas manchachinankupaq (2 Rey. 18:17-25). Chay asirio runakunawan rimananpaqmi Ezequiasqa Eliaquimta hinaspa iskay runakunata kamachirqa. Huk kaqninmi karqa Sebna, chay kutipiqa Ezequiaspa secretarionmi karqa. Kaymi qawachin Sebnaqa mana hatun tukuqña kasqanmanta hinaspapas manam piñasqallachu nitaq hukmanyasqachu karqa, chaymi Ezequiaspa wasinpi manaña nanachikuspanpas secretarion kaspa hinalla yanapakurqa. ¿Imatam kay willakuyqa yachachiwanchik? Qawasunyá qatiqninpi kimsa yachachikuykunamanta.

9-11. (1) ¿Imakunatam yachachiwanchik Sebnata pasasqanqa? (2) ¿Ima niwaqtaq Sebnata Jehova Dios imayna corregisqanmanta yachaspayki?

⁹ Punta kaq, Sebnaqa sumaq ruwaynintam qichurachikurqa, chayqa yuyarichiwanchikmi bibliapa kayna nisqanta: ‘Hatun tukuypa qipantam waqapakuy hamun, qari tukuypa qipantañataqmi llakikuy hamun’, nisqanta (Prov. 16:18). Ichapas Diospa llaqtanpi imapas ruwayniyuq kanki hinaptin wakinku piensanku chayqa ancha allin kasqanta. Chayna kaptinqa, kallpanchakuy llampu sunqu kanaykipaq. Imapas ruway yachasqaykiqa hinaspa imapas ruwayniyuq kasqaykiqa Jehova Diosta hatunchananpaqmi kanan (1 Cor. 4:7). Chaymi apostol Pablo kaynata qillqarqa: “Amayá imayna kasqaykichikmanta aswan allinraq kasqaykichiktaqa piensaychikchu, aswanqa sapakamaman Diospa qususqaykichik iñiyman hinayá yuyaywan piensaychik”, nispa (Rom. 12:3).

¹⁰ Iskay kaq, Jehova Diosqa manam iskayrayarqachu Sebna corregisqa kaspan kaqmanta llampu sunqu kananmantaqa (Prov. 3:11, 12). Chayta yachayqa astawanmi yanapanman Diospa llaqtanpi imapas ruwayninkuta saqiqkunata. Chaywan piñakunankumantaqa astawanmi kallpanchakunanku Diospa munayninta ruwanankupaq, hinaspapas paykunata kuyasqanrayku Jehova Dios corregisqanmantam mana iskayrayanankuchu. Manam qunqananchikchu, llampu sunqu kaptinchikqa Jehova Diosmi yanapawasun (qaway 1 Pedro 5:6, 7). Ñuqanchikqa Jehova Diospa makinpi llinku allpa hinam kayta munanchik hinaspa corregiwananchikta saqikunanchik.

¹¹ Kimsa kaq, Sebnata Jehova Diospa imayna corregisqanmi sumaqta yanapan tayta-mamakunata hinaspa punta apaqkunatapas. Jehova Diosqa huchata chiqnispanpas, hinallam kuyan huchallikuq runataqa. Chaymantapas chay runapa allinkuna ruwasqantam Diosqa qawan. Chaynaqa pitapas corregispaqa, ¿Jehova Diospa ruwasqanman hinachu ruwanki? (Jud. 22, 23).

12-14. (1) ¿Imaynam wakin runakuna kanku Jehova Dios corregiptin? (2) ¿Imaynatam huk iñiqmasinchikta biblia yanaparqa llampu sunqu kananpaq hinaspa imapim tukurqa?

 ¹² Llakikuypaqmi wakin runakunaqa corregisqa kaspanku Jehova Diosmanta hinaspa llaqtanmantapas karunchakunku (Heb. 3:12, 13). ¿Atichwanchu chayna runakunata yanapayta? Kay tapukuymanta yachanapaq, Grajam sutiyuq iñiqmasinchikmanta rimarisun. Payqa Diospa llaqtanmantam qarqusqa karqa, ichaqa tiempopa risqanman hinam kaqmanta kutimurqa. Chaywanpas huñunakuyman riyta hinaspa Diosmanta willakuytam saqirurqa. Punta apaq iñiqmasinchikmi paypa amistadnin kananpaq kallpanchakurqa, chaymi Grajam iñiqmasinchikqa punta apaqta nirqa bibliamanta yachachinanpaq.

¹³ Punta apaq iñiqmasinchikmi nin: “Grajam iñiqmasinchikqa hatun tukuq kasqanwanmi sasachakurqa. Diospa llaqtanmanta qarqunankupaq tanteaq punta apaqkunamantam rimapakurqa. Chaymi bibliata estudiaspayku qawarqaniku hatun tukuymanta bibliapa ima nisqanta. Grajam iñiqmasinchikqa espejopipas qawakuchkanman hinam bibliawan qawakurqa. Payqa riqsikurqam hatun tukuq kaynin hinaspa rimapakusqan llumpayta sasachasqanmanta. Chaymantaqa llampu sunqu kaytañam qallaykurqa. Hinaspam huñunakuykunaman riyta qallaykurqa, bibliatapas astawanmi estudiarqa hinaspa Diostapas sapa punchawña mañakurqa. Chaymantapas aylluntam iñiyninpi yanapayta qallaykurqa, chaymi warmichanwan churinkunaqa ancha kusisqa tarikurqaku”, nispa (Luc. 6:41, 42; Sant. 1:23-25).

¹⁴ Punta apaq iñiqmasinchikqa nintaqmi: “Huk kutipim, Grajam iñiqmasinchikpa niwasqan sunquyman chayaruwarqa, nirqam: ‘Diosmantaqa achka watakunañam yacharqani hinaspa precursorpas karqani. Ichaqa chayllaraqmi niyman Jehova Diosta chiqaptapuni kuyasqayta’, nispa. Manapas unaymantam nirqaku microfonota apaspan huñunakuypi yanapakunanpaq, payqa chay ruwaytam anchata chanincharqa. Grajam iñiqmasinchikta ima pasasqanmi yachachiwan Jehova Diospa qayllanpi pipas humillakuq runaqa hinaspa corregisqanta chaskikuq runaqa, achka bendicionkunata chaskinanmanta”, nispa.

15. ¿Imaynam kananchik pitapas corregiptinchik kasukunankupaq?

¹⁵ Allin yachachiq kanapaqqa puntataqa yachachisqam kananchik (1 Tim. 4:15, 16). Pitapas correginaykipaq Jehova Dios akllasuptikiqa, allinmi kanman mana hatun tukuspa Jehova Diospa munasqanman hina ruwayniki. Mana hatun tukuq kasqaykita hukkuna qawaspankuqa respetasunkim hinaspa imapas nisqaykitam chaylla kasukunqaku. Yachasunyá Jesusta imayna qatipakunamanta.

16. ¿Imatam yachachwan Jesuspa imayna yachachisqanmanta hinaspa corregisqanmanta?

¹⁶ Jesusqa Jehova Diostam tukuy imapi kasukurqa, llumpay sasaña kaptinpas (Mat. 26:39). Hinaspapas riqsikurqam tukuy ima yachasqan hinaspa yachachisqanpas Diospa yanapakuyninwan kasqanta (Juan 5:19, 30). Mana hatun tukuspa kasukuq kasqanraykum, Jesusqa kuyakuywan hinaspa llakipayakuywan yachachirqa, chaymi runakunaqa payman asuykuyta munarqaku (qaway Mateo 11:29). Rimasqanmi  hawkayaykachiq hukmanyasqakunata hinaspa llumpay llakisqa tarikuqkunata (Mat. 12:20). Apostolninkuna kikillankupaq munaq kasqankuta qawachiptinkupas, Jesusqa manam chayllaqa qaqcharqachu, aswanmi kuyakuyllawan corregirqa (Mar. 9:33-37; Luc. 22:24-27).

17. ¿Imatam punta apaqkunaqa ruwananku iñiqmasinkuta allinta yanapanankupaq?

¹⁷ Iñiqkunapi punta apaqkunaqa Jesustam qatipakunanku pitapas bibliawan corregispankuqa. Chaynata ruwaspankuqa, Jehova Dioswan hinaspa Jesuswan yanapachikuytam munachkanku. Apostol Pedrom kaynata qillqarqa: “Makikichikpi Diospa ovejankunatayá allinta michiychik, qamkunaqa paykunata cuidanaykichikpaqmi kamachisqa kachkankichik, michiychikqa amayá hikutasqallachu, aswanqa Diospaq hinayá sumaqta michiychik. Amataqyá imatapas chaskiyta munaspallachu, aswanqa tukuy sunqumantayá. Ovejakunataqa michiychik amayá munaychakuq hinachu, aswanqa paykunapa qatipakunanpaq hinayá kaychik, paykunaqa Diospa herencianmi”, nispa (1 Ped. 5:2-4). Chaynamá, punta apaqkuna imapas ruwasqankupi Jehova Dioswan hinaspa Jesuswan yanapachikuspankuqa, kikinkum allin kanqaku hinaspam iñiqmasinkutapas allinta yanapanqaku (Is. 32:1, 2, 17, 18).

18. (1) ¿Imatam Jehova Dios taytakunata kamachirqa? (2) ¿Imaynatam Jehova Diosqa tayta-mamakunata yanapan?

¹⁸ ¿Ima nichwantaq ayllu ukupi corregiymanta? Jehova Diosmi kamachin taytakunata: “Churikichiktaqa amayá piñachiychikchu, aswanqa sumaqllatayá uywaychik Jehova Diospa kamachisqanman hinaspa yachachisqanman hina”, nispa (Efes. 6:4). Kay ruwayqa ancha allinmi. Proverbios 19:18 versiculopas ninmi: “Warmaykitaqa manaraq imamanpas chayaruchkaptinyá corregiykuy, wañuyman chayaruptin ama ñakakunaykipaq”, nispa. Bibliapa nisqanman hinaqa tayta-mamakunam huchayuq kanmanku churi-wawankuta mana corregispankuqa (1 Sam. 3:12-14). Ichaqa tayta-mamakuna Diosta mañakuptinkuqa hinaspa palabranwan chaynataq espiritunwan yanapachikuptinkuqa, Jehova Diosmi yachaytawan kallpata qunqa (qaway Santiago 1:5).

19, 20. (1) ¿Imaynam tarikunchik Jehova Diospa corregiwasqanchikta chaskikuspaqa? (2) ¿Imatam qatiqnin yachachikuypi yachasunchik?

¹⁹ Jehova Diospa corregiwasqanchikta chaskikuspaqa hinaspa hukkunata correginanchik kaptin Diosta hinaspa Jesusta qatipakuspaqa, achka bendicionkunatam chaskisun. Chaymantapas hawkam ayllunchikwan hinaspa iñiqmasinchikkunawanpas kanchik. Hinaspapas llapallanchikmi kuyasqa hinaspa hawkalla tarikunchik, chaynam tarikusunchik hamuq tiempopipas (Sal. 72:7). Jehova Diospa corregiwasqanchikqa yanapawanchikmi huk ayllu hina wiña-wiñaypaq llapallanchik kusisqa hinaspa hawkalla kananchikpaq (qaway Isaias 11:9). Kaypi yuyaymanaspaqa kuyawasqanchikrayku Jehova Dios corregiwasqanchikta musyakunapaqmi yanapawanchik.

²⁰ Qatiqnin yachachikuypim astawan yachachkasunchik ayllupi hinaspa Diospa llaqtanpi corregisqa kaymanta. Yachasuntaqmi kikinchik corregikuspa controlakuq kaymanta hinaspa corregiwasqanchikta mana kasukuy aswan llakikuypaq kasqanmanta.